24.06.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ဖက္က အဆင့္ျမင့္ စစ္ဖက္တပ္မႉးတစ္ဦး ေစလႊတ္တာဟာ အခ်ိန္မက်ေသးတဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္မႈအဖဲြ႔ႀကီးက ေ၀ဖန္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Tom Malinoski နဲ႔အတူ ဘ႑ာေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးက တာ၀န္ရိွသူေတြလည္း ပါသြားရာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ပစိဖိတ္ေဒသစစ္ဌာနခ်ဳပ္ ဒုတိယ တပ္မႉးျဖစ္တဲ့ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Anthony Crutchfield လည္း ပါသြားခဲ့တာကို ရည္ညႊန္းေျပာဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ အခ်ိန္မတိုင္ေသးဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးဆက္ဆံမႈ ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြဟာ တဖက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ထိခိုက္မွာ စိုးရိမ္ရတယ္လို႔ အေမရိကန္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖဲြ႔က ေ၀ဖန္လိုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားကိစၥ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာအပါအ၀င္ လူနည္းစုေတြအေရးကိစၥ၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေရးသားခြင့္ ကိစၥ စတဲ့ေနရာေတြမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အေတာ္ေလး ရပ္ခံမႈေပးထားေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ဆက္ဆံဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတာဟာ ေစာလြန္းေသးတယ္လို႔ HRW က ယူဆပါတယ္။ အေမရိကန္စစ္ဖက္က အဆင့္ျမင့္တပ္မႉးတစ္ဦး ျမန္မာႏိုင္ငံသြားၿပီး ျမန္မာစစ္ဖက္ တာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာဟာ ျမန္မာစစ္တပ္ဖက္က အဓိပၸါယ္ေကာက္လဲြတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ HRW အာရွေရးရာ အမႈေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမႉး Brad Adam က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ျပႆနာကေတာ့ တကယ့္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ဖို႔ အေမရိကန္အေနနဲ႔ အသည္းအသန္ လုပ္ေနတဲ့ကိစၥပါ။ အေမရိကန္ဖက္က အဆင့္ျမင့္ တပ္မႉးတစ္ဦးကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ေစတာေၾကာင့္ သူတို႔ကိုလိုလားမႈ ရိွတယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာဖက္က အဓိပၸါယ္ေကာက္ လဲြသြားေစႏိုင္ပါတယ္။
"တကယ္ကေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္ထဲမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဘာမွ မေတြ႔ရေသးတာေၾကာင့္ ဒါဟာ အင္မတန္ေစာလြန္းေသးတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ အရပ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြမွာ ပတ္သက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတုန္းပါ။ ဒါကို ေျပာင္းပစ္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း သမၼတ မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ထားမႈေတြ ရိွတုန္းပါ။ ကခ်င္၊ ကရင္ျပည္နယ္ေတြက စစ္ပဲြေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြလည္း မရပ္ေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ နည္းနည္းေလး လုပ္ျပ႐ံုနဲ႔ မလံုေလာက္ဘူးဆိုတာကို ျမန္မာ အစိုးရကိုေရာ ျမန္မာစစ္တပ္ကိုပါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပထားသင့္တယ္။
အဓိပၸါယ္ေကာက္လဲြတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါဘူး။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ပစိဖိတ္ေဒသစစ္ဌာနခ်ဳပ္ ဒုတိယတပ္မႉးျဖစ္တဲ့ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Anthony Crutchfield အပါအ၀င္ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ဘ႑ာေရးဌာန အဆင့္ျမင့္အရာရိွေတြကို ဦးေဆာင္သြားသူ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Tom Malinowski ဟာ HRW မွာ ၁၂ ႏွစ္ၾကာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး HRW ရဲ႕ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ ညြန္ၾကားေရးမႉးအျဖစ္ ျမန္မာလူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ေတြမွာ အေတာ္ေလး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ခဲ့သူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Tom Malinowski နဲ႔ အေမရိကန္စစ္ဖက္ တာ၀န္ရိွသူေတြဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္အႀကီးတန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ေတြ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနကေတာ့ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
“Tom အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရကိုေရာ ျမန္မာစစ္တပ္ကိုပါ ေနာက္ အေမရိကန္အစိုးရအတြင္းမွာပါ သူအတတ္ႏိုု္င္ဆံုး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဖိအားေပးေျပာမယ္ဆိုတာ သံသယမရိွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေမးခြန္းက Tom ေပၚ မတည္ပါဘူး။ က်န္တဲ့ အေမရိကန္ အစိုးရပိုင္းက အခ်ိန္မက်ေသးဘဲ ျမန္မာႏို္င္ငံနဲ႔ရင္းရင္းႏွီးႏွီး စီးပြားဆက္ဆံခ်င္တာက ျပႆနာျဖစ္ေနတာပါ။
"အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလာမႈေတြကို မေစာင့္ဘဲနဲ႔ အခုဆိုရင္ ေထာက္ခံကူညီမႈအေတာ္မ်ားမ်ားေပးေနပါတယ္။ ဒါဟာ HRW အေနနဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ သေဘာကဲြလဲြတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ သိသိသာသာရိွခဲ့ေပမယ့္၊ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့လကၡဏာေတြ အခု ဘာမွ မျမင္ရပါဘူး။ ေနာက္ေၾကာင္းလွည့္သြားတဲ့အေျခအေနေတြေတာင္ျမင္ရပါတယ္။ ဥပမာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရိွေနတာပါ။ လူနည္းစုေတြကို ခဲြျခားဆက္ဆံမႈေတြကိုလည္း ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတာမေတြ႔ရပါဘူး။ အျခားလူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔လည္း တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚသြားေနၿပီ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။”
HRW က Brad Adam ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Tom Malinowski ဟာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ကာကြယ္ေရးဌာနနဲ႔ ဘ႑ာေရးဌာနက တာ၀န္ရိွသူေတြ ပါ၀င္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ကို ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႔ ကေန ၂၈ ရက္ေန႔အထိ သြားေရာက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္၊ ေနျပည္ေတာ္အျပင္ မြန္ျပည္နယ္နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္ဖက္ကိုလည္း သြားေရာက္ဖို႔ ရိွပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရတာ၀န္ရိွသူေတြ၊ စစ္ဖက္တာ၀န္ရိွသူေတြအျပင္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ တိုုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္း ေတြ႔ဆံုသြားဖို႔ ရိွေနပါတယ္။
vOA
