အဆိုပါ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမိန္႔အမွတ္ ၁/၂ဝ၁၅ ၏ အပိုဒ္၄(ခ) (၃) တြင္
ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပထားရာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားတြင္
မည့္သို႔ပင္ပါရွိေစကာမႈ ေနာက္ဆက္တဲြဇယား (က) ပါ ျပစ္မႈတစ္ခုခုကို
က်ဴးလြန္သူတစ္ဦးအား စစ္ခုံ႐ုံးက ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ပါက ေသဒဏ္၊
ႏွစ္အကန္႔အသတ္ မရွိေသာ အလုပ္ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္၊ သုံးႏွစ္ေအာက္ မေလ်ာ့ေသာ
အလုပ္ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ (သို႔တည္းမဟုတ္) သုံးႏွစ္ေအာက္ မေလ်ာ့ေသာ အလုပ္
ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္အျပင္ ေငြဒဏ္ စသည့္ ျပစ္ဒဏ္ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို ခ်မွတ္ရမည္ဟု
ျပဠာန္းထားသည္။
အလားတူ ေနာက္ဆက္တဲြဇယား (က) ပါ စစ္ခုံ႐ုံးျဖင့္
စစ္ေဆးမည့္ျပစ္မႈမ်ားထဲတြင္ သတင္းမီဒီယာဥပေဒအရ
ျပစ္မႈမ်ားႏွင့္ပုံႏွိပ္ျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေဝျခင္းလုပ္ငန္းဥပေဒအရ
ျပစ္မႈမ်ားကို ထည့္သြင္းထားေသာေၾကာင့္ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားအေနျဖင့္
ျပစ္မႈထင္ရွားသည္ဟုဆိုကာ စီရင္ျခင္းခံရပါက ႏိုင္ငံေတာ္သစၥာေဖာက္ဖ်က္
ပုန္ကန္မႈ၊ လူသတ္မႈ၊ လုယက္မႈ၊ ဓားျပမႈက်ဴးလြန္သူမ်ားနည္းတူ အနည္းဆုံး
ေထာင္ဒဏ္သုံးႏွစ္မွ ေသဒဏ္အထိ က်ခံရႏိုင္ေစရန္ ျပဠာန္းထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ေနာက္ဆက္တဲြဇယား (က) ပါ စစ္ခုံ႐ုံးျဖင့္ စစ္ေဆးမည့္ျပစ္မႈမ်ားထဲတြင္
ပါဝင္သည့္ ျပစ္မႈအမ်ဳိးအစား အျပည့္အစုံမွာ (၁) ႏိုင္ငံေတာ္သစၥာေဖာက္ဖ်က္
ပုန္ကန္မႈ (ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ (၁၂၂)၊ (၂) အစိုးရကို
အၾကည္ညိဳပ်က္ေအာင္ျပဳလုပ္မႈ (ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၄-က) ၊ (၃)
မတရားအသင္း အက္ဥပေဒအရျပစ္မႈမ်ား၊ (၄) လက္နက္အက္ဥပေဒအရျပစ္မႈမ်ား၊
(၅)လူသတ္မႈ ၊ (၆)လူေသမႈ၊ (၇)မုဒိမ္းမႈ၊ (၈)လုယက္မႈ၊ (၉) ဓားျပမႈ၊ (၁ဝ)
အဂတိလိုက္စားမႈ (၁၁) ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကုိေျပာင္းလဲေစေသာ
ေဆးဝါးမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒအရျပစ္မႈမ်ား၊ (၁၂) ျပည္သူပိုင္ပစၥည္း
ကာကြယ္ေရးအက္ဥပေဒအရျပစ္မႈမ်ား၊ (၁၃) ၁၉၆၃ခုႏွစ္အမ်ားႏွင့္
သက္ဆုိင္ေသာပစၥည္းမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား၊ (၁၄) ၁၉၅ဝ
ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား၊ (၁၅)
သတင္းမီဒီယာဥပေဒအရျပစ္မႈမ်ား၊ (၁၆) ပုံႏွိပ္ျခင္းႏွင့္
ထုတ္ေဝျခင္းလုပ္ငန္းဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား စသည္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔ျပင္ အဆိုပါအမိန္႔တြင္ စစ္ခုံး႐ုံးမ်ားက ခ်မွတ္ေသာ
ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စီရင္ခ်က္မ်ားသည္ အၿပီးအျပတ္ ျဖစ္ေစရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း
သို႔ရာတြင္ ေသဒဏ္စီရင္ပါက ထို႔သို႔ စီရင္ျခင္းသည္
တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ရရွိမွသာ အတည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊
ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိေသာ ေထာင္ဒဏ္စီရင္ပါက ထိုသို႔ စီရင္ျခင္းသည္
ျပန္တမ္းဝင္အမွတ္ ၾကည္း ၂ဝ၈၃ဝ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္ဦး၊ ေဒသကြပ္ကဲေရးမွဴး၊
ေဒသကြပ္ကဲမႈစစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ေလာက္ကိုင္) ၏ အတည္ျပဳခ်က္ ရရွိမွသာ
အတည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထို႔အတူ အတည္ျပဳျခင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို
က်င့္သုံးေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းကို ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊
ျပစ္ဒဏ္ကို ေလ်ာ့ေပါ့ေစျခင္း၊ ျပစ္ဒဏ္ကို ပိုနိမ့္ေသာ
ျပစ္ဒဏ္အမ်ဳိးအစားသို႔ ေလ်ာ့ေပါ့ေျပာင္းလဲျခင္း၊
ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းကို အတည္ျပဳျခင္းစသည့္
လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားရွိေၾကာင္းလည္း စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမိန္႔အပိုဒ္ ၄(ခ)
(၄)တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ အလားတူ ယခုထုတ္ျပန္သည့္ အမိန္႔အရ
စစ္ခုံ႐ုံးမ်ားက ခ်မွတ္ေသာဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္
စပ္လ်ဥ္းၿပီး အယူခံပိုင္ခြင့္ မရွိေစရေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
မႏၱေလးၿမိဳ႕မွ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသိန္းသန္းဦးက
“စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထုတ္တာက ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕အညီ ထုတ္တာျဖစ္တယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔က ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ၂ဝဝ၈
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက အတည္ျဖစ္ေနတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရဆိုရင္
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ထုတ္ထားတဲ့ေဒသမွာ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ဘုရင့္အာဏာပဲ။
သက္ဦးစံပိုင္စနစ္ပဲ။ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားစီးရင္ေရးအာဏာ
သံုးရပ္စလံုး က်င့္သံုးႏိုင္တယ္။ လူလည္း လႊဲလို႕ရတယ္။ စစ္ခုံရံုးတင္
စစ္ေဆးမယ့္ ျပစ္မႈေတြမွာ ခ်ေပးတဲ့ျပစ္ဒဏ္ အမ်ဳိးအစားေတြေရာ
အကုန္ေပးထားတာေပါ့။ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ျပစ္မႈေတြမွာေတာ့ ေျပာစရာမရွိဘူး။
သူတို႔ကလုပ္မွာပဲ။ သတင္းမီဒီယာဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ားနဲ႔ ပံုႏွိပ္ျခင္းႏွင့္
ထုတ္ေဝျခင္းလုပ္ငန္းဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ားဆိုတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကေတာ့
စဥ္းစားရအေတာ္က်ပ္တယ္။ အဲဒီ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမွာ အကုန္မလုပ္ရေအာင္
ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာပဲ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ အဲဒီမွာ
ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားနဲ႔ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့
သေဘာပါ။ ဒီဟာေတြလုပ္တာက တစ္ဖက္ကလည္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ေပးထားတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း ၈ ပါ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕အခြင့္အေရးအားလံုးကို
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကညာလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ က်င့္သံုးခြင့္မရွိဘူးဆိုၿပီး
ပါတယ္။ ေျပာခ်င္တာက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မီဒီယာသတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အျပင္
ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္လို႔ ရည္ရြယ္တာပဲ”ဟု
ေျပာၾကားသည္။
“အဓိကထားေျပာခ်င္တာက တရားစီရင္ေရးအပုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။
တရားစီရင္အပုိင္းမွာက ဥပေဒေတြ ရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ရွိေနလ်က္နဲ႔
တည္ဆဲဥပေဒေတြ ဘယ္လုိရွိရွိ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ဖြဲ႕စည္းတဲ့
စစ္ခုံ႐ုံးေတြကေန ၿပီးေတာ့ ေသဒဏ္အထိ သူခ်ခ်င္သလုိ ခ်ဖုိ႔
အခြင့္အေရးေပးတာကေတာ့ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးနဲ႔ လုံးလုံးလ်ားလ်ားႀကီးကုိ
ဆန္႔က်င္ေနတယ္လုိ ႔ျမင္တယ္။ ဒါကေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ျမင္တယ္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ ဥပေဒရဲ႕အထက္မွာ သြားထားလုိက္တဲ့သေဘာ ျဖစ္တဲ့အတြက္
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေနာင္မွာလည္း စုိးရိမ္စရာ ေနာက္ဆက္တြဲ
ေပၚေပါက္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တြက္တယ္။ အခုက ဒီလုိအကန္႔အသတ္မရွိ
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအခြင့္အာဏာရသူက တည္ဆဲဥပေဒေတြကုိ လြန္ဆန္ၿပီးေတာ့
ေသဒဏ္ထိခ်မွတ္ႏုိင္တဲ့ျပစ္မႈ အမ်ဳိးအစားေတြကုိ ၾကည့္႐ႈတဲ့အခါမွာ က်ေတာ့လည္း
ကြ်န္ေတာ္စိုးရိမ္စရာေကာင္းတာေတြ ရွိတယ္။ ဒါကဘာလဲဆုိေတာ့
သတင္းမီဒီယာဥပေဒဆုိတာကလည္း ပါလာတယ္။ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝေရးဥပေဒဆုိတာလည္း
ပါလာတယ္။ ဒါက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္
ျဖစ္ရပ္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရးကိစၥေတြကုိ မလုပ္ဝံ့ မလုပ္ရဲေအာင္
တစ္ခါတည္းပိတ္ပင္ထားတဲ့ သေဘာမ်ဳိးျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔
တရားစီရင္ေရးပုိင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီလုိ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ
ဒီလုိအခ်က္အလက္ေတြ ထည့္သြင္းထားတာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မႏွစ္ၿမိဳ႕ဘူး”ဟု
ကယန္းျပည္သစ္ပါတီ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဗုိလ္မွဴးႀကီးေစာလြင္က
ေျပာၾကားသည္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ စတင္ၿပီဆိုသည္ႏွင့္
တရားစီရင္ေရးႏွင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္ တပ္မေတာ္၏ လက္ေအာက္ေရာက္ရွိသြားၿပီး
ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး
ဆံုး႐ႈံးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္
တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဝင္းျမင့္ကလည္း ေျပာၾကားသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အားကစား၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္
ျပည္သူ႔ဆက္ဆံေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရးေကာ္မတီမွအဖြဲ႕ဝင္ ဦးခိုင္ေမာင္ရည္ကလည္း
“ဒီလိုမ်ဳိး ရခိုင္ေဒသမွာ တစ္ေခါက္ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလို
ဥပေဒေတြကို သတ္မွတ္ထားတာဟာ ဒီတစ္ခါမွာ ထူးျခားမႈတစ္ခု ျဖစ္တယ္။
ဒါႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ကန္႔သတ္လိုက္တယ္။
ဒီကန္႔သတ္ပိုင္ခြင့္က တပ္မေတာ္မွာ ရွိတယ္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္မွာ
ရွိေနတယ္ဆိုတာ ျပည္သူေတြကို မီးေမာင္းထိုျပလိုက္တာ ျဖစ္တယ္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျဖစ္သြားၿပီဆိုရင္ ျပည္သူေတြ ရဲ႕ အခြင့္အေရးကို
ကန္႔သတ္ခံရလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ နမူနာျပကြက္တစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္။ အခုလို
မီဒီယာဥပေဒအထိပါ ကန္႔သတ္လာတာ ထူးျခားမႈတစ္ခုျဖစ္ေနတယ္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္ၿပီဆိုရင္ စစ္တပ္က အားလံုးအေပၚ လႊမ္းမိုးၿပီး
လုပ္ကိုင္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတာ ျပည္သူေတြ သေဘာေပါက္ဖို႔လိုတယ္လို႔ ျမင္တယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဒီလိုအေရးေပၚျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံသားေတြက
အခြင့္အေရးအားလံုး ဆံုး႐ႈံးရမွာ အခုျမင္ေတြ႕ရတဲ့အတိုင္း ျဖစ္မယ္လို႔
ေျပာရမွာပဲျဖစ္တယ္”ဟု The Daily Eleven သတင္းစာသို႔ ေျပာၾကားသည္။
ႏိုင္ငံတကာတြင္လည္း သတင္းမီဒီယာမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးေလ့ရွိၿပီး
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပဠာန္ထားေသာ သတင္းမီဒီယာဥပေဒတြင္လည္း ဂ်ာနယ္လစ္မ်ား
လြတ္လပ္စြာ သတင္းယူခြင့္ကို အာမခံကာကြယ္ေပးထားေၾကာင္း၊ မူရင္းဥပေဒတြင္
မပါဝင္သည့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ားျဖင့္ အေရးယူမည္ဆိုပါက တရားမွ်တမႈ မရွိႏိုင္ေၾကာင္း
ေဝဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
“စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ျပစ္ဒဏ္ကို စစ္တပ္က
ခ်မွတ္ႏိုင္တဲ့ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မီဒီယာသမားေတြ
ဂ်ာနယ္လစ္ေတြဆိုတာကေတာ့ စစ္ေျမျပင္မွာ သတင္းယူခြင့္ရွိတာပဲ။ တစ္ကမၻာလံုးမွာ
ရွိတယ္။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာလည္း သတင္းယူေနၾကတာပဲ။ မီဒီယာသမားမွာ Media
Right ေခၚတဲ့ သတင္းရယူပိုင္ခြင့္ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းမီဒီယာဥပေဒမွာလည္း
အကာအကြယ္ေပးထားတာ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကို
အကာအကြယ္ေပးရမယ့္ သေဘာရွိတဲ့အတြက္ အေရးယူလို႔ မရဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ထင္တယ္။
သူတို႔က အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔
အေရးယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မတရားဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြကို
ေလ့လာဖို႔လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း စစ္မက္ျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာေတြမွာ
သတင္းယူေနၾကတာပဲ။ အေရးယူလို႔မရပါဘူး”ဟု ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦးျဖစ္သည့္
ဦးခ်စ္ဝင္းေမာင္ကလည္း ေျပာၾကားသည္။
“ဥပေဒထဲမွာက ဒါက ေသဒဏ္၊ ဒါက ဘယ္ေလာက္ဆုိတာ ျပဠာန္းထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီဟာကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီးေတာ့ ဥပမာ ပုံမွန္ဥပေဒထဲမွာ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္ပဲ
ရွိတဲ့ဟာမ်ဳိးကုိ အခုဟာက အကန္႔အသတ္မရွိ ေထာင္ဒဏ္တုိ႔ ေသဒဏ္တုိ႔
ေပးလုိက္မယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဥပေဒသေဘာအရဆုိရင္
ဥပေဒျပဠာန္းခ်က္ အမ်ားႀကီးေက်ာ္လြန္တယ္လို႔ သုံးသပ္တယ္” ဟု
ခ်င္းဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠဠ ဦးငုိင္ဆာခ့္ က ေျပာၾကားသည္။
“ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္တဲ့ေနရာမွာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားတြင္
မည္သို႔ပင္ပါရွိေစကာမူဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာထားတာ။ အဲဒီလိုပါရွိထားတဲ့အတြက္
မီဒီယာေတြကိုလည္း ထုတ္ျပန္ထားတဲ့အတိုင္း ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ႏိုင္တယ္။
ေငြဒဏ္ခ်မွတ္ရမယ့္ မီဒီယာကိုလည္း ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ မယ္ဆိုရင္ ေသဒဏ္လည္း
ခ်မွတ္ႏိုင္တယ္။ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ ေထာင္ဒဏ္နဲ႔သံုးႏွစ္ေအာက္ မေလွ်ာ့ေသာ
ေထာင္ဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏိုင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ကိုယ္ေတြ႕ ၾကံဳဖူးတယ္။ ၁၉၉ဝ
ျပည့္ႏွစ္တုန္းက မႏၱေလးတိုင္း စစ္ခံု႐ံုးအမွတ္ ၄ ကေနၿပီးေတာ့ ၁၉၅ဝ ျပည့္
အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ၅(ည)နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ ၅(ည)ရဲ႕ ျပစ္ဒဏ္က
ခုနစ္ႏွစ္ပဲရွိတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကို ၁၄ ႏွစ္ထိခ်တယ္။ သူတို႔က လုပ္မွာပဲ။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရးအာဏာ၊ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ သံုးရပ္စလံုးက
ဦးစီးခ်ဳပ္လက္ထဲကို အပ္လိုက္တာပဲ။ အဲေတာ့ သူႀကိဳက္တာခ်လို႕ရတယ္။ ေျပာရရင္
တည္ဆဲဥပေဒမ်ားတြင္ မည္သို႔ပင္ ပါရွိေစကာမူဆိုေတာ့ ဇာတ္လမ္းက ျပတ္သြားၿပီ။
ျပစ္မႈနဲ႕ျပစ္ဒဏ္ မွ်တမႈရွိရဲ႕လားဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကိုယ္ေတြ႕ပဲေလ။
စစ္ခံု႐ံုးကို ကြ်န္ေတာ္ ႏွစ္ႀကိမ္ၾကံဳခဲ့ဘူးတယ္။ အဲဒီၾကံဳခဲ့တဲ့ထဲက
ျဖစ္စဥ္တစ္ခုဆိုရင္ မာလာကာသီးတစ္လံုး ခိုးတာကို ေထာင္ေလးႏွစ္ ခ်ခဲ့တယ္။
စစ္ခံု႐ံုးရဲ႕အနိမ့္ဆံုးျပစ္ဒဏ္က ေလးႏွစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီလိုခ်ခဲ့တယ္။
အဲဒီ မာလာကာသီးတစ္လံုး ခိုးတဲ့သူက ကေလးပဲရွိေသးတာ။
အခု စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထုတ္ျပန္တာမွာ တရားမွ်တမႈ ရွိ၊ မရွိ ဥပေဒနဲ႔ ညီ၊
မညီဆိုတာ ႏွစ္ပိုင္းရွိတယ္။ ပထမအခ်က္က ဥပေဒနဲ႔ေတာ့ ညီတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက ျပဠာန္းထားတာကိုး။ တရားမွ်တမႈ ရွိ၊ မရွိဆိုတာကေတာ့
မာလကာသီးတစ္လံုး ခိုးတာ ေထာင္ေလးႏွစ္ခ်တယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္တရားမွ်တမႈရွိမလဲ။
ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ခုထုတ္ျပန္မႈက ဥပေဒနဲ႔ေတာ့ ညီတယ္။ ဒါေပမဲ့
တရားမွ်တမႈမရွိဘူး”ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသိန္းသန္းဦးက သံုးသပ္သည္။
Writer:
သတင္းအယ္ဒီတာအဖြဲ႔ EMG