ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီကို အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ျမန္မာနိုင္ငံမွာ
နိုင္ငံေရးရာေတြကို ဘယ္မလိုက္တင္ျပနိုင္ဖုိ႔ အေရး ႀကီးတယ္လို႔
ျပန္ၾကားေရးဒုဝန္ႀကီးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ေန႔ကို
ကုလသမဂၢရဲ႕ UNESCO အဖြဲ႔နဲ႔ေပါင္းၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ပထမဆံုး
လုပ္တဲ့စာနယ္ဇင္းလႊတ္လပ္ခြင့္ေန႔မွာ ဒုဝန္ႀကီး ဦးစိုးဝင္းက
ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းေတြကို ဘက္မလိုက္
တင္ျပနိုင္တဲ့အေျခအေန တကယ္ပဲရွိေနပါၿပီလား စံုစမ္းထားတဲ့ မစုျမတ္မြန္ေရ
ေျပာျပပါဦး။စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ အေရးပါမႈ၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာ အမွတ္ရေစဖုိ႔ လို႔ဆုိၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းအနားကို ဒီကေန႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ နိုင္ငံ့အေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ သတင္းေတြကို ဘက္မလိုက္ ေဖၚျပနိုင္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဒီအခမ္းအနားမွာ ျပန္ၾကားေရး ဒုတိဝန္ႀကီး ဦစိုးဝင္းက ခုလိုေျပာသြားပါတယ္။
"ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ စာနယ္ဇင္းမ်ား အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ့ေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘက္မလုိက္ပဲ ဒါမွ ဓမၼဓိဌာန္ က်က် တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔၊ အေရးကိစၥအားလုံးကုိ ဘက္စုံ၊ ေဒါင့္စုံက သုံးသပ္ တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔၊ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ထိန္ခ်န္ျခင္း မျပဳဖုိ႔ အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။"
ခုလို သတင္းတင္ျပမႈေတြမွာ ဘက္မလိုက္မဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး ဒုဝန္ႀကီးကေျပာခ့ဲေတာ့ လက္ရွိ ျမန္မာနိုင္ငံက စာနယ္ဇင္းသတင္းထုတ္ျပန္မႈပိုင္းမွာ ဘက္မလိုက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထုတ္ျပန္နိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ရေနပါၿပီလား။ ျပည္တြင္း အပါတ္စဥ္ထုတ္ Weekly 11 ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ကိုေဝၿဖိဳး ကေတာ့ ဘက္မလိုက္ သတင္း ထုတ္ျပန္နိုင္ဖုိ႔၊ ဘက္မလိုက္တဲ့ အေျခအေန ရဖုိ႔လုိအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"မီဒီယာဆုိတာ ဘက္မလုိက္ရဘူးဆုိတာ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ မွန္တဲ့ဘက္ကုိေတာ့ လုိက္ရမွာပါ။ ျပည္သူ လူထုအတြက္ မွန္တဲ့ဘက္မွာ ရွိရမွာပါ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဘက္မလုိက္ဖုိ႔၊ ဒါမွဟုတ္လုိ႔ရွိရင္လည္း ဘက္မလုိက္ဖုိ႔ လုိတယ္ဆုိလုိ႔ ရွိရင္၊ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အေနအထားေတြမွာ က်ေနာ္တုိရဲ႕ ဒီလုိမ်ဳိး လြတ္လပ္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ေတြမွာ ဘက္မလုိက္တဲ့ အေနအထားတခု၊ အ၀န္းအ၀ုိင္းတခု ရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိေတြရွိရင္ ပုိၿပီး ေကာင္းမြန္ပါမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ မီဒီယာ လႊတ္လပ္ခြင့္ အေနအထားက ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိေနၿပီလဲဆုိတာ အခု ႏုိင္ငံတကာက က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ သတ္မွတ္တဲ့ အဆင့္ေတြကုိ ၾကည့္လုိက္လုိ႔ရွိရင္ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေနထား အေျဖက ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္။"
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း သတင္းထိန္းခ်ဳပ္မႈကို အရင္ကထက္ ေလွ်ာ့ေပါ့မႈေတြ လုပ္ေပးလာေနေပမဲ့ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္မႈ ရရွိဖုိ႔ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လိုအပ္ေနေသးတယ္ ဆိုတာကို နိုင္ငံတကာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ မွတ္တမ္းတင္ေနၾကတဲ့ အဖဲြ႔ အစည္းေတြက ေထာက္ျပေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စာေပစိစစ္ေရးဆိုတဲ့ အဖဲြ႔မ်ဳိးေတြ ရွိေနသေရြ႕ သတင္းေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မွ်မွ်တတ ထုတ္ျပန္နိုင္ဖုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနေသးတယ္လို႔
ျပည္တြင္း သတင္းသမားေတြက ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။
ဒီကေန႔ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ UNESCO အဖြဲ႔တို႔ ေပါင္းလုပ္တဲ့ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းမွာေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို က်င့္သံုးနိုင္ဖုိ႔အတြက္ ပံုႏွိပ္ မီဒီယာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုး၊ UNESCO အဖြဲ႔ အျပင္၊ သတင္းပညာရွင္ေတြရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေရးဆြဲေနတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းလဲ ဒုဝန္ႀကီးက ေျပာသြားပါတယ္။ သတင္းသမားေတြ သတင္းယူတဲ့အခါမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔ အခ်က္ေတြကိုလဲ ဒီဥပေဒၾကမ္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ဆီသြားေနခ်ိန္မွာ သတင္း မီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ ဒုဝန္ႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။
"ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆုံးျဖစ္တဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ေပၚေပါက္လာၿပီး ဒီမုိကေရစီစနစ္ က်င့္စဥ္မ်ားကုိ အႏွစ္သာရ ရွိရွိ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ က်င့္သုံးႏုိင္သည့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ စည္းလုံး ညီညြတ္ေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးေတြမွာ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံး ရပ္တည္ရမယ့္ ဘုံရပ္တည္ခ်က္၊ တနည္းအားျဖင့္ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားအေနနဲ႔ ဒီအမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား အေျခခံေပၚမွာ ရည္တည္ၿပီး စတုတၳမ႑ဳိင္အျဖစ္ ရပ္တည္ ေဆာင္ရြက္သြားၾကဖုိ႔ လုိအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျပည္သူလူထုသာမက အစုိးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနနဲ႔ မွန္ကန္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။"
သတင္းသမားေတြရဲ႕ က်င့္ဝတ္နဲ႔ အတတ္ပညာေတြ တုိးတက္ေရး လုပ္သြားနိုင္ဖုိ႔အတြက္လဲ လြတ္လပ္တဲ့ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကို ဖဲြ႔စည္း နိုင္ဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့အခ်က္ေတြကို ပံုႏွိပ္ မီဒီယာ မူၾကမ္းထဲမွာ ထည့္ထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံစာေပနဲ႔ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႔ကို လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းစာဆရာ အသင္း၊ ျမန္မာနုိင္ငံ စာေရးဆရာအသင္းေတြ အျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႔နိုင္ဖုိ႔ ျပန္ၾကားေရးဌာနက အကူအညီ ေပးေနပါတယ္လို႔လဲ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အြန္လုိင္းမီဒီယာေတြကို သမရိုးက် မီဒီယာေတြ နည္းတူ သတ္မွတ္ဖို႔ကိုလဲ စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ဆုိေတာ့ ဒါဟာ အြန္လုိင္းမီဒီယာေတြ တိုးတက္လာဖုိ႔အတြက္ အားတက္စရာျဖစ္တယ္လို႔ Yangon Press International အြန္လုိင္းမီဒီယာ အယ္ဒီတာ ကိုျမင့္ေက်ာ္က ျမင္ပါတယ္။
"အြန္လုိင္းက မယုံရတဲ့ သတင္းေတြလုိ႔ တခါတေလ တခ်ဳိ႕ အစုိးရ ၀န္ႀကီးဌာနက လူေတြေျပာတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ မီဒီယာအေၾကာင္းကုိ သိပ္ၿပီးေတာ့ ဂဃနဏ မသိလုိ႔ ေျပာတာေတြ ရွိပါတယ္။ မီဒီယာတခုအေနနဲ႔ လုပ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အြန္လုိင္းကလည္း သူလည္း တျခား ဂ်ာနယ္လုိ၊ သတင္းစာလုိပဲ တာ၀န္ယူရတာပဲေလ။ ေရးတဲ့ဟာကုိ ခ်က္ခ်င္း တင္ျပႏုိင္တာေတာ့ အခြင့္အေရးပုိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ အင္ေဖာ္ေမးရွင္းေတြ (သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ) ရဖုိ႔ အေနအထားမွာက်ေတာ့ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ
အခက္အခဲေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိးပုိင္းမွာက်ေတာ့ ဟုိ တရား၀င္ျဖစ္လာတာက ေကာင္းတဲ့ အလားအလာလုိ႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္။"
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ပထမဆံုးလုပ္တဲ့ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အထိန္းအမွတ္ အခမ္းအနားမွာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ရရွိနိုင္ေရးအတြက္ ဥပေဒေတြ၊ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္နိုင္ဖုိ႔ အစိုးရက ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးစိုးဝင္းက ေျပာသြားပါတယ္။ သတင္းသမားေတြကေတာ့ လက္ေတြ႔ သတင္းရယူ တင္ျပနိုင္မႈ အပိုင္းမွာ အခုထက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ၊ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ပုိရဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။
By စုျမတ္မြန္ (ဗီြအိုေအ-ျမန္မာပုိင္း)
