26.06.2013
အေမရိကန္အစိုးရက အလို႐ွိေနတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးဝန္ထမ္းေဟာင္း အက္၀ပ္ စႏိုဒန္
(Edward Snowden) ဟာ ႐ုရွားႏိုင္ငံ ေမာ္စကိုၿမဳိ႕ေတာ္က ေလဆိပ္တခုမွာ
ခရီးတေထာက္ ေရာက္႐ွိေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္ပို႔ေပးမွာ
မဟုတ္ဘူးလို႔ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမီယာ ပူတင္ (Vladimir Putin) က ေျပာပါတယ္။
ဒီကိစၥမွာ ႐ုရွားက ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တယ္လို႔ စြပ္စြဲေနတာေတြဟာ အဓိပၸါယ္မဲ့ မဟုတ္တယုတ္ ေျပာေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖင္လန္ႏိုင္ငံကို ေရာက္႐ွိေနခိုက္မွာ မစၥတာ ပူတင္ က ပယ္ခ် ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ႐ုရွား ဟာ အေမရိကန္နဲ႔ တရားခံ လဲလွယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ ႐ွိမထားဘူးလို႔လည္း မစၥတာ ပူတင္ က ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ တျခားေထာက္လွမ္းေရး အခ်က္အလက္ေတြကို ဖြင့္ခ်ခဲ့လို႔ အေမရိကန္အစိုးရက မစၥတာ စႏုိဒန္ ကုိ အလို႐ွိေနတာျဖစ္ၿပီး သမၼတ ပူတင္ ကေတာ့ မစၥတာ စႏုိဒန္ ဟာ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွာ ဘာဥပေဒမွ မခ်ဳိးေဖာက္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
မစၥတာ စႏုိဒန္ ဟာ လြတ္လပ္သူ တစ္ဦးျဖစ္တယ္။ သူ ေနာက္ထပ္ ဘယ္ကို ခရီးဆက္မလဲ ျမန္ျမန္ ဆံုးျဖတ္ေလ ေကာင္းေလပဲလို႔ သမၼတ ပူတင္ က ေျပာပါတယ္။ Mr. Snowden ဟာ ဘယ္တုန္းကမွ ႐ုရွားေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ အလုပ္ မလုပ္ဖူးဘူးလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီကိစၥေၾကာင့္ေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို သြားမထိခိုက္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသြားပါတယ္။
အဂၤါေန႔အေစာပိုင္းကေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈကို မလိုခ်င္ပါဘူး။ စႏုိဒန္ ကိစၥမွာလည္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလွ်ာ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဂၽြန္ ကယ္ရီ (John Kerry) က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ဒီကိစၥမွာ ႐ုရွားက ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တယ္လို႔ စြပ္စြဲေနတာေတြဟာ အဓိပၸါယ္မဲ့ မဟုတ္တယုတ္ ေျပာေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖင္လန္ႏိုင္ငံကို ေရာက္႐ွိေနခိုက္မွာ မစၥတာ ပူတင္ က ပယ္ခ် ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ႐ုရွား ဟာ အေမရိကန္နဲ႔ တရားခံ လဲလွယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ ႐ွိမထားဘူးလို႔လည္း မစၥတာ ပူတင္ က ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ တျခားေထာက္လွမ္းေရး အခ်က္အလက္ေတြကို ဖြင့္ခ်ခဲ့လို႔ အေမရိကန္အစိုးရက မစၥတာ စႏုိဒန္ ကုိ အလို႐ွိေနတာျဖစ္ၿပီး သမၼတ ပူတင္ ကေတာ့ မစၥတာ စႏုိဒန္ ဟာ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွာ ဘာဥပေဒမွ မခ်ဳိးေဖာက္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
မစၥတာ စႏုိဒန္ ဟာ လြတ္လပ္သူ တစ္ဦးျဖစ္တယ္။ သူ ေနာက္ထပ္ ဘယ္ကို ခရီးဆက္မလဲ ျမန္ျမန္ ဆံုးျဖတ္ေလ ေကာင္းေလပဲလို႔ သမၼတ ပူတင္ က ေျပာပါတယ္။ Mr. Snowden ဟာ ဘယ္တုန္းကမွ ႐ုရွားေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ အလုပ္ မလုပ္ဖူးဘူးလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီကိစၥေၾကာင့္ေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို သြားမထိခိုက္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသြားပါတယ္။
အဂၤါေန႔အေစာပိုင္းကေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈကို မလိုခ်င္ပါဘူး။ စႏုိဒန္ ကိစၥမွာလည္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလွ်ာ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဂၽြန္ ကယ္ရီ (John Kerry) က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း) VOA