၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ စီးပြားေရးႏိုဘယ္ဆုရွင္မ်ား (ဝဲမွယာ) Torsten Persson မွ Per Krusell, Staffan Normark နဲ႔ Per Stromberg
14.10.2013
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ စီးပြားေရးႏုိဘယ္ဆုကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ
ျဖစ္ၾကတဲ့ Eugene Fama- Lars Peter Hansen နဲ႔ Robert Shiller တို႔ကို
ခ်ီးျမႇင့္လိုက္ပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ စီးပြားေရးေစ်းကြက္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရာမွာ အသံုးဝင္တဲ့ ေစ်းႏႈံးဆိုင္ရာ သံုးသပ္မႈေတြကို ထူးထူးျခားျခား လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကတဲ့အတြက္ အခုလို ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ေၾကာင္း ဆြီဒင္ ေတာ္ဝင္သိပၸံအဖြဲ႔ႀကီး (Royal Sewdish Academy of Sciences) က တနလၤာေန႔မွာ ေၾကျငာလိုက္ပါတယ္။
အစုရွယ္ယာ စေတာ့ေစ်းကြက္အတြက္ ေစ်းႏႈန္းေတြနဲ႔ ေငြစုလက္မွတ္ေတြကို ရက္ပိုင္းလပိုင္းအတြက္ ခန္႔မွန္းဖို႔ သိပ္ခက္ေပမယ့္ အခု ဒီစီးပြားေရးပညာရွင္ေတြက ဒါကို လာမယ့္ သံုးႏွစ္ကေန ငါးႏွစ္ေလာက္အတြက္ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
Fama နဲ႔ Hansen တို႔ဟာ Chicago တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡေတြျဖစ္ၿပီး Schiller ကေတာ့ Connecticut ျပည္နယ္ ေယးလ္တကၠသိုလ္က ဆရာတဦးျဖစ္ပါတယ္။
၁၈၉၅ ခုႏွစ္က ဆီြဒင္ႏိုင္ငံသား စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ Alfred Nobel ေပးအပ္ဖို႔ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ တျခားႏိုဘယ္လ္ဆုေတြျဖစ္တဲ့ ေဆးပညာ၊ ဓါတုေဗဒ၊ ရူပေဗဒ၊ စာေပနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေတြလို သုေတသန ထူးခၽြန္မႈေတြအတြက္ေပးတဲ့ဆုေတြလို မဟုတ္ဘဲ စီးပြားေရးဆိုင္ရာေပးအပ္တဲ့ ႏိုဘယ္ဆုက တမူကြဲျပားပါတယ္။
စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္လ္ဆုကို Sveriges Riksbank ဆုလို႔ တရားဝင္ေခၚဆိုၿပီး ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ စီးပြားေရးေစ်းကြက္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရာမွာ အသံုးဝင္တဲ့ ေစ်းႏႈံးဆိုင္ရာ သံုးသပ္မႈေတြကို ထူးထူးျခားျခား လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကတဲ့အတြက္ အခုလို ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ေၾကာင္း ဆြီဒင္ ေတာ္ဝင္သိပၸံအဖြဲ႔ႀကီး (Royal Sewdish Academy of Sciences) က တနလၤာေန႔မွာ ေၾကျငာလိုက္ပါတယ္။
အစုရွယ္ယာ စေတာ့ေစ်းကြက္အတြက္ ေစ်းႏႈန္းေတြနဲ႔ ေငြစုလက္မွတ္ေတြကို ရက္ပိုင္းလပိုင္းအတြက္ ခန္႔မွန္းဖို႔ သိပ္ခက္ေပမယ့္ အခု ဒီစီးပြားေရးပညာရွင္ေတြက ဒါကို လာမယ့္ သံုးႏွစ္ကေန ငါးႏွစ္ေလာက္အတြက္ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
Fama နဲ႔ Hansen တို႔ဟာ Chicago တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡေတြျဖစ္ၿပီး Schiller ကေတာ့ Connecticut ျပည္နယ္ ေယးလ္တကၠသိုလ္က ဆရာတဦးျဖစ္ပါတယ္။
၁၈၉၅ ခုႏွစ္က ဆီြဒင္ႏိုင္ငံသား စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ Alfred Nobel ေပးအပ္ဖို႔ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ တျခားႏိုဘယ္လ္ဆုေတြျဖစ္တဲ့ ေဆးပညာ၊ ဓါတုေဗဒ၊ ရူပေဗဒ၊ စာေပနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေတြလို သုေတသန ထူးခၽြန္မႈေတြအတြက္ေပးတဲ့ဆုေတြလို မဟုတ္ဘဲ စီးပြားေရးဆိုင္ရာေပးအပ္တဲ့ ႏိုဘယ္ဆုက တမူကြဲျပားပါတယ္။
စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္လ္ဆုကို Sveriges Riksbank ဆုလို႔ တရားဝင္ေခၚဆိုၿပီး ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ပါတယ္။
ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)