ဓာတ္ပံု 美国国务院
ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြ အခု က်င္းပေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို မတတ္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနဟာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ထြန္းမႈေတြ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္သြားႏုိင္မလား စိုးရိမ္မႈကေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ားရိွေနတာပါ။ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ တာ၀န္ရိွသူေတြ ကေတာ့ ဒါကို ျပႆနာတရပ္လို မယူဆပဲ၊ ညိႈႏိႈင္း ေျဖရွင္းလို႔ ရႏုိင္မယ္လို႔ ယူဆေနပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း တတ္ေရာက္ ျဖစ္မွာပါလို႔ ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေန နဲ႔ ကေတာ့ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကို္ယ္စားလွယ္ေတြ လႊြတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္ႏုိင္ေရးအတြက္ အားလံုး ညိႈႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။
“စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဖဲြ႕႔စည္းပံုကို ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပါ့မယ္ဆိုတဲ့ က်မ္းသစၥာ ဆိုရမယ့္ကိစၥကို စိုးရိမ္တာေၾကာင့္ ဒီေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္အးေ၀းေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ သူ႕ရဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မတတ္ေရာက္ဘူးလို႔ နားလည္ ထားပါတယ္။ ဒီအေျခအေန နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အမိ်ဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဟာ အစိုးရနဲ႔ အျခားအစုအဖဲြ႔ ပါတီေတြကို ေဆြးေႏြး ေနတယ္လို႔ သိထားပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ လႊတ္ေတာ္တြင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အစုအဖဲြ႔အားလံုး ညိႈႏိႈင္း ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ၾကပါလို႔ က်မတို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။”
အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ Vitoria Nuland က ေျပာသြားတာပါ။
လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ က်မ္းသစၥာ ဆိုရမယ့္ ဖဲြ႔စည္းပံုကို ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္ ဆိုတဲ့ စကားရပ္ကို အဖဲြ႔ခ်ဳပ္က ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုလားေနတာပါ။ ဒါ ျပင္ၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ တက္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး သက္ေရာက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒီအခ်က္ဟာ ဖဲြ႔စည္းပံုပါ အခ်က္အလက္ ျဖစ္တာမို႔၊ လႊတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ၿပီး ျပင္သင့္တယ္လို႔ ယူဆမႈေတြ လည္းရိွပါတယ္။ အခု က်င္းပေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းေတြ အတြင္း ဒီကိစၥ ျပင္ဆင္ခ်က္ကို ေဆြးေႏြး မလားလို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္မႈေတြ ရိွပါတယ္။ ျပင္ဆင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဓိက အာဏာရပါတီျဖစ္တဲ့ ႀကံခိုင္ေရးပါတီရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္က အဓိက က်မွာပါ။ ႀက့ံခိုင္ေရးပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး ဦးေဌးဦးကေတာ့ ဖဲြ႔စည္းပံု ျပင္ဖို႔ အခ်ိန္အခါ မေရာက္ေသးဘူးလို႔ မေန႔က လႊတ္ေတာ္၀န္းထဲ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
"ကတိ သစၥာခံ တဲ့ ကိစၥ က က်ေနာ္ တို႔လည္းဘဲ ဒီမွာ တက္ေနတဲ့ လူေတြ အားလံုးက ဒီအတိုင္း ကတိ သစၥာ ျပဳလာၾကတာဘဲေလ။ ျပင္ရမယ္ ဆိုတာက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မ်ား ျပန္ျပင္ရမလား မသိဘူး။ တကယ္လို႔မ်ား ျပင္ခြင့္ရမယ္ ဆိုရင္၊ ဒီမွာ ရွိတဲ့ လူေတြ အားလံုး ျပန္ျပင္ရမလား ေတာင္ မေျပာတတ္ဘူး။"
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေန နဲ႔ကေတာ့ အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္သြားမယ္လိို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးေျပာခြင့္ရသူ Nuland က ေျပာပါတယ္။
“ဒီအေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ မၾကာခင္ရက္ေတြအတြင္း ေျပလည္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံေရာက္ေနတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ လႊြတ္ေတာ္ထဲ မ၀င္လာတဲ့ ကိစၥရဲ႕ သူမရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ပဲျဖစ္တယ္၊ သူတို႔အေန နဲ႔ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကို လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ႀကိဳဆိုပါတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
"ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ လႊတ္ေတာ္ ထဲကို ဝင္မလာတာ ဟာ သူ႔ရဲ့ သေဘာ ဆႏၵ ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ၾကီး ကေတာ့ သူကို က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ သူမ ပါဝင္လာတာဟာ ခုနက လို ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုတာေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ က်ေနာ္ တို႔မွာ ေမးခြန္းေတြ ေမးခြင့္၊ အဆိုေတြ တင္သြင္းခြင့္ က်ေနာ္တို႔ ရွိပါတယ္။ ပိုမို ၿပီးေတာ့ ခုနက လို တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးျပဳႏိုင္တဲ့ ဟာေတြ ပိုမိုၿပီးေတာ့ သြက္သြက္လက္လက္ နဲ႔ ပါလီမန္ ၾကီးဟာ က်ေနာ္တို႔ အသက္ဝင္ လႈပ္ရွားလာမယ္ လို႔ က်ေနာ္ အေနနဲ႔ ဒီလို ထင္ျမင္ပါတယ္။"
အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ ဒီကိစၥအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၊ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြ နဲ႔ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာခံုရံုး တို႔ကို အႀကံျပဳခ်က္ ေပးပို႔ထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တို႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာလည္း ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြး ထားတယ္ လို႔သိရပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကေတာ့ အခုလို ညိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈ ေတြကို အားေပးပါတယ္။
“အတြင္း ညိႈႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့အေပၚမွာ က်မတို႔ ဘာမွ စြတ္ဖက္စရာ မရိွပါဘူး။ NLD က ပါ၀င္ခြင့္ မရခဲ့တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ကိစၥရပ္ေတြ၊ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ အမည္ သတ္မွတ္မႈ ကိစၥ အပါအ၀င္ေပါ့၊ ဒီကိစၥရပ္အေတာ္မ်ားမ်ားအေပၚမွာ NLD ဖက္က စိုးရိမ္မႈျဖစ္ေနတာေတြ ရိွပါတယ္။ ႏို္င္ငံေရး ပြင့္လင္းမႈနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တရပ္အေနနဲ႔ အဲဒီ ကိစၥရပ္ေတြကို သူတို႔ အခ်င္းအခ်င္း ညိႈႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။”
မေန႔က ျပန္လည္ က်င္းပတဲ့ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြ ထဲကဆို ႏွစ္ဦးပဲ လႊတ္ေတာ္ တက္ေရာက္ ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ အာဏာရပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ တဦးနဲ႔ ရွမ္း တိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အျခား အသစ္တတ္လာတဲ့ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ခန္႔ထားတဲ ကိုယ္စားလွယ္ ၅၉ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ စစ္တပ္ ကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ အစားထိုး ေျပာင္းလဲလိုက္တာပါ။ မေန႔ကေတာ့ အဲဒီ တက္လာတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး လြႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္နဲ႔ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။
By သားညြန္႔ဦး (ဗီြအုိေအ-ျမန္မာပုိင္း)