05.06.2013
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို
ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္းလို႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ရပ္ကို ၈၈ မ်ိဳးဆက္
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ ကိုကုိႀကီးတို႔
အပါအ၀င္ မေန႔က အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အဦးမွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခမ္းအနားမွာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏုိင္ကို ကမၻာတ၀န္း
ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ပံ့ပိုး ကူညီေပးေနတဲ့ NED အဖြဲ႔ရဲ႕ ၂၀၁၂
ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီဆုကိုလည္း ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္
ႏုိင္ငံေရးမွာ ၾသဇာေညာင္းတဲ့ အထင္ကရ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြပါ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့
ဒီအခမ္းအနားအေၾကာင္းကို ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ မခင္ျဖဴေထြးက
တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာက္ခံအားေပး ကူညီလာခဲ့တဲ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ NED အဖြဲ႔က ကမၻာတ၀ွမ္းက ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္စဥ္ ေပးအပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီဆုကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္း ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံက လႈပ္ရွားသူ ၄ ဦးကို ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
မႏွစ္က ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ မတက္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္မွာ သူ႔ကို သီးသန္႔ အခမ္းအနားျပဳလုပ္ၿပီး ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆုဟာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးကို ခြန္အားေတြျဖစ္ေစတဲ့ ဆုတစ္ခုပါလို႔ ကိုမင္းကိုႏုိင္က ေျပာသြားပါတယ္။
“က်ေနာ္ကေတာ့ က်ေနာ္ရခဲ့သမွ် ဆုေတြအားလံုးကို က်ေနာ့္တစ္ေယာက္တည္းကို ေပးတယ္လို႔ ဘယ္ေသာအခါမွ် မခံယူဘူး။ က်ေနာ္နဲ႔အတူ တုိက္ပြဲ၀င္ၾကတဲ့သူေတြ အားလံုးကိုယ္စား က်ေနာ့္ကိုေပးတယ္လို႔ပဲ ဘယ္ဆုကိုမဆို ခံယူထားပါတယ္။ အဲ့ဒီေပးအပ္တဲ့ ဆုတုိင္းဟာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အထီးက်န္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ေပါ့ ဒီတိုက္ပြဲထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ လူးလိမ့္ခံေနရတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေၾသာ္ ငါတို႔ အထီးက်န္ မဟုတ္ပါလား။ ကမၻာႀကီးက ငါတို႔နဲ႔အတူ ရွိေနေသးပါလား ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားမ်ိဳး အနည္းဆံုး ရပါတယ္။ အဲ့ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ တုိက္ပြဲ၀င္ဖို႔ စြန္႔လႊတ္႐ုန္းကန္ဖို႔အတြက္ ႀကီးစြာေသာ အေထာက္အပံ့ေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ က်ေနာ္ ဒီ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္ေတြအားလံုး ကိုယ္စား သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု အားလံုးကိုယ္စား ဒီမိုကေရစီ ျမတ္ႏုိးတဲ့ ျပည္သူျပည္သားမ်ား အားလံုးရဲ႕ကိုယ္စား က်ေနာ္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာလိုပါတယ္။”
ကိုမင္းကိုႏုိင္ကို ဒီမိုကေရစီဆု ေပးအပ္တဲ့ အခမ္းအနား မတိုင္ခင္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုမင္းကိုႏုိင္အျပင္၊ သူနဲ႔အတူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုကိုႀကီးနဲ႔ NED အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွနဲ႔ ကမၻာ့ေရးရာ လုပ္ငန္းမ်ားဆုိင္ရာ အႀကီးတန္း ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဘ႐ိုင္ယန္ ဂ်ိဳးဇက္ (Brian Joseph) တို႔က ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အရင္ထက္စာရင္တိုးတက္မႈေတြ ရွိလာတယ္ဆိုေပမဲ့ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ဒီမိုကေရစီ ရတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ဖို႔ေတာ့ အမ်ားႀကီး ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္သြားရဦးမယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီးက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ေျပာၾကစို႔ ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီ အခင္းအက်င္းနဲ႔ ေ၀းခဲ့တာ က်ေနာ္တို႔ တသက္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ အခုမွစၿပီး ေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ေနာက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးတဲ့ institution ေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒီအခက္အခဲေတြေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာပဲေျပာေျပာ လက္ရွိ ႏုိင္ငံရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းတာ၀န္ယူထားတဲ့ သူေတြကုိယ္တိုင္က ဒါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွ ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အသိေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါရွိလာတာဟာ ဒါ တိုးတက္မႈပါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ပံုသ႑န္အားျဖင့္ အာဏာခြဲေ၀ က်င့္သံုးတဲ့ ပံုသ႑န္တစ္ခုေတာ့ ေပၚေပါက္လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ဒီမိုကေရစီေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔က စပ္ကူးမတ္ကူး ကာလတစ္ခုထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေရာက္ေနတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီ ရင့္က်င့္ၿပီးသားျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ကို လာၿပီးေတာ့ ေလ့လာခြင့္ရတယ္။ ဒီမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ေျပာျပခြင့္ရတယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြ အေတြ႔အႀကံဳေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အင္မတန္မွ အေထာက္အကူ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ပိုၿပီးေတာ့ ေလးေလးနက္နက္ ခံစားမိတယ္ေပါ့။
မေန႔ကက်င္းပတဲ့ အခမ္းအနားကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးမွာ ၾသဇာေညာင္းတဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္း (John McCain)၊ လႊတ္ေတာ္သဘာပတိေဟာင္း နန္စီပလိုးစီ (Nancy Pelosi) နဲ႔ နယူးေယာက္ျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်ိဳးဇက္ခေရာ္လီ (Joseph Crowley) တို႔လည္း တက္ေရာက္ အမွာစကား ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အားရစရာေကာင္းတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ဒီတိုးတက္မႈေတြဟာ မွန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ဆက္ၿပီး ရွိသြားႏုိင္ဖို႔မွာ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတဲ့အေၾကာင္း အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္း (John McCain) ကေျပာသြားပါတယ္။
“ထူးျခားတဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိေနေပမဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို သႏိၶဌာန္ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ ေရွ႕ဆက္ႏုိင္ဖုိ႔ ဒါဟာ သိပ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပမာ - ျမန္ဆန္ၿပီး ရလဒ္ေကာင္းေတြရွိတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ျမင္ရဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔လိုသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေရး႐ံုး ဖြင့္ေပးသင့္တာ ၾကာပါၿပီ။ ဒီကုလသမဂၢ႐ံုးအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးႏုိင္သလို၊ တရားဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာ အစိုးရကို အႀကံဉာဏ္ေတြ ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ဆက္ၿပီးသြားႏိုင္ဖို႔ အမ်ားႀကီး ဆက္လုပ္ရပါဦးမယ္။”
လႊတ္ေတာ္သဘာပတိေဟာင္း နန္စီပလိုစီ (Nancy Pelosi) ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ကမၻာႀကီးက ေမ့မထားခဲ့ပါဘူးလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
“ဒီအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ နံမည္ကို လူေတြက ေမ့လိုက္ၾကၿပီလို႔ ရွင္တို႔ထင္ရင္ေတာ့ က်မကို ဒီကိစၥေျပာဖို႔ မစဥ္းစားပါနဲ႔ေတာ့။ မွားပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့ပစ္လိုက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတုိ႔ကို အမွတ္ရေနမွာပါ။ ဒါကို ျပသဖို႔အတြက္လည္း ခုလို ဂုဏ္ျပဳပြဲေတြ ျဖစ္လာရတာပါ။”
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်ိဳးဇက္ ခေရာ္လီ (Joseph Corwley) ကလည္း ဖိႏွိပ္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္လုပ္ ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵကို ပိတ္ပင္ထားလို႔ မရတဲ့အတိုင္း၊ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
မေန႔က အခမ္းအနားမွာ NED အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ကား ဂရက္ရွ္မန္း (Carl Gershman) ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုးတက္မႈဟာ ေခတ္သစ္ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြကို ေျပာတဲ့အခါ သိပ္ကိုေကာင္းတဲ့နာမူနာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၿပီးေတာ့၊ ဒီတိုးတက္မႈေတြ ေရွ႕ဆက္ခုိင္မာဖို႔ကေတာ့ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
NED အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းမ်ားစြာကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးလာခဲ့တဲ့အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံက လူမႈနယ္ပယ္အသီးအသီးမွာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ၅ ဦးကို ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ NED အဖြဲ႔ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ ဒီမိုကေရစီဆုကို ခ်ီးျမင့္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာေတာ့ အခု ကိုမင္းကိုႏိုင္ နဲ႔အတူ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္မွာ က်န္းမာေရး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ပရဟိတလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ရန္ကုန္နာေရးကူညီမႈအသင္း ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္သူ နဲ႔ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ US Campaign for Burma အဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္း ဦးေအာင္ဒင္တို႔ ပါ၀င္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့စက္တင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာျပဳလုပ္တဲ့ ဒီဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို အဲဒီအခ်ိန္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း တက္ေရာက္ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါေသးတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာက္ခံအားေပး ကူညီလာခဲ့တဲ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ NED အဖြဲ႔က ကမၻာတ၀ွမ္းက ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္စဥ္ ေပးအပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီဆုကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္း ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံက လႈပ္ရွားသူ ၄ ဦးကို ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
မႏွစ္က ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ မတက္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္မွာ သူ႔ကို သီးသန္႔ အခမ္းအနားျပဳလုပ္ၿပီး ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆုဟာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးကို ခြန္အားေတြျဖစ္ေစတဲ့ ဆုတစ္ခုပါလို႔ ကိုမင္းကိုႏုိင္က ေျပာသြားပါတယ္။
“က်ေနာ္ကေတာ့ က်ေနာ္ရခဲ့သမွ် ဆုေတြအားလံုးကို က်ေနာ့္တစ္ေယာက္တည္းကို ေပးတယ္လို႔ ဘယ္ေသာအခါမွ် မခံယူဘူး။ က်ေနာ္နဲ႔အတူ တုိက္ပြဲ၀င္ၾကတဲ့သူေတြ အားလံုးကိုယ္စား က်ေနာ့္ကိုေပးတယ္လို႔ပဲ ဘယ္ဆုကိုမဆို ခံယူထားပါတယ္။ အဲ့ဒီေပးအပ္တဲ့ ဆုတုိင္းဟာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အထီးက်န္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ေပါ့ ဒီတိုက္ပြဲထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ လူးလိမ့္ခံေနရတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေၾသာ္ ငါတို႔ အထီးက်န္ မဟုတ္ပါလား။ ကမၻာႀကီးက ငါတို႔နဲ႔အတူ ရွိေနေသးပါလား ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားမ်ိဳး အနည္းဆံုး ရပါတယ္။ အဲ့ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ တုိက္ပြဲ၀င္ဖို႔ စြန္႔လႊတ္႐ုန္းကန္ဖို႔အတြက္ ႀကီးစြာေသာ အေထာက္အပံ့ေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ က်ေနာ္ ဒီ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္ေတြအားလံုး ကိုယ္စား သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု အားလံုးကိုယ္စား ဒီမိုကေရစီ ျမတ္ႏုိးတဲ့ ျပည္သူျပည္သားမ်ား အားလံုးရဲ႕ကိုယ္စား က်ေနာ္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာလိုပါတယ္။”
ကိုမင္းကိုႏုိင္ကို ဒီမိုကေရစီဆု ေပးအပ္တဲ့ အခမ္းအနား မတိုင္ခင္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုမင္းကိုႏုိင္အျပင္၊ သူနဲ႔အတူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုကိုႀကီးနဲ႔ NED အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွနဲ႔ ကမၻာ့ေရးရာ လုပ္ငန္းမ်ားဆုိင္ရာ အႀကီးတန္း ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဘ႐ိုင္ယန္ ဂ်ိဳးဇက္ (Brian Joseph) တို႔က ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အရင္ထက္စာရင္တိုးတက္မႈေတြ ရွိလာတယ္ဆိုေပမဲ့ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ဒီမိုကေရစီ ရတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ဖို႔ေတာ့ အမ်ားႀကီး ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္သြားရဦးမယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီးက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ေျပာၾကစို႔ ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီ အခင္းအက်င္းနဲ႔ ေ၀းခဲ့တာ က်ေနာ္တို႔ တသက္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ အခုမွစၿပီး ေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ေနာက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးတဲ့ institution ေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒီအခက္အခဲေတြေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာပဲေျပာေျပာ လက္ရွိ ႏုိင္ငံရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းတာ၀န္ယူထားတဲ့ သူေတြကုိယ္တိုင္က ဒါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွ ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အသိေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါရွိလာတာဟာ ဒါ တိုးတက္မႈပါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ပံုသ႑န္အားျဖင့္ အာဏာခြဲေ၀ က်င့္သံုးတဲ့ ပံုသ႑န္တစ္ခုေတာ့ ေပၚေပါက္လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ဒီမိုကေရစီေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔က စပ္ကူးမတ္ကူး ကာလတစ္ခုထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေရာက္ေနတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီ ရင့္က်င့္ၿပီးသားျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ကို လာၿပီးေတာ့ ေလ့လာခြင့္ရတယ္။ ဒီမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ေျပာျပခြင့္ရတယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြ အေတြ႔အႀကံဳေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အင္မတန္မွ အေထာက္အကူ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ပိုၿပီးေတာ့ ေလးေလးနက္နက္ ခံစားမိတယ္ေပါ့။
မေန႔ကက်င္းပတဲ့ အခမ္းအနားကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးမွာ ၾသဇာေညာင္းတဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္း (John McCain)၊ လႊတ္ေတာ္သဘာပတိေဟာင္း နန္စီပလိုးစီ (Nancy Pelosi) နဲ႔ နယူးေယာက္ျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်ိဳးဇက္ခေရာ္လီ (Joseph Crowley) တို႔လည္း တက္ေရာက္ အမွာစကား ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အားရစရာေကာင္းတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ဒီတိုးတက္မႈေတြဟာ မွန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ဆက္ၿပီး ရွိသြားႏုိင္ဖို႔မွာ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတဲ့အေၾကာင္း အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္း (John McCain) ကေျပာသြားပါတယ္။
“ထူးျခားတဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိေနေပမဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို သႏိၶဌာန္ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ ေရွ႕ဆက္ႏုိင္ဖုိ႔ ဒါဟာ သိပ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပမာ - ျမန္ဆန္ၿပီး ရလဒ္ေကာင္းေတြရွိတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ျမင္ရဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔လိုသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေရး႐ံုး ဖြင့္ေပးသင့္တာ ၾကာပါၿပီ။ ဒီကုလသမဂၢ႐ံုးအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးႏုိင္သလို၊ တရားဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာ အစိုးရကို အႀကံဉာဏ္ေတြ ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ဆက္ၿပီးသြားႏိုင္ဖို႔ အမ်ားႀကီး ဆက္လုပ္ရပါဦးမယ္။”
လႊတ္ေတာ္သဘာပတိေဟာင္း နန္စီပလိုစီ (Nancy Pelosi) ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ကမၻာႀကီးက ေမ့မထားခဲ့ပါဘူးလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
“ဒီအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ နံမည္ကို လူေတြက ေမ့လိုက္ၾကၿပီလို႔ ရွင္တို႔ထင္ရင္ေတာ့ က်မကို ဒီကိစၥေျပာဖို႔ မစဥ္းစားပါနဲ႔ေတာ့။ မွားပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့ပစ္လိုက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတုိ႔ကို အမွတ္ရေနမွာပါ။ ဒါကို ျပသဖို႔အတြက္လည္း ခုလို ဂုဏ္ျပဳပြဲေတြ ျဖစ္လာရတာပါ။”
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်ိဳးဇက္ ခေရာ္လီ (Joseph Corwley) ကလည္း ဖိႏွိပ္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္လုပ္ ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵကို ပိတ္ပင္ထားလို႔ မရတဲ့အတိုင္း၊ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
မေန႔က အခမ္းအနားမွာ NED အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ကား ဂရက္ရွ္မန္း (Carl Gershman) ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုးတက္မႈဟာ ေခတ္သစ္ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြကို ေျပာတဲ့အခါ သိပ္ကိုေကာင္းတဲ့နာမူနာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၿပီးေတာ့၊ ဒီတိုးတက္မႈေတြ ေရွ႕ဆက္ခုိင္မာဖို႔ကေတာ့ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
NED အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းမ်ားစြာကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးလာခဲ့တဲ့အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံက လူမႈနယ္ပယ္အသီးအသီးမွာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ၅ ဦးကို ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ NED အဖြဲ႔ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ ဒီမိုကေရစီဆုကို ခ်ီးျမင့္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာေတာ့ အခု ကိုမင္းကိုႏိုင္ နဲ႔အတူ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္မွာ က်န္းမာေရး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ပရဟိတလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ရန္ကုန္နာေရးကူညီမႈအသင္း ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္သူ နဲ႔ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ US Campaign for Burma အဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္း ဦးေအာင္ဒင္တို႔ ပါ၀င္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့စက္တင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာျပဳလုပ္တဲ့ ဒီဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို အဲဒီအခ်ိန္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း တက္ေရာက္ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါေသးတယ္။
မခင္ျဖဴေထြးVOA
