လက္ပံေတာင္းေဒသက စပယ္ေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္း လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပုိင္ကုမၸဏီလိီမိတက္ရဲ႕ မုိးႀကိဳး ဆာလဖ်ဴရစ္ အက္ဆစ္စက္႐ံုက ဓာတ္ေငြ႔ ယုိစိမ့္ေပါက္ထြက္မႈေတြေၾကာင့္ အက္ဆစ္နံ႔ေတြ ဆိိုး႐ြားမႈကို မခံႏုိင္တဲ့ ကံကုန္းရြာသား ၅၀၀ ေက်ာ္ဟာ စက္႐ံုပိတ္ေပးဖို႔ အဂၤါေန႔ညက သြားေရာက္ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက သတင္းေပးပုိ႔ထားပါတယ္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ထဲက စပယ္ေတာင္မွာ ေၾကးနီထုတ္လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာစီးပြားေရး ဦးပုိင္ကုမၸဏီလီမိတက္ရဲ႕ အက္ဆစ္စက္႐ံုက ဓာတ္ေငြ႔ေတြ ယိုစိမ့္မႈေတြေၾကာင့္ အသက္႐ႉမ၀ ျဖစ္လာတဲ့အေပၚမွာ ကံကုန္းေက်းရြာသားေတြက သြားေရာက္ ကန္႔ကြက္ခဲ့တာပါ။ အစပိုင္းမွာ ေက်းရြာသားေတြရဲ႕ ကန္႔ကြက္မႈကို စက္႐ံုဘက္က လက္ခံ ေျဖရွင္း တံု႔ျပန္မႈမရွိေပမဲ့ ရြာသားအင္အား ၅၀၀ ေက်ာ္ ေတာင္းဆုိတဲ့အခါမွာေတာ့ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ လက္ခံခဲ့တယ္လုိ႔ ကံကုန္းရြာက ရြာသားတဦးက အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“အာေခါင္ေတြ ယားယံတယ္။ ႏွာေခါင္းေတြ ယားယံတယ္။ ႏွာေတြမႊန္တယ္။ ေနာက္ မ်က္စိေတြစပ္တယ္။ အသက္႐ႉမ၀တာေတြ က်ေနာ္တုိ႔ရြာသားေတြမွာ အဲ့ဒီပံုစံမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္တယ္။ ခဏခဏ ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ ဥစၥာကို က်ေနာ္တုိ႔သြားၿပီးေတာ့ ေျပာဆိုတာေပါ့ဗ်ာ။ ပထမေတာ့ဗ်ာ ရြာသား ၄-၅၀ ေလာက္နဲ႔ အက္ဆစ္ကန္ေရွ႕ကို သြားၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိတယ္။ ေတာင္းဆုိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တစံုတေယာက္ တာ၀န္ရွိသူ ဘယ္သူကမွ ေျဖရွင္းမေပးဘဲနဲ႔ အခ်ိန္ ၂ နာရီေက်ာ္ ၾကာသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ရြာသားေတြက တေျဖးေျဖးမ်ားလာၿပီးေတာ့ ၅၀၀ ၀န္းက်င္အထက္မွာ ရွိခဲ့တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီအနံ႔နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျဖရွင္းေပးဖို႔ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဒါေတြကို ေျပေျပလည္လည္ ေျပာခ့ဲတာေလ။ သူတုိ႔ မေျဖရွင္းေပးလို႔သာ ဒီလိုမ်ိဳး အင္အားေတြ မ်ားလာတဲ့ အေနအထားတခု ေရာက္သြားတာ။”
ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြ အပါအ၀င္ ရြာသားအမ်ားအျပား ေတာင္းဆုိတဲ့အခါမွာေတာ့ စက္႐ံုဘက္က ေျဖရွင္းေပးမယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း အခုလို တံု႔ျပန္လာခဲ့တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
“ေပါက္သြားလို႔ေပါ့။ ေပါက္သြားလို႔ ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္သြားတယ္ဆုိတာကို သူတုိ႔၀န္ခံတယ္။ နံလြန္းလို႔ ရြာသူရြာသားေတြ ဒီေနရာကို ေရာက္လာတယ္ဆုိတဲ့ဥစၥာကိုလည္း သူတုိ႔ ၀န္ခံတယ္ဆုိတာ သိရတယ္။ သူတုိ႔စက္႐ံုေတြကိုလည္း ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ပါ့မယ္။ သႀကၤန္တြင္းမွာ စက္မလည္ရဘူးဆိုတာကို သူတို႔၀န္ခံတယ္။ ေနာက္ ရြာသားေတြက ဘာကို ေတာင္းဆုိသလဲဆုိရင္ ဒီေန႔ဒီရက္ဒီအခ်ိန္မွာ ဒီစက္႐ံုကို ရြာသားေတြအေနနဲ႔ လာခဲ့တဲ့အေၾကာင္းရင္းက အနံ႔နံလြန္းလို႔ လာခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာကို တရား၀င္ စာထြက္ေပးပါဆုိၿပီး ေတာင္းဆိုခဲ့တာကိုလည္း သူတုိ႔က စာ ျပန္ေပးပါ့မယ္ဆုိၿပီး အဲ့လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ရခဲ့တယ္ေပါ့။”
အက္ဆစ္စက္႐ံု စတည္ေထာင္ကတည္းက အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရြာသားေတြက ကန္႔ကြက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ရေၾကာင္း အဲဒီအက္ဆစ္အနံ႔ေတြေၾကာင့္ က်န္းမာေရးထိခိုက္မႈေတြ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ အပါအ၀င္ တျခား အဆုတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့မႈေတြအတြက္ ရြာသားေတြက အက္ဆစ္စက္႐ံုအေပၚမွာ သံသယရွိေနၾကတာပါ။ ဒီလိုအျဖစ္ေတြေၾကာင့္ အႀကိမ္ေပါင္း ၁၀ ႀကိမ္မနည္း သြားေရာက္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ရတယ္လုိ႔လည္း ေဒသခံက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ လေလာက္အၾကာမွာပဲ ဒီစက္႐ံု၀င္းထဲမွာရွိတဲ့ ၉ တန္းေက်ာင္းသားတေယာက္က လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ အသက္႐ႉလမ္းေၾကာင္းမွာ ကင္ဆာနဲ႔ ေသသြားတာ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တခု ဘာရွိသလဲဆိုေတာ့ ဒီအေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆုိတာကို တိတိက်က် မေျပာႏုိင္ေသာ္ျငားလည္း ဒီစက္႐ံုေၾကာင့္ျဖစ္ေနရတယ္ဆုိတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔စိတ္ထဲမွာ သံသယစိတ္ေတြ အရမ္း ႀကီးထြားေနရတယ္။ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ သူတုိ႔စက္႐ံုတည္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီလိုမ်ိဳး အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အခုအခ်ိန္ထိ ေျဖရွင္းေပးတာေတြ မရွိဘူး။ ေနာက္ႏွစ္မွာလည္း ဒီလိုမ်ိဳး က်ေနာ္တုိ႔ အက္ဆစ္ေငြ႔က ဘယ္လိုသံုးသလဲဗ်ာ။ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲတဲ့ အခ်ိန္အခါမ်ိဳးမွာ ဒီအက္ဆစ္ေငြ႔ေတြေၾကာင့္ စိုက္ခင္းေတြ ပ်က္စီးခဲ့တယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ သြားေရာက္ေျပာဆုိၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ စက္႐ံုက က်ေနာ္တုိ႔ကို ေျဖရွင္းမႈမေပးခဲ့ဘူး။ ဒီလိုမ်ိဳးနံတာကေတာ့ အႀကိမ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ဘူး။ ရြာသားေတြကိုယ္တုိင္ကလည္း ဒီလိုနံလို႔သြားေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႕ဟာေတြက ပိုက္ေပါက္လို႔နံတယ္။ အဲဒီမွာ ရပ္ေပးတာလိုမ်ိဳးရွိခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြက လုံး၀ကို ေျဖရွင္းမေပးဘဲနဲ႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈခံခဲ့ရတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ရွိခဲ့တယ္ဗ်။”
သဘာ၀ပတ္၀န္က်င္း ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အဖဲ႔ြေတြကလည္း ဒီကိစၥအေပၚမွာ ေ၀ဖန္မႈေတြရွိေနေပမဲ့ အက္ဆစ္စက္႐ံု လည္ပတ္မႈေတြကေတာ့ ရပ္နားသြားျခင္း မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ေဒသခံေတြက ဆုိပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ အက္စစ္ေငြ႔ေတြ ယိုစိမ့္မႈေတြဟာ ေလတိုု္က္တဲ့အခါတိုင္း ေက်းရြာသားေတြ အသက္႐ႉမ၀ ျဖစ္တာဟာ အခုအခါမွာ အဆုုိးဆံုးအေျခအေနကို ေရာက္ရွိခဲ့ရတယ္လုိ႔လည္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
VOA
