ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရတက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ရွိေနၾကတဲ့ ျမန္မာသံအမတ္ေတြကုိလည္း မၾကာခင္မွာ ေျပာင္းလဲပစ္ေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိမႈေတြ ထြက္လာေနပါတယ္။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ NLD ပါတီဟာ အစုိးရသစ္ကုိ ဖြဲ႔စည္းေတာ့မွာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း စစ္အစုိးရလက္ထက္ကေန ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရအထိ သံအမတ္နဲ႔ သံမွဴးအမ်ားစုကုိ စစ္တပ္က အရာရွိေဟာင္းေတြကုိသာ ခန္႔အပ္ခဲ့ေလ့ရွိတာေၾကာင့္ လက္ရွိ သံတမန္ေတြေနရာမွာ အစုိးရရဲ႕ အစုိးရသစ္ရဲ႕ ေပၚလစီေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္သူေတြနဲ႔ အစားထုိး ခန္႔အပ္ဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ ျမန္မာ သံတမန္ေဟာင္းေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရလုိ႔ေခၚတဲ့ ဦးႏုအစုိးရကုိ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း အာဏာသိမ္းခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း တက္လာတဲ့ အစုိးရေတြ လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက သံတမန္ေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္းဟာ တျဖည္းျဖည္း က်ဆင္းခဲ့တယ္လုိ႔ သံတမန္ေဟာင္းေတြက ေျပာပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊဦးေဆာင္တဲ့ စစ္အစုိးရေနာက္ပုိင္း Diplomatic Protocol လုိ႔ေခၚတဲ့ သံတမန္ က်င့္ထုံးေတြ၊ Career Diplomat လုိ႔ေခၚတဲ့ သံတမန္ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ျပည့္၀တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အေတာ္ေလး နဲပါးလာခဲ့တာပါ။
ႏုိင္ငံတကာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကုိယ္စားျပဳၿပီးသြားေရာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၾကတဲ့ သံတမန္ေတြဟာ အစုိးရရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကုိ လုိက္နာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရတဲ့သူေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္လည္း လက္ရွိတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ သံအမတ္ေတြ၊ တျခား သံအရာရွိေတြကုိ အစားထုိးခန္႔အပ္ဖုိ႔ NLD ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စီစဥ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္လာေနတာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာင္းလဲပစ္ခ်င္တယ္လုိ႔ သတင္းထြက္ေနတဲ့ သံအမတ္ေတြ၊ သံအရာရွိေတြဟာ တကယ္ ေျပာင္းလဲပစ္သင့္တဲ့သူေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕မွာ သံမွဴးႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးေအာင္လင္းထဋ္က ေျပာပါတယ္။
“အခု သူ ေျပာင္းမယ္ဆုိတဲ့ ၁၁ ေယာက္ က်ေနာ္ Facebook ထဲမွာ ေတြ႔ပါတယ္။ ဒီ ၁၁ လံုးကလည္း ေျပာင္းသင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ အခု ၀ါရွင္တန္မွာရွိတဲ့ သံအမတ္ႀကီးဆုိရင္လည္း ေထာက္လွမ္းေရးကလာတဲ့ သံအမတ္ႀကီးပါ။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ေတြ ျပဳတ္သြားၿပီးတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔က ဒုတိယဗိုလ္မႉးႀကီးအဆင့္နဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုးကို ပို႔တယ္။ ၿပီးေတာ့ အေမရိကားမွာ သံအမတ္ႀကီးအေနနဲ႔ ခန္႔တယ္။ ၿဗိတိန္မွာဆိုရင္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္စြာမင္းေပါ့ေလ သူကလည္း စစ္ေထာက္လွမ္းေရးပါပဲ။ အခုေတာ့ စရဖ ေခၚတာေပါ့။ အဲဒီအဖြဲ႔ေတြ မ်ားပါတယ္။ အခု အေရးပါတဲ့ ဂ်ပန္တို႔၊ အဂၤလန္တို႔၊ ၀ါရွင္တန္တို႔၊ နယူးေယာက္တို႔ အစရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေကာင္းေတြမွာရွိတဲ့ သံအမတ္ႀကီးေတြကေတာ့ တကယ့္ လူႀကီးနဲ႔ နီးစပ္တဲ့သူေတြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးေတြကိုပဲ ေစလႊတ္တာ မ်ားပါတယ္ခင္ဗ်။ ဒီလူေတြသည္ ဖယ္ထုတ္မွသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တကယ့္ လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္တဲ့ ကိစၥေတြအားလံုးဟာ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ ဒီလူေတြကို ဆက္ၿပီးေတာ့ ခန္႔ထားမယ္ဆုိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဖာ္ေဆာင္ခ်င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံဆုိတာ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။”
စစ္အစုိးရလက္ထက္အတြင္း ႏုိင္ငံတကာကုိ ထုိးေဖာက္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ မူအသစ္ခ်မွတ္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားေရးရုံးမွာ စစ္တပ္က အရာရွိေတြကုိ တာ၀န္ေပးတာ၊ သံအမတ္ေတြအျဖစ္ ခန္႔အပ္တာေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေထာက္လွမ္းေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခုိင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ သံတမန္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ ၉၄၊ ၉၅ ေလာက္က စၿပီးေတာ့မွ ႏုိင္ငံတကာကို ထုိးေဖာက္ႏုိင္ေအာင္ ဆုိၿပီးေတာ့မွ စစ္တပ္ထဲက နည္းနည္း ပညာတတ္တဲ့သူေတြကို ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုး ေျပာင္းၿပီးေတာ့မွ ႏုိင္ငံတကာသံ႐ံုးေတြမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေစပါတယ္။ လူေတြ အထင္မွားတာက က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေပါ့ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံတကာမွာလည္း အေမရိကန္တုိ႔ ဘာတို႔က ယာယီအေနနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ ေကာင္စစ္၀န္ အေရၿခံဳၿပီးေတာ့မွ ရွိတာရွိပါတယ္။ အလားတူပဲ KGB ကလည္း ႐ုရွားသံ႐ံုးေတြမွာ ရွိပါတယ္။ အဲေတာ့ ဒီ ေထာက္လွမ္းေရး အပိုင္းေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာမွာ ထုိးေဖာက္လုိ႔ရေအာင္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက ဗိုလ္မႉးရဲ႕ အထက္ေပါ့ေလ အဆင့္ရွိတဲ့သူေတြကို ပထမဦးဆံုး ၄၊ ၅ ေယာက္ေလာက္ စၿပီးေတာ့မွ ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုးကို ေျပာင္းပါတယ္။ ေျပာင္းၿပီးေတာ့မွ သံတမန္ေတြခန္႔ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ ေထာက္လွမ္းေရးလုပ္ငန္းေပါ့ေလ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္တာရွိပါတယ္။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Pennsylvania ျပည္နယ္မွာ အေျခခ် ေနထုိင္ေနတဲ့ ေဒၚျဖဴျဖဴဟာ ႏုိင္ငံျခားေရးရုံးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ တဦးျဖစ္ပါတယ္။ သူက အစုိးရေတြအေနနဲ႔ သံတမန္ေတြကုိ ဘယ္လုိ ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ေလ့ရွိတယ္ဆုိတာကုိ အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။
“သံတမန္ေတြကိုခန္႔တဲ့အခါ အရင္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ လက္ထက္တုန္းကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုးကေန ေသခ်ာေလ့က်င့္ေပးထားတဲ့ အရာရွိငယ္ေပါ့ တတိယအတြင္း၀န္၊ ဒုတိယအတြင္း၀န္ေရာ၊ ပထမအတြင္း၀န္ေရာ၊ ေနာက္ သံမႉးက အဲ့အထဲကေန အရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူေတြကုိ သံအမတ္အေနနဲ႔ လႊတ္တာရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုအစိုးရလက္ထက္ကလည္း ႏုိင္ငံေရးအရ ခန္႔အပ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုးက မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အျပင္ဘက္က သံတမန္ကိစၥေတြ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့သူ၊ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရတဲ့သူကို အဲ့လို ခန္႔အပ္တာလည္းရွိတယ္။”
သံတမန္တဦးေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ အခန္းက႑ကုိလည္း ေဒၚျဖဴျဖဴက အခုလုိ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“သံတမန္ဆုိတာ ဘယ္တုိင္းျပည္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန၊ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုး၊ ဒီျမန္မာျပည္မွာဆုိရင္လည္း ႏုိင္ငံျခားေရး႐ုံး အဲဒါ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏွာမွာ သြားရတဲ့လူေတြ။ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ကိုယ္စား မူ၀ါဒေတြကို ေစ့စပ္ ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးတတ္ရမယ္။ ေျပာတတ္ရမယ္၊ ဆိုတတ္ရမယ္။ အဲေတာ့ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္တက္လာေတာ့ သူသိၿပီ။ သူ ဟိုတေလာက က်မ ေတြ႔တယ္။ သူ ဌာနတုိင္း၊ ဌာနတုိင္းကို ၀န္ထမ္းေတြ သူ မျဖဳတ္ပါဘူး။ သူ ေျပာတယ္ေလ။ ၀န္ထမ္းေတြ ေၾကာက္စရာမလုိဘူးဆိုတာ။ အရည္အေသြး၊ အရည္အခ်င္းရွိေအာင္ သူ လုပ္မယ္။ ၿပီးေတာ့ သူက ဘာလဲ။ ဒီႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုးကိုလည္း သူ စိတ္၀င္စားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အရည္အခ်င္းရွိေအာင္လုပ္ၿပီးေတာ့ သူ႔မွာလည္း ဦးႏုအစိုးရလက္ထက္လိုပဲ ႏုိင္ငံေရးအရ ခန္႔အပ္ၿပီး ပို႔မယ့္အေျခအေနရွိတယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။”
အခုအသစ္တက္လာတဲ့ NLD အစုိးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန တခုထဲမဟုတ္ဘဲ တျခား၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားႀကီးတခုလုံးကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိအပ္ေနတာေၾကာင့္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ လုပ္ယူရလိမ့္မယ္လုိ႔ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူေတြက ေထာက္ျပ ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။
VOA