By Kyaw Zaw Oo
စစ္ေတြ ၊ ၂၇ စက္တင္ဘာ ၂၀၀၇ ၊ Coral Arakan News ၊ (opinion ႑)
မေန႔က ညေနပိုင္းမွာ ရေသ့ေတာင္က ရခိုင္ေဒသလူထုစည္းေ၀းပြဲႀကီးရဲ႕ ေတာင္းဆို ခ်က္ေတြ ကန္႔ကြက္ခ်က္ေတြ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ျပန္ၾကားေရးဌာနက ထုတ္ျပန္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိရတဲ့အခ်ိန္နဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းေလာက္မွာပဲ၊ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ရန္ဂါမတီၿမိဳ႕ (ေခၚ) သက္ေထာင္ရဲ႕ အႀကီးအကဲ ရာဂ်ာ ေဒဗစစ္ရွ္ ရြိင္ ၀န္ဂ္ဖာ (RAJA Devasish Roy-Wangza) ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ဖတ္ရတယ္။
အဲသည္ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္ႏွစ္ေစာင္စလံုးဟာ မတရားဖိႏွိပ္ ဆက္ဆံျခင္းကို ခံစားေနၾကရတဲ့ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးရဲ႕ နာက်င္ညဥ္းညဴသံေတြ၊ မေက်မနပ္ ေရရြတ္သံနဲ႔ ျပည့္လႊမ္းေနေလတယ္။
* *
ခ်ကၠမာ အမ်ိဳးသားတို႔ရဲ႕ အႀကီးအကဲ ေဒဗစစ္ရွ္ ရြိင္ ဟာ မၾကာေသးခင္ ရက္မ်ား အတြင္းက ခ်ကၠမာေတြအပါအ၀င္ ဂ်ဴးမား လို႔ ျခံဳငံုေခၚေ၀ၚတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေတြကို ဘဂၤါလီအေျခခ်သူေတြက အကြက္က်က်တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတဲ့ ဒီလျဖစ္ရပ္ေနာက္ပိုင္း တရားမွ်တမႈရေအာင္လုပ္ေပးဖို႔ ထုတ္ျပန္ေတာင္းဆိုတဲ့ အဆိုပါစာထဲမွာ မိမိတို႔ရဲ႕ တရား၀င္ ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ကို အခုလို ေျပာထားတယ္။
When a state is unable or unwilling to protect its citizens, the citizens may have no other recourse, but to take their own initiatives.
ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ရပ္ဟာ မိမိရဲ႕ႏိုင္ငံသားေတြကို မကာကြယ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ၊ဒါမွ မဟုတ္၊ အကာအကြယ္ မေပးခ်င္တာမ်ိဳး ျဖစ္ေနရင္ ၊ အဲသည္ အကာအကြယ္မရတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ အားကိုးရာဘယ္လိုမွမရွိႏိုင္ေတာ့တဲ့အဆံုး၊ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ နည္းလမ္း ရွာေဖြႀကံဖန္ ကာကြယ္ၾကရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။
သံတမန္ဆန္ဆန္စကားေျပာတာမို႔လို႔ လက္နက္ကိုင္ရပါေတာ့မယ္ လို႔ေတာ့ ဒဲ့ဒိုး မေျပာပါဘူး။
မၾကာေသးခင္က ရန္ဂါမတီမွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ဘဂၤါလီအၾကမ္းဖက္မႈကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ေၾကာင္းေလး နည္းနည္းျပန္လွန္မွ လိပ္ပတ္လည္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းက (ဂ်ဴးမား) သက္-ရခိုင္မ်ိဳးႏြယ္စုကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖခင္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ရွိတ္မူဂ်ီဘာရာမန္တို႔ရဲ႕ မေၾကမလည္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ မူဂ်ီဘာရာမန္က ၿခိမ္းေျခာက္စကားေတြဆိုခဲ့တယ္။ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္မွာ ဘဂၤါလီပဲ ရွိရမယ္၊ မင္းတို႔ေဒသထဲမွာ မင္းတို႔ကို လူနည္းစု ျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္ပစ္လိုက္လို႔ရတယ္၊ စသည္ျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တယ္။ မူဂ်ီဘာရာမန္ရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္စကားေတြနဲ႔ အဲသည္အစည္းအေ၀း အဆံုးသတ္ခဲ့ရၿပီးေနာက္၊ ၁၉၇၃-ခုႏွစ္မွာ ဂ်ဴးမားတို႔ရဲ႕ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးတပ္ ရွန္တီဘာဟီနီ (Shanti Bahini) ေပၚထြန္းလာခဲ့ရတယ္။
အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ ၁၉၉၇-ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ႏွစ္ရက္ ေန႔မွာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔ သက္-ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြအၾကား 1997 CHT Peace Accord ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ရွန္တီဘာဟီနီ ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္တယ္။
အဲသည္ 1997 CHT Peace Accord သေဘာတူညီခ်က္ေတြထဲမွာ အေရးအႀကီးဆံုး အခ်က္ကေတာ့ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေဒသက ရန္ဂါမတီ၊အပါအ၀င္ ခရိုင္သံုးခရိုင္ကို တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုေတြရဲ႕ နယ္ေျမ (tribal Area) အျဖစ္ သီးျခားသတ္မွတ္ေပးထားခ်က္ျဖစ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ သီးျခားနယ္ေျမေပးတယ္ဆိုဆို၊ ထဲထဲက အာရပ္နဲ႔ တဲျပင္က ကုလားအုတ္ ပံုျပင္လိုေပါ့။ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေဒသမွာ နဂိုရွိေနၿပီးသား ဘဂၤါလီေတြရယ္ ဘယ္ကေရာက္လာမွန္းမသိတဲ့ ကိုေရႊဧည့္သည္ေတြရယ္ ေနာက္မွေပါက္တဲ့ ေရႊၾကာပင္ေတြရယ္ ေပါင္းၿပီးေတာ့ လက္နက္မကိုင္ တပ္မေထာင္ေတာ့တဲ့ ဂ်ဴးမား တိုင္းရင္းသားေတြကို မုဒိမ္းက်င့္၊ လူသတ္၊ မီးရိႈ႕၊ အဓိကရုန္းဖန္တီး အစရွိသည္ အားျဖင့္ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းေျခာက္လွန္႔ကာ တစ္စတစ္စနဲ႔ နယ္ေျမလုယူေနတာ ဒီေန႔ထက္ထိတိုင္ေပါ့ဗ်ာ။
ဘဂၤါလီေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္နဲ႔ ဂ်ဴးမားေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ အခ်င္းမ်ား ရာကေန စတင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ႔ (တခ်ိဳ႕ကလည္း ဒါမ်ိဳးျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳၿပီး အကြက္ခ်ၿပီးသားလို႔ ဆိုၾကတဲ့) ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔က ဘဂၤါလီလူစုလူရံုးနဲ႔ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္၊ ဂ်ဴးမား (ရခိုင္)မ်ိဳးႏြယ္ေတြထဲက ေက်ာင္းသား အေယာက္ ေလးဆယ္၊ အစိုးရ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္၊ မရမာ အစရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား စယ္ရာမန္လူႀကီး (၁၂) ေယာက္၊ တကၠသိုလ္ ဆရာႏွစ္ေယာက္တို႔ ဒဏ္ရာရၾကၿပီးေတာ့ ဘဂၤါလီေတြထဲက ေက်ာင္းသား ႏွစ္ေယာက္ပဲ ဒဏ္ရာရသြားၾကတယ္လို႔ ဆိုတယ္။
ဘဂၤါလီလူအုပ္က ခ်ိဳးဖ်က္၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ၾကတဲ့ စယ္ရာမန္လူႀကီးေတြ အစည္း အေ၀း ထိုင္ေနႀကတဲ့ အေဆာက္အအံုဟာ နယ္ေျမခံစစ္တပ္စခန္းခ်ရာ ေနရာနဲ႔ ကိုက္တစ္ရာေက်ာ္သာ ေ၀းတယ္လို႔ သိရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အင္မတန္မွ စိတ္ပ်က္မိ ပါတယ္။
ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဂ်ဴးမားေတြကို ဘဂၤါလီစစ္တပ္က ႏိုင္လိုမင္းထက္ ဆက္ဆံတယ္လို႔ ၾကားရျပန္ေတာ့ နယ္ေျမတာ၀န္က်စစ္တပ္နဲ႔ ပူးေပါင္းႀကံစည္ၾက တာျဖစ္တယ္လို႕ စြပ္စြဲၾကတဲ့အသံေတြဟာ မွန္မ်ားမွန္ေနမလားလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ေတြးၾကည့္မိျပန္တယ္။
တိုက္ခိုက္မႈေတြအၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ဒကၠားမွာ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ဂ်ဴးမားလူငယ္ေတြ ဘဂၤါလီတိုက္ခိုက္မႈကို ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပၾကတယ္။
ဂ်ဴးမားေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္ကိုင္ထားတဲ့လက္ကိုင္ ဆိုင္းဘုတ္မွာ Marghi (Arakanese) Alphabet (ရခိုင္အကၡရာ ၊၀ါ၊ ယေန႔ ျမန္မာ အကၡရာ) ေတြနဲ႔ ေရးထား တယ္။ ျမန္မာစာတတ္သူေတြ အသံထြက္ဖတ္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ သူ႔လက္ကိုင္ ဆိုင္းဘုတ္မွာ ေရးထားတာက “မီမီ စကား စာ ဆို၀္ ခ်င္ေရ” လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဆင္ေျပေအာင္ ဘာသာျပန္ရင္ေတာ့ “မိမိတို႔ ဘာသာစကား မိမိတို႔ စာေပကို ေျပာဆို သံုးစြဲၾကမယ္” လို႔ ဆိုလိုတာ ျဖစ္တယ္။ ရခိုင္စကားသည္ ငါတို႔စကား လို႔ဆိုလိုတာ ျဖစ္တယ္။
၁၉၇၀ ေက်ာ္ အခ်ိန္က ရွိတ္မူဂ်ီဘာရာမန္က သက္-ရခိုင္တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ ေတြကို ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့တဲ့စကားကို ဒီကေန႔ထက္ထိ လက္ေတြ႕မွာခံစားေနၾကရလို႔ “ငါတို႔ရခိုင္စကားကို ငါတို႔ေျပာခ်င္တယ္” ဆိုတဲ့ နာက်င္ခံစား ေတာင္းဆိုမႈ ရွိေနရေသး တာ ျဖစ္တယ္။
* *
ရခိုင္စကားကို ကုလားသံ၀ဲတဲတဲနဲ႔ေျပာၾကသူေတြရဲ႕ ေဒသက ေ၀ဒနာသံေတြကို ၾကားေနရတဲ့အခ်ိန္ စက္တင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔မွာ၊ ရခိုင္စကားကို ဗမာသံ၀ဲတဲတဲေလးနဲ႔ ေျပာၾကတဲ့ေဒသျဖစ္တဲ့ သံတြဲ ၊ ေတာင္ကုတ္ နဲ႔ ဂြၿမိဳ႕က ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ေတြဟာ မိမိတို႔ရဲ႕ နဂိုပင္မ အလုပ္အကိုင္ေတြကို ခဏမွ် ပစ္ခြာထားခဲ့ၿပီးသကာလ၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ ရခိုင္ေဒသ လူထု အစည္းအေ၀းႀကီး (တစ္နည္း အားျဖင့္) ေမယုျဖစ္၀ွမ္းညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ လာရင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ခရီးတစ္ေထာက္ နားခဲ့ၾကတယ္။
ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕ကေလးဟာ တကယ္ကိုပဲ ရခိုင္ျပည္လံုးဆိုင္ရာညီလာခံက်င္းပဖို႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၤါလီကုလားေတြလိုခ်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ေျမယုျမစ္၀ွမ္းတည္ရွိရာၿမိဳ႕နယ္ ျဖစ္တဲ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရမ္းၿဗဲသား ရခိုင္ေဒသိယေလသံနဲ႔ စကားေျပာသူအမ်ားစုရွိရာ ၿမိဳ႕နယ္လည္းျဖစ္တယ္။
ၿပီးေတာ့တစ္ဖန္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ဘဂၤါလီဆူပူမႈအေရးအခင္းအတြင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသား ဆယ္ေယာက္ ဘဂၤါလီေတြလက္ခ်က္နဲ႔ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကူေတာင္ေက်းရြာဟာ ဒီရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ရြာတစ္ရြာ ျဖစ္တယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ အိမ္ေျခေထာင္ခ်ီ ဘဂၤါလီရြာေတြ၀ိုင္းရံထားတဲ့ အိမ္ေျခ သံုးဆယ္ မျပည့္တဲ့ ရခိုင္ရြာသိမ္ေလးတစ္ရြာဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ (၁၁)ရက္ေလာက္ ညႀကီးပိုင္း ဆယ္နာရီေလာက္မွာ လက္နွိပ္ဓါတ္မီး အလက္ခုနစ္ရာေလာက္ထိုးထားၿပီး၊ “ရခိုင္ေတြကို သတ္သတ္” “ပါကိစၥတန္ ဂ်ိန္းနားဘတ္ (ပါကိစၥတန္ႏုိင္ငံ အဓြန္႔ရွည္ပါေစ)” ဆိုတာေတြကို ဟစ္ေအာ္ေနၾကတဲ့ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဘဂၤါလီေတြကို အမဲလိုက္ တူမီးေသနတ္ႏွစ္လက္နဲ႔ ခုခံကာကြယ္ခဲ့တယ္။ အဲသည္ရြာကေလးဟာ ဒီရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ရြာကေလးတစ္ရြာျဖစ္တယ္။
ဒီရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕က အလိုေတာ္ျပည့္ေက်ာင္းတိုက္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္ အရပ္ရပ္က ကိုယ္စားလွယ္ ေတြနဲ႔ ရပ္နီးရပ္ေ၀း ရခိုင္လူမ်ိဳးလုပ္သားျပည္သူေတြ စုစုေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ကေန သံုးေထာင္ၾကား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတယ္။
အဲသည္ႏွစ္ရက္ၾကာလူထုအစည္းအေ၀းႀကီးမွာ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုတဲ့ေတာင္းဆိုခ်က္ (၁၈) ခ်က္၊ ကန္႔ကြက္ခ်က္ ေျခာက္ခ်က္ နဲ႔ အႀကံျပဳခ်က္ သံုးရပ္တို႔ကို အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ၾက တယ္။
ကၽြန္ေတာ္ စိုးရိမ္ေနသလို ဘဂၤါလီေတြကို သီးျခားေနရာတစ္ခုမွာ စုထားၿပီး ေနေစမယ္ ဆိုတဲ့ မိုက္မိုက္မဲမဲ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြမပါလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ၀မ္းသာရ တယ္။ ဒီလိုသာ ထားလိုက္လို႔ကေတာ့ သူတို႔ကို သီးျခားနယ္ေျမေပး လိုက္တာနဲ႔ အတူတူပဲ။
ရေသ့ေတာင္မွာ အရင္လုပ္တဲ့အစည္းအေ၀းေတြမွာ အဲသလိုသီးျခားထားဖို႔ဆိုတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြပါခဲ့ဖူးတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ေတာင္းဆိုခ်က္ရဲ႕ ေရရွည္မွာ ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ရလဒ္ ဘယ္လိုရွိလာႏိုင္သလဲ ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ သြားရင္းလာရင္း ရပ္ရြာလူႀကီးေတြနဲ႔ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးတယ္။
ေနာက္တစ္ခု၊ ဒီစည္းေ၀းပြဲႀကီးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြထဲမွာ သိသာေပၚလြင္ေနတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္က ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဘဂၤါလီေတြနဲ႔အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရးကို မလိုလားတဲ့သေဘာကို ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖာ္ျပလိုက္တာျဖစ္တယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့တစ္လေလာက္က အေမရိကန္ ဒု-လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကိးနဲ႔ ေတြ႕ဆံုစဥ္က ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့သေဘာနဲ႔ အလားတူျဖစ္တယ္။ ဒီဘဂၤါလီ ရွစ္သိန္းေက်ာ္ဟာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ရဲ႕ တာ၀န္ျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့တယ္။
ၿပည္သူ႔စစ္ဖြဲ႕ေပးဖို႔ ဆိုတဲ့ အခုလူထုအစည္းအေ၀းႀကီးရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ဖတ္မိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တစ္ခါက အစည္းအေ၀း တစ္ခုမွာ ေျပာခဲ့တာကို သတိရမိတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္ေလာက္က ရခိုင္စာေပ သင္ၾကားေရး နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အစည္းအေ၀းတစ္ခုမွာ - အစိုးရကခြင့္ျပဳလွ်င္ ရခိုင္စာေပကို ေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္ၾကားရန္ မသင္ၾကားရန္ ကို ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ ၾကရန္ဆိုေတာ့ - ကၽြန္ေတာ္ကေျပာခဲ့တယ္။ ဒီကိစၥဟာ အစိုးရက ခြင့္ျပဳမွာကို ေစာင့္ေနရမယ့္ ကိစၥမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ခြင့္ျပဳျပဳ မျပဳျပဳ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ လုပ္ေဆာင္ ရမယ့္ ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္တယ္။
အခုလည္း ျပည္သူ႔စစ္ဖြဲ႕ဖို႔ဆိုတာ မိမိတို႔ဘက္က ေတာင္းဆိုႀကည့္ရမယ့္အျပင္၊ ခြင့္ျပဳသည္ ျဖစ္ေစ ခြင့္မျပဳသည္ျဖစ္ေစ မိမိတို႔ကိုယ္ မိမိတို႔ လက္နက္ တပ္ဆင္ထား ၾကရမွာျဖစ္ တယ္။
အနည္းဆံုးအဆင့္ စစ္တပ္ပံုစံျဖစ္ေအာင္ အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ဦးေဆာင္ေနစရာမလိုဘူး။ ရြာသူရြာသားေတြ မိမိတို႔စရိတ္နဲ႔ မိမိတို႔ကိုယ္ကိုယ္ မိမိတို႔ အမဲလိုက္တူမီးအဆင့္ကို တပ္ဆင္ထားသင့္တယ္။ သမိုင္းမွာ ရခိုင္ေတြဟာ ကဗ်ာဂီတေတြကို ေရးဖြဲ႕ၿပီး အႏုပညာ လက္ရာေတြကို တည္ေဆာက္ခဲ့သူေတြျဖစ္တဲ့အျပင္၊ ပင္လယ္ေပ်ာ္သူေတြ အမဲလိုက္မုဆိုးေက်ာ္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတာကိုလည္း ျပန္ၿပီး သတိရသင့္တဲ့ ကာလကို ေရာက္ၿပီ။ ဒါမွသာ လူဦးေရအင္အားနဲ႔ မိမိတို႔ကို လက္စတံုးဖို႔ႀကိဳးစားတာေတြကို ခုခံႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။ တူမီးသံုးလက္ပဲရွိတဲ့ ရြာကေလး အသက္ေဘးကလြတ္သြားပံုကို သင္ခန္းစာယူသင့္တယ္။
လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြက နယ္စြန္နယ္ဖ်ားေတြမွာ အေရးေပၚတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ေရာက္မလာ ႏိုင္ဘူး။ အဲသလိုအခ်ိန္မွာ မိမိနဲ႔ မိမိ မိသားစုရဲ႕အသက္ကို ကယ္ႏိုင္ဖို႔က ပဓါန ျဖစ္တယ္။
အဲသည္ေန႔က တူမီး သံုးလက္ထဲက တစ္လက္ကို ပစ္တဲ့သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပ တယ္။ ေရွ႕က ေတာင္ေၾကာတစ္ေလွ်ာက္စီတန္းဆင္းလာၾကတဲ့ ဓါတ္မီး အလက္ေပါင္း ရာေထာင္မွ်ကို လွမ္းၾကည့္ရင္း သူ ၾကက္ေသေသသြားတယ္။
ရာဂဏန္းမျပည့္တဲ့ မိမိေနာက္ဖက္က မိတ္ေဆြေတြကို လွမ္းၾကည့္လိုက္၊ ေရွ႕မွာ ဓါတ္မီးေတြ ေၾကာက္မခန္းလိလိ ေရြ႕ေနၾကတာကို ၾကည့္လိုက္နဲ႔ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိျဖစ္သြားတယ္။
ရြာထဲမွာက်န္ခဲ့တဲ့ သူ႔မိန္းမနဲ႔ သူ႔သားေလးကို ေတြးမိၿပီး ခ်က္ခ်င္း မ်က္ရည္ေတြ စီးက်လာခဲ့တယ္။ ဒီေန႔ဟာ ငါ့ရဲေနာက္ဆံုးေန႔ပဲလို႔ အေတြး၀င္လာတယ္။
ေနာက္ဆံုးမေတာ့ ေယာက်ၤားတို႔ လုပ္ရမယ့္အလုပ္ကို သူလုပ္လိုက္တယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ကို သူပစ္တယ္။ ကုလားဓါတ္မီးေတြ အကုန္မွိတ္လိုက္ၾကတယ္။
ဒုတိယတစ္ခ်က္ကို သူ႔သူငယ္ခ်င္း ပစ္တယ္။ ကုလားေတြအကုန္ အလဲလဲ အကြဲကြဲ ေျပးကုန္တယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲသည္အခ်ိန္မွာ သူတို႔ဘက္မွာ ယမ္းျဖည့္ၿပီးသား ေနာက္ထပ္ တူမီးတစ္လက္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္။
အဲသည္ညမွာ တူမီးေသနတ္သံ ႏွစ္ခ်က္က လူေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕အသက္ကို ကယ္တင္ ႏိုင္ခဲ့တယ္။
* *
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အေပါင္းတို႔ . . . . . .
ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ ဒကၠား နဲ႔ စစ္တေကာင္းတို႔ဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒကၠား နဲ႔ စစ္တေကာင္း ဆိုတဲ့ နာမည္ေတြလည္း ရခိုင္နာမည္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဘဂၤလာကေန ရခိုင္ေတြ ဆုတ္လာရရံုမက ေမယုျဖစ္၀ွမ္းေဒသကိုလည္း သူတို႔က လူဦးေရအားျဖင့္ သိမ္းပိုက္ရန္ ႀကိဳးစားေနၾကပါၿပီ။
ဒီေတာ့ . . . ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ဘုရားစူးရပါေစရဲ႕ မႏၱေလးဟာ ဗမာေတြ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ပါလို႔ က်ိန္တြယ္ေျပာရတဲ့ အေျခကို မဆိုက္ရေလေအာင္ မဟာဗ်ဴဟာအရ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ မလြဲမေသြ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္ကို ေရာက္ၾကပါၿပီ။
ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက မိမိတို႔ဘာလုပ္ရေတာ့မယ္ဆိုတာကို အေသအခ်ာ သေဘာေပါက္ ေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ အထက္က ေပၚလစီခ်မွတ္သူေတြအပိုင္းက ၀ါးတားတားလုပ္ေန တာကို ရခိုင္ျပည္သူေတြကေရာ ျမန္မာျပည္သူတစ္ရပ္လံုးကပါ လံုး၀နားလည္ ခြင့္လႊတ္ေပး မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အခုလည္း ရခိုင္လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကို ျပတ္ျပတ္ သားသား ေျပာလိုက္ပါၿပီ။ ဦးသိန္းစိန္ေျပာတဲ့ စကားေတြကို ေထာက္ခံပါတယ္လို႔ ျပတ္ျပတ္ သားသား ေျပာလိုက္တာျဖစ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ ေထာက္ခံတယ္ဆိုရာမွာ ၀ါးတားတားလုပ္ေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ကို ေထာက္ခံတာ မဟုတ္ဘူး။
“ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးမွ ( ၁၁ - ၇ -၂၀၁၂ ) ေန႔တြင္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးအား ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ဘဂၤလီႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စကားရပ္မ်ားကို ရခုိင္ျပည္သူ၊ ရဟန္းရွင္လူ တစ္ရပ္လံုးမွ အေလးအနက္မွတ္တမ္းတင္ ေထာက္ခံၿပီး ၄င္းစကား အရပ္ရပ္အတိုင္း ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ ေပးပါရန္ အေလးအနက္ ေတာင္းဆို အပ္ပါသည္” လို႔ ဆိုတယ္။
ဇူလိုင္လ (၁၁) ရက္ေန႔မွာ UNHCR မဟာမင္းႀကီးကို ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံသား မဟုတ္တဲ့သူေတြကို စီစစ္ရွာေဖြၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ထားဖို႔၊ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ တတိယႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံငံကို ပို႔ဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၁၉၄၂-ခုႏွစ္ ဘဂၤါလီေသာင္းက်န္းမႈနဲ႔ ၁၉၄၈ ေနာက္ပိုင္း ဘဂၤါလီ ေသာင္းက်န္းမႈေတြမွာ မွာ ရခိုင္ေတြကို လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္ၿပီး ဘဂၤါလီေတြက ရယူ သိမ္းပိုက္ထားခဲ့တဲ့ ေျမေတြ၊ လယ္ေတြ ရြာေတြကို ျပန္လည္ ရယူနိုင္ေအာင္လုပ္ေပးဖို႔ ရခိုင္လူထုရဲ႕ကိုယ္စား ဒီကြန္ကရက္ကေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
အခုေတာ့ခါ ေတာင္းတဲ့အတိုင္း ရေအာင္လုပ္တတ္ဖို႔ပဲ လိုေတာ့တယ္။
(ေက်ာ္ေဇာဦး ေရးသားသည္။)
