လက္ရွိတရားေရးက႑ဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ထက္ကတည္းက အေတြးအေခၚေတြနဲ႔
ရပ္တည္ခဲ့တာမို႔ ေျဖာင့္မတ္တဲ့ တရားေရးမ႑ိဳင္ျဖစ္လာဖို႔ အေတြးအေခၚေတြကို
ျပဳျပင္ေပးဖို႔လိုတယ္လို႔ ဥပေဒ ပညာရွင္တခ်ဳိ႕ ေျပာပါတယ္။
တရားေရးမ႑ိဳင္ဟာ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ မ႑ိဳင္ျဖစ္ေပမယ့္ အစိုးရအေနနဲ႔
စီမံခန္႔ခြဲတဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ရတယ္လို႔ ေရွ႕ေနဦးဟန္ညြန္႔က
ေျပာပါတယ္။
“စြပ္စြဲျပစ္တင္ျခင္းဆိုတဲ့ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္နဲ႔အညီ တရားသူႀကီးေတြ
မဟုတ္တာ လုပ္ရင္ စြပ္စြဲျပစ္တင္ထိုက္တဲ့ အျပစ္ေတြရိွတယ္ဆိုရင္
အေရးယူလို႔ရတယ္။ နံပါတ္ ၂ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔အစည္းကေနၿပီးေတာ့
၄င္းတို႔ရဲ႕ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိစၥေတြ ေပၚေပါက္တယ္။ တရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ
ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးလုပ္တယ္။ ဒီ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြကို
စီမံခန္႔ခြဲေရးနည္းလမ္းအရလည္း အေရးယူလို႔ရတယ္။ ဥပမာ
ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြမရိွဘူးလား ရိွတယ္။ ျပင္စရာေတြမရိွဘူးလား ရိွတယ္။
ေကာင္းတဲ့ တရားသူႀကီးေတြေကာ မရိွဘူးလား ရိွတယ္။
ေကာင္းတဲ့တရားသူႀကီးရိွသလို၊ ဆိုးတဲ့ တရားသူႀကီးေကာမရိွဘူးလား ရိွတယ္။
တရားသူႀကီးတင္ လႊဲခ်လို႔မရဘူး။ ဥပေဒ အရာရိွကလည္း ေကာင္းရမယ္။ ရဲအရာရိွကလည္း
ေကာင္းရမယ္။ ေထာင္အရာရိွကလည္း ေကာင္းရမယ္။ ေဆး႐ုံကလာၿပီးေတာ့ အစစ္ခံတဲ့
ဆရာ၀န္ကလည္း ေကာင္းရမယ္။ အားလံုးေကာင္းမွျဖစ္မယ္။”
လႊတ္ေတာ္ဘက္ကလည္း ဥပေဒေတြ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲတာေတြျပဳလုပ္ၿပီး၊ တရားေရးကို ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္တယ္လို႔ ေရွ႕ေနေတြက ေျပာပါတယ္။
မႏၱေလးကေရွ႕ေန ဦးသိန္းသန္းဦးကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒအရ အခက္အခဲ တခ်ဳိ႕ေတာ့ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ခြင့္ရထားတာေတြရိွတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ လက္ရိွ
တရားလႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွာ တရားသူႀကီးေတြရိွတယ္။
သူတို႔ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ သူက အသက္ ၇၀ ျပည့္တဲ့အထိ
ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်မခံရဘူး။ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မရိွဘူးဆိုရင္ ၇၀ ထိ
ထားေနခြင့္ရိွတယ္။ သုို႔ရာတြင္ တဘက္ကလည္း ဘာရိွလဲဆိုေတာ့ ေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့
သမၼတသည္၊ သမၼတဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ျပည္ေတာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕
နာမည္ စာရင္းတင္သြင္းရမယ္။ မလြဲမေသျပ႒ာန္းရမယ္။ ရိွၿပီးသားတရားသူႀကီးကို
ဆက္သံုးမွာေတာ့ မပါဘူး။ သူတို႔မွာ အသက္ ၇၀ ထိ ေနခြင့္ရိွတာမွန္တယ္။
ဒါေပမယ့္ အသစ္တက္လာတဲ့ သမၼသစ္က သူတရားသူႀကီးအသစ္ ခန္႔ခြင့္ရိွတာပဲ။
အဲ့လိုနည္းနဲ႔ လူေတြ ေရာထားလိုက္ၿပီးေတာ့ အေတြးအေခၚအေဟာင္းေတြ ရိွတဲ့လူနဲ႔၊
အေတြးအေခၚအသစ္ေတြရိွတဲ့လူနဲ႔ ေပါင္းထားၿပီးေတာ့ တရားေရး၀န္ႀကီးဌာအထက္က
ထိန္းသိမ္းႀကံ့ခိုင္မယ္ ဆိုရင္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။”
တရားေရးမ႑ိဳင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက တိုက္႐ုိက္ကိုင္တြယ္လို႔ မရေပမယ့္
တရားေရး၀န္ႀကီးဌာနတခုဖြဲ႔ၿပီး ထိန္းေက်ာင္းလို႔ရႏိုင္ေၾကာင္း သူကေျပာပါတယ္။
တရားေရးမ႑ိဳင္ မွန္ကန္လာေစဖို႔အတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကလည္း အရည္အခ်င္း ျပည့္မီဖို႔လိုတယ္လို႔ အၿငိမ္းစားရဲအုပ္ ဦးတင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။
“ရဲကို မွန္မွန္ကန္ကန္ သတင္ေပးဖို႔ ျပည္သူကလည္းလိုတယ္။ ရဲကလည္း
အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့၊ ဥပေဒကၽြမ္းက်င္တဲ့၊ အမႈစစ္အေတြ႔အႀကံဳရိွတဲ့
အဲ့လိုအရည္ အခ်င္းရိွတဲ့ရဲေတြ ရိွမယ္ဆိုရင္ ရာဇ၀တ္၊ တကယ္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့
တရားခံအစစ္အမွန္ကို ဖမ္းဖို႔လည္း လြယ္ကူတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သက္ေသအေထာက္အထား
ခိုင္ခိုင္မာမာ တရား႐ံုးစြဲတင္လို႔ရိွရင္လည္း တရားသူႀကီးလည္း
အလြယ္တကူလႊတ္လို႔မရဘူး။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ရဲဟာ တရားေရးမ႑ိဳင္ခိုင္မာဖို႔အတြက္၊
တရားစီရင္ေရးမွာ တည့္မတ္ေျဖာင့္မတ္ဖို႔အတြက္ အမႈစစ္ရဲအရာရိွ
အရွင္းျဖစ္ေနရမွာ ပထမတရားသူႀကီးက ရဲပဲ။”
လက္ရွိလႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ကို ဦးေဆာင္ေနတဲ့
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို
သူတို႔ရဲ႕မူဝါဒအျဖစ္ ခ်မွတ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ပိုင္စိုး DVB