11.06.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢ (EU) က
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ေတြကုိ မၾကာခင္မွာ စတင္
ခြင့္ျပဳဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြကုိ
တံု႔ျပန္တဲ့ အေနနဲ႔ေရာ၊ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔ ရည္္ရြယ္တဲ့
အေနနဲ႔ေရာ အထူး အခြင့္အေရးေတြ ေပးအပ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာလုိ႔လည္း EU က
ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ EU တုိ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရး ေနာက္ဆုံး
ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေတြကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြအတြင္း ေတြ႔ျမင္လာရတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကုိ အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဥေရာပသမဂၢ (EU) တာ၀န္ရွိသူေတြက ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်တဲ့ တုိင္းျပည္ေတြကုိ ေပးအပ္ေနတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ေပးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ EU ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ရ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္္ငံကုိ ဒီလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ တရား၀င္ စာရင္းသြင္း သတ္မွတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့အေၾကာင္း ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဂၽြန္ ကလန္စီ (John Clancy) ကေျပာပါတယ္။
“အဖဲြ႔၀င္ေတြ ေတြ႔ဆုံၿပီး ဒီကိစၥကုိ သေဘာတူထားၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေရွ႕လာမယ့္ ၁၀ ရက္ေလာက္အတြင္း အသက္၀င္လာေတာ့မွာပါ။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ အစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈ မရွိဘူးဆုိၿပီး စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ EU က ကုန္သြယ္ေရးဆုိင္ရာ အထူးခံစားခြင့္ေတြကုိလည္း ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကတည္းက ႐ုပ္သိမ္းထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြအတြင္း အစုိးရ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔အတူ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ အားေပးဖုိ႔ ရည္ရြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းၿပီး အဆက္အဆံေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ မူ၀ါဒရဲ႔ တစိတ္တပုိင္းအျဖစ္ ကုန္သြယ္ေရးအရ အထူးခံစားခြင့္ေတြ ျပန္လည္ေပးအပ္ဖုိ႔ EU က ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။
“ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးအရ အေရးႀကီးတဲ့ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္လာခ်ိန္ကစလုိ႔ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ၊ ဒီမုိကေရစီေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ ဦးတည္လာတဲ့အတြက္ ဥေရာပ သမဂၢ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကုိ ေျပာင္းလဲလာရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုေနာက္ဆုံး ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ အစီအစဥ္ကုိ ျပန္ၿပီး ေပးအပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး အထူးခံစားခြင့္ ရလာတဲ့အခါ အဖဲြ႔၀င္ ၂၇ ႏုိင္ငံရွိတဲ့ EU ရဲ႕ လူဦးေရ သန္း ၅၀၀ ရွိတဲ့ ေစ်းကြက္ကုိ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြက လဲြလုိ႔ ကုန္ပစၥည္းေတြ အားလုံးကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ခြင့္ ရလာေတာ့မွာပါ။ ဒီအစီအစဥ္အရ EU ႏုိင္ငံေတြကုိ တင္ပုိ႔တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြအတြက္ အခြန္အတုပ္ ေပးေဆာင္စရာလုိမွာ မဟုတ္သလုိ၊ ခဲြတမ္းစနစ္နဲ႔ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြလည္း ရွိမွာမဟုတ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမယ္လုိ႔ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ယုံၾကည္ထားၾကတဲ့အေၾကာင္း ဥေရာပေကာ္မရွင္႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ ဂၽြန္ ကလန္စီ ကေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံလုိ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးစ တုိင္းျပည္ေတြအတြက္ အေထာက္အကူေပးရာမွာ ဒီအစီအစဥ္က အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီလုိပဲ EU ေစ်းကြက္ကေန ေသခ်ာေပါက္ အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရမယ့္ အေကာင္းဆုံး အခြင့္အလမ္း တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြအရကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာတုန္းက ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၂၂၀ ေက်ာ္ တန္ဘုိးရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ EU ႏုိင္ငံေတြကုိ တင္ပုိ႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ EU လုိပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ တခ်ိန္က ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကလည္း အလားတူ အခြန္လြတ္ ကုန္ပစၥည္းေတြ တင္ပုိ႔ခြင့္ေပးမယ့္ Generalized System of Preference (GSP) လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ေပးေရး စဥ္းစားေနတာပါ။
ဒီလုိသာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးမွာ အထူးအခြင့္အေရးေတြ ရလာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြ အားေကာင္းလာႏုိင္ၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ တခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိကျပည္ပပုိ႔ကုန္ လုပ္ငန္းတခုျဖစ္တဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြ ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာမယ္လုိ႔လည္း စီးပြားေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အဆက္အဆံေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ EU က ကုန္သြယ္ေရးမွာသာမက သံတမန္ေရးအရလည္း ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြကုိ တုိးျမႇင့္ေနတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဧၿပီလကစလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကုိယ္စားလွယ္႐ုံး ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့တဲ့ EU က ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏုိင္ငံသား ၀ါရင့္သံတမန္တဦးျဖစ္တဲ့ Roland Kobia ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ လုိက္တဲ့အေၾကာင္းကုိလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့လေႏွာင္းပုိင္းကပဲ ေၾကညာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြအတြင္း ေတြ႔ျမင္လာရတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကုိ အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဥေရာပသမဂၢ (EU) တာ၀န္ရွိသူေတြက ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်တဲ့ တုိင္းျပည္ေတြကုိ ေပးအပ္ေနတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ေပးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ EU ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ရ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္္ငံကုိ ဒီလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ တရား၀င္ စာရင္းသြင္း သတ္မွတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့အေၾကာင္း ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဂၽြန္ ကလန္စီ (John Clancy) ကေျပာပါတယ္။
“အဖဲြ႔၀င္ေတြ ေတြ႔ဆုံၿပီး ဒီကိစၥကုိ သေဘာတူထားၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေရွ႕လာမယ့္ ၁၀ ရက္ေလာက္အတြင္း အသက္၀င္လာေတာ့မွာပါ။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ အစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈ မရွိဘူးဆုိၿပီး စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ EU က ကုန္သြယ္ေရးဆုိင္ရာ အထူးခံစားခြင့္ေတြကုိလည္း ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကတည္းက ႐ုပ္သိမ္းထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြအတြင္း အစုိးရ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔အတူ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ အားေပးဖုိ႔ ရည္ရြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းၿပီး အဆက္အဆံေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ မူ၀ါဒရဲ႔ တစိတ္တပုိင္းအျဖစ္ ကုန္သြယ္ေရးအရ အထူးခံစားခြင့္ေတြ ျပန္လည္ေပးအပ္ဖုိ႔ EU က ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။
“ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးအရ အေရးႀကီးတဲ့ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္လာခ်ိန္ကစလုိ႔ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ၊ ဒီမုိကေရစီေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ ဦးတည္လာတဲ့အတြက္ ဥေရာပ သမဂၢ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကုိ ေျပာင္းလဲလာရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုေနာက္ဆုံး ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ အစီအစဥ္ကုိ ျပန္ၿပီး ေပးအပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး အထူးခံစားခြင့္ ရလာတဲ့အခါ အဖဲြ႔၀င္ ၂၇ ႏုိင္ငံရွိတဲ့ EU ရဲ႕ လူဦးေရ သန္း ၅၀၀ ရွိတဲ့ ေစ်းကြက္ကုိ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြက လဲြလုိ႔ ကုန္ပစၥည္းေတြ အားလုံးကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ခြင့္ ရလာေတာ့မွာပါ။ ဒီအစီအစဥ္အရ EU ႏုိင္ငံေတြကုိ တင္ပုိ႔တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြအတြက္ အခြန္အတုပ္ ေပးေဆာင္စရာလုိမွာ မဟုတ္သလုိ၊ ခဲြတမ္းစနစ္နဲ႔ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြလည္း ရွိမွာမဟုတ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမယ္လုိ႔ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ယုံၾကည္ထားၾကတဲ့အေၾကာင္း ဥေရာပေကာ္မရွင္႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ ဂၽြန္ ကလန္စီ ကေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံလုိ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးစ တုိင္းျပည္ေတြအတြက္ အေထာက္အကူေပးရာမွာ ဒီအစီအစဥ္က အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီလုိပဲ EU ေစ်းကြက္ကေန ေသခ်ာေပါက္ အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရမယ့္ အေကာင္းဆုံး အခြင့္အလမ္း တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြအရကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာတုန္းက ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၂၂၀ ေက်ာ္ တန္ဘုိးရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ EU ႏုိင္ငံေတြကုိ တင္ပုိ႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ EU လုိပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ တခ်ိန္က ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကလည္း အလားတူ အခြန္လြတ္ ကုန္ပစၥည္းေတြ တင္ပုိ႔ခြင့္ေပးမယ့္ Generalized System of Preference (GSP) လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး အထူး ခံစားခြင့္ေပးေရး စဥ္းစားေနတာပါ။
ဒီလုိသာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးမွာ အထူးအခြင့္အေရးေတြ ရလာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြ အားေကာင္းလာႏုိင္ၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ တခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိကျပည္ပပုိ႔ကုန္ လုပ္ငန္းတခုျဖစ္တဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြ ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာမယ္လုိ႔လည္း စီးပြားေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အဆက္အဆံေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ EU က ကုန္သြယ္ေရးမွာသာမက သံတမန္ေရးအရလည္း ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြကုိ တုိးျမႇင့္ေနတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဧၿပီလကစလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကုိယ္စားလွယ္႐ုံး ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့တဲ့ EU က ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏုိင္ငံသား ၀ါရင့္သံတမန္တဦးျဖစ္တဲ့ Roland Kobia ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ လုိက္တဲ့အေၾကာင္းကုိလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့လေႏွာင္းပုိင္းကပဲ ေၾကညာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုေအာင္လြင္ဦးVOA
