24.02.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ၂ဝ၁၅
အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ တံု႔ဆိုင္းသြားမွာကို သံုးသပ္သူေတြက
စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရရွည္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ
အလားအလာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏုိင္ငံျခားသား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕
အသိုင္းအဝိုင္းမွာ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္ဝင္စားေနၾကေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး
တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြၾကားမွာေတာ့ စိုးရိမ္မႈေတြ တိုးလာေနတဲ့အေၾကာင္း
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Rom Corben က သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကို ၆ % အထက္နဲ႔ ပံုမွန္ထားရွိသြားႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ၂ဝ၃ဝ ခုႏွစ္ကိုေရာက္ရင္ အလယ္အလတ္ ဝင္ေငြရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဘဏ္ ADB က ေျပာပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္စစ္အစိုးရအေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်မွတ္လာခဲ့တဲ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံ ျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အလားအလာေကာင္းေတြကို အသိအမွတ္ျပဳရာ ေရာက္တယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အႀကံေပးတဦးျဖစ္တဲ့ ၾသစေၾတးလ် ေရွ႕ေန John Hancock က ေျပာပါတယ္။
"လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္၊ ၆ ႏွစ္ ၇ ႏွစ္ေလာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္လို အေျခအေနရွိခဲ့လဲ ဆုိတာကိုၾကည့္ရင္ တကယ္ကို အံ့ၾသစရာပါ။ ေျပာင္းလဲ ပြင့္လင္းလာတဲ့ အေျခအေနက တကယ့္ကို ထူးျခားပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလားအလာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာပါၿပီ။ လူတိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားခ်င္ေနၾကၿပီး သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ဝင္စားမႈေတြကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ အဲဒီမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။"
ဒါေပမယ့္ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ အေျခခံအေဆာက္အံု တည္ေဆာက္ေရး၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အရပ္သားလူမႈ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အပါအဝင္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း မစၥတာ Hancock က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ ၆၁ သန္းမွာ ေလးပံု တပံုေက်ာ္ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈသတ္မွတ္ခ်က္ မ်ဥ္းေအာက္မွာ ေရာက္ေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမ်ာ အဆင္းရဲဆံုး ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲသားအမ်ားစုဟာ ေက်းလပ္ေတာရြာေတြမွာ ေနထိုင္သူေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေထာက္အထား ျပည့္ျပည့္စံုစံု မရွိၾကတဲ့အတြက္ သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒီလို ဆင္းရဲသားေတြ အခ်ိန္မေရြး ဒုကၡေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနတာပါ။
ျမန္မာျပည္သူအမ်ားအျပားဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလမွာ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရမွာကို စိုးရိမ္ေနၾကတယ္လို႔ ဧရာဝတီသတင္း အယ္ဒီတာ ဦးေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
"အခုဆိုရင္ သံုးႏွစ္ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ အခုျမန္မာႏိုင္ငံကလူေတြ ေျပာေနတာက ေနရာတိုင္းမွာ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးအရ လက္ဦးမႈယူဖို႔ အလုအယက္ ေရာက္လာၾကတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြ ေတြ႔လာရတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ တကမၻာလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကုိ လာေနၾကတယ္။ အစိုးရကို အေျပာင္းအလဲေတြ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့အတြက္လည္း ခ်ီးက်ဴးၾသဘာေပး ေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ လွည့္စားခံေနၾကရတာပါ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ တကယ့္ကို ႐ႈပ္ေထြးလြန္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ လယ္ယာေျမေတြ အတင္း အဓမၼသိမ္းယူတဲ့ ကိစၥေတြကို ခုထိ မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္မွာရွိေနတဲ့ တကယ့္ကို ႀကီးမားလွတဲ့ ျပႆနာႀကီးပါ။"
နယ္စပ္ေဒသေတြမွာဆိုရင္ စစ္တပ္က အရာရာကို သိမ္းယူၿပီး ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္လို႔ရေအာင္ ေဒသခံ ရြာသားေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္း ေနရာခ်တဲ့ကိစၥက သက္ေသအျဖစ္ ေဖာ္ျပေနတယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္းေဒသက ထားဝယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းလို အထူး စီးပြားေရးဇံု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြကလည္း ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ သူေတြကို ဆြဲေဆာင္ေနၿပီး ဒါေပမဲ့ ေဒသခံျပည္သူေတြကေတာ့ နစ္နာေၾကး လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရဘဲ သူတုိ႔ ရပ္ရြာေနအိမ္ေတြကေန ေရႊ႕ေျပာင္းေပးေနၾကရသလို ဒီလိုစီမံကိန္းႀကီးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ လူမႈေရးနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြက ႀကီးမားလြန္းလွတယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြ၊ ကုမၸဏီေတြကပဲ ေရနံ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ နဲ႔ သစ္လုပ္ငန္း အပါအဝင္ စီးပြားေရး ေနရာတိုင္းမွာ လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကုိင္ ထားတုန္းပဲ ဆိုတာကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ အေနနဲ႔ သိထားဖုိ႔ ၾသစေၾတးလ် အစိုးရက သတိေပးထားပါတယ္။
ဆစ္ဒနီအေျခစိုက္ Macquarie တကၠသိုလ္က စီးပြားေရးပညာရွင္ Sean Turnell ကလည္း ျမန္မာ့လူဦးေရ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အမ်ားစုေသာ ျပည္သူေတြ အဓိက အသက္ေမြးရာ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ေႏွးေကြးလြန္းတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
"က်ေနာ့္ သတိျပဳမိတဲ့အခ်က္က စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မ်ာ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈ နည္းပါးေနတာပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြ ရဲ႕ လူေနမႈဘဝေတြကို ဘယ္အရာက ႀကီးႀကီးမားမား ေျပာင္းလဲပစ္ႏုိင္မွာလဲ။ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ တခုက လယ္ယာေျမ ကိစၥပါ။ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရတဲ့အေျခအေနေတြ မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမွာပါ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒီကိစၥတခုတည္းမွာတင္ တိုးတက္မႈထက္ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြပဲ ႀကံဳေနရပါတယ္။"
လယ္ယာေျမ အခြင့္အေရး မရွိဘဲ လယ္သမားေတြ အတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ သိပ္မရွိႏုိင္ဘဲ၊ ေႂကြးၿမီေတြသာ အႀကီးအက်ယ္ ျပန္မဆပ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေန ဆုိက္သြားႏုိင္တယ္လို႔လည္း Sean Turnell က သံုးသပ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းေရးကို မလိုလားတဲ့ ေရွး႐ိုးစြဲ သမားေတြကလည္း အစိုးရတြင္းမွာ ရွိေနတာပါ။
လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြရဲ႕ အဓိက အဆံုးအျဖတ္ဟာ လာမယ့္ ၂ဝ၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ ရလဒ္အေပၚမွာ မူတည္ ေနတယ္လို႔ သံုးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရွ႕ဆက္ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ကြဲျပားမႈေတြရဲ႕ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြကေန တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္သူေတြက ေဝဖန္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္ရွင္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကို ၆ % အထက္နဲ႔ ပံုမွန္ထားရွိသြားႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ၂ဝ၃ဝ ခုႏွစ္ကိုေရာက္ရင္ အလယ္အလတ္ ဝင္ေငြရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဘဏ္ ADB က ေျပာပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္စစ္အစိုးရအေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်မွတ္လာခဲ့တဲ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံ ျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အလားအလာေကာင္းေတြကို အသိအမွတ္ျပဳရာ ေရာက္တယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အႀကံေပးတဦးျဖစ္တဲ့ ၾသစေၾတးလ် ေရွ႕ေန John Hancock က ေျပာပါတယ္။
"လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္၊ ၆ ႏွစ္ ၇ ႏွစ္ေလာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္လို အေျခအေနရွိခဲ့လဲ ဆုိတာကိုၾကည့္ရင္ တကယ္ကို အံ့ၾသစရာပါ။ ေျပာင္းလဲ ပြင့္လင္းလာတဲ့ အေျခအေနက တကယ့္ကို ထူးျခားပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလားအလာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာပါၿပီ။ လူတိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားခ်င္ေနၾကၿပီး သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ဝင္စားမႈေတြကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ အဲဒီမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။"
ဒါေပမယ့္ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ အေျခခံအေဆာက္အံု တည္ေဆာက္ေရး၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အရပ္သားလူမႈ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အပါအဝင္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း မစၥတာ Hancock က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ ၆၁ သန္းမွာ ေလးပံု တပံုေက်ာ္ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈသတ္မွတ္ခ်က္ မ်ဥ္းေအာက္မွာ ေရာက္ေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမ်ာ အဆင္းရဲဆံုး ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲသားအမ်ားစုဟာ ေက်းလပ္ေတာရြာေတြမွာ ေနထိုင္သူေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေထာက္အထား ျပည့္ျပည့္စံုစံု မရွိၾကတဲ့အတြက္ သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒီလို ဆင္းရဲသားေတြ အခ်ိန္မေရြး ဒုကၡေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနတာပါ။
ျမန္မာျပည္သူအမ်ားအျပားဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလမွာ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရမွာကို စိုးရိမ္ေနၾကတယ္လို႔ ဧရာဝတီသတင္း အယ္ဒီတာ ဦးေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
"အခုဆိုရင္ သံုးႏွစ္ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ အခုျမန္မာႏိုင္ငံကလူေတြ ေျပာေနတာက ေနရာတိုင္းမွာ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးအရ လက္ဦးမႈယူဖို႔ အလုအယက္ ေရာက္လာၾကတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြ ေတြ႔လာရတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ တကမၻာလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကုိ လာေနၾကတယ္။ အစိုးရကို အေျပာင္းအလဲေတြ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့အတြက္လည္း ခ်ီးက်ဴးၾသဘာေပး ေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ လွည့္စားခံေနၾကရတာပါ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ တကယ့္ကို ႐ႈပ္ေထြးလြန္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ လယ္ယာေျမေတြ အတင္း အဓမၼသိမ္းယူတဲ့ ကိစၥေတြကို ခုထိ မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္မွာရွိေနတဲ့ တကယ့္ကို ႀကီးမားလွတဲ့ ျပႆနာႀကီးပါ။"
နယ္စပ္ေဒသေတြမွာဆိုရင္ စစ္တပ္က အရာရာကို သိမ္းယူၿပီး ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္လို႔ရေအာင္ ေဒသခံ ရြာသားေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္း ေနရာခ်တဲ့ကိစၥက သက္ေသအျဖစ္ ေဖာ္ျပေနတယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္းေဒသက ထားဝယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းလို အထူး စီးပြားေရးဇံု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြကလည္း ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ သူေတြကို ဆြဲေဆာင္ေနၿပီး ဒါေပမဲ့ ေဒသခံျပည္သူေတြကေတာ့ နစ္နာေၾကး လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရဘဲ သူတုိ႔ ရပ္ရြာေနအိမ္ေတြကေန ေရႊ႕ေျပာင္းေပးေနၾကရသလို ဒီလိုစီမံကိန္းႀကီးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ လူမႈေရးနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြက ႀကီးမားလြန္းလွတယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြ၊ ကုမၸဏီေတြကပဲ ေရနံ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ နဲ႔ သစ္လုပ္ငန္း အပါအဝင္ စီးပြားေရး ေနရာတိုင္းမွာ လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကုိင္ ထားတုန္းပဲ ဆိုတာကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ အေနနဲ႔ သိထားဖုိ႔ ၾသစေၾတးလ် အစိုးရက သတိေပးထားပါတယ္။
ဆစ္ဒနီအေျခစိုက္ Macquarie တကၠသိုလ္က စီးပြားေရးပညာရွင္ Sean Turnell ကလည္း ျမန္မာ့လူဦးေရ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အမ်ားစုေသာ ျပည္သူေတြ အဓိက အသက္ေမြးရာ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ေႏွးေကြးလြန္းတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
"က်ေနာ့္ သတိျပဳမိတဲ့အခ်က္က စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မ်ာ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈ နည္းပါးေနတာပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြ ရဲ႕ လူေနမႈဘဝေတြကို ဘယ္အရာက ႀကီးႀကီးမားမား ေျပာင္းလဲပစ္ႏုိင္မွာလဲ။ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ တခုက လယ္ယာေျမ ကိစၥပါ။ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရတဲ့အေျခအေနေတြ မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမွာပါ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒီကိစၥတခုတည္းမွာတင္ တိုးတက္မႈထက္ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြပဲ ႀကံဳေနရပါတယ္။"
လယ္ယာေျမ အခြင့္အေရး မရွိဘဲ လယ္သမားေတြ အတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ သိပ္မရွိႏုိင္ဘဲ၊ ေႂကြးၿမီေတြသာ အႀကီးအက်ယ္ ျပန္မဆပ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေန ဆုိက္သြားႏုိင္တယ္လို႔လည္း Sean Turnell က သံုးသပ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းေရးကို မလိုလားတဲ့ ေရွး႐ိုးစြဲ သမားေတြကလည္း အစိုးရတြင္းမွာ ရွိေနတာပါ။
လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြရဲ႕ အဓိက အဆံုးအျဖတ္ဟာ လာမယ့္ ၂ဝ၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ ရလဒ္အေပၚမွာ မူတည္ ေနတယ္လို႔ သံုးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရွ႕ဆက္ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ကြဲျပားမႈေတြရဲ႕ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြကေန တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္သူေတြက ေဝဖန္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္ရွင္။
မခင္ျဖဴေထြး(VOA)
