မႏၱေလးစိန္ကမၻာ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံု လုပ္သား ၅၀၀ ေက်ာ္ ဆႏၵျပ

မႏၱေလး ျပည္ႀကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက စိန္ကမၻာအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုက အလုပ္သမားေတြဟာ စက္႐ံုတြင္း အလုပ္သမားသမဂၢ ဖဲြ႔စည္းခြင့္ မရတာနဲ႔ အလုပ္႐ွင္နဲ႔ အလုပ္သးမား ႏွစ္ဘက္သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အခ်က္ေတြကို ေက်နပ္မႈ မရွိတာေၾကာင့္ အလုပ္သမား ၅၀၀ ေက်ာ္ဟာ စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္းက စတင္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ စံုစမ္းထားတဲ့ ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ မေအးေအးမာ က သတင္းေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္လူမ်ိဳးပိုင္ စိန္ကမၻာ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုက အလုပ္သမား ၅၀၀ ေက်ာ္ဟာ  စက္႐ံုတြင္းမွာ အလုပ္သမားသမဂၢ ဖဲြ႔စည္းခြင့္မရျခင္း အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမား ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ညိႇႏိႈင္းလို႔ မရတဲ့အတြက္  စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္းကစၿပီး ဆႏၵျပမႈလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း လုပ္ငန္းတူ စက္႐ံုအလုပ္သမားမ်ားသမဂၢ ဥကၠဌ ကိုသက္ႏွင္းေအာင္ က ေျပာျပပါတယ္။

“အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အမ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အခါမွာ အလုပ္ရွင္က ဒီအလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္းကို စက္႐ံုမွာ ဖြဲ႔လို႔မရဘူးေပါ့။ ၃ လက်လိမ့္မယ္ဆိုၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္တာကေန စ ပါတယ္။ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္းကို စက္႐ံုထဲမွာ ဖြဲ႔လို႔ရွိရင္ ေထာင္ခ်မယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္။ အဲ့လို ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြေပါ့။ ေနာက္ၿပီးက်ေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြေပါ့။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီစာခ်ဳပ္ကို အလုပ္သမားေတြဘက္က မခ်ဳပ္ခ်င္ေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္ရွင္ဘက္က မခ်ဳပ္ဘူးဆုိရင္ ေထာင္ ၃ လ ခ်မယ္ေပါ့ေလ။ သူတို႔ကလည္း စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္တဲ့ အလုပ္သမားကို အလုပ္ကေန ထုတ္မယ္ဆုိတဲ့ စာ ထုတ္လိုက္တဲ့အတြက္ ျဖစ္သြားတာပါအမ။ တကယ္တမ္းက က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာက ႏွစ္ဦးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ဆုိတာ ဒီလုပ္ငန္းခြင္မွာ မွ်တတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ ခ်ဳပ္ဖို႔ လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။ အလုပ္ရွင္ဘက္က တဖတ္သတ္ ခ်ဳပ္ခိုင္းတဲ့စာခ်ဳပ္က --- စာခ်ဳပ္အမ။ --- စာခ်ဳပ္ဆုိတာက လုပ္ငန္းခြင္ဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ေပါ့။ အဲ့ဒီစာခ်ဳပ္ထဲမွာ လုပ္ငန္းခြင္ရဲ႕ စည္းကမ္းခ်က္ေတြပါတယ္။ အဲ့ဒီစည္းကမ္းခ်က္ေတြမွာ အလုပ္ရွင္က တဖတ္သတ္ေရးဆြဲထားတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြပဲ ပါတဲ့အတြက္ အလုပ္သမားေတြဘက္က မခ်ဳပ္ခ်င္တာ။ ေနာက္တခုကေတာ့ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းခြင့္ မေပးတာေပါ့ေလ ဒီစည္းကမ္းခ်က္ေတြကို။ ႏွစ္ဦးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကိုေတာ့ ခ်ဳပ္ေပးလိုက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီဆႏၵျပေနတဲ့ အေတာအတြင္းမွာေပါ့။ ၿပီးရင္ေတာ့ သူတို႔က ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ခ်ိဳးေဖာက္တာပဲ အမေရ။”

စိန္ကမၻာစက္႐ံုဟာ အမ်ိဳးသမီးအလုပ္သမား ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိတာပါ။ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုမွာ ဆႏၵျပေနတဲ့ အလုပ္သမေလးတဦးကလည္း သူတို႔အေနနဲ႔ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ အခ်က္ ၄၀ ေက်ာ္ပါ၀င္ၿပီး အခ်က္ ၁၅ ခ်က္ခန္႔ကို သေဘာမတူႏုိင္တဲ့အတြက္ ဆႏၵျပမႈေတြ လုပ္ခဲ့ရတာလို႔ ဆုိပါတယ္။

“လက္မခံႏုိင္တာကအမ စာခ်ဳပ္ထဲမွာ ပါတဲ့အခ်က္ေတြက ၄၆ ခ်က္ရွိတယ္အမ။ အဲ့ဒီ ၄၆ ခ်က္ကိုမွ က်မတို႔က အဲ့ဒီအခ်က္ေတြထဲကေန ၁၅ ခ်က္ေလာက္ေတာ့ရွိမယ္ အဲ့ဒါကို မေက်နပ္တာေပါ့။ မေက်နပ္ဘူးဆိုေပမဲ့ သူတို႔ ေဆြးေႏြးတာေပါ့။ သူေဌးနဲ႔ က်မတို႔ ေဆြးေႏြးတယ္ရွင့္။ ေဆြးေႏြးတာကို သူေဌးဘက္ကလည္း လက္မခံဘူးရွင့္။”

ဆႏၵျပေနတဲ့ အလုပ္သမားတဦးကေတာ့ သူတို႔သေဘာမတူႏုိင္တဲ့ အခ်က္ေတြထဲက အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

“အလုပ္သမားမ်ား လုိက္နာရမည့္စည္းကမ္းမ်ား ဆုိၿပီးေတာ့ ေရးထားတယ္။ (က) - စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံု၊ အလုပ္ဌာန၊ ကုမၸဏီမ်ား၏ လုပ္ငန္းသဘာ၀၊ လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားအလိုက္ အလုပ္သမားမ်ား လိုက္နာရမည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို အလုပ္ရွင္က အလုပ္သမားညႊန္ၾကားေရးဦးစီးဌာန၏ ညိႇႏိႈင္းမႈျဖင့္ လိုအပ္သလို ထုတ္ျပန္ရမည္ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ မေက်နပ္ဘူးခင္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာမတူဘဲနဲ႔ သူတို႔က တဖတ္သတ္ထုတ္ျပန္ႏုိင္ေလ။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔က အဲ့ဒါကို လက္မခံတာပါ။ အလုပ္ရွင္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားထဲက ေနာက္တခုက - စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ားအား မ႐ိုေသ၊ မေလးမစား၊ မေထမဲ့ျမင္ျပဳျခင္း မျပဳရ။ အဲ့ဒါမ်ိဳးက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အျပန္အလွန္ရွိတယ္ေလ။ စက္႐ံုအတြင္း သတ္မွတ္ခ်ိန္တြင္ ကေလးေခၚေဆာင္လာျခင္းမျပဳ။ အဲ့ဒါကေတာ့ ေထြေထြထူးထူး ေျပာစရာမလိုဘူးခင္ဗ်။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ဒီစက္႐ံုထဲကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္ကေလးကိုမွ ေခၚသြားတာမဟုတ္ဘူး။ စက္႐ံုဧရိယာအတြင္းေတာ့ ပါတာေပါ့။ ကေလးအေမေတြ ကေလးႏို႔တုိက္ဖို႔ ဘာညာအတြက္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳး ထည့္ထားလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ မေက်နပ္ဘူးခင္ဗ်။”

အလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေပးေရး ခံုသမာဓိေကာင္စီက အလုပ္သမားကုိယ္စားလွယ္ ဦးရဲႏိုင္၀င္း ကေတာ့ အလုပ္သမား ဆႏၵျပမႈေတြ ၂၀၁၀ နဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္းမွာ အမ်ားအျပားေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး ျပႆနာေတြဟာ အခုထိ ေျဖရွင္းႏုိင္မႈေတြ အားနည္းေနေသးတဲ့ဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာျပပါတယ္။

“အလုပ္သမားျပႆနာေတြက ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ တအံုေႏြးေႏြး မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးပါဘူး။ အလုပ္သမားေတြဘက္ဆိုရင္ တဘက္ကေတာ့ လုပ္ခလစာတုိးျမႇင့္ေရး သက္သက္ေလာက္ကို တဘက္က ေျပာဆုိေနၾကတာေပါ့ တျခားအင္အားစုက။ ဒါေပမဲ့လို႔ တကယ့္ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္က လုပ္ခလစာ တိုးျမႇင့္ေရး တခုတည္းမဟုတ္ဘူး။ ဒီအလုပ္ခ်ိန္ေတြကို သူတို႔ ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္တယ္။ တေန႔ကို ၁၁ နာရီေလာက္ လုပ္ေနရတဲ့ အလုပ္ခ်ိန္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္တယ္။ သူတို႔ဘက္က စိတ္ပင္ပန္းၿပီးေတာ့ ၿငီးေငြ႔လာၿပီ။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ရလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီစက္႐ံုပိုင္ရွင္တခ်ိဳ႕နဲ႔ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္းမွာ တာ၀န္ယူေနသူေတြနဲ႔ မေျပလည္တဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တာေပါ့။ ေျပာခ်င္တာက ဒီအလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္းေတြကို တူတူတန္တန္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အမ်ားစုက ဒီေန႔ထိ လက္မခံေသးပါဘူး။ တဘက္ကလည္း ဒီ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္းေတြက တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ရပ္တည္ဖို႔လည္း ဘက္ေပါင္းစံုက အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းေတြက သူတို႔ရွိေနတာ။”

အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပမႈန႔ဲ ပတ္သက္လုိ႔ စိန္ကမၻာ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုက ပုိင္ရွင္ေတြကို ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမဲ့ ဆက္သြယ္လုိ႔ မရခဲ့ပါဘူး။ ညေနပိုင္းမွာေတာ့ အလုပ္ရွင္ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အလုပ္သမားေတြဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္တြင္းက အလုပ္သမားေရး ျဖန္ေျဖညိႇႏိႈင္းေရး တာ၀န္ရွိသူေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေနၿပီး ေျပလည္မႈေတြ မရရွိေသးေၾကာင္း ဆက္လက္ ညိႇႏိႈင္းေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း အလုပ္သမားေတြက ေျပာပါတယ္။
မေအးေအးမာ(VOA)