စစ္ကိုင္းတုိင္း မံုရြာခ႐ုိင္၊ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း လုံး၀ရပ္ဆိုင္းသြားရန္ သပိတ္စခန္း ၂ ခု ဖြင့္လွစ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
စီမံကိန္း ဆက္လက္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ေထာင္ဂဏန္း၀န္းက်င္ရွိ ေဒသခံမ်ားသည္ ယေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ စီးပြားေရး ဦးပိုုင္ လီမိတက္ႏွင့္တ႐ုုတ္အမ်ိဳးသားပိုုင္ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီေရွ႕ႏွင့္လယ္တီ ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး သီတင္းသုံးခဲ့သည့္ ေနရာတို႔၌ သပိတ္ စခန္းျပဳလုပ္ထားကာ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုေနၾက ေၾကာင္း ဦးေဆာင္သူ တဦး ျဖစ္သည့္ ကုိဟန္၀င္းေအာင္ က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“ဆႏၵျပလူအုပ္ႀကီးက ဒီေန႔ မနက္မွာပဲ တ႐ုတ္ကုမၸဏီနဲ႔ ဦးပိုင္ကုမၸဏီေရွ႕မွာ ၀ိုင္းထားၾကတယ္၊ ကုမၸဏီ၀င္းထဲ က စက္ယႏၱ ယားေတြ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ လုံး၀ထြက္ခြာလို႔ မရေအာင္ ပိတ္ဆို႔ တားဆီးထားၾကပါတယ္”ဟု ၎ က ဆိုသည္။
ကုမၸဏီမ်ားေရွ႕၌ ပင္မ သပိတ္စခန္း ထားရွိေၾကာင္း သပိတ္စခန္းအနီးတြင္ လုံးၿခဳံေရးအင္အား ၃၀၀ ေက်ာ္အထိ တိုးျမွင့္ခ် ထား ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ယခုအခ်ိန္ ထိဖမ္းဆီးျခင္း၊ ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႔တားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ဆႏၵျပရာတြင္ ပါ၀င္သည့္ ေဒသခံ ကုိေအာင္ေဇာ္ဦး က လည္း ေျပာ သည္။
၎က“ေၾကးနီစီမံကိန္း မရပ္မခ်င္း ဆႏၵျပသြားဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားၾကၿပီးပါၿပီ”ဟု ဆိုသည္။ တေက်ာ့ျပန္ ဆႏၵျပမႈကုိ ႏို၀င္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔က စတင္ၾကသည္။ ထိုစီမံကိန္းနွင့္ပတ္သက္သည့္ ဆႏၵျပမႈမ်ား ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလကပင္ ျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္သည္။
မုံရြာ၊ ျမင္းၿခံ၊ ပခုကၠဴ၊ ေရစႀကိဳ၊ ေျမၿမိဳ႕ စသည့္ ေဒသမ်ားမွ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္မ်ားသည္လည္း အင္အားျဖည့္ရန္ ဆား လင္းႀကီး ေဒသသို႔ စု႐ုံးေရာက္ရွိေနေၾကာင္း၊ ဆႏၵျပသူမ်ားအတြက္ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားကုိ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ေဆာင္ ရြက္ေပးေနေၾကာင္း၊ က်န္းမာေရးကိစၥ အေရးေပၚ ျဖစ္လာပါ က ကူညီႏိုင္ရန္ ေဆးခန္းတခု ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ကုိ ဟန္၀င္းေအာင္ က ေျပာသည္။
ေဒသအသီးသီးမွ ၾကြေရာက္လာၾကေသာ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္ ၂၀၀ ၀န္းက်င္သည္ ဆႏၵျပလူထုကုိ ဦးေဆာင္၍ ဆား လင္းႀကီးအရပ္ ေညာင္ပင္ႀကီးဂိတ္မွတဆင့္ ကုမၸဏစီ၊ မံကိန္းလုပ္ငန္းခြင္၊ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း အထိ ေၾကြးေၾကာ္ သံမ်ား၊ ပိုစတာမ်ား ကိုင္ေဆာင္၍ ခ်ီတက္ၾက ေၾကာင္း ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ သံဃာေတာ္ အရွင္ ဦးနႏၵာ စာရ က မိန္႔ၾကား သည္။
ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားတြင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေရး၊ ၀မ္ေပါင္ကုမၸဏီ ဖ်က္သိမ္းေရး၊ ဦးပိုင္ကုမၸဏီ ဖ်က္သိမ္းေရး ဒို႔အေရး စသည္ျဖင့္ ေၾကြးေၾကာ္ ခ်ီတက္ၾကေၾကာင္း ဆက္လက္ မိန္႔ၾကားသည္။
စီမံကိန္း လုံး၀ ရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ သပိတ္စခန္းတည္ေဆာက္၍ ဆက္လက္ ဆႏၵျပလုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အာဏာ ပိုင္မ်ား၊ ကုမၸဏီ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ညွိႏွႈိင္း ေဆြးေႏြးရန္ လုံး၀ အစီအစဥ္ မရွိေၾကာင္း ဆႏၵျပသူမ်ားက ေျပာသည္။
အဆိုုပါ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အတြက္ စီမံကိန္း ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ၀က္ေမွး၊ ဆည္တည္း၊ ကန္ေတာႏွင့္ ဇီး ေတာစသည့္ ရြာေပါင္း ၂၆ ရြာမွ လယ္ေျမဧက ၇၈၀၀ ေက်ာ္သိမ္းဆည္း ခံထားရသည္။ စီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းေရး ဆႏၵျပေတာင္း ဆိုမႈမ်ား ေမလမွစ၍ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္အတြက္ ထိုေဒသ၌ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္မွ စတင္ကာ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ ထားသည္။
ေၾကးနီစီမံကိန္း လုပ္ငန္းခြင္မ်ားမွ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ား၊ ဆာလျဖဴရစ္ အက္စစ္ စက္႐ံုတုိ႔ေၾကာင့္ ေဒသတ၀ိုက္တြင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈ၊ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားရွိေၾကာင္း သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔မ်ားက လည္း ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိသည္။
ဆားလင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေၾကးစင္ေတာင္ႏွင့္ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေဒသမ်ားရွိ ေၾကးနီစီမံကိန္းမ်ားအား စီးပြားေရး ဦးပိုင္ကုမၸဏီႏွင့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား ျဖစ္သည့္ ၀မ္ေပါင္၊ ျမန္မာ ယမ္စီ ကုမၸဏီ မ်ားက၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွစတင္၍ ေၾကး နီ တူးေဖာ္မႈ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆားလင္းႀကီး ေၾကးနီစီမံကိန္းအျပင္ မုံရြာတြင္လည္း ေၾကးနီ စီမံကိန္း တခုရွိကာ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီမ်ားက ပါ၀င္လုပ္ကိုင္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္
မုံရြာေၾကးနီ စီမံကိန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အႀကီးဆုံး ေၾကးနီ စီမံကိန္းတခုျဖစ္ၿပီး ယခင္ ျမန္မာအစုိးရ အမွတ္(၁) သတၳဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ကေနဒါအေျခစုိက္ အုိင္ဗင္ဟုိးကုမၸဏီ(Ivanhoe Mines)တုိ႔ ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းထားေသာ ျမန္မာ အုိင္ဗင္ဟုိး ေၾကးနီ ကုမၸဏီလီမိတက္(Myanmar Ivanhoe Copper Company Limited – MICCL) က လုပ္ကုိင္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထို MICCL အား ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက တားျမစ္ထားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားစာရင္းတြင္ ထည့္ သြင္းခဲ့သည္။