22.09.2014
တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းရရိွေရးအတြက္
အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဒီကေန႔
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဆဌမအႀကိမ္အျဖစ္ ထပ္မံေတြ႔ဆံုၿပီး အရင္က မၿပီးျပတ္ေသးတဲ့
အခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးရာမွာေတာ့
တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္ကို ေဆြးေႏြးရာမွာ အလုပ္အဖဲြ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးဖုိ႔
သေဘာတူညီခ်က္အစား လက္ရိွေဆြးေႏြးပဲြမွာပဲ ထည့္သြင္းသြားဖို႔
ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီခဲ့ပါတယ္။ ဗီြအုိေအ ျမန္မာပုိင္းသတင္းေထာက္က ကိုမုိးေဇာ္က
စံုစမ္းတင္ျပထားပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ UPWC နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြရဲ့ တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညိႇႏိႈင္းအဖဲြ႔ NCCT တို႔ ဟာ တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း တေစာင္ရရိွေရးအတြက္ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွာ မနက္ ၉ နာရီကေန ညေန ၄ နာရီခဲြအခ်ိန္ထိ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ၅ ရက္ၾကာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ၆ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပဲြရဲ႕ ပထမေန႔မွာ အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့အခ်က္ေတြကို NCCT အဖဲြ႔၀င္ တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ဆလုိင္းလ်ံမႈန္းဆာေခါင္းက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“ပထမေန႔ျဖစ္ေနေတာ့ ေဆြးေႏြးပဲြပံုသ႑န္ဟာ အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ အခ်ိန္ယူၿပီးေတာ့ ညႇိရတယ္။ အခုက တတိယမူၾကမ္း သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ တတိယမူၾကမ္းကို က်ေနာ္တို႔ အေသးစိတ္ အစအဆံုး ျပန္ၾကည့္တယ္။ အထူးသျဖင့္က က်ေနာ္တို႔ သေဘာထားမတူႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးတာေပါ့။”
ဒီလုိ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပူးတဲြေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ Joint monitoring Committee ဖဲြ႔စည္းေရးနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ စစ္သည္ေတြ လိုက္နာရမယ့္က်င့္၀တ္ Code of Conduct ေရးဆဲြတာကို လက္ရိွေဆြးေႏြးပဲြမွာ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးသြားဖုိ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂတ္စလတုန္းကေတာ့ Joint Monitoring Committee ဖဲြ႔စည္းေရးကိစၥရယ္၊ Military Code of Conduct ရယ္၊ ကန္႔သတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို အလုပ္အဖဲြ႔ ဖဲြ႔ၿပီးေတာ့မွ သီးျခားေဆြးေႏြးမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာတူထားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုက သီးျခားေဆြးေႏြးတာထက္ အားလံုးေပါင္းၿပီးေတာ့ တခါတည္းေဆြးေႏြးတာက ပိုေကာင္းမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ --- သီးျခားေဆြးေႏြးရင္လည္း အားလံုးေပါင္းၿပီးေတာ့ ထပ္ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုမွာပဲ၊ အဲဒီေတာ့ အတည္ျပဳခ်က္ေတြ ဘာေတြယူဖို႔ ပိုလြယ္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ သီးျခား မေဆြးေႏြးေတာ့ဘဲနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးဖို႔ သေဘာတူထားပါတယ္။”
အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ ပူးေပါင္းေရးဆဲြေနတဲ့ တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းမွာ အခန္း ၇ ခန္း၊ အခ်က္ ၁၂၀ ေက်ာ္ ပါ၀င္တာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပဲြမွာေတာ့ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရိွတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ ၄ ခ်က္မွာ ဒီကေန႔ တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္ေတြကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရိွ ေဆြးေႏြးရမယ့္အခ်က္ေတြဟာ အရင္ေဆြးေႏြးပဲြေတြက ညိႇႏိႈင္းဖုိ႔ ခက္ခဲတာေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အခ်ိန္ယူေဆြးေႏြးဖုိ႔ လိုအပ္မယ္လုိ႔လည္း ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အႀကီးတန္းအႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက သံုးသပ္ပါတယ္။
“၅ ခ်က္ေလာက္ပဲ က်န္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစည္းအေဝးကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ၅ ရက္ အခ်ိန္ယူထားတဲ့အတြက္ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးလို႔ မက်ရင္လည္း ေနာက္ေန႔မွာ ျပန္ေဆြးေႏြးလို႔ရတယ္ေလ။ ေဆြးေႏြးပဲြရဲ႕ သေဘာသဘာဝကေတာ့ ေနာက္ဆံုးအခ်က္နည္းေလေလ၊ ဒါကို ညႇိႏိႈင္းဖို႔ လိုေလေလ ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲဗ်ာ။”
လက္ရိွ ေဆြးေႏြးပဲြမတုိင္ခင္ ဒီလ ၁၉ ရက္ေန႔က ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးတကၠသိုလ္မွာ သင္တန္းသားအရာရိွမ်ားနဲ႔ေတြ႔ဆံုစဥ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္က UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အခက္အခဲေတြ႔ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
UNFC ရဲ့ အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္တဦးလည္းျဖစ္၊ NCCT မွာလည္း ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ပါ၀င္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကာကေတာ့ UNFC ဟာ NCCT ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ စုိးရိမ္ဖုိ႔ မရိွေၾကာင္း အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“NCCT မွာ တခါတည္း အင္တုိက္အားတုိက္ ပါဝင္ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ တပ္ေပါင္းစု ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု ကာခ်ဳပ္ စိုးရိမ္တဲ့အခ်က္ေတြက မစိုးရိမ္သင့္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ရဲရဲတင္းတင္းပဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ တင္ျပခ်င္တာပါ။”
ဒီလဆန္းပိုင္း ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ညီလာခံမွာ UNFC က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ကို ေျမာက္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္းနဲ႔ ေတာင္ပိုင္းဆုိၿပီး ဖဲြ႔စည္းဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္း သတင္းေတြ ထြက္ေပၚခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြအၾကား တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း ဒီတႀကိမ္မွာ အၿပီးအျပတ္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ အရင္က ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကၿပီး ေအာက္တုိဘာလမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ တရပ္က်င္းပဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။
ကိုမိုးေဇာ္ (VOA)
ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ UPWC နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြရဲ့ တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညိႇႏိႈင္းအဖဲြ႔ NCCT တို႔ ဟာ တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း တေစာင္ရရိွေရးအတြက္ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွာ မနက္ ၉ နာရီကေန ညေန ၄ နာရီခဲြအခ်ိန္ထိ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ၅ ရက္ၾကာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ၆ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပဲြရဲ႕ ပထမေန႔မွာ အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့အခ်က္ေတြကို NCCT အဖဲြ႔၀င္ တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ဆလုိင္းလ်ံမႈန္းဆာေခါင္းက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“ပထမေန႔ျဖစ္ေနေတာ့ ေဆြးေႏြးပဲြပံုသ႑န္ဟာ အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ အခ်ိန္ယူၿပီးေတာ့ ညႇိရတယ္။ အခုက တတိယမူၾကမ္း သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ တတိယမူၾကမ္းကို က်ေနာ္တို႔ အေသးစိတ္ အစအဆံုး ျပန္ၾကည့္တယ္။ အထူးသျဖင့္က က်ေနာ္တို႔ သေဘာထားမတူႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးတာေပါ့။”
ဒီလုိ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပူးတဲြေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ Joint monitoring Committee ဖဲြ႔စည္းေရးနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ စစ္သည္ေတြ လိုက္နာရမယ့္က်င့္၀တ္ Code of Conduct ေရးဆဲြတာကို လက္ရိွေဆြးေႏြးပဲြမွာ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးသြားဖုိ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂတ္စလတုန္းကေတာ့ Joint Monitoring Committee ဖဲြ႔စည္းေရးကိစၥရယ္၊ Military Code of Conduct ရယ္၊ ကန္႔သတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို အလုပ္အဖဲြ႔ ဖဲြ႔ၿပီးေတာ့မွ သီးျခားေဆြးေႏြးမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာတူထားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုက သီးျခားေဆြးေႏြးတာထက္ အားလံုးေပါင္းၿပီးေတာ့ တခါတည္းေဆြးေႏြးတာက ပိုေကာင္းမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ --- သီးျခားေဆြးေႏြးရင္လည္း အားလံုးေပါင္းၿပီးေတာ့ ထပ္ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုမွာပဲ၊ အဲဒီေတာ့ အတည္ျပဳခ်က္ေတြ ဘာေတြယူဖို႔ ပိုလြယ္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ သီးျခား မေဆြးေႏြးေတာ့ဘဲနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးဖို႔ သေဘာတူထားပါတယ္။”
အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ ပူးေပါင္းေရးဆဲြေနတဲ့ တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းမွာ အခန္း ၇ ခန္း၊ အခ်က္ ၁၂၀ ေက်ာ္ ပါ၀င္တာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပဲြမွာေတာ့ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရိွတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ ၄ ခ်က္မွာ ဒီကေန႔ တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္ေတြကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရိွ ေဆြးေႏြးရမယ့္အခ်က္ေတြဟာ အရင္ေဆြးေႏြးပဲြေတြက ညိႇႏိႈင္းဖုိ႔ ခက္ခဲတာေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အခ်ိန္ယူေဆြးေႏြးဖုိ႔ လိုအပ္မယ္လုိ႔လည္း ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အႀကီးတန္းအႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက သံုးသပ္ပါတယ္။
“၅ ခ်က္ေလာက္ပဲ က်န္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစည္းအေဝးကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ၅ ရက္ အခ်ိန္ယူထားတဲ့အတြက္ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးလို႔ မက်ရင္လည္း ေနာက္ေန႔မွာ ျပန္ေဆြးေႏြးလို႔ရတယ္ေလ။ ေဆြးေႏြးပဲြရဲ႕ သေဘာသဘာဝကေတာ့ ေနာက္ဆံုးအခ်က္နည္းေလေလ၊ ဒါကို ညႇိႏိႈင္းဖို႔ လိုေလေလ ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲဗ်ာ။”
လက္ရိွ ေဆြးေႏြးပဲြမတုိင္ခင္ ဒီလ ၁၉ ရက္ေန႔က ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးတကၠသိုလ္မွာ သင္တန္းသားအရာရိွမ်ားနဲ႔ေတြ႔ဆံုစဥ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္က UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အခက္အခဲေတြ႔ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
UNFC ရဲ့ အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္တဦးလည္းျဖစ္၊ NCCT မွာလည္း ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ပါ၀င္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကာကေတာ့ UNFC ဟာ NCCT ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ စုိးရိမ္ဖုိ႔ မရိွေၾကာင္း အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“NCCT မွာ တခါတည္း အင္တုိက္အားတုိက္ ပါဝင္ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ တပ္ေပါင္းစု ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု ကာခ်ဳပ္ စိုးရိမ္တဲ့အခ်က္ေတြက မစိုးရိမ္သင့္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ရဲရဲတင္းတင္းပဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ တင္ျပခ်င္တာပါ။”
ဒီလဆန္းပိုင္း ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ညီလာခံမွာ UNFC က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ကို ေျမာက္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္းနဲ႔ ေတာင္ပိုင္းဆုိၿပီး ဖဲြ႔စည္းဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္း သတင္းေတြ ထြက္ေပၚခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြအၾကား တႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း ဒီတႀကိမ္မွာ အၿပီးအျပတ္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ အရင္က ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကၿပီး ေအာက္တုိဘာလမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ တရပ္က်င္းပဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။
ကိုမိုးေဇာ္ (VOA)
