ကေလးသူငယ္မ်ား စစ္မႈ မထမ္းခိုင္းေရးအတြက္ Deep of Commitment
စာခ်ဳပ္ကို ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ အတြင္းေရးမွဴး(၁) ခူးဦးရယ္၊
အၿမဲတမ္း ဗဟိုေကာ္တီဝင္ ဦးရီမာန္ထူး တို႔နဲ႔အတူ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (NMSP) က
ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ လဝီေကာင္းတို႔က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တာ
ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ (၆) ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ KNPP
အတြင္းေရးမွဴး (၂) ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“စစ္ပြဲေတြအတြင္းမွာ ကေလးေတြကို အသံုးမျပဳမိေစမိဖို႔၊ စစ္ဇုန္အတြင္းမွာ ကေလးေတြ ပါဝင္ ပတ္သက္ျခင္း မရွိေအာင္ လုပ္ဖို႔၊ တကယ္လို႔ စစ္ပြဲေတြအတြင္းမွာ ကေလးစစ္သားေတြ ပါလာခဲ့ရင္လည္း သတ္ျဖတ္တာေတြ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္တာေတြ မလုပ္ဖို႔၊ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ လံုၿခံဳေရး အတြက္ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေပးမယ့္ အသင္းအဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ္တို႔က ျပန္လည္ ဆက္သြယ္မႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔၊ ကေလးေတြ အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ေနရာေတြကို စစ္ဇုန္ေတြ အျဖစ္နဲ႔ အသံုးမခ်ဖို႔ ေက်ာင္းေတြ ဘာေတြေပါ့ဗ်ာ၊ ေနာက္ဆံုး တခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီ Geneva call နဲ႔ အခု Deep of Commitment ကို လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔က ဒီအခ်က္အလက္ေတြ အေပၚကို က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔အစည္းက လိုက္နာမႈ ရွိမရွိ လာေရာက္ စံုစမ္းတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔”
ဒီလိုသေဘာတူ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အဆင့္မေရာက္မီ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက Geneva Call ကေန သူတို႔ တပ္မွဴးေတြကို လာေရာက္ၿပီး ကေလး အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သင္တန္းေတြ ေပးခဲ့ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ညွိႏိႈင္းခဲ့ၿပီး အခုလို လက္မွတ္ထိုးတဲ့အဆင့္ ျဖစ္လာတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
မြန္ျပည္သစ္ပါတီ အတြင္းေရးမွဴး နိုင္ဟံသာကေတာ့ အရင္ကာလေတြကတည္းက Geneva Call က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မြန္ျပည္သစ္ပါတီကို ခဏခဏ ေရာက္ရွိၿပီး ေျမျမဳပ္မိုင္း ကိစၥနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြ ရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္း အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးသူငယ္ေတြ စစ္ပြဲအတြင္း အႏၱရာယ္ မက်ေရာက္ေရး ေဆြးေႏြးလာတဲ့အခါမွာ နဂိုကတည္းကိုက ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳခဲ့တာ မရွိတဲ့အတြက္ လိုလိုလားလား သေဘာတူခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္ ကေလးသူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သေဘာထားကိုလည္း သူက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ကေလးစစ္သားေတြကိုေပါ့ေနာ္။ မသံုးရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ ကေလးေတြက အဓိကအားျဖင့္ ေက်ာင္းေနတဲ့ အရြယ္ေတြေလ။ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပညာအရည္အခ်င္းေတြ မ်ားမ်ား ျမွင့္တင္ၿပီးေတာ့မွ တခ်ိန္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံ တိုးတက္ဖို႔ ေကာင္းမြန္လာဖို႔ အဓိက သယံဇာတ သေဘာမ်ိဳးလိုျဖစ္ေတာ့ ကေလးေတြကို အက်ိဳးရွိေအာင္ အေကာင္းဆံုး အသံုးခ်နိုင္ဖို႔ အတြက္ လိုတယ္ေလ။ သူတို႔က တဘက္က အသိညာဏ္ေရာ စြမ္းအားေရာ မရွိခင္မွာ က်ေနာ္တို႔က စစ္ထဲမွာ မသံုးရင္ေကာင္းမယ္။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ အားလံုးကိုေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီလို ေျပာခ်င္တယ္ဗ်။”
KNPP အေနနဲ႔ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေစာပိုင္း အစီရင္ခံစာေတြမွာ စြပ္စြဲခံထား ရတာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ KNPP ရဲ႕ ဖြဲစည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုမွာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို စစ္သားအျဖစ္ ေခၚယူအသံုးမျပဳရဘူးလို႔ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းထားခဲ့တယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။
အခုလို Geneva Call နဲ႔ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးတယ္ ဆိုတာ သူတို႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ကေလး အခြင့္အေရးေတြ ေလးစားလိုက္နာေၾကာင္း ျပသခ်င္လို႔ လက္မွတ္ ထိုးတာပါလို႔လည္း ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က ေျပာဆိုပါတယ္။
RFA
“စစ္ပြဲေတြအတြင္းမွာ ကေလးေတြကို အသံုးမျပဳမိေစမိဖို႔၊ စစ္ဇုန္အတြင္းမွာ ကေလးေတြ ပါဝင္ ပတ္သက္ျခင္း မရွိေအာင္ လုပ္ဖို႔၊ တကယ္လို႔ စစ္ပြဲေတြအတြင္းမွာ ကေလးစစ္သားေတြ ပါလာခဲ့ရင္လည္း သတ္ျဖတ္တာေတြ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္တာေတြ မလုပ္ဖို႔၊ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ လံုၿခံဳေရး အတြက္ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေပးမယ့္ အသင္းအဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ္တို႔က ျပန္လည္ ဆက္သြယ္မႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔၊ ကေလးေတြ အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ေနရာေတြကို စစ္ဇုန္ေတြ အျဖစ္နဲ႔ အသံုးမခ်ဖို႔ ေက်ာင္းေတြ ဘာေတြေပါ့ဗ်ာ၊ ေနာက္ဆံုး တခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီ Geneva call နဲ႔ အခု Deep of Commitment ကို လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔က ဒီအခ်က္အလက္ေတြ အေပၚကို က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔အစည္းက လိုက္နာမႈ ရွိမရွိ လာေရာက္ စံုစမ္းတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔”
ဒီလိုသေဘာတူ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အဆင့္မေရာက္မီ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက Geneva Call ကေန သူတို႔ တပ္မွဴးေတြကို လာေရာက္ၿပီး ကေလး အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သင္တန္းေတြ ေပးခဲ့ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ညွိႏိႈင္းခဲ့ၿပီး အခုလို လက္မွတ္ထိုးတဲ့အဆင့္ ျဖစ္လာတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
မြန္ျပည္သစ္ပါတီ အတြင္းေရးမွဴး နိုင္ဟံသာကေတာ့ အရင္ကာလေတြကတည္းက Geneva Call က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မြန္ျပည္သစ္ပါတီကို ခဏခဏ ေရာက္ရွိၿပီး ေျမျမဳပ္မိုင္း ကိစၥနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြ ရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္း အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးသူငယ္ေတြ စစ္ပြဲအတြင္း အႏၱရာယ္ မက်ေရာက္ေရး ေဆြးေႏြးလာတဲ့အခါမွာ နဂိုကတည္းကိုက ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳခဲ့တာ မရွိတဲ့အတြက္ လိုလိုလားလား သေဘာတူခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္ ကေလးသူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သေဘာထားကိုလည္း သူက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ကေလးစစ္သားေတြကိုေပါ့ေနာ္။ မသံုးရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ ကေလးေတြက အဓိကအားျဖင့္ ေက်ာင္းေနတဲ့ အရြယ္ေတြေလ။ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပညာအရည္အခ်င္းေတြ မ်ားမ်ား ျမွင့္တင္ၿပီးေတာ့မွ တခ်ိန္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံ တိုးတက္ဖို႔ ေကာင္းမြန္လာဖို႔ အဓိက သယံဇာတ သေဘာမ်ိဳးလိုျဖစ္ေတာ့ ကေလးေတြကို အက်ိဳးရွိေအာင္ အေကာင္းဆံုး အသံုးခ်နိုင္ဖို႔ အတြက္ လိုတယ္ေလ။ သူတို႔က တဘက္က အသိညာဏ္ေရာ စြမ္းအားေရာ မရွိခင္မွာ က်ေနာ္တို႔က စစ္ထဲမွာ မသံုးရင္ေကာင္းမယ္။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ အားလံုးကိုေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီလို ေျပာခ်င္တယ္ဗ်။”
KNPP အေနနဲ႔ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေစာပိုင္း အစီရင္ခံစာေတြမွာ စြပ္စြဲခံထား ရတာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ KNPP ရဲ႕ ဖြဲစည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုမွာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို စစ္သားအျဖစ္ ေခၚယူအသံုးမျပဳရဘူးလို႔ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းထားခဲ့တယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။
အခုလို Geneva Call နဲ႔ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးတယ္ ဆိုတာ သူတို႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ကေလး အခြင့္အေရးေတြ ေလးစားလိုက္နာေၾကာင္း ျပသခ်င္လို႔ လက္မွတ္ ထိုးတာပါလို႔လည္း ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က ေျပာဆိုပါတယ္။
RFA