04.06.2013
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္းနဲ႔
National Democratic Institute NDI ရဲ႕ ဥကၠဌ မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္
(Madeleine Albright) ဒီကေန႔ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတု အထိမ္းအမွတ္
ခန္းမႀကီးထဲမွာ ေျပာၾကားသြားခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲကေနၿပီးေတာ့
ထူးျခားခ်က္ေလးေတြကို တင္ဆက္ေပးခ်င္တာေၾကာင့္ ဒီပြဲမွာ ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္
သတင္းယူခဲ့တဲ့ ဗြီအိုေအ၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းကို ဦးေရာ္နီညိမ္း က
ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဒီကေန႔ေပါ့ေနာ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႕ စိန္ရတု အထိမ္းအမွတ္ ခန္းမႀကီးထဲမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္ကေန တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာ၊ ဆရာမေတြ က်န္တဲ့ဧည့္ပရိသတ္ေတြကို ေျပာၾကားသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲကေနၿပီးေတာ့ ထူးထူးျခားျခားအေနနဲ႔ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း ေထာက္ျပခ်င္တဲ့တစ္ခုကို ေျပာျပေပးပါလားခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ တကယ္တမ္းေတာ့ မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းက အင္မတန္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းၿပီးေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ အဲ့ဒီထဲကမွ က်ေနာ္ မွတ္မွတ္သားသား ျဖစ္မိတဲ့ စကားတခ်ိဳ႕ကို ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ပထမဆံုးတစ္ခုကေတာ့ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ သူ႔ကို ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ႀကိဳဆိုတာ၊ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း ဆက္ဆံတာေတြအတြက္ မ်ားစြာ တန္ဖိုးထားပါတယ္လို႔ အစခ်ီၿပီးေတာ့ အခုလို သူ ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်။
“စိန္ရတုတုိင္းျပည္ဟာ လွပတဲ့ တုိင္းျပည္ ျဖစ္႐ံုသာမက စြမ္းအားအျပည့္နဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ေနရာမွန္ကို ျပန္ရဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျပည့္နဲ႔ တုိင္းျပည္ျဖစ္တယ္လို႔ တျခားသူေတြကို က်မ သတင္းစကား ပါးဦးမွာပါ”
ဆိုၿပီး မစၥ မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္ က ေျပာသြားပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ အရင္တုန္းကဆုိရင္ အင္မတန္ ဆုိးရြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း သူ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္တခါ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္က အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အေျခအေန၊ အဲ့ဒီထဲမွာမွ အေရးႀကီးဆံုးနဲ႔ မၾကာခဏဆုိသလို အခက္အခဲဆံုး အပိုင္းကေတာ့ စိတ္ရွည္သည္းခံဖို႔ လိုတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သူက ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရ - ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ သူ႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ကို သူ ေျပာသြားတာမ်ား ရွိေသးလား။ ဥပမာဆုိရင္ေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေပၚမွာတို႔၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေနတဲ့ကိစၥေတြ၊ အထူးသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ သူ ေတြ႔ျမင္တဲ့အျမင္မ်ိဳး ေျပာသြားတာမ်ိဳးေရာ ရွိပါသလားခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ ျမန္မာႏုိ္င္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ထိေရာက္တဲ့ မူ၀ါဒေတြ ေရးဆြဲအတည္ျပဳဖို႔ အခ်ိန္ယူရမယ္လို႔ ေျပာတာနဲ႔အတူ အေရးအႀကီးဆံုးနဲ႔ အခ်ိန္အယူရဆံုးကေတာ့ သံသယေတြေနရာမွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရတာပဲျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ယံုၾကည္မႈက လြယ္ကူမယ္လို႔ေတာ့ သူက မဆိုလိုပါဘူး။ ဘယ္တုိင္းျပည္မွာမဆို အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈတစ္ခုဟာ မတူညီတဲ့ တုိင္းရင္းသား၊ ၿပီးေတာ့ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာနဲ႔ ဘာသာစကားေတြ၊ စည္းလံုးညီညြတ္မႈအတြက္ အေျခခံ အုတ္ခ်ပ္ေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့ အတားအဆီးေတြ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကို ေသခ်ာေစဖို႔ လိုတယ္”
လို႔ သူက ေထာက္ျပ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။ နိဂံုးပိုင္းမွာေတာ့ ခုိင္မာၿပီး တာရွည္ခံတဲ့ ဒီမိုကေရစီတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးဖို႔အတြက္ သင္တို႔ အခု လုပ္ေနတာေတြနဲ႔ အနာဂတ္မွာ လုပ္ေဆာင္မွာေတြအတြက္ကို ၾသဘာေပးလိုက္ပါတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ မစၥ ေအာဘ႐ိုက္ က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမမွာ ေျပာသြားပါတယ္ခင္ဗ်။
ဟုတ္ကဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
VOA
ေမး။ ။ ဒီကေန႔ေပါ့ေနာ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႕ စိန္ရတု အထိမ္းအမွတ္ ခန္းမႀကီးထဲမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္ကေန တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာ၊ ဆရာမေတြ က်န္တဲ့ဧည့္ပရိသတ္ေတြကို ေျပာၾကားသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲကေနၿပီးေတာ့ ထူးထူးျခားျခားအေနနဲ႔ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း ေထာက္ျပခ်င္တဲ့တစ္ခုကို ေျပာျပေပးပါလားခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ တကယ္တမ္းေတာ့ မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းက အင္မတန္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းၿပီးေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ အဲ့ဒီထဲကမွ က်ေနာ္ မွတ္မွတ္သားသား ျဖစ္မိတဲ့ စကားတခ်ိဳ႕ကို ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ပထမဆံုးတစ္ခုကေတာ့ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ သူ႔ကို ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ႀကိဳဆိုတာ၊ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း ဆက္ဆံတာေတြအတြက္ မ်ားစြာ တန္ဖိုးထားပါတယ္လို႔ အစခ်ီၿပီးေတာ့ အခုလို သူ ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်။
“စိန္ရတုတုိင္းျပည္ဟာ လွပတဲ့ တုိင္းျပည္ ျဖစ္႐ံုသာမက စြမ္းအားအျပည့္နဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ေနရာမွန္ကို ျပန္ရဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျပည့္နဲ႔ တုိင္းျပည္ျဖစ္တယ္လို႔ တျခားသူေတြကို က်မ သတင္းစကား ပါးဦးမွာပါ”
ဆိုၿပီး မစၥ မက္ဒလင္း ေအာဘ႐ိုက္ က ေျပာသြားပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ အရင္တုန္းကဆုိရင္ အင္မတန္ ဆုိးရြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း သူ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္တခါ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္က အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အေျခအေန၊ အဲ့ဒီထဲမွာမွ အေရးႀကီးဆံုးနဲ႔ မၾကာခဏဆုိသလို အခက္အခဲဆံုး အပိုင္းကေတာ့ စိတ္ရွည္သည္းခံဖို႔ လိုတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သူက ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရ - ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ သူ႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ကို သူ ေျပာသြားတာမ်ား ရွိေသးလား။ ဥပမာဆုိရင္ေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေပၚမွာတို႔၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေနတဲ့ကိစၥေတြ၊ အထူးသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ သူ ေတြ႔ျမင္တဲ့အျမင္မ်ိဳး ေျပာသြားတာမ်ိဳးေရာ ရွိပါသလားခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ ျမန္မာႏုိ္င္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ထိေရာက္တဲ့ မူ၀ါဒေတြ ေရးဆြဲအတည္ျပဳဖို႔ အခ်ိန္ယူရမယ္လို႔ ေျပာတာနဲ႔အတူ အေရးအႀကီးဆံုးနဲ႔ အခ်ိန္အယူရဆံုးကေတာ့ သံသယေတြေနရာမွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရတာပဲျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ယံုၾကည္မႈက လြယ္ကူမယ္လို႔ေတာ့ သူက မဆိုလိုပါဘူး။ ဘယ္တုိင္းျပည္မွာမဆို အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈတစ္ခုဟာ မတူညီတဲ့ တုိင္းရင္းသား၊ ၿပီးေတာ့ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာနဲ႔ ဘာသာစကားေတြ၊ စည္းလံုးညီညြတ္မႈအတြက္ အေျခခံ အုတ္ခ်ပ္ေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့ အတားအဆီးေတြ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကို ေသခ်ာေစဖို႔ လိုတယ္”
လို႔ သူက ေထာက္ျပ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။ နိဂံုးပိုင္းမွာေတာ့ ခုိင္မာၿပီး တာရွည္ခံတဲ့ ဒီမိုကေရစီတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးဖို႔အတြက္ သင္တို႔ အခု လုပ္ေနတာေတြနဲ႔ အနာဂတ္မွာ လုပ္ေဆာင္မွာေတြအတြက္ကို ၾသဘာေပးလိုက္ပါတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ မစၥ ေအာဘ႐ိုက္ က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမမွာ ေျပာသြားပါတယ္ခင္ဗ်။
ဟုတ္ကဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
VOA