ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြကို ေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ပထမဆံုးအဆင့္အေနနဲ႔ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအတိုင္း စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ သြားေတာ့မွာျဖစ္တယ္လို႔ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ဒီကေန႔မနက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ရံုးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ
ဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး Andrew Heyn
တို႔အျပင္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ၊ မူဆလင္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးစဥ္ အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
"တရားဥပေဒျပင္ပကေဆာင္ရြက္ခြင့္နဲ႔ ခုနက အၾကမ္းဖက္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ခြင့္မျပဳေတာ့ဘူး။ သို႔ေသာ္ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးျဖစ္တဲ့ ခုနကလို မွတ္ပံုတင္စစ္ေဆးမယ့္ဟာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔စပါမယ္။ ဒါကအစျပဳတာပါ။ သို႔ေသာ္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ သာေစနာေစမရိွပါဘူး"
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ပဋိပကၡေတြကိုေျဖရွင္းတဲ့အခါ ႏွစ္ဘက္ ခံစားခ်က္ေတြကို နားလည္ၿပီးမွ ေျဖရွင္းလို႔ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔အေနနဲ႔ ႏွစ္ဘက္စလံုးက တင္ျပခ်က္ေတြ အားလံုးကို သံုးသပ္ခဲ့တယ္လို႔ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရိွတဲ့သူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မရိွသူေတြကို ခြဲျခားသိႏိုင္ဖို႔ အစိုးရဘက္က သပ္သပ္မဟုတ္ဘဲ ရခိုင္နဲ႔ မူဆလင္ေတြဘက္ကပါ အုပ္စုေတြဖြဲ႕ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ လို႔လည္းဆိုပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ၿဗိတိန္ သံအမတ္ႀကီး Andrew Heyn နဲ႔ ၾသစေတးလ် သံအမတ္ႀကီး Ms. Bronte Moules တို႔ဟာ မေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာရိွတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ(RNDP)၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီေတြက တာဝန္ရိွသူေတြနဲ႔ စစ္ေတြဟိုတယ္မွာ ေတြ႕ဆံုၿပီး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တံခါးပိတ္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
ဒီသံအမတ္ၾကီး ၃ ဦးအဖြဲ႔ဟာ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းေတြအတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာ သံုးသပ္မႈေတြျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြက ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းၿဗဲ၊ ေပါက္ေတာ၊ ေျမပံု၊ မင္းျပားစတဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြကိုသြားေရာက္ၿပီး ေဒသခံေတြနဲ႕ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
RFA
"တရားဥပေဒျပင္ပကေဆာင္ရြက္ခြင့္နဲ႔ ခုနက အၾကမ္းဖက္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ခြင့္မျပဳေတာ့ဘူး။ သို႔ေသာ္ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးျဖစ္တဲ့ ခုနကလို မွတ္ပံုတင္စစ္ေဆးမယ့္ဟာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔စပါမယ္။ ဒါကအစျပဳတာပါ။ သို႔ေသာ္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ သာေစနာေစမရိွပါဘူး"
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ပဋိပကၡေတြကိုေျဖရွင္းတဲ့အခါ ႏွစ္ဘက္ ခံစားခ်က္ေတြကို နားလည္ၿပီးမွ ေျဖရွင္းလို႔ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔အေနနဲ႔ ႏွစ္ဘက္စလံုးက တင္ျပခ်က္ေတြ အားလံုးကို သံုးသပ္ခဲ့တယ္လို႔ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရိွတဲ့သူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မရိွသူေတြကို ခြဲျခားသိႏိုင္ဖို႔ အစိုးရဘက္က သပ္သပ္မဟုတ္ဘဲ ရခိုင္နဲ႔ မူဆလင္ေတြဘက္ကပါ အုပ္စုေတြဖြဲ႕ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ လို႔လည္းဆိုပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ၿဗိတိန္ သံအမတ္ႀကီး Andrew Heyn နဲ႔ ၾသစေတးလ် သံအမတ္ႀကီး Ms. Bronte Moules တို႔ဟာ မေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာရိွတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ(RNDP)၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီေတြက တာဝန္ရိွသူေတြနဲ႔ စစ္ေတြဟိုတယ္မွာ ေတြ႕ဆံုၿပီး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တံခါးပိတ္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
ဒီသံအမတ္ၾကီး ၃ ဦးအဖြဲ႔ဟာ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းေတြအတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာ သံုးသပ္မႈေတြျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြက ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းၿဗဲ၊ ေပါက္ေတာ၊ ေျမပံု၊ မင္းျပားစတဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြကိုသြားေရာက္ၿပီး ေဒသခံေတြနဲ႕ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
RFA
