NASA အဖဲြ႔က ေနရဲမ်က္ႏွာျပင္ကိုေလ့လာရာမွာ ေတြ႔ရတဲ့ လက္ဝဲဘက္နဲ႔ လက္ယာဘက္ မ်က္ႏွာျပင္ ႏွစ္ဘက္ပံုရိပ္မ်ား။ |
27.07.2013
လြန္ခဲ့တဲ့ တလက စတင္ခဲ့တဲ့ ေနကို စူးစမ္းေလ့လာမႈသစ္တခုေၾကာင့္
သိပၸံပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔ ေနကို မႀကံဳစဖူး ထူးထူးျခားျခား ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
IRIS လို႔ေခၚတဲ့ ၿဂိဳဟ္တုကေနဖမ္းယူတဲ့ satellite ပံုရိပ္ေတြကေန ေနရဲ႕ ၾကားခံနယ္ေျမကို ေလ့လာမႈဟာ လူေတြ သိပ္မသိေသးတဲ့၊ ေနရဲ႕ ေအာက္ဆံုး အလႊာမွာရွိတဲ့ ေလထုပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနေတြကို စူးစမ္းေလ့လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့တဲ့ ပထမဆံုးေသာ ဒီ IRIS satellite ပံုရိပ္ေတြအရ ေနရဲ႕ေအာက္ဆံုးအလႊာတြင္း လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေတြ႔ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ အာကာသ စူးစမ္းေလ့လာေရး ေအဂ်င္စီက လွ်ပ္တျပတ္ ေတာက္ပၿပီး လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေမွးမိွန္သြားတဲ့ အစက္အေျပာက္ ေလးေတြနဲ႔ ေနရဲ႕အနိမ့္ပိုင္း ေလထုအတြင္း အပူခ်ိန္ အႀကီးအက်ယ္ ကြာျခားမႈေတြကို ေဖာ္ျပတဲ့ အပ္ခ်ည္မွ်င္လို စြမ္းအင္အမွ်င္တန္းေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနရဲ႕ ဆန္းၾကယ္မႈေတြထဲမွာ ေနရဲ႕ အေပၚယံလႊာ ေလထုဟာ အပူခ်ိန္ထုတ္လႊတ္ရာ ဗဟိုခ်က္မကေန အေ၀းဆံုးမွာရွိေပမဲ့လို႔ ေအာက္ေျခ မ်က္ႏွာျပင္ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုၿပီးေတာ့ ပူေနရတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတဲ့ အခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနေရာင္ျခည္ေတြ စြမ္းအင္အျဖစ္ ဘယ္လို စုေ၀းသြားသလဲ၊ ေနရဲ႕ အနိမ့္ပိုင္းေလထုတေလွ်ာက္ အပူခ်ိန္ ဘယ္လို ျမင့္တက္လာသလဲ ဆုိတာေတြကို IRIS ေလ့လာမႈက စူးစမ္းေလ့လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၈၁ သန္း ကုန္က်မယ့္ IRIS ေလ့လာမႈလုပ္ငန္းေတြကို ၂ ႏွစ္တာ အခ်ိန္ယူ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနကို ေလ့လာသူေတြ အေနနဲ႔ ခုထပ္ပိုၿပီး အခ်ိန္ယူ အလုပ္လုပ္သြားႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
IRIS လို႔ေခၚတဲ့ ၿဂိဳဟ္တုကေနဖမ္းယူတဲ့ satellite ပံုရိပ္ေတြကေန ေနရဲ႕ ၾကားခံနယ္ေျမကို ေလ့လာမႈဟာ လူေတြ သိပ္မသိေသးတဲ့၊ ေနရဲ႕ ေအာက္ဆံုး အလႊာမွာရွိတဲ့ ေလထုပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနေတြကို စူးစမ္းေလ့လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့တဲ့ ပထမဆံုးေသာ ဒီ IRIS satellite ပံုရိပ္ေတြအရ ေနရဲ႕ေအာက္ဆံုးအလႊာတြင္း လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေတြ႔ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ အာကာသ စူးစမ္းေလ့လာေရး ေအဂ်င္စီက လွ်ပ္တျပတ္ ေတာက္ပၿပီး လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေမွးမိွန္သြားတဲ့ အစက္အေျပာက္ ေလးေတြနဲ႔ ေနရဲ႕အနိမ့္ပိုင္း ေလထုအတြင္း အပူခ်ိန္ အႀကီးအက်ယ္ ကြာျခားမႈေတြကို ေဖာ္ျပတဲ့ အပ္ခ်ည္မွ်င္လို စြမ္းအင္အမွ်င္တန္းေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနရဲ႕ ဆန္းၾကယ္မႈေတြထဲမွာ ေနရဲ႕ အေပၚယံလႊာ ေလထုဟာ အပူခ်ိန္ထုတ္လႊတ္ရာ ဗဟိုခ်က္မကေန အေ၀းဆံုးမွာရွိေပမဲ့လို႔ ေအာက္ေျခ မ်က္ႏွာျပင္ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုၿပီးေတာ့ ပူေနရတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတဲ့ အခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနေရာင္ျခည္ေတြ စြမ္းအင္အျဖစ္ ဘယ္လို စုေ၀းသြားသလဲ၊ ေနရဲ႕ အနိမ့္ပိုင္းေလထုတေလွ်ာက္ အပူခ်ိန္ ဘယ္လို ျမင့္တက္လာသလဲ ဆုိတာေတြကို IRIS ေလ့လာမႈက စူးစမ္းေလ့လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၈၁ သန္း ကုန္က်မယ့္ IRIS ေလ့လာမႈလုပ္ငန္းေတြကို ၂ ႏွစ္တာ အခ်ိန္ယူ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနကို ေလ့လာသူေတြ အေနနဲ႔ ခုထပ္ပိုၿပီး အခ်ိန္ယူ အလုပ္လုပ္သြားႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)