ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူမယ့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ပေပ်ာက္ေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ကို အၿငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္ ျမ၀င္း ေခါင္းေဆာင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒ အသက္၀င္ေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီဥပေဒအရ ခုလို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ သမၼတက ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၀ ေန႔စဲြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အႀကီးအကဲထံ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ အမည္စာရင္း ေပးပို႔လိုက္တာပါ။
ဒီေကာ္မရွင္မွာ သမၼတက ေရြးခ်ယ္ေပးသူ ၅ ဦး၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြက ေရြးခ်ယ္ေပးသူ ၅ ဦးစီနဲ႔ စုစုေပါင္း ၁၅ ဦး ပါ၀င္ၿပီး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ အျငိမ္းစား စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမ၀င္းနဲ႔ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ အၿငိမ္စားသံအမတ္ႀကီး ဦးတင္ဦးတို႔ကို တာ၀န္ေပးဖို႔ လ်ာထားပါတယ္။
လက္ရွိဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္တဲ့ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ေတြထဲမွာ အၿငိမ္းစားစစ္မႈထမ္းေတြ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္းေတြ၊ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံးနဲ႔ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာနေတြက ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္းေတြ အဓိက ပါ၀င္တာပါ။
အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒမွာေတာ့ ေကာ္မရွင္အဖြဲ၀င္ေတြဟာ တည္ၾကည္ေျဖာင့္မတ္ သမာသမတ္ရွိသူေတြလို႔ သတ္မွတ္ခံထားရသူေတြျဖစ္ၿပီး ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ တရားစီရင္ေရးမွာ တာ၀န္ထမ္းေနသူေတြမျဖစ္ရ၊ အစိုးရဌာနနဲ႔၊ ဏုမၸဏီ၀န္ထမ္းေတြမျဖစ္ရ၊ လူမြဲအျဖစ္ ေၾကညာခံထားရသူ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႔ အေရးယူခံထားရသူေတြ မျဖစ္ရဆိုၿပီး ပါရွိပါတယ္။
၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး သခင္ခ်န္ထြန္းကေတာ့ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ရင္ ေကာင္းတဲ့ အလားအလာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ေတြကိုယ္တိုင္ လာဘ္မစားဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“လာဘ္ေပးလာဘ္ယူတုိက္ဖ်က္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဖြဲ႔တဲ့အဖြဲ႔ဆုိေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က အေတာ့္ကုိ ေကာင္းမြန္ေနပါတယ္။ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း သမာဓိရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြ ဆုိၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔ေပးလုိက္တာပဲကုိ။ အဲေတာ့ မရွိတာထက္ ဖြဲ႔ေပးတာက ပုိၿပီးေတာ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥ ပုိၿပီးနည္းပါးသြားေအာင္၊ လုံး၀ ေပ်ာက္မသြားေတာင္မွ ေလ်ာ့သြားမယ့္အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ လုံးလုံးပေပ်ာက္ဖုိ႔ဆုိတာေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးထင္တယ္။ အရင္ ဖဆပလအစုိးရလက္ထက္မွာလည္း ဦးႏုက ဒီလုိမ်ဳိး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူပေပ်ာက္ဖုိ႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာပဲ။ ေနာက္ေတာ့ အဲဒီထဲပါတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကုိယ္တုိင္က သူတုိ႔အတြက္ အကြက္ေကာင္းျဖစ္သြားၿပီးေတာ့ (အကုန္လုံးေတာ့မဟုတ္ဘူး၊ စားတဲ့သူေတြကုိေျပာတာ) အဲဒီက ၀န္ထမ္းေတြကုိယ္တုိင္ လာဘ္စားတဲ့အမႈေတြ ေပၚေပါက္ဖူးတာပဲ။ ”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ၾသဂုတ္လကတည္းက ျပ႒ာန္းထားခဲ့ၿပီး စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ ဥပေဒ အာဏာ တည္ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ အဂတိလိုက္စားမႈေတြကိုေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူတာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။
တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ကေတာ့ ခုလို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္ေနတာထက္ ဒီဥပေဒကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဥပေဒတခုကုိ ျပ႒ာန္းၿပီးၿပီဆုိရင္ တုိက္ရုိက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လုိတယ္။ ၾကားကာလမွာ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြက ဒုနဲ႔ေဒးျဖစ္ေနတယ္။ တုိက္ရုိက္အေရးယူႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိးကုိ ဖန္တီးေပးရင္ လူထုအတြက္ ပုိၿပီးေတာ့ သက္သာမႈရမယ္။ ေကာ္မရွင္နဲ႔တင္ ၾကာျမင့္ၿပီးေတာ့ ၾကားကာလမွာ ဒီအဂတိလုိက္စားမႈေတြက ျဖစ္ၿမဲျဖစ္ေနဦးမွာပါ။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဥပေဒအထက္မွာ အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ ခရုိနီေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔တယ္ဆုိတာထက္ က်ေနာ္ကေတာ့ လက္ေတြ႔ေျပာင္းလဲမႈကုိပဲ လုိလားတယ္။ ”
လက္ရွိျပ႒ာန္းထားတဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒအရ ႏုိင္ငံေရး ရာထူးရယူထားသူေတြ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားရင္ ၁၅ ႏွစ္ထက္ မပိုတဲ့ ေထာင္ဒဏ္နဲ႔ ေငြဒဏ္၊ အျခားလုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူေတြ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ၁၀ ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္နဲ႔ ေငြဒဏ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ႏုိင္ၿပီး ႏုိင္ငံေရး ရာထူးနဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမရွိတဲ့ တျခားသူေတြ က်ဴးလြန္ရင္ေတာ့ ၇ ႏွစ္ထက္မပိုတဲ့ ေထာင္ဒဏ္နဲ႔ ေငြဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၀ါရင့္သတင္းစာဆရာၾကီး ဖိုးေသာၾကာ ေခတ္မိုးကေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမႈေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ သတင္းသမားေတြမွာ တာ၀န္ရွိတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ လက္ရွိျမန္မာ သတင္းသမားေတြအေနနဲ႔ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေရးသားမႈေတြ အားနည္းေနေသးတယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။
“အမ်ားျပည္သူကုိ ထိပါးမယ့္ ကိစၥမ်ဳိးေတြ မွန္သမွ်မွာ သတင္းသမားမွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ အက်င္ပ်က္ခ်စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ရဲလာဘ္စားတာတုိ႔၊ တရားရုံးက လာဘ္စားတာတုိ႔၊ ေလာက္က သိပ္ၿပီး အထူးျပဳဖုိ႔ မလုိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံနဲ႔ခ်ီၿပီး လာဘ္စားမႈေတြ ဆုိရင္ေတာ့ သတင္းသမားေတြမွာ လုံး၀ တာ၀န္ရွိတယ္။ ကုိယ့္မွာ အခ်က္အလက္ အခုိင္အမာရွိတယ္ဆုိရင္ ေဖာ္ထုတ္သင့္တာေပါ့။ ႏုိင္ငံနဲ႔ခ်ီၿပီး လာဘ္စားမႈေတြကုိ သတင္းသမားေတြက မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဘူး ဆုိတဲ့ေနရာမွာ အေၾကာင္းေတာ့ အမ်ားႀကီးရွိမွာေပါ့။ တကယ္တမ္း ေဖာ္ထုတ္သင့္တာေပါ့။
ကမၻာတလႊား အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္အစီရင္ခံေနတဲ့ Transparency International အဖြဲ႔ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမၻာေပၚက အဂတိလိုက္စားမႈ အဆိုးဆံုး ႏုိင္ငံေတြ စာရင္းမွာ ပါ၀င္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
By ပီတာေအာင္ (ဒီဗီြဘီ)
