အခ်ိန္ကာလအတန္ၾကာ ၿငိမ္သက္ေနခဲ့ေသာ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒျပ႒ာန္းေရး ကိစၥသည္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၅ ရက္က ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတထံမွ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္နာယကသုိ႔ ေပးပို႔သည့္ သ၀ဏ္လႊာမွ အစျပဳကာ ျပန္လည္လႈပ္ရွားလာသည္။
ျပည္တြင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရိွေသာ ပဋိပကၡမ်ား၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည့္ လူဦးေရမညီမွ်မႈကုိ ေျပလည္ေစရန္ရည္ရြယ္၍ ဥပေဒေလးရပ္ကုိ မျဖစ္မေန ျပ႒ာန္းေပးေစလိုေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္ၾသ၀ါဒါစရိယ အင္းစိန္ရြာမ ဆရာေတာ္ဘဒၵႏၲတိေလာကာဘိ၀ံသ (ဥကၠ႒- အမ်ိဳးဘာသာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႕ဗဟုိ) ဦးေဆာင္ကာ ႏုိင္ငံသား တစ္သန္းသံုးသိန္းေက်ာ္ လက္မွတ္ေရးထိုး၍ သမၼတထံသုိ႔ တင္ျပေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
အဆိုပါတင္ျပမႈတြင္ပါ၀င္သည့္ ကုိးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒ၊ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒ၊ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သံုးျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒႏွင့္ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညႇိျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒတုိ႔ကုိ ဥပေဒျပဳေပးႏုိင္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတမွ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ သ၀ဏ္လႊာေပးပုိ႔ခဲ့သည္။
အဆိုပါေပးပုိ႔မႈအေပၚ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယကက ယခုကိစၥရပ္သည္ နက္နဲသိမ္ေမြ႕ေသာ ဘာသာသာသနာဆုိင္ရာကိစၥရပ္မ်ား၊ လူမႈေရး၊ လူသားအေရးမ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကုိ သတိျပဳမိသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႕လက္ေအာက္ရိွ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား၀န္ႀကီးဌာနတုိ႔မွ ဥပေဒႏွစ္ခုကို ဦးေဆာင္ေရးဆဲြသင့္ၿပီး က်န္ဥပေဒႏွစ္ခုကုိ သီးျခားတည္ရိွသည့္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ ေရးဆဲြသင့္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသို႔ သ၀ဏ္လႊာျပန္လည္ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။
ထုိကဲ့သို႔ သမၼတႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယကတုိ႔ သ၀ဏ္လႊာမ်ား အျပန္အလွန္ေပးပုိ႔ၿပီး ရက္အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ေဖာ္ျပပါဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းေပးရန္ ဦးေဆာင္စီစဥ္သူ အင္းစိန္ရြာမဆရာေတာ္ႀကီး၏သက္ေတာ္ (၇၅)ႏွစ္ျပည့္ စိန္ရတုေမြးေန႔ပဲြသုိ႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႕မွ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးဆန္းဆင့္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားစီရင္ေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
အဆိုပါအခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ေဖာ္ျပပါပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးအား အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသာနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႕ (မ.ဘ.သ)မွ ဆရာေတာ္အခ်ိဳ႕က ၎ဥပေဒမ်ား အျမန္ဆံုးေပၚထြန္းလာေရးအတြက္ အစုိးရအဖဲြ႕ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔မွ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကပါရန္ တိုက္တြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
‘‘ျပည္သူေတြက ေတာင္းဆုိတဲ့ကိစၥဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က မလုပ္ေပးလုိ႔မရပါဘူး။ လုပ္ကုိလုပ္ေပးရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ေနပါၿပီ။ အားလံုးရဲ႕အသံကုိနားေထာင္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္’’ဟု သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးဆန္းဆင့္က သူ၏အျမင္ကုိေျပာျပသည္။
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒျပ႒ာန္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးမ်ိဳးေ၀ဖန္မႈမ်ားရိွေနေသာ္လည္း အဆိုပါဥပေဒျပ႒ာန္းရန္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ တုိင္းျပည္တြင္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားထပ္မံမျဖစ္ပြားေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း (မဘသ)ဗဟုိမွ မဇၨိ်မဂုဏ္ရည္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာဦးေကာ၀ိဒကမိန္႔ၾကားသည္။
အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ကာလတြင္ ယင္းဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းႏုိင္ေရး လုပ္ေဆာင္လာျခင္းသည္ အာ႐ံုလဲႊေျပာင္းသည့္ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဘာသာေရးကုိ အေျခခံသည့္ ႏုိင္ငံေရးလွည့္ကြက္မ်ားကုိ သံုးျခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရးသံုးသပ္သူအခ်ိဳ႕ကေျပာသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ျပည္သူလူထု၏ ေရရွည္အက်ိဳးစီးပြားကုိ ျဖစ္ထြန္းေစမည့္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကိစၥရပ္ကုိ အဓိကအာ႐ုံစုိက္သင့္ၿပီး ေဖာ္ျပပါဥပေဒေလးခုကို အခ်ိန္ယူေရးဆဲြသင့္ကာ ဥပေဒပါအခ်က္အလက္မ်ားသည္ ဗုဒၶအဆံုးအမမ်ားႏွင့္ လဲြေခ်ာ္မႈမျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသိမ္းေဆြကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္ခ်က္ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားသည့္ စာေရးဆရာဦးစည္သူေအာင္ျမင့္က ေအာက္ပါအတုိင္းသံုးသပ္သည္။
‘‘ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရးက သတ္သတ္ပါ။ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဖို႔ ဒီဥပေဒေတြကုိလုပ္တယ္ဆိုတာ လူေတြက ေ၀ဖန္သံုးသပ္ၾကတဲ့သေဘာပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးအတြက္ သိပ္ေတာ့ျပႆနာမရိွပါဘူး။ ဒီဥပေဒေတြဟာ တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိး ရိွ၊ မရိွ။ ျပည္သူေတြအတြက္ အက်ိဳး ရိွ၊ မရိွဆုိတာ အခ်ိန္က အဆံုးအျဖတ္ေပးပါလိမ့္မယ္’’
‘‘ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႔ တျခားဘာသာျခားေတြနဲ႔ အတူေနထိုင္ရတဲ့အခါ အရွည္သျဖင့္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနထုိင္ႏုိင္ေအာင္ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ခံယူခ်က္ခ်င္း တူခ်င္မွတူပါလိမ့္မယ္။ အခုလုပ္ဆာင္ေနတဲ့ကိစၥသည္ ဘာအေရာင္အေသြးမွမပါဘဲ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္’’ဟု ဆရာေတာ္ေဒါက္တာဦးေကာ၀ိဒက မိန္႔ဆိုသည္။
တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္း ၁၃၀ ေက်ာ္ ေနထိုင္လ်က္ရိွသည့္ ႏုိင္ငံအတြင္း ဘာသာ၊ သာသနာကုိ အေျခခံသည့္ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းေရးအေပၚ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေသာ အျခားဘာသာကုိးကြယ္သည့္ တုိင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕ကလည္း အျမင္တစ္မ်ိဳးျဖင့္ ႐ႈျမင္ၾကသည္။
‘‘လူမ်ိဳးေပါင္းစံုေရာေႏွာေနထုိင္တဲ့ တုိင္းျပည္မွာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္မသြားဘဲနဲ႔ အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာကုိ အေျခခံၿပီး အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံထူေထာင္နည္းကုိသြားမွာ ကြၽန္ေတာ္အရမ္းစုိးရိမ္တယ္။ အဲဒီလုိသြားေနသေရြ႕ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားေတြ လက္နက္ကုိင္ေနရမွာျဖစ္ပါတယ္’’ဟု ခ်င္းတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာဆလုိင္းလ်န္မႈန္းဆာေခါင္းကေျပာသည္။
ေဖာ္ျပပါဥပေဒမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းမည္ဆုိပါက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အေနျဖင့္ ၎ဥပေဒၾကမ္းေလးခုအား အတည္ျပဳျပ႒ာန္းေပးႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လပထမပတ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယက သူရဦးေရႊမန္းကေျပာသည္။
မိ်ဳးေစာင့္ဥပေဒျပ႒ာန္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ထုိကဲ့သို႔ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ကဲြျပားျခားနားေနေသာ္လည္း ေဖာ္ျပပါဥပေဒေလးခုအနက္ အစိုးရအဖဲြ႕ရိွ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားမွ တာ၀န္ယူေရးဆဲြရန္ လႊတ္ေတာ္နာယကက မွတ္ခ်က္ျပဳထားသည့္ ကုိးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒႏွင့္ လူဦးေရထိန္းညိႇျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒတုိ႔အား လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းႏုိင္မည့္ ဥပေဒၾကမ္းအျဖစ္ ယခုႏွစ္ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ ေနာက္ဆံုးထား ေရးဆဲြႏုိင္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာမ်ား ထုတ္ျပန္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီျဖစ္သည္။
အဆုိပါဥပေဒၾကမ္းႏွစ္ခု ေရးဆဲြေရးအတြက္ မတ္လ ၇ ရက္တြင္ ဒုတိယေရွ႕ေနခ်ဳပ္ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ အဖဲြ႕၀င္ ၁၂ ဦးပါ၀င္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆဲြေရးေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ကုိ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာထုတ္ျပန္၍ ဖဲြ႕စည္းတာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။
အဆိုပါေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားေရးဆဲြရာတြင္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ ညီၫြတ္မႈရိွေစၿပီး ကဲြျပားေသာ ဘာသာအယူ၀ါဒရိွေနမႈႏွင့္ တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္မႈခုိင္ၿမဲေစေရးတုိ႔ကုိ အေလးထားသံုးသပ္ေရးဆဲြရန္ ေကာ္မရွင္၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားၿပီး ေရးဆဲြရာတြင္ အမ်ားျပည္သူတုိ႔၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ ရယူေဆာင္ရြက္သြားရန္လိုေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ ေကာ္မရွင္ဖဲြ႕စည္းေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ ‘‘ေကာ္မရွင္မွာ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ ပိုၿပီးပါ၀င္သင့္တယ္။ အခုေတာ့ ဥပေဒသမားဆိုလို႔ ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ဦးထြန္းထြန္းဦးတစ္ေယာက္ထဲပဲ ေတြ႕တယ္။ အစိုးရအဖဲြ႕က ဒါမ်ိဳးေကာ္မရွင္ဖဲြ႕ၿပီး ဥပေဒၾကမ္းေရးရတယ္ဆိုတာ အမွန္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္က သိကၡာက်တာေပါ့။ ဥပေဒျပဳဖုိ႔က လႊတ္ေတာ္မွာ အဓိကတာ၀န္ရိွတယ္’’ဟု ဥပေဒပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ေရွ႕ေနဦးခင္ေဇာ္(မရမ္းကုန္း)က သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ဥပေဒမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ရန္ဟု ဆုိထားသည့္အတြက္ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆဲြရာတြင္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးဆုိင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကုိလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ မခင္ေလးကေျပာသည္။
ဥပေဒတစ္ခုျပဳစုရာတြင္ လုိအပ္မႈရိွျခင္း၊ မရိွျခင္းဆုိသည့္အခ်က္ကို ဦးစြာစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီးမွသာ ဥပေဒေရးဆဲြေရးကုိ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းကေျပာသည္။
ဥပေဒၾကမ္းေရးဆဲြေရးေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူမ်ားထံမွ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆဲြႏိုင္ေရးအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား၊ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကုိ ေပးပို႔ႏုိင္ေၾကာင္း ယခုလ ၈ ရက္တြင္ ႏုိင္ငံပုိင္သတင္စာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ဖိတ္ေခၚမႈျပဳခဲ့သည္။
အဆုိပါဖိတ္ေခၚမႈအေပၚ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈအခ်ိဳ႕က လတ္တေလာတြင္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားေပးပို႔သြားရန္ အစီအစဥ္မရိွေၾကာင္း ျပန္လည္တံု႔ျပန္ခဲ့သည္။
မည္သို႔ပင္ဆုိေစ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဥပေဒေလးခုျပ႒ာန္းႏိုင္ေရး လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတတို႔အၾကား အသြား၊ အျပန္ေပးပို႔ေသာ သ၀ဏ္လႊာမ်ားၾကားတြင္ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားေပၚေပါက္လာေရးမွာ တျဖည္းျဖည္းအသက္၀င္လာၿပီျဖစ္သည္။
ေရးသားသူ- မင္းဟိန္းေက်ာ္
7Day News Journal
ဓာတ္ပုံ- ေက်ာ္ဇင္သန္း
