ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လိုက္နာရမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ဆိုင္ရာ က်င့္၀တ္ေတြကို ႏိုင္ငံေရးပါတီ (၆၇)ခု သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး လိုက္တဲ့အေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေမရိကန္သံရံုးက ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဒီက်င့္၀တ္ေတြ ျပဌာန္းႏိုင္ဖို႔ ပါတီေတြအခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ အျပန္အလွန္ ညိႇႏိႈင္းခဲ့ၾကတာျဖစ္ၿပီး မိမိတို႔အေနနဲ႔ အေလးထားလိုက္နာမွာျဖစ္တယ္လို႕လည္း လူ႔ေဘာင္သစ္ ဒီမိုကရစ္တစ္ပါတီက ေျပာပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုေျပာျပမွာပါ။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ တရားမွ်တေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတဲ့ က်င့္၀တ္ေတြကို ႏိုင္ငံေရးပါတီ (၆၇) ခုက သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတဲ့ အတြက္ ရန္ကုန္ အေမရိကန္သံရံုးအေနနဲ႔ ၾကိဳဆိုေၾကာင္း သံရံုးေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ကဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။
"လာမယ့္ေရြးေကာက္ပဲြကာလမွာ တရားမွ်တမွဳနဲ႔ အားလံုးတန္းတူအခြင့္အေရးရရွိဖို႔ အာမခံခ်က္ေပးမယ့္ အျပင္ မဲဆႏၵရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ မဲေပးတဲ့ေန႔မွာေလးနက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုု လြပ္လပ္စြာခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႕ အေထာက္အကူေပးမယ့္ တေျပးညီ လိုက္နာရမယ့္ စည္းကမ္းက်င့္၀တ္ေတြကို စိတ္ရင္းေစတနာမွန္နဲ႔ သေဘာတူညီမွဳရရွိေအာင္ ပါတီအားလံုးတို႔ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္တဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔အားရေက်နပ္မိပါတယ္။
ဒါအျပင္ ဒီက်င့္၀တ္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ လိုက္နာၾကဖို႔ ဇြန္လ (၂၉)ရက္ေန႕က ထုတ္ျပန္တဲ့ ရန္ကုန္ အေမရိကန္သံရံုးရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
၂၀၁၅ ေအာက္တိုဘာလကုန္ ႏို၀င္ဘာလဆန္းမွာက်င္းပဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ မွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္ေတြ ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္မွာ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ပါတီေတြထဲက (၁၂)ပါတီကလဲြၿပီး က်န္ပါတီ (၆၇)ခုလံုးက ဇြန္လ (၂၆)ရက္ေန႔က သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီက်င့္၀တ္ေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က ျပဌာန္းထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒလိုမ်ဳိး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ဆိုရင္ အေရးယူႏိုင္တာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီက်င့္၀တ္ ကတိက၀တ္ေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ အသိစိတ္ဓါတ္နဲ႔ လိုက္နာၾကဖို႔ လိုတယ္လို႔ ဇြန္လ (၂၆)ရက္ေန႔ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့တဲ့အထဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးကေျပာပါတယ္။
အဲဒီက်င့္၀တ္ေတြဟာ တရားမွ်တတဲ့ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပႏိုင္ဖို႔နဲ႔ မဲဆြယ္စည္းရံုးရာမွာ ပါတီအခ်င္းခ်င္း ေစာင့္စည္းဖို႕အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတယ္လို႔ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ပါတီတခုျဖစ္တဲ့ လူ႔ေဘာင္သစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။
" ဒီႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ဒီက်င့္ဝတ္ေတြကို ရရွိလာတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီက်င့္ဝတ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ အေလးထားတယ္။ က်င့္ဝတ္ဆုိတာထက္ Code of Conduct က ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ အခ်င္းခ်င္း ၾကားမွာ ပါတီတခုနဲ႔တခု အျပန္အလွန္ ေလးစားဖို႔ ဒါတခု ေနာက္ ဒီေရြးေကာက္ပြဲက ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ မွတ္တုိင္တခုျဖစ္တယ္။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲ ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ က်င္းပႏိုင္ဖို႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲကို တရားမွ်မွ်တတနဲ႔ က်င္းပႏုိင္ဖို႔ အဲ့လိုက်င္းပတဲ့အခါ မဲဆြယ္စည္းရံုးတဲ့အခါ ျဖစ္ျဖစ္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တခုနဲ႔ တခုအၾကားမွာ အျပန္အလွန္ေလးစားဖို႔ အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ စတဲ့ သေဘာထားေတြ။ အဲ့လို တခုနဲ႔တခု ၾကားက ကတိကဝတ္ေတြျဖစ္တယ္။"
တဖက္မွာလည္း မဲစာရင္းထုတ္ျပန္မွဳေတြမွာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႕ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြေတြလိုမ်ဳိးမဟုတ္ပဲ အမွားအယြင္း ေတြျဖစ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မဲစာရင္းမွန္ကန္မွဳရွိေရး ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုအပ္ေနေၾကာင္း ဦးေအာင္မိုးေဇာ္ကေျပာပါတယ္။
" လက္ရွိ မဲစာရင္းကိစၥေတြ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါမွာေတာ့ မဲစာရင္းကိစၥေတြက ေတာ္ေတာ္မွားမွားယြင္းယြင္းေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲေဘာ္ေတြထဲမွာတင္ပဲ တခ်ိဳ႕ရဲေဘာ္ေတြဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲစာရင္းေတြထဲမွာ မပါတာ သူတို႔မိသားစုေတြ မပါတာ တခ်ိဳႈ႕မွားေနတာ အဲ့ဒီ့ကိစၥေတြက ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ေနရာအႏွံ႔မွာ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ့ကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ဒုတိယအႀကိမ္ျပန္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ ပိုၿပီးေတာ့ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ယူဆတယ္။
တဖက္ကလည္း ဒီလိုမဲစာရင္းကိစၥေတြမွာ ျပည္သူေတြက မဲစာရင္းေတြကို သြားၾကည့္ သြားၾကည့္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္မပါဘူး။ ကိုယ့္မိသားစုဝင္ မပါဘူး အခ်က္အလက္ေတြ မွားေနတယ္ဆိုရင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေျပာဖို႔ ဆိုဖို႔ ကန္႔ကြက္ဖို႔ ကန္႔ကြက္လႊာတင္သြင္းဖို႔ အဲ့ဒီ့ကိစၥေတြကို လိုအပ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ ယူဆတယ္။"
ႏိုင္ငံေရးပါတီ (၆၇)ခု လက္မွတ္ေရးထိုးသေဘာတူညီခဲ့တဲ့ က်င့္၀တ္ေတြ ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦး သို႕မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုရဲ႕ တက္ၾကြ လွဳပ္ရွားသူတဦး သို႔မဟုတ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးတာ၀န္နဲ႔ သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိဘဲ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မမွန္မကန္ေ၀ဖန္မွဳေတြ၊ မွားယြင္းတဲ့ ေ၀ဖန္မွဳေတြ မျပဳလုပ္ရလို႔ ပါရွိပါတယ္။ ဒါအျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲ သတင္းယူေနၾကတဲ့ သတင္းသမားေတြကို ေႏွာင့္ယွက္တာ၊ ပိတ္ပင္တားဆီးတာ ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ တိုက္ခိုက္တာေတြ မျပဳလုပ္ရလို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုနွစ္ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္မွာ ဒီက်င့္၀တ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မူၾကမ္းကို ႀကံခိုင္ဖံြၿဖိဳးေရးပါတီနဲ႔ NLD အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္အပါအ၀င္ အျခား ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ စတင္ေရးဆဲြညိႇႏိႈင္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၅ခုနွစ္လယ္ မွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
VOA
