 |
| ျဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တုိနီဘလဲ နဲ႔ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုႏႈတ္ဆက္ေနစဥ္။ (ဇြန္လ ၇ ရက္၊ ၂၀၁၃) |
7.06.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ ကေန
ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ ခ်င္သူေတြအေနနဲ႔ ႀကီးမားတဲ့ အတိုက္အခံနဲ႔
ရင္ဆိုင္ရလိမ့္မယ္လုိ႔ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီ ဘလဲ (Tony Blair) က
သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ စိန္ေခၚမႈအမ်ားအျပား
ရွိေနေသးေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံတြင္းမွာေရာ ႏုိင္ငံျပင္ပမွာပါ ေထာက္ခံမႈ
အႀကီးအက်ယ္ ရေနတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီ ဘလဲ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေျပာခဲ့တာေတြကို
ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပေနတဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အေရွ႕အာရွ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ဖိုရမ္ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ ေရာက္လာတဲ့ ၿဗိတိန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီ ဘလဲက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ လြန္ခဲ့ဲတဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ကနဲ႔ ႏိႈ္င္းယွဥ္ရင္ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲေနေပမဲ့ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတုန္းပဲဆိုတာကို အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာသြား သလို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ခ်င္သူေတြကိုလည္း သတိေပး ေျပာဆိုသြားတာပါ။
"ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ႏုိင္ေသးသလားဆိုတာက ႀကီးမားတဲ့ စကားလံုးတစ္ခုပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပက အခုလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေထာက္ခံအားေပးမႈ ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနတယ္ဆိုတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ခ်င္တဲ့ ဘယ္သူမဆို ေနရာတိုင္းမွာ အတိုက္အခံအမ်ားႀကီးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။" ဆိုၿပီး မစၥတာဘလဲက သတင္းေထာက္ကို ေျပာသြားပါတယ္။
အေျပာင္းအလဲ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ တစ္ခုၿပီးမွ တစ္ခု လုပ္ရတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ မတူတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ္လုိ႔ မစၥတာဘလဲက ေထာက္ျပပါတယ္။ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ ကာလရွည္ၾကာ ေရာဂါဆိုးတစ္ခုလို အျမစ္ တြယ္လာခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေျဖရွင္းဖို႔ရာ အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ႏုိင္သမွ်လုပ္ဖို႔ သူက တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲႏွစ္ခုစလံုးကုိ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္လုပ္ဖို႔ အၾကံေပးတယ္လို႔ဆိုရမွာပါ။
"ကခ်င္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာေသးခင္ကရခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါက အပိုင္း တစ္ခုပါ။ တျခားတဘက္မွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ဆက္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာနဲ႔အမွ် ႏုိင္ငံအတြက္ အဓိကက်တဲ့စိန္ေခၚမႈကေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီး၊ အေျခခံ အေဆာက္အအံု၊ လမ္း၊ လူေနမႈအဆင့္အတန္း၊ မွန္ကန္တ့ဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအမ်ဳိးအစားရဖို႔ စတာေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို လုပ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အျမဲတမ္းလိုပဲ ဒီလိုလမ္းေၾကာင္းႏွစ္သြယ္ ရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရးပိုင္းကို ကိုင္တြယ္လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္သလို စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္လည္း လုပ္သြားရမွာပါ။" လို႔ မစၥတာ ဘလဲက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသြားေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ အေတာ္ေလး အေျခခိုင္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး လူထုကေရာ ေခါင္းေဆာင္မႈကပါ ျဖစ္ခ်င္ေနတာကို သူေတြ႔ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလံုးဆီကေန သူရတဲ့ ခံစားမႈက လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္ အတြင္း သူတို႔ ရယူေအာင္ျမင္ခဲ့တာေတြကို လႊင့္မပစ္သင့္ဘူးဆိုတာပဲျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲမွာ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး အကူအညီေပးသြားၾကဖို႔ကိုလည္း သူက တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
"ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ က်ေနာ့္ရဲ႕ သတင္းစကား ကေတာ့ ေထာက္ခံအားေပးမႈ ဆက္ၿပီး လုပ္သြားပါ ဆိုတာပါပဲ။ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ စိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့အတိုင္း ဆက္ျဖစ္သြားဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာက အေသအခ်ာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ ျပင္ပကမာၻအေနနဲ႔ ကူညီဖို႔ ႀကိဳးစားရမယ္ဆိုတာကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ တိုင္းျပည္ကို သူ႔ေျခေထာက္ေပၚ သူရပ္ႏုိင္ေအာင္နဲ႔ လိုအပ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီရပါမယ္။" လို႔ ၿဗိတိန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီဘလဲက ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပေနတဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အေရွ႕အာရွ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ဖိုရမ္ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ ေရာက္လာတဲ့ ၿဗိတိန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီ ဘလဲက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ လြန္ခဲ့ဲတဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ကနဲ႔ ႏိႈ္င္းယွဥ္ရင္ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲေနေပမဲ့ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတုန္းပဲဆိုတာကို အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာသြား သလို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ခ်င္သူေတြကိုလည္း သတိေပး ေျပာဆိုသြားတာပါ။
"ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ႏုိင္ေသးသလားဆိုတာက ႀကီးမားတဲ့ စကားလံုးတစ္ခုပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပက အခုလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေထာက္ခံအားေပးမႈ ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနတယ္ဆိုတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ခ်င္တဲ့ ဘယ္သူမဆို ေနရာတိုင္းမွာ အတိုက္အခံအမ်ားႀကီးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။" ဆိုၿပီး မစၥတာဘလဲက သတင္းေထာက္ကို ေျပာသြားပါတယ္။
အေျပာင္းအလဲ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ တစ္ခုၿပီးမွ တစ္ခု လုပ္ရတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ မတူတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ္လုိ႔ မစၥတာဘလဲက ေထာက္ျပပါတယ္။ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ ကာလရွည္ၾကာ ေရာဂါဆိုးတစ္ခုလို အျမစ္ တြယ္လာခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေျဖရွင္းဖို႔ရာ အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ႏုိင္သမွ်လုပ္ဖို႔ သူက တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲႏွစ္ခုစလံုးကုိ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္လုပ္ဖို႔ အၾကံေပးတယ္လို႔ဆိုရမွာပါ။
"ကခ်င္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာေသးခင္ကရခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါက အပိုင္း တစ္ခုပါ။ တျခားတဘက္မွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ဆက္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာနဲ႔အမွ် ႏုိင္ငံအတြက္ အဓိကက်တဲ့စိန္ေခၚမႈကေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီး၊ အေျခခံ အေဆာက္အအံု၊ လမ္း၊ လူေနမႈအဆင့္အတန္း၊ မွန္ကန္တ့ဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအမ်ဳိးအစားရဖို႔ စတာေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို လုပ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အျမဲတမ္းလိုပဲ ဒီလိုလမ္းေၾကာင္းႏွစ္သြယ္ ရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရးပိုင္းကို ကိုင္တြယ္လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္သလို စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္လည္း လုပ္သြားရမွာပါ။" လို႔ မစၥတာ ဘလဲက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသြားေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ အေတာ္ေလး အေျခခိုင္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး လူထုကေရာ ေခါင္းေဆာင္မႈကပါ ျဖစ္ခ်င္ေနတာကို သူေတြ႔ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလံုးဆီကေန သူရတဲ့ ခံစားမႈက လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္ အတြင္း သူတို႔ ရယူေအာင္ျမင္ခဲ့တာေတြကို လႊင့္မပစ္သင့္ဘူးဆိုတာပဲျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲမွာ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး အကူအညီေပးသြားၾကဖို႔ကိုလည္း သူက တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
"ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ က်ေနာ့္ရဲ႕ သတင္းစကား ကေတာ့ ေထာက္ခံအားေပးမႈ ဆက္ၿပီး လုပ္သြားပါ ဆိုတာပါပဲ။ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ စိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့အတိုင္း ဆက္ျဖစ္သြားဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာက အေသအခ်ာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ ျပင္ပကမာၻအေနနဲ႔ ကူညီဖို႔ ႀကိဳးစားရမယ္ဆိုတာကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ တိုင္းျပည္ကို သူ႔ေျခေထာက္ေပၚ သူရပ္ႏုိင္ေအာင္နဲ႔ လိုအပ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီရပါမယ္။" လို႔ ၿဗိတိန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီဘလဲက ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
VOA
