ေနာက္သုိ႔ ျပန္လိမ့္ေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ

လြတ္လပ္ေရးေန႔ ဗုိလ္႐ႈခံ အခမ္းအနားအတြက္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္ (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) မွ ကုိယ္စားျပဳအဖြဲ႕မ်ားက အႀကိဳေလ့က်င့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနစဥ္ႏွင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ညႊန္းကိန္းျပဇယား အခ်ဳိ႕

သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသက္တမ္း သံုးႏွစ္အလြန္ ေလးႏွစ္တာကာလ ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပဳင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား
 ေရွ႕ဆက္မတက္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနသည္ကို  ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပတြင္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေျပာဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္အတြက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေနာက္ျပန္လိမ့္ေနေသာ အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ထိုအခင္းအက်င္းကပင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ထင္ရွားေသာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း Weekly Eleven News ဂ်ာနယ္က ေဖာ္ျပလိုက္သည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ လမ္းစတစ္ခုျဖစ္သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးမွာ လမ္းခုလတ္မွာပင္ ရပ္တန္႔ေနခဲ့ျခင္း၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ေၾကြးေၾကာ္မႈျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈအတြက္ တိုက္တြန္းမႈမ်ား ရွိခဲ့သည့္တိုင္ အေယာင္ျပႏိုင္ငံေရး ထိပ္သီးေတြ႕ဆံု ထမင္းစား၀ိုင္းသာ ျဖစ္ခဲ့ျခင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း အၿပီးသတ္ႏိုင္ရန္ ရည္မွန္းခဲ့ေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈ ျဖစ္မလာခဲ့ျခင္း၊ မေရရာေသာ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ အတူ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ခိုင္မာေသာ ကတိက၀တ္မ်ား မရရွိျခင္းတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနာက္ျပန္လိမ့္ျခင္းကို ေဖာ္ညႊန္းေနခဲ့သည္။

တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ေလ်ာ့က်ေနဆဲျဖစ္ၿပီး မင္းမဲ့စ႐ိုက္ဆန္ေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား၊ ျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္ မွ်တမႈ မရွိျခင္းမ်ား အပါအ၀င္ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့လာသည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ရွိလာသည့္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္အေပၚ မေက်နပ္မႈမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပသည့္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းမေပးႏိုင္ေသးသည့္ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈ ျပႆနာမ်ား၊ ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡမ်ား ဆက္ရွိေနျခင္း၊ လယ္သမားမ်ားစြာ တရားစြဲဆို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံခဲ့ရျခင္းမ်ား၊ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကို အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက တရားစြဲဆို၊ ဖမ္းဆီး၊ ေထာင္ခ်ျခင္းမ်ား အစရွိသည္တုိ႔ကလည္း ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္ ပံုစံမ်ားအတိုင္း ျပန္လည္ျဖစ္ေပၚေနခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ သန္း ၆၀ ေသာ ျမန္မာလူထု အားလံုးအတြက္ သိသာထင္ရွားေသာ အက်ဳိးခံစားခြင့္မ်ား ျဖစ္မလာခဲ့ဘဲ အစိုးရ၏ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ႏွာပန္းလွ႐ံုသာ ေဖာ္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္သည္ဆိုေသာ ျပည္သူလူထု၏ ခါးသီးခ်က္မ်ားမွာလည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း သိသိသာသာ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။


၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ဂ်ာနယ္လစ္မ်ား ေထာင္ခ်ခံရမႈ အဆုိးဆုံးႏုိင္ငံမ်ားျပ ဇယား (Source:CPJ)
အေမရိကန္၊ ဥေရာပသမဂၢ (EU) အပါအ၀င္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ပိုမို၀င္ေရာက္ ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ အက်ိဳးခံစားခြင့္မွာ ျမန္မာလူထုႏွင့္ ေ၀းကြာခဲ့သည္။

ျပည္သူလူထု၏ အေျခခံစား၀တ္ေနေရး ျပႆနာမွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ပိုမိုဆိုးရြားခဲ့သည္။ အစိုးရက တရား၀င္ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ညႊန္းကိန္းမ်ားအရပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခခံ စားေသာက္ကုန္ ေစ်းႏႈန္းမ်ားမွာ ယခင္ဘ႑ာေရးႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက အျမင့္ဆံုး ကိန္းဂဏန္းသို႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့သည္။ ေနရာထိုင္ခင္းအတြက္ အိမ္ျခံေျမ ေစ်းႏႈန္းမ်ားကို အစိုးရက တရား၀င္ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း တရား၀င္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အိမ္ငွားရမ္းခ ႏႈန္းထားမ်ားပင္လွ်င္ ယခင္ဘ႑ာေရးႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ထက္ ျမင့္မားလာခဲ့သည္။ ထိုကိန္းဂဏန္းမ်ားကလည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာျပည္သူ လူထုမ်ား ပိုမိုဆိုးရြားေသာ စား၀တ္ေနေရး အက်ပ္အတည္းအတြင္း ေရာက္ရွိေနသည္ကို ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ရပ္တန္႔ေနေၾကာင္း တရား၀င္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထို႔အတူ အစိုးရအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ယခုထက္ပို၍ လုပ္ေဆာင္ရန္ အစီအစဥ္ မရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာမွ ျမန္မာ့အေရး ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ထုတ္ေဖာ္ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသည္။

ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား အၾကားတြင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လုပ္ကိုင္ရသည့္ အေျခအေနအေပၚ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး အေျခခံ အေဆာက္အအံု အျပည့္အစံု မရွိျခင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အားနည္းခ်က္မ်ားႏွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ရွိေနသျဖင့္ လုပ္ကိုင္ရန္ အခက္အခဲ ေတြ႕ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားလာၾကသည္။

Transparency International အဖြဲ႕က ဒီဇင္ဘာလ ပထမပတ္အတြင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ညႊန္းကိန္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျခစားမႈညႊန္းကိန္းမွာ စုစုေပါင္း ၁၇၄ ႏိုင္ငံ ရွိသည့္အနက္ အဆင့္ ၁၅၆ တြင္ ရွိေနသည္။

ထိုပမာဏသည္ ယခင္ႏွစ္ ညႊန္းကိန္းထက္ တိုးတက္လာသည္ ဆိုေသာ္လည္း အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အနိမ့္ဆံုး ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ အဆင့္ျဖစ္သည္။ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံအနက္ ျမန္မာႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတို႔မွာ အဆင့္တူအေနျဖင့္ ျခစားမႈအဆိုးဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္း ၀င္ခဲ့သည္။


Economic Freedom မွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေန
ကမၻာေက်ာ္ Forbes မဂၢဇင္းက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ရန္ အဆိုးဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္း၌လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ၁၄၆ ႏိုင္ငံစာရင္းတြင္ အဆင့္ ၁၄၃ ၌ ရွိေနခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္ မတိုင္မီက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ Economic Freedom ညႊန္းကိန္းမ်ားအရလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဆိုးဆံုးေနရာတြင္ ရွိေနၿပီး ႏိုင္ငံ ၁၆၅ ႏိုင္ငံအနက္ အဆင့္ ၁၆၂ တြင္ ရွိေနခဲ့သည္။

ထိုကိန္းဂဏန္းမ်ားကို တြက္ခ်က္ရာ၌ ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ တီထြင္မႈ၊ အခြန္၊ နည္းပညာ၊ ျခစားမႈ၊ လြတ္လပ္မႈႏွင့္အတူ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအေပၚ အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္မႈမ်ားကို မူတည္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

အခ်က္တစ္ခု အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေထာက္မ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ (CPJ) ၏ ညႊန္းကိန္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ အဆိုးဆံုး ဆယ္ႏိုင္ငံစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနခဲ့ၿပီး အီဂ်စ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားတို႔အၿပီး နံပါတ္(၈)ေနရာတြင္ ရွိေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

Eleven Media Group ေခါင္းႀကီးသတင္း