သုံးေက်ာ့ျပန္ ထၾကြလာေသာ ရခိုင္ပဋိပကၡမီး

တစ္ႏွစ္နီးပါး ၿငိမ္သက္ေနေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ လူမ်ဳိးေရးအသြင္ေဆာင္ ပဋိပကၡသည္ ေအာက္တုိဘာလ အစတြင္ သံတြဲၿမဳိ႕၌ အရွိန္ျမင့္တက္လာသည္။ ထိုပဋိပကၡသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ ေရာက္ရွိေနခ်ိန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ပဋိပကၡအရွိန္ ျမင့္တက္ေနသည့္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ သံတြဲၿမဳိ႕သို႔ လာေရာက္ခဲ့ၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း ႏွစ္ခုၾကား ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္မႈ အေျခအေနမ်ား၊ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို လာေရာက္ ေလ့လာျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းကဲ႔သို႔ပဋိပကၡမ်ား တစ္ေက်ာ့ျပန္ လာျခင္းသည္ အစိုးရ၏ ေအာက္ေျခအာဏာ ပိုင္မ်ားသည္ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ အၾကမ္းဖက္ မႈ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားျခင္း ေၾကာင့္ေလာဟု ေမးခြန္း ထုတ္စရာ ျဖစ္လာသည္။

ေလ့လာသုံးသပ္သူတို႔၏ အဆိုအရမူ သံတြဲပဋိပကၡသည္ ခ်က္ခ်င္းထျဖစ္ေသာ ပဋိပကၡမဟုတ္။ ျပႆနာ ႀကီးထြားလာေစရန္ အစပ်ဳိးေနသည္မွာ ၾကာၿပီဟု ဆိုသည္။ ဥပမာ-လူမ်ဳိး မုန္းတီးေရး တရာေဟာေခြမ်ား ဖြင့္ၿပီး လႈံ႔ေဆာ္ျခင္းမ်ဳိးႏွင့္ အေသးစား ျပႆနာမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယင္းပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ သုံးရက္အတြင္း သံတြဲၿမဳိ႕တြင္ လူငါးဦး ေသဆုံးၿပီး လူႏွစ္ဦး ေပ်ာက္ဆုံးကာ ေလးဦးမွာ အတြင္းလူနာအျဖစ္ ေဆး႐ုံတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနရေၾကာင္း ရဲမွဴးႀကီးေက်ာ္တင့္က အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
သံတြဲတြင္ ဘာသာမတူသူ မ်ားၾကား ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ား မၾကာခဏဆိုသလို ျဖစ္ပြားေနေသာ္လည္း လူေသဆုံးသည္ထိ ျဖစ္ပြားျခင္းမွာ ပထမဆုံးျဖစ္ၿပီး ေသဆုံးသူ မ်ားမွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္သည္။

ေတာင္ကုတ္မွ သံတြဲသို႔ ဆိုင္ကယ္ကယ္ရီ သုံးစီးျဖင့္ ျပန္လာသူ ေျခာက္ဦးကို သံတြဲၿမဳိ႕နယ္ ေရႊေလွေက်းရႊာ ရဲစခန္းေရွ႕ တြင္ လင္းသီေက်း႐ြာတြင္ ေနထိုင္သည့္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ မ်ားက တိုက္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွစ္ဦးမွာ ေပ်ာက္ဆုံးေနဆဲျဖစ္ၿပီး ေလးဦးကို အတြင္းလူနာအျဖစ္ သံတြဲၿမဳိ႕ ေဆး႐ုံတြင္ ကုသေနရေၾကာင္း သံတြဲၿမဳိ႕ခံ ဦးျမင့္မိုးက ေျပာၾကားသည္။

သုံးရက္ၾကာ သံတြဲပဋိပကၡ ေၾကာင့္ ေနအိမ္ ၁၀၂ လုံး ၊ တဲတစ္လုံး၊ ဗလီႏွစ္လုံး၊ ေဈးဆိုင္တစ္ဆိုင္ ပ်က္စီးခဲ့သည့္အျပင္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေရာက္ရွိသူ ၄၄ ဦး ရွိေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕၏ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။

သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ႏွင့္ ေဒသခံတို႔၏ အဆိုအရ ပဋိပကၡအစမွာ စက္တင္ဘာ လ ၂၈ ေန႔တြင္ ကမန္လူမ်ဳိးတစ္ဦးက ၄င္းအိမ္ေရွ႕တြင္ ရပ္ထားသည့္ သုံးဘီးဆိုင္ကယ္တြင္ တပ္ဆင္ထားသည့္ သာသနာ့ အလံကို ဖ်က္ဆီးရာမွ လူစုလူေဝးျဖင့္ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

စက္တင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ယင္းသို႔ ဖ်က္ဆီးခဲ့သူ ဦးေက်ာ္ဇံလွကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က အာမခံျဖင့္ ျပန္လႊတ္လိုက္သျဖင့္ ေဒသခံမ်ား မေက်နပ္ျဖစ္ကာ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို ခဲႏွင့္ပစ္ေပါက္မႈ၊ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား ေနထိုင္သည့္ ေနအိမ္ကို ခဲျဖင့္ပစ္ေပါက္မႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ေနအိမ္ႏွစ္လုံး မီး႐ိႈ႕ခံခဲ့ရ သည့္အတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားက ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ ဟန္႔တားခဲ့ရသည္။

စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္မူ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစု ေနထိုင္ေသာ သံတြဲၿမဳိ႕ အံေတာ္ရပ္ကြက္ကို အၾကမ္းဖက္မည္ ဆိုသည့္သတင္းႏွင့္ ေရႊေခ်ာင္းျပင္ ေက်းရြာတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္မည္ ဆိုသည့္ သတင္းမ်ားေၾကာင့္ ေဈးဆိုင္မ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ထားလိုက္ ရေၾကာင္း သံတြဲခ႐ိုင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD) ဥကၠ႒ ဦးဝင္းႏိုင္က ေျပာၾကားသည္။

အထက္ပါပဋိပကၡ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီ (RNDP) ၏ သံတြဲၿမဳိ႕နယ္ ဥကၠ႒ အပါအဝင္ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႕မွ သုံးဦးႏွင့္ အျခားႏွစ္ဦးကို ဖမ္းဆီးထားၿပီး ဖမ္းဆီးရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းကိုမူ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေပ။

ပဋိပကၡမ်ား အျမန္ဆုံး အဆုံးသတ္ႏိုင္ေရး၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ မ်ားအား ေဖာ္ထုတ္၍ ဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူႏိုင္ေရးႏွင့္ မီးေလာင္ပ်က္စီး ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရေသာ ေနအိမ္မ်ားကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပး မည္ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူမ်ားအေနႏွင့္လည္း ပဋိပကၡမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ပြားရန္ တာဝန္ရွိ သူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးက ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံ႐ုံး ကမူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ျပင္းထန္စြာ႐ႈတ္ခ်ၿပီး အၾကမ္းဖက္ခံေနရသည့္ ေဒသခံမ်ားကို လ်င္ျမန္စြာႏွင့္ တိက်ေသာ မူဝါဒမ်ားျဖင့္ အကာအကြယ္ေပးရန္၊ အၾကမ္းဖက္သူမ်ားကို အေရးယူရန္၊ အၾကမ္းဖက္ ခံရသူမ်ားကို အကူအညီေပးရန္၊ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္မျဖစ္ရန္၊ တင္းမာမႈမ်ား၏ ရင္းျမစ္မ်ားကို ဟန္႔တားေပးရန္ ေၾကညာခ်က္ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။

ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လုံၿခံဳေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈမ်ား၊ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အေျခအေနမ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္ ေဒသခံအာဏာပိုင္ မ်ားကို တိုက္တြန္းထားၿပီး မြတ္ဆလင္ လူနည္းစုမ်ားကို ဦးတည္တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားကို ဆန္႔က်င္ေပးရန္ ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ယခင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡႏွစ္ ႀကိမ္ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁၉၀ ေက်ာ္ေသဆုံးၿပီး လူေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ သံတြဲပဋိပကၡသည္ ပဋိပကၡျဖစ္ေစသည့္ ဘာသာေရး လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ားအျပင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ လူမႈကြန္ရက္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာ မ်ားတြင္ OIC က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္မည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဘက္လိုက္ေရးသားကာ ဝါဒျဖန္႔မႈမ်ား ေၾကာင့္ ပဋိပကၡကို တြန္းအားျဖစ္ေစေၾကာင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူတစ္ဦး က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းသည္ ပြင့္သစ္စ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာတြင္ နာမည္ဆိုး ထြက္သြားၿပီ ျဖစ္ၿပီး ပဋိပကၡ ထပ္မံမျဖစ္ပြားရန္ ထိန္းသိမ္းသင့္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္တြင္ ေျပာဆိုထားသည္။

ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ဆဲႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို လိုလားသူ အုပ္စုႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို မလိုလားေသာ အုပ္စုႏွစ္မ်ဳိး ထြက္ေနၾကၿမဲ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ေျဖေလွ်ာ့မႈမ်ားႏွင့္ ပါလာတတ္ေသာ ပဋိပကၡ သေဘာတရားအရ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား၏ တိုးတက္မႈႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္း ေရးကို လက္မခံဘဲ ဖန္တီးသည့္ ပဋိပကၡမ်ား၏ ျမင့္တက္မႈတို႔ ဆုံမွတ္ျဖစ္လွ်င္ ေနာက္ျပန္လွည့္တတ္သည္ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အပါအဝင္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ လူမ်ဳိးေရး အသြင္ေဆာင္ ပဋိပကၡမ်ား ခပ္စိပ္စိပ္ ျဖစ္ပြားလာျခင္းသည္ ေနာက္ျပန္သြားလို သူမ်ား စနက္ျဖစ္ေၾကာင္း ပုိမိုထင္ရွားလာသည့္ သေဘာေလာဟု ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာသည္။

Written by  မင္းထက္စံ ၊ ေအာင္ျမင့္ထြန္း

The Voice Weekly