ဘဂၤလားေဒ့ရွ္႕ႏိုင္ငံ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံတြင္းက ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ေတြအတြက္ ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က လံုၿခံဳေရးအျပည့္ ယူေပးထားၿပီး ပ်က္စီးဆံုးရႈံးခဲ့ရတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြကို ျပန္ၿပီး အသစ္ေဆာက္လုပ္ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္စံုစမ္းထားတဲ့ မဆုမြန္က တင္ျပထားပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေကာ့ဇက္ဘဇားနဲ႔ ရာမူးၿမိဳ႕ေတြမွာ ေထာင္ခ်ီတဲ့ မူစလင္လူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ဖ်က္ဆီးမႈေၾကာင့္ မီးေလာင္ပ်က္စီးသြားရတဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ အိုးအိမ္ေတြကို အသစ္ ျပန္ တည္ေဆာက္ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာဆီနာ ကိုယ္တိုင္ ေကာ့ဇက္ဘဇားနဲ႔ ရာမူးၿမိဳ႕ေတြက အၾကမ္းဖက္ ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရတဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြကို လာေရာက္ၾကည့္ရႈ႕ခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ အစိုးရဘက္က လိုအပ္တဲ့အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကတိေပးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအ႐ံုး ဥကၠ႒ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္း က ေျပာပါတယ္။
“အခုကေတာ့ အစိုးရကေတာ့ လုပ္ေပးမယ္ ဆိုၿပီး ကတိက၀တ္ေတြ ေပးထားတာ ရွိတယ္။ ေက်ာင္းေတြကို ျပန္လည္ ေဆာက္ေပးမယ္ေပါ့။ ဒီေက်ာင္းေတြဟာ ဆိုရင္ က်မတို႔ ရခိုင္ေတြ ဗမာေတြဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ မရမႀကီးလို႔ေခၚတာေပါ့။ ဒီလူမ်ိဳးေတြက ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ထားေပမဲ့လို႔ ဒီဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတြဟာဆိုရင္ ရခိုင္ေတြရဲ႕ ဘိုးဘြားပိုင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ က်မ တေယာက္တည္း အေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ အေဆာက္အဦးေတြကို မီး႐ိႈ႕တယ္၊ ဖ်က္ဆီးတယ္ဆိုရင္ အဲဒီေနရာေတြကို ဒီအတိုင္းပဲ ထားခ်င္တာေပါ့။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ေပးမယ္၊ ဘာညာစသည္အားျဖင့္ ဆိုရင္လည္း တျခား ေျမယာ တခုခုမွာပဲ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေဆာက္ေပးေစခ်င္တယ္။ ပန္း၀ါေျမမွာ ဆိုရင္ ဒီလို ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတယ္ ဆိုတာ သမိုင္းတခု ရွိေနရင္ေတာ့ ေကာင္းတယ္လို႔ အဲဒီလိုပဲ ျမင္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ မေျပာရေသးဘူး။ ရခိုင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အေပၚမွာပဲ မူတည္မွာေပါ့။”
အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း ေလာေလာဆယ္ အေနအထားမွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က လံုျခံဳေရးအျပည့္ ယူထားေပးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ေတြ ေနတဲ့ေနရာေတြဆိုရင္ ရဲ အေစာင့္အေရွာက္ေတြ ခ်ထားေပးတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြ မွာဆိုရင္ ရဲနဲ႔ RABTလို႔ ေခၚတဲ့ Rapid Action Battalion Force က လူေတြကို ခ်ေပးထားတာ ရွိတယ္။ အစိုးရကေတာ့ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ႏုိင္ေအာင္ေတာ့ ဒီျပႆနာကို ရွင္းထားတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ။”
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္႕ႏိုင္ငံတြင္းက ျမန္မာအေခၚ ပန္းဝါလို႔ ေခၚတဲ့ ရာမူး အရပ္ထဲက ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြဟာ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ေတြကို အစဥ္အဆက္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ရာကေန အခုလို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရတဲ့ အတြက္ ေဒသခံ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ ျပန္ၿပီး အသစ္တည္ေဆာက္ေရးထက္ ဆံုးရံႈးမႈေတြ အတြက္ စိတ္ထိခိုက္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ အဲဒီအရပ္က ေဒသခံေတြဟာ ဘာသာမတူၾကေပမဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပဋိပကၡေတြမျဖစ္ဘဲ ေနထိုင္လာၾကၿပီးမွ၊ အခုလို အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ေဒသခံ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ေတြဘက္က စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ၾကတယ္လို႔လည္း ေဒၚေစာျမရာဇာလင္း က ေျပာပါတယ္။
“ဒီ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ ၿပိဳပ်က္သြားတဲ့အေပၚမွာ ေဒသခံ ဘဂၤါလီေတြကလည္း အရမ္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ၾကတဲ့လူေတြ ရွိတယ္လို႔လည္း ၾကားရတယ္။ ဒီလို ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံရတာဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ပါကစၥတန္ လက္ထက္ကေတာင္ မျဖစ္ခဲ့ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ ရာဇာဂါ လို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီလို လြတ္လပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အုပ္စုေတြ ရွိခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကေတာင္မွ ဒီလို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို ဘာမွ မဖ်က္ဆီးခဲ့ဘူး။
အခုခ်ိန္မွာမွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံရတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ moderate ျဖစ္တဲ့ ဘဂၤါလီ မူစလင္ေတြလည္း အရမ္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္သံေတြ ၾကားရတယ္။ သတင္းေတြမွာ လည္း ေန႔တုိင္းတက္တယ္။ channel တိုင္းမွာ တက္တယ္။ ဘာသာမတူဘဲနဲ႔ မေကာင္းတာ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ ဘာသာမတူေပမဲ့လို႔ ဒီ ဗုဒၶဘာသာ အေပၚမွာ သံေယာဇဥ္ ရွိၿပီးေတာ့ အျမင္က်ယ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံသားေတြ အတြက္လည္း ေလးစားစရာပါပဲ။”
အၾကမ္းဖက္ခံ ခဲ့ရတဲ့ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကိုယ္တုိင္ ဒီလိုအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို လုပ္ခဲ့တဲ့သူေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူၿပီး ေနာင္ကို ဒီလိုမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းသြားမယ့္ အေၾကာင္း ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကိုယ္တုိင္ အလွဴေငြေတြနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ ဆန္၊ ဆီ၊ လိုအပ္တဲ့ လူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ အိမ္ေဆာက္ပစၥည္းေတြ လွဴဒါန္းၿပီး ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့ တျခားအလွဴရွင္ေတြ ကလည္း အၾကမ္းဖက္ခံခဲ့ရတဲ့ သူေတြအတြက္ လွဴဒါန္းမႈေတြ ရွိပါတယ္။ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က လိုအပ္တာေတြကို ေထာက္ပံ့ ကူညီေပးေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
VOA