ယခုလက္ရွိ ျပုလုပ္လွ်က္ရွိသည့္ တစ္နိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေနြးပြဲ သည္ ေရွ့တိုးသြားသည့္ အေျခအေန မဟုတ္ဘဲ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ ေနေျကာင္း အရပ္ဘက္လူမႈ အဖြဲ့အစည္း CSO မ်ား ေတြ့ဆံုပြဲ တြင္ တစ္နိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိနွိုင္းေရး အဖြဲ့ NCCT အဖြဲ့ေခါင္းေဆာင္ နိုင္ဟံသာက လြတ္လပ္ေသာ မြန္သတင္း ေအဂ်င္စီ IMNA သို့ ေျပာသည္။
နိုင္ဟံသာက “ဒီတစ္ေခါက္ ေတြ့ဆံုပြဲက တစ္ဆို့မႈ နည္းနည္းေတာ့ ရွိေနတယ္၊ ဒီလိုျဖစ္ရတာ ကလည္း တပ္မေတာ္ဘက္က က်ေနာ္တို့ကို အဆိုးျမင္တာေတြ မ်ားေနတယ္၊ သူတို့ဘက္ကလည္း UNFC အေပၚ ေဝဖန္မႈ ေတြလည္း ရွိေနတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ဆက္လက္၍ ယခင္ေဆြးေနြးပြဲတြင္ လြယ္ကူသည့္ အခ်က္မ်ားကို သေဘာတူခဲ့ျကျပီး ခက္ခဲသည့္ အခ်က္မ်ားကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ့သည့္ အတြက္ ယခုအျကိမ္ UPWC နွင့္ NCCT တို့၏ ေဆြးေနြးပြဲသည္ တိုးတက္မႈနည္း၍ အခက္အခဲမ်ားနွင့္ ျကံုေနရျပီး ေနာက္ျပန္ဆုတ္ ေနသည့္သေဘာျဖစ္ေျကာင္း သူကဆက္ေျပာသည္။
နိုင္ဟံသာက “ေဆြးေနြးပြဲကို တက္ေရာက္လာတဲ့ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ့ကလည္း က်ေနာ္တို့ ေဆြးေနြးလိုက္တဲ့ အခ်က္ ေတြတိုင္းကို ဘာဆံုးျဖတ္ခ်က္မွ မခ်နိုင္ဘူး၊ သူတို့အထက္ကို တင္ျပရမယ္ ျပန္ျပီး ေဆြးေနြးရမယ္ဆိုတာပဲ” ဟု ဆိုသည္။
တစ္နိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိုနွိုင္းေရးအဖြဲ့ NCCT နွင့္ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ့အစည္း CSO တို့ ေတြ့ဆံုပြဲကို စက္တင္ဘာလ၂၈ ရက္ေန့တြင္ ရန္ကုန္ျမို့ Freen Hill ဟိုတယ္၌ လူမႈကြန္ယက္အဖြဲ့အပါအဝင္ ၂၉ ဖြဲ့ တက္ေရာက္ခဲ့ျပီး ယခုေတြ့ဆံုမႈသည္ ဒုတိယအျကိမ္ ေတြ့ဆံုမႈ ျဖစ္သည္။
NCCT နွင့္ CSO အဖြဲ့မ်ားေတြ့ဆံုပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ မြန္ျပည္နယ္အရပ္သား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေစာင့္ျကည့္ေလ့လာေရး ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ကိုေအာင္ထူးက “NCCT ဘက္က ရွင္းလင္းခ်က္မွာ ေနာက္ဆံုးေဆြးေနြးပြဲ ရလဒ္ကေတာ့ အစိုးရ တပ္ မေတာ္ဘက္အေနနဲ့ နည္းနည္းေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနတယ္လို့ NCCT ဘက္က ဖြင့္ခ်ခဲ့တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထို့အျပင္ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးပြဲတြင္ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ့အစည္းမွ တင္ျပခ်က္မ်ားမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ အမ်ိုးသမီးက႑ဍ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးပြဲတြင္ လူငယ္မ်ားပါဝင္ရန္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ပညာေပးေရးက႑ဍ၊ အရပ္သားအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေစာင့္ျကည့္ ေလ့လာေရးအခန္းက႑ဍ၊ တိုင္းရင္းသားေဒသတြင္း စီမံကိန္းျကီးမ်ား လာေရာက္ရင္းနွီးျမွပ္နွံျခင္းနွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ စစ္ေျပးဒုကၡ သည္ (IDP) မ်ားကို ျပန္လည္ေနရာခ်ေရးအခန္းက႑ဍ၊ Civil Society forum For Peace ရဲ့လႈပ္ရွားမႈက႑ဍမ်ားကို တင္းျပေဆြးေနြး သြားခဲ့ေျကာင္း သိရသည္။
ကိုေအာင္ထူးက “NCCT ကေတာ့ သူတို့ရဲ့ ရပ္တည္မႈအတိုင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ဦးတည္သြားတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အနာဂါတ္မွာေရာ Political Dialogue မွာပါ CSO, CBO ေတြရဲ့ အခန္းက႑ဍပါဝင္ရမယ္ဆိုတာကို NCCT အေနနဲ့ လက္ခံထားပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ို့ တင္ျပေဆြးေနြးမႈေတြမွာ အခက္အခဲနည္းနည္းေတာ့ ရွိေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
CBO, CSO လုပ္ငန္းမ်ားအားလံုးကို NCCT မွ အားလံုးသိရွိထားသည့္မဟုတ္သည့္အတြက္ မိမိတို့ လုပ္ေဆာင္နိုင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို အနွစ္ခ်ုပ္ Concept paper ေရးသားတင္ျပရန္ NCCT က ေတာင္းဆိုထားသည္ဟု ကိုေအာင္ထူးက ဆက္ေျပာသည္။
အလားတူ ယခုလ ၂၇ ရက္ေန့တြင္လည္း ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ UPWC၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့အစည္းမ်ား၏နိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိုနွိုင္းေရးအဖြဲ့ NCCT နွင့္ နိုင္ငံေရးပါတီ ၆၀ ေက်ာ္တို့ ဒုတိယအျကိမ္ သံုးပြင့္ဆိုင္ေတြ့ဆံုပြဲတစ္ရပ္ကိုလည္း ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာ (MPC) တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။
ေရးသားသူ: ခတၱာနန္း
လြတ္လပ္ေသာမြန္သတင္းေအဂ်င္စီ
