16.02.2016
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ကာလီဖုိးနီးယားျပည္နယ္၊ Rancho Mirage မွာရွိတဲ့
Sunnylands မွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအသင္း အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံက
ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ဖိတ္ေခၚၿပီး သမၼတ Barack Obama က ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္
တနလၤာေန႔က သမုိင္း၀င္ ထိပ္သီးညီလာခံ က်င္းေနပါတယ္။
အာဆီယံႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အေရးပါတဲ့ ေဒသတခုျဖစ္ေၾကာင္း ယူဆထားတာေၾကာင့္ အာရွတုိက္ေဒသ ခ်ိန္ခြင့္လွ်ာညွိေရး မူ၀ါဒအသစ္ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း သူ႔ရဲ႕ အဖြင့္ မိန္ခြန္းထဲမွာ သမၼတ အုိဘားမားက ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားသလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္ေပၚေနတာေတြကုိလည္း အခုလုိ ထဲ့သြင္း ေျပာၾကားခဲ့့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သမုိင္း၀င္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အာဏာလြဲေျပာင္းမႈ တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ စည္းလုံးညီညြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး အုပ္စုအားလုံးတုိ႔ ပါ၀င္ခြင့္ရတဲ့အျပင္ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေရးအတြက္ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ သမၼတအုိဘားမားက YSEALI ေခၚ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက လူငယ္ေတြရဲ႕ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈဟာ ေဒသႏၱရကုိ ေန႔စဥ္ ပုံေဖာ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြကုိ ေျမေထာင္ေျမာက္ေပးတဲ့အတြက္လည္း ေက်းဇူးတင္တဲ့အျပင္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြကုိလည္း သမၼတက ခ်ီးက်ဴးသြားပါတယ္။
သမၼတအုိဘားမား ရာထူးတာ၀န္စတင္ ထမ္းေဆာင္တဲ့အခ်ိန္ကစလုိ႔ အာဆီယံနဲ႔ အေမရိကန္ကုန္သြယ္ေရးဟာ ၅၅% တုိးခဲ့ၿပီး အာဆီယံေဒသႏၱရဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ စတုတၳအႀကီးဆုံးကုန္သြယ္ဖက္ အုပ္စုျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သမၼတအုိဘားမားက အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံအၾကား လုံၿခံဳေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ပင္လယ္ ေရေၾကာင္းသြားလာမႈ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရးအတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေဒသတြင္းရွိ မဟာမိတ္ႏုိင္ငံေတြကုိ စစ္ေရးအရ အေထာက္အကူေပးခဲ့တာေတြ ရွိတဲ့အျပင္ တရား၀င္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာမႈဆုိင္ရာ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး အတြက္လည္း အေမရိကန္က အေထာက္အကူေပးလ်က္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ဒီထိပ္သီးညီလာခံကုိ ျမန္မာႏုိုင္ငံက ဒုတိယသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္းဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တက္ေရာက္ေနတာပါ။
ထိပ္သီးညီလာခံအတြင္း အနာဂတ္ကာလ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာတဲ့အထိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အာရွပစိတ္ဖိတ္ေဒသအၾကား မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ဆက္ဆံေရး ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညွိေပးမယ့္ မူ၀ါဒေတြကုိ သမၼတအုိဘားမားက အဆုိျပဳ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာရွေဒသနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အနာဂတ္မွာ ႀကီးပြားတုိးတက္ဖုိ႔နဲ႔ လုံၿခံဳေရးတုိ႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ အေၾကာင္းရပ္အျဖစ္ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္က ရႈျမင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တုိးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအျပင္ မတူကြဲျပားမႈေတြ အမ်ားအျပားရွိေနတဲ့ ဒီေဒသဟာ ထူးကဲတဲ့ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနသလုိ၊ တင္းမာမႈေတြလည္း ျဖစ္ေပၚေနတာေၾကာင့္ တႏုိင္ငံခ်င္းစီက ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ စီးပြားေရးနဲ႔ လုံၿခံဳေရးကုိ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးၾကမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြထဲ - ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ ပုိမုိ နီးစပ္ႏုိင္ေရး၊ TPP လုိ႔ေခၚတဲ့ ပစိဖိတ္ ရပ္၀န္းႏုိင္ငံမ်ား ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး၊ လူထုအခ်င္းခ်င္းၾကား ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေရး၊ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ပူးေပါင္း တုိက္ခုိက္ေရး၊ တုိင္းျပည္ေတြအတြင္း ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားစြာကုိ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြ ခ်မွတ္သြားေရးတုိ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။
VOA
အာဆီယံႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အေရးပါတဲ့ ေဒသတခုျဖစ္ေၾကာင္း ယူဆထားတာေၾကာင့္ အာရွတုိက္ေဒသ ခ်ိန္ခြင့္လွ်ာညွိေရး မူ၀ါဒအသစ္ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း သူ႔ရဲ႕ အဖြင့္ မိန္ခြန္းထဲမွာ သမၼတ အုိဘားမားက ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားသလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္ေပၚေနတာေတြကုိလည္း အခုလုိ ထဲ့သြင္း ေျပာၾကားခဲ့့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သမုိင္း၀င္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အာဏာလြဲေျပာင္းမႈ တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ စည္းလုံးညီညြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး အုပ္စုအားလုံးတုိ႔ ပါ၀င္ခြင့္ရတဲ့အျပင္ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေရးအတြက္ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ သမၼတအုိဘားမားက YSEALI ေခၚ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက လူငယ္ေတြရဲ႕ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈဟာ ေဒသႏၱရကုိ ေန႔စဥ္ ပုံေဖာ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြကုိ ေျမေထာင္ေျမာက္ေပးတဲ့အတြက္လည္း ေက်းဇူးတင္တဲ့အျပင္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြကုိလည္း သမၼတက ခ်ီးက်ဴးသြားပါတယ္။
သမၼတအုိဘားမား ရာထူးတာ၀န္စတင္ ထမ္းေဆာင္တဲ့အခ်ိန္ကစလုိ႔ အာဆီယံနဲ႔ အေမရိကန္ကုန္သြယ္ေရးဟာ ၅၅% တုိးခဲ့ၿပီး အာဆီယံေဒသႏၱရဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ စတုတၳအႀကီးဆုံးကုန္သြယ္ဖက္ အုပ္စုျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သမၼတအုိဘားမားက အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံအၾကား လုံၿခံဳေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ပင္လယ္ ေရေၾကာင္းသြားလာမႈ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရးအတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေဒသတြင္းရွိ မဟာမိတ္ႏုိင္ငံေတြကုိ စစ္ေရးအရ အေထာက္အကူေပးခဲ့တာေတြ ရွိတဲ့အျပင္ တရား၀င္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာမႈဆုိင္ရာ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး အတြက္လည္း အေမရိကန္က အေထာက္အကူေပးလ်က္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ဒီထိပ္သီးညီလာခံကုိ ျမန္မာႏုိုင္ငံက ဒုတိယသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္းဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တက္ေရာက္ေနတာပါ။
ထိပ္သီးညီလာခံအတြင္း အနာဂတ္ကာလ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာတဲ့အထိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အာရွပစိတ္ဖိတ္ေဒသအၾကား မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ဆက္ဆံေရး ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညွိေပးမယ့္ မူ၀ါဒေတြကုိ သမၼတအုိဘားမားက အဆုိျပဳ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာရွေဒသနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အနာဂတ္မွာ ႀကီးပြားတုိးတက္ဖုိ႔နဲ႔ လုံၿခံဳေရးတုိ႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ အေၾကာင္းရပ္အျဖစ္ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္က ရႈျမင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တုိးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအျပင္ မတူကြဲျပားမႈေတြ အမ်ားအျပားရွိေနတဲ့ ဒီေဒသဟာ ထူးကဲတဲ့ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနသလုိ၊ တင္းမာမႈေတြလည္း ျဖစ္ေပၚေနတာေၾကာင့္ တႏုိင္ငံခ်င္းစီက ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ စီးပြားေရးနဲ႔ လုံၿခံဳေရးကုိ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးၾကမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြထဲ - ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ ပုိမုိ နီးစပ္ႏုိင္ေရး၊ TPP လုိ႔ေခၚတဲ့ ပစိဖိတ္ ရပ္၀န္းႏုိင္ငံမ်ား ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး၊ လူထုအခ်င္းခ်င္းၾကား ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေရး၊ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ပူးေပါင္း တုိက္ခုိက္ေရး၊ တုိင္းျပည္ေတြအတြင္း ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားစြာကုိ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြ ခ်မွတ္သြားေရးတုိ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။
VOA
