 |
| ADB စီးပြားေရးပညာရွင္ Changyong Rhee |
- ADB
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းဟာ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္အထိ
တုိးတက္လာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း အာရွဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) ရဲ႕ ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့
အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြ ဆက္လက္
အားေကာင္းဖုိ႔ ဆုိရင္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္သလုိ၊
ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြ ေရရွည္ခံမယ့္ အစီအမံေတြ လုိအပ္မယ္လုိ႔လည္း စီးပြားေရး
ကၽြမ္းက်င္သူေတြက သတိေပးခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္ က
တင္ျပထားပါတယ္။
မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔အထိ ပါ၀င္တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္
စီးပြားေရးႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ ၆ ဒႆမ ၃
ရာခိုင္ႏႈန္းရွိမယ္လို႔ ADB က ခန္႔မွန္းလိုက္တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ၅
ရာခိုင္ႏႈန္း ႀကီးထြားမႈရွိခဲ့သလို၊ အခုလို တုိးတက္မႈေတြဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္
အစိုးရသစ္ တက္လာခဲ့တဲ့ေနာက္ပိုင္း စီးပြားေရးအပါအ၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ
လုပ္ခဲ့တာရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္
အာဆီယံႏိုင္ငံေတြမွာ ႏိုင္ငံတြင္း သယံဇာတေတြနဲ႔အတူ ထြက္ကုန္တုိးလာတာမို႔
အာရွေဒသ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးႀကီးထြားလာတာဟာ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက အဓိကလို႔
ADB ရဲ႕ စီးပြားေရးပညာရွင္ ခ်န္ေယာင္ ရီး (Changyong Rhee) က ေျပာပါတယ္။
“အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံက
၆ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ သိသိသာသာ တိုးလာသလို၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကေတာ့
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲမွာ ၆ ဒႆမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိလာတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့
အရင္ကနဲ႔မတူဘဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ စြဲေဆာင္မႈေတြ ရွိလာတာ
ေတြ႔ရၿပီး၊ အာရွေဒသ စီးပြားေရး ႀကီးထြားလာတာဟာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တုန္းကစလို႔
အာရွေဒသတြင္း ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္တာေၾကာင့္လို႔လည္း
ေျပာလို႔ရပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြရဲ႕
အခန္းက႑ဟာ အေရးပါတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနသလို၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕
ႀကီးထြားတိုးတက္မႈကလည္း ေဒသတြင္း စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို
ဦးေဆာင္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ပထမ ၁၀
လအတြင္းမွာလည္း ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ
လုပ္ဖို႔အတြက္ မွတ္ပံုတင္ၾကတာမို႔ အရင္က ရင္းႏွွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈထက္ ၁၄ ဆ
တုိးလာခဲ့တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဧၿပီလကေန
ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီေတြရဲ႕ စီမံကိန္း ၆၂ ခုကို အစိုးရက
ခြင့္ျပဳေပးလိုက္သလို၊ လာမယ့္ ၃ ႏွစ္အတြင္း ထပ္ၿပီး ခြင့္ျပဳဖို႔လည္း
ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စီးပြားေရးႀကီးထြားမႈေတြနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး သံသယျဖစ္စရာ မလိုေပမဲ့ ADB က ေဖာ္ျပေနတဲ့ စာရင္းဇယား
အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာေတြ ရွိေနႏုိင္တာမို႔
ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏႈန္း ႀကီးထြားမယ္ဆုိတာကို အတိအက် ေျပာလို႔ရမယ္ မထင္ဘူးလို႔
ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက စီးပြားေရး ပညာရွင္ ေရွာင္တာနယ္လ္ (Sean Turnell) က
သံုးသပ္သလို အခုလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ႀကီးထြားလာတဲ့
အဓိကအေၾကာင္းအရင္းဟာ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေတြကို ေကာင္းေကာင္းဆက္ၿပီး တင္ပို႔ေနႏုိင္တာက အဓိက
အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကနဲ႔စာရင္ ရာႏႈန္း
၂၀ ေလာက္ကို တုိးလာခဲ့တာပါ။ ေနာက္တခ်က္ကလည္း ႏုိင္ငံတကာက
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ တုိးလုပ္လာၾကတာေၾကာင့္ ျဖစ္သလို၊
ႏုိင္ငံျခားခရီးသြား ပိုတုိးလာခဲ့တာမို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာတင္မကဘဲ
လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာလည္း ပိုၿပီး ေကာင္းလာမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ
စီးပြားေရး ႀကီးထြားလာတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးခြန္း ထုတ္စရာ မလုိသလို၊
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာေရာ၊ လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာပါ ပိုၿပီး ေကာင္းလာဖုိ႔
ရွိေနေပမဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို အမ်ားႀကီး ရင္ဆုိင္ရဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ
ဆုိးရြားခဲ့တဲ့ အေနအထားေတြ ရွိခဲ့တာမို႔လို႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီး စိန္ေခၚမႈ
အမ်ားႀကီးလည္း ရွိေနဦးမွာပါ။ ေရရွည္ တည္တံ့ေစမယ့္ ဥပေဒျဖစ္ထြန္းမႈေတြ
အခုထိ မရွိေသးတဲ့အတြက္ စီးပြားေရး အျမတ္ထုတ္သူေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္ရွိေနသလုိ၊
စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ျပည့္ျပည့္၀၀ လုပ္မေပးႏုိင္ေသးတာမို႔
စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရမွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို စက္မႈႏုိင္ငံ
ထူေထာင္ဖို႔ လုပ္ေနေပမဲ့ အႀကီးစားေရာ၊ အေသးစားေရာ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ပါ
အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ သိပ္ ခ်မျပႏုိင္ေသးတာကလည္း အားမရစရာ ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။”
ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ Macquarie တကၠသိုလ္က ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေလ့လာသံုးသပ္ သူ ေရွာင္တာနယ္လ္ (Sean Turnell) ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္ (ဗီြအုိေအ)
