မၾကာခင္အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔စီစဥ္ထားတဲ့
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာေတာမတ္စ္
အိုေဟးကင္တားနားဟာ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊
ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္ေတြကို သြားေရာက္ၿပီး အဲဒီေဒသေတြမွာ
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာေသးခင္အခ်ိန္က ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းက
ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတဲ့အခ်ိန္ အခုလို ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕
အခုျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္မွာ ဘယ္အေရးကိစၥေတြကို ဦးစားေပးၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမလဲ
ေမးၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ အခုလို စၿပီးေျပာပါတယ္ရွင္။
“က်ေနာ္အခုတေခါက္သြားတဲ့အခါမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာၿပီး ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရတဲ့ကိစၥ၊ တခါ ကရင္ျပည္နယ္မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးၾကားထဲမွာ ဘာသာေရးအရ ခဲြျခားဆက္ဆံခံရတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ က်ေနာ့္ရဲ႕ အရင္ခရီးစဥ္ေတြတုန္းကလိုပဲ က်ေနာ့္အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားျပႆနာ၊ ေနာက္ၿပီးတုိင္းျပည္ထဲက မီဒီယာအေျခအေနေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္သလို စီးပြားေရးကုန္သြယ္မႈအတြက္ သဘာဝသယံဇာတေတြ ထုတ္ယူတဲ့အခါမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိခဲ့သလဲဆိုတာကိုလည္း ေလ့လာကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္မွာ ျမန္မာအစိုးရကို ဘယ္လိုအႀကံေပးခဲ့ပါသလဲ။ ဒီေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တိုးတက္မႈရွိလာတာကိုေရာ ေတြ႔ရပါသလား။
“ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့အပိုင္းမွာ တုိးတက္မႈရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကပဲ ျမန္မာသမၼတကေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေျမာက္အမ်ားကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သတင္းေကာင္းပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ တိုးတက္မႈပါ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ က်န္ေနေသးတာလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္တဲ့အခါမွာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႕ အေရးယူေဆာင္ရြက္တဲ့ မူဝါဒေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တေခါက္တုန္းက နစကကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အႀကံေပးခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ နစကကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ပါၿပီ။ အဲသလို ဖ်က္သိမ္း လိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူ႔ေနရာမွာ ဘယ္တပ္ဖဲြ႔ေတြနဲ႔အစားထုိးၿပီး ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ က်ေနာ့္ရဲ႕အရင္ခရီးစဥ္မွာတုန္းက ကခ်င္ျပည္နယ္ကိုသြားေရာက္ခဲ့ၿပီး အဲဒီမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ စကားေျပာၾကည့္တဲ့အခါမွာ စစ္တပ္ဘက္က ဒီကေန႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္ စိတ္ပူမိပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ အဲဒီမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူေတြနဲ႔လည္းပဲ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ တိုးတက္မႈရွိတယ္လို႔ ဆိုရေပမဲ့ က်ည္ဆံေတြ၊ ေသနတ္သံေတြကေတာ့ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ၾကားေနရဆဲ၊ ဒီအတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းက ေဒသခံေတြအေပၚ ထိခုိက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ တေယာက္အေနနဲ႔ ဒီလူေတြကိုယ္စား ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ က်ေနာ့္တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။”
မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို သြားတဲ့အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပဲေတြ႔ဆံုတယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုမ်ား တုံ႔ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။
“ဒါက သတင္းမွားတစ္ခုလို႔ပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ရခုိင္ျပည္နယ္ကိုသြားတုိင္း အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ေတြ႔တယ္၊ ရခုိင္အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ေဒသခံျမန္မာေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္သြားတဲ့အခါတိုင္း လူတုိင္းနဲ႔ေတြ႔တယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖာ္ျပၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အကုန္လံုးရဲ႕အေၾကာင္းကို နားေထာင္ၿပီး အကဲျဖတ္စစ္ေဆးရမွာ က်ေနာ့္တာဝန္ပါ။ ဒီစစ္ေဆးမႈေတြအရ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ခဲြျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။”
လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ကေနၿပီးေတာ့ ၂၁ ရက္ေန႔အထိ ဆယ္ရက္တာခရီး သြားေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုတႀကိမ္ဟာ မစၥတာကင္တားနားရဲ႕ (၇) ႀကိမ္ေျမာက္ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္အၿပီးမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာေဆြးေႏြးဖို႔ ျပန္လည္အစီရင္ခံသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာသြားခဲ့့ပါတယ္ရွင္။
“က်ေနာ္အခုတေခါက္သြားတဲ့အခါမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာၿပီး ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရတဲ့ကိစၥ၊ တခါ ကရင္ျပည္နယ္မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးၾကားထဲမွာ ဘာသာေရးအရ ခဲြျခားဆက္ဆံခံရတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ က်ေနာ့္ရဲ႕ အရင္ခရီးစဥ္ေတြတုန္းကလိုပဲ က်ေနာ့္အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားျပႆနာ၊ ေနာက္ၿပီးတုိင္းျပည္ထဲက မီဒီယာအေျခအေနေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္သလို စီးပြားေရးကုန္သြယ္မႈအတြက္ သဘာဝသယံဇာတေတြ ထုတ္ယူတဲ့အခါမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိခဲ့သလဲဆိုတာကိုလည္း ေလ့လာကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္မွာ ျမန္မာအစိုးရကို ဘယ္လိုအႀကံေပးခဲ့ပါသလဲ။ ဒီေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တိုးတက္မႈရွိလာတာကိုေရာ ေတြ႔ရပါသလား။
“ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့အပိုင္းမွာ တုိးတက္မႈရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကပဲ ျမန္မာသမၼတကေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေျမာက္အမ်ားကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သတင္းေကာင္းပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ တိုးတက္မႈပါ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ က်န္ေနေသးတာလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္တဲ့အခါမွာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႕ အေရးယူေဆာင္ရြက္တဲ့ မူဝါဒေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တေခါက္တုန္းက နစကကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အႀကံေပးခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ နစကကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ပါၿပီ။ အဲသလို ဖ်က္သိမ္း လိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူ႔ေနရာမွာ ဘယ္တပ္ဖဲြ႔ေတြနဲ႔အစားထုိးၿပီး ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ က်ေနာ့္ရဲ႕အရင္ခရီးစဥ္မွာတုန္းက ကခ်င္ျပည္နယ္ကိုသြားေရာက္ခဲ့ၿပီး အဲဒီမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ စကားေျပာၾကည့္တဲ့အခါမွာ စစ္တပ္ဘက္က ဒီကေန႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္ စိတ္ပူမိပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ အဲဒီမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူေတြနဲ႔လည္းပဲ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ တိုးတက္မႈရွိတယ္လို႔ ဆိုရေပမဲ့ က်ည္ဆံေတြ၊ ေသနတ္သံေတြကေတာ့ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ၾကားေနရဆဲ၊ ဒီအတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းက ေဒသခံေတြအေပၚ ထိခုိက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ တေယာက္အေနနဲ႔ ဒီလူေတြကိုယ္စား ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ က်ေနာ့္တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။”
မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို သြားတဲ့အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပဲေတြ႔ဆံုတယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုမ်ား တုံ႔ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။
“ဒါက သတင္းမွားတစ္ခုလို႔ပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ရခုိင္ျပည္နယ္ကိုသြားတုိင္း အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ေတြ႔တယ္၊ ရခုိင္အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ေဒသခံျမန္မာေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္သြားတဲ့အခါတိုင္း လူတုိင္းနဲ႔ေတြ႔တယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖာ္ျပၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အကုန္လံုးရဲ႕အေၾကာင္းကို နားေထာင္ၿပီး အကဲျဖတ္စစ္ေဆးရမွာ က်ေနာ့္တာဝန္ပါ။ ဒီစစ္ေဆးမႈေတြအရ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ခဲြျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။”
လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ကေနၿပီးေတာ့ ၂၁ ရက္ေန႔အထိ ဆယ္ရက္တာခရီး သြားေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုတႀကိမ္ဟာ မစၥတာကင္တားနားရဲ႕ (၇) ႀကိမ္ေျမာက္ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္အၿပီးမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာေဆြးေႏြးဖို႔ ျပန္လည္အစီရင္ခံသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာသြားခဲ့့ပါတယ္ရွင္။
ေမစႏၵီ(VOA)