႐ုရွား-ယူကရိန္း ခ႐ိုင္းမီးယားအေရးၿပီးေတာ့ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ‘၀’ အေရးလား၊ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း အျမန္ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္း အပါအ၀င္ တ႐ုတ္၏ မဟာဗ်ဴဟာ လမ္းေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စု တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာ

 
ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းခန္႔က ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံပိုက္လိုင္း လံုျခံဳေရးအတြက္ ‘၀’ တပ္သားမ်ားကို တာ၀န္ေပးရန္ အဆိုတစ္ရပ္အား တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ားက ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအား အဆိုျပဳသည္ဆိုေသာ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ရွိ စစ္ေရးအကဲခတ္ သတင္းရင္းျမစ္မ်ားထံမွ ရရွိခဲ့ေသာ ထိုသတင္းအတြက္ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ မရရွိခဲ့ေပ။ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ား၏ အဆိုျပဳခ်က္ကို ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ျငင္းပယ္ခဲ့ေၾကာင္း ၎တို႔ကဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ခါးလယ္ကို ျဖတ္သန္းၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕သို႔ သြယ္တန္းထားေသာ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္း၏ အလားအလာမွာ တည္ၿငိမ္မႈရွိၿပီဟု မဆိုႏိုင္ေပ။ ေဒသခံမ်ား ကန္႔ကြက္ေနသည့္ ၾကားမွပင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည့္ ထိုပိုက္လိုင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား၊ မေက်နပ္မႈမ်ားမွာ အားေကာင္းေနဆဲျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း  ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းရာ ေဒသတစ္ေလွ်ာက္တြင္လည္း ပိုက္လိုင္းလံုၿခံဳေရးကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ရာမွ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနသည္။

တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြားကို တိုက္႐ိုက္အေထာက္အကူျပဳမည့္ ေရနံပိုက္လိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မႈကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ားက မလိုလားေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈရွိေသာ ‘၀’ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီမွ ‘၀’ တပ္သားမ်ားကို ပိုက္လိုင္းလံုၿခံဳေရးအတြက္ အသံုးျပဳရန္ စဥ္းစားခဲ့ပံုရသည္။ အေပးအယူအေနျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာအရ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္တြင္ ‘၀’ တို႔ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးေစမည္ဟူေသာ အာမခံခ်က္တစ္ရပ္အား တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ားက ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု စစ္ေရးအကဲခတ္ သတင္းရင္းျမစ္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။

တည္ၿငိမ္မႈ မရွိေသးေသာ္လည္း ေရနံပိုက္လိုင္း တစ္ခုတည္းျဖင့္ တ႐ုတ္တို႔ ေက်နပ္ေနမည္ မဟုတ္ေပ။ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံပိုက္လိုင္းသည္ တ႐ုတ္တို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းအနက္ ေရွ႕ေျပးတစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအဆင့္ အေနျဖင့္ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း အျမန္ရထားလမ္းေဖာက္ေရးကိုႀကိဳးစားမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ ႏွစ္ဖက္အစိုးရအၾကား နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ျဖစ္သည္။

အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း တ႐ုတ္တို႔၏ ၾသဇာခံဘ၀ ေရာက္ေနေသာ ‘၀’ ေဒသက အနာဂတ္အတြက္ ရတက္မေအးစရာ ျဖစ္ေနသည္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားအနက္ အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုးျဖစ္ေသာ ‘၀’ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ကို တ႐ုတ္က ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ား ေပးထားသည္။ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈ မရွိေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္စလံုးက ျငင္းဆိုေနေသာ္လည္း ထြက္ေပၚေနသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားက မွန္ကန္မႈကို ရည္ညႊန္းေနသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ‘၀’ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကူမင္း၌ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္း ရွိသည့္နည္းတူ ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ‘၀’ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ို အစည္းအေ၀းတြင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဖြား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ရာထူးမွ အနားေပးလိုက္ကာ တ႐ုတ္ျပည္ဖြား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အစားထိုး တာ၀န္ေပးလိုက္သည္။

႐ုရွား-ယူကရိန္း ခ႐ိုင္းမီးယားအေရး

ပံုစံခ်င္း ထပ္တူက်ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ ႐ုရွား-ယူကရိန္း ခ႐ိုင္းမီးယားအေရးက ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ‘၀’ အေရး ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္ဟူေသာ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို ထြက္ေပၚေစခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ခါးလယ္ကို ျဖတ္သန္းၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕သို႔ သြယ္တန္းထားေသာ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္း၏ အလားအလာမွာ တည္ၿငိမ္မႈရွိၿပီဟု မဆိုႏိုင္ေပ။ ေဒသခံမ်ား ကန္႔ကြက္ေနသည့္ ၾကားမွပင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည့္ ထိုပိုက္လိုင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား၊ မေက်နပ္မႈမ်ားမွာ အားေကာင္းေနဆဲ . . . . .

ယူကရိန္းႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး မရမီအခ်ိန္က ခ႐ိုင္းမီးယားေဒသသည္ ႐ုရွားအပိုင္ထဲတြင္ ရွိေနသည္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ယူကရိန္းလြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခ်ိန္တြင္ ခ႐ိုင္းမီးယားသည္ ယူကရိန္းအပိုင္ ျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္ ပင္လယ္နက္ထဲမွ ႐ုရွားေရတပ္ကို ခ႐ိုင္းမီးယားေဒသ၌ ဆက္လက္တပ္စြဲရန္ ယူကရိန္းက ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ယူကရိန္းႏွင့္ ႐ုရွားအၾကား ‘ညီအစ္ကို’ ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္ေနခ်ိန္တြင္ ခ႐ိုင္းမီးယားေဒသသည္ မီးစတစ္ခု မျဖစ္ခဲ့ေပ။

သို႔ေသာ္ ႐ုရွားေထာက္ခံထားသည့္ သမၼတဗစ္တာယာႏုကို လူထုေတာ္လွန္းေရးျဖင့္ ျဖဳတ္ခ်လိုက္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ေစရန္ အေမရိကန္ စီအိုင္ေအကြန္ရက္က စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ ႐ုရွား၏ တံု႔ျပန္ခ်က္က ခ႐ိုင္းမီးယားေဒသကို သိမ္းယူလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ႐ုရွားဘာသာစကား အသံုးျပဳသူ အမ်ားဆံုးေနထိုင္သည့္ ခ႐ိုင္းမီးယားေဒသတြင္ ႐ုရွားႏွင့္ ျပန္လည္ပူးေပါင္းရန္အတြက္ ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။

ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ‘၀’ အေရး  

‘၀’ ေဒသ၏ အေျခအေနသည္ ခ႐ိုင္းမီးယားေဒသ အေျခအေနႏွင့္ ထပ္တူမက်ေပ။ သို႔ေသာ္ ‘၀’ ေဒသတြင္ တ႐ုတ္ဘာသာစကား ေျပာသူမ်ားသာ ေနထိုင္ၾကသည္။ တ႐ုတ္အမ်ားစုျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ေငြေၾကးသာ သံုးစြဲသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ား၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ ‘၀’ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လႈပ္ရွားၾကသည္။ တ႐ုတ္၏ အကူအညီကို အျပည့္အ၀ ယူထားသည္။ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရးသည္ ‘ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္’ ဆက္ဆံေရးျဖစ္သည္။ ဆက္ဆံေရး ေျပလည္ေနခ်ိန္၌ ‘၀’ ေဒသအေရးသည္ တည္ၿငိမ္ေနမည္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ‘၀’ တို႔က ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသမွ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္ျဖစ္ရန္ လိုလားေနသည္။ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ေနသည္။

“႐ုရွားက ခ႐ိုင္းမီးယားကို လိုခ်င္သလိုသလို တ႐ုတ္ကလည္း ‘၀’ ကိုလိုခ်င္တာပဲ” ဟု ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ေရးသားေနသည့္ စာေရးဆရာထက္ျမက္က ေျပာၾကားသည္။


ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္တြင္ ပါ၀င္ေသာ မေဒးကြၽန္း ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းခြင္အား ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းက ေတြ႔ရစဥ္
“၀ေဒသကို ယူကရိန္းအေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ဖို႔ကေတာ့ ရႈပ္ေထြးေနပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ‘၀’ ေဒသေၾကာင့္ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ လႊမ္းမိုးမႈနဲ႔ ၾသဇာပိုမိုရရွိေစပါတယ္” ဟု အေရွ႕ေတာင္အာရွေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူ သတင္းစာဆရာ Tom Fawthrop ကဆိုသည္။

အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း တ႐ုတ္၏ မဟာဗ်ဴဟာ ပံုစံသစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဗဟိုျပဳေနသည္။

တ႐ုတ္၏ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာ  

တ႐ုတ္တို႔သည္ ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရး အခင္းအက်င္းအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ကို ၂၀၀၀ ျပည့္ႏ်စ္ကပင္ ရွာေဖြခဲ့သည္။ အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ အျခားေဒသမ်ားအေပၚ လႊမ္းမိုးမႈရွိရန္ အပါအ၀င္ စြမ္းအင္လံုျခံဳေရးအတြက္ အဓိကထား ေဆာင္ရြက္မည့္ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာ (String of Pearl's Strategy) ကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

ထိုမဟာဗ်ဴဟာကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဓိကက်ေသာ ေနရာတြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္မႈ မရႏိုင္ေသးသည့္ တ႐ုတ္တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္းတြင္းကိုျဖတ္ၿပီး အိႏၵိယသမုဒၵရာ ထြက္ေပါက္ရွာလိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကုန္းတြင္းပိုင္းကို ျဖတ္သန္းႏိုင္ပါက ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္မွတစ္ဆင့္ မလကၠာေရလက္ၾကားကိုျဖတ္ၿပီး အာဖရိကအထိ ေျခဆန္႔မည့္ တ႐ုတ္ကုန္စည္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကို ခရီးတိုေစမည္ျဖစ္သည္။

အေနာက္ဘက္တံခါး လံုၿခံဳေရးလို႔ အႀကီးအက်ယ္ ၀ါဒျဖန္႔ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေရွ႕ဘက္မွာ တံခါးေတာင္မရွိတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳး ေရာက္သြားမယ့္ စီမံကိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ ၅၀ BOT ကို တ႐ုတ္ေငြနဲ႔ေဆာက္တဲ့ ဒီစီမံကိန္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ရာေရာက္ပါတယ္။ အေသအခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီးတဲ့အခါ ဒီစီမံကိန္းကို လက္ခံခဲ့သူ၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ သူေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွ . . . . .

အနာဂတ္ စြမ္းအင္လံုျခံဳေရးကို အေမရိကန္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈမျပဳႏိုင္ရန္ ရည္မွန္းေသာ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာသည္ အိႏၵိယသမုဒၵရာကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ျဖစ္သည္။ မဟာဗ်ဳဟာအရ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ပါရွန္းပင္လယ္ေကြ႕အထိ ေရပိုင္နက္အားလံုးကို တ႐ုတ္က လႊမ္းမိုးရန္ ရည္ရြယ္သည္။ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာအရ ပါကစၥတန္၊ သိရိလကၤာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ ျမန္မာတို႔တြင္ အဓိကဆိပ္ကမ္းမ်ားကို တ႐ုတ္က တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ ေရေၾကာင္းႏွင့္ ကုန္းတြင္းထြက္ေပါက္အတြက္ အေရးပါေသာ ဗဟိုခ်က္ ျဖစ္လာသည္။

ေက်ာက္ျဖဴသည္ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာတြင္ အေရးပါေသာ ဆိပ္ကမ္းတစ္ခု ျဖစ္လာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္မ်ားမွ ေရနံသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ကို သေဘၤာျဖင့္ သယ္ယူႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာကုန္းတြင္းကိုျဖတ္ၿပီး ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကို ေဖာက္လုပ္ခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္ဆင့္အေနျဖင့္ အျမန္ရထားလမ္း စီမံကိန္း ေဖာက္လုပ္ရန္ ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ ထိုစီမံကိန္းက ပုလဲသြယ္ဗ်ဴဟာအတြက္ အႀကိဳေျခလွမ္းမ်ား ျဖစ္လာသည္။

ထို႔ျပင္ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာအရ ျမန္မာ့ေရပိုင္နက္ အတြင္းရွိ ကိုကိုးကြၽန္းသည္ တ႐ုတ္ေရတပ္အတြက္ မ်က္စိက်စရာ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္လာၿပီး ဇာဒက္ႀကီးကြၽန္းမွာလည္း တ႐ုတ္ေရတပ္ အေျခစိုက္ရန္ အေကာင္းဆံုးေနရာတစ္ခု ျဖစ္လာသည္။

အျမန္ရထားလမ္းႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုတည္တံ့ခိုင္ျမဲမႈ  

လက္ရွိအခ်ိန္မွာပင္ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ရန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေလ့လာခ်က္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ရထားပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ျပန္လည္စိစစ္ ေဆြးေႏြးေနသည္ဟု ဆိုသည္။ ရထားလမ္းအတြက္ ကုန္က်မည့္ စရိတ္မ်ားကို တ႐ုတ္က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည္ျဖစ္ကာ ႏွစ္ ၅၀ BOT စီမံကိန္းျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းကို ျဖတ္သန္းေဖာက္လုပ္မည့္ တ႐ုတ္ပိုင္ စီမံကိန္းျဖစ္သည္။

ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းသည္ အျမန္ရထားလမ္း စီမံကိန္းအတြက္ အစပ်ိဳးျခင္းျဖစ္သည္။ ရထားလမ္းစီမံကိန္း စတင္သည္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မေကြးတိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွာ စီမံကိန္း၏ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ခံစားရမည္ျဖစ္သည္။


တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပုလဲသြယ္ မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္း လမ္းေၾကာင္းျပေျမပံု (Source:American Action's Blog)
“ဒီရထားလမ္းကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အဓိကထား အသံုးျပဳမယ္ဆိုတာ သံသယရွိစရာ မလိုပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြကေန ေက်ာက္ျဖဴမွာ ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ စီးပြားေရးဇုန္အေပၚ လႊမ္းမိုးလာႏိုင္ပါတယ္ဟု ျမန္မာ့အေရးကြၽမ္းက်င္သူ ဆြီဒင္သတင္းစာဆရာ ဘာေတးလစ္တနာက ေျပာၾကားသည္။

ထိုထက္ပိုဆိုးသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးကို ျခိမ္းေျခာက္လာမည့္ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ပါသည္။    

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔အျပား၌ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ား အခိုင္အမာ အေျခခ်ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔နည္းတူ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္း ရွမ္းျပည္နယ္မွတစ္ဆင့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ စိမ့္၀င္မႈမ်ားမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း မႏၲေလးကိုပင္ ေက်ာ္ျဖတ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း အျမန္ရထားလမ္း စီမံကိန္း စတင္လိုက္သည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ဘက္တံခါး မရွိေတာ့ဘဲ ျပည္ေထာင္စု တည္တံ့မႈအတြက္ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္လာေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။

“အေနာက္ဘက္တံခါး လံုၿခံဳေရးလို႔ အႀကီးအက်ယ္ ၀ါဒျဖန္႔ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေရွ႕ဘက္မွာ တံခါးေတာင္မရွိတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳး ေရာက္သြားမယ့္ စီမံကိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ ၅၀ BOT ကို တ႐ုတ္ေငြနဲ႔ေဆာက္တဲ့ ဒီစီမံကိန္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ရာေရာက္ပါတယ္။ အေသအခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီးတဲ့အခါ ဒီစီမံကိန္းကို လက္ခံခဲ့သူ၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ သူေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွ ဟုတ္ရဲ႕လားလို႔ေတာင္ သံသယရွိပါတယ္။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ တစ္စက္မွမရွိတဲ့ ဒီလုပ္ရပ္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀ိုင္းကန္႔ကြက္ၾကရမယ္” ဟု Eleven Media Group မွ CEO ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္က ေျပာၾကားသည္။

“ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေျပာရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီမံကိန္းႀကီးေတြ အားလံုးကို ဒီအခ်ိန္မွာ အေတာ္စဥ္းစားဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ တိုင္းျပည္မွာ အမ်ိဳးသားေရး ခံစားမႈနဲ႔ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ အျပည့္ရွိေနခ်ိန္မွာ မစဥ္းစားလို႔မရပါဘူး။ လမ္းေဖာက္တာ ေကာင္းတာပဲလို႔ ေတြးေပးခ်င္ေပမယ့္ အခုခ်ိန္မွာ ျပႆနာေတြ ႐ႈပ္ေထြးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေကာင္းျမင္ေပးလို႔ မရဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းေအာင္လုပ္ခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ သူတို႔ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါ အဓိပၸာယ္က စီးပြားေရးအျမင္ထက္ မဟာဗ်ဴဟာအရ လုပ္တာျဖစ္ေနတယ္။ အခုခ်ိန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ အမ်ဳိးသားေရး ခံစားခ်က္နဲ႔ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းထားသင့္တယ္ပဲ ျမင္ပါတယ္” ဟု စာေရးဆရာ သန္းစိုးႏိုင္က ေျပာၾကားသည္။

“ရထားလမ္းစီမံကိန္းဟာ စီးပြားေရးအရ လက္ခံႏိုင္ေပမယ့္ တ႐ုတ္မွာ ဒီထက္မကတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္” ဟု စာေရးဆရာထက္ျမက္က ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရး သမိုင္းေၾကာင္းအရ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာျပည္တြင္းေရးကို ၀င္မစြက္ဟူသည့္မူ ရွိေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္က က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ သမိုင္းမ်ား ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ထို၀င္ေရာက္မႈမ်ားမွာ ကူမင္တန္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္၀င္ေရာက္ခဲ့ဖူးၿပီး ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းအၿပီး ၁၉၆၈ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း၌ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္လာသည့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္အတူ ၀င္ေရာက္ခဲ့ျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္။

“တ႐ုတ္နဲ႔မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ႏိုင္ငံနဲ႔မဆို လုပ္ကိုင္တဲ့ေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားစီးပြားေရး၊ အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး၊ အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈ၊ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး အျမင္ေတြနဲ႔ ၾကည့္ၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္ရမွာ” ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက ေျပာၾကားသည္။

လာအို ဥပမာ    

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမိုးမႈ ရွိေနသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္မက ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌သာ မကဘဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚတြင္ စစ္ေရးအရ လႊမ္းမိုးမႈ က်ယ္ျပန္႔ျခင္းမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၀ စုႏွစ္အတြင္းကပင္ အစျပဳခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္မွာပင္ ျမန္မာႏွင့္ လာအိုႏိုင္ငံတို႔၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာအေပၚ တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမိုးမႈအား စိုးရိမ္စိတ္မ်ားႏွင့္အတူ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။

ရခိုင္ပဋိပကၡ၊ ျပည္တြင္းမြတ္စလင္ အဓိက႐ုဏ္းေတြၾကားထဲမွာ ဓာတ္ေငြ႕နဲ႔ ေရနံပိုက္လိုင္းၿပီးသြားတယ္။ အခု ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲေတြၾကားထဲမွာ ဒီရထားလမ္းႀကီး ၿပီးသြားလို႔ မျဖစ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဘက္ေပါင္းစံုက . . . . .

“လာအိုႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ အခမ္းအနားတစ္ခု က်င္းပဖို႔ရွိတိုင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆီက ေငြေၾကးနဲ႔ အေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ဖို႔ အကူအညီ ေတာင္းခံေလ့ရွိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ အရင္ဆံုး အာဆီယံအားကစားပြဲေတြ က်င္းပဖို႔ အားကစားကြင္းအသစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔နဲ႔ ေနာက္တစ္ခုက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ASEM ညီလာခံစင္တာနဲ႔ ညီလာခံတက္ေရာက္သူေတြ ေနထိုင္ဖို႔ အေဆာက္အအံုေတြကို တ႐ုတ္က ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ တ႐ုတ္တန္းတစ္ခုလည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ဗီယန္က်င္းမွာ ထြက္ေပၚလာပါတယ္” ဟု အေရွ႕ေတာင္အာရွေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူ သတင္းစာဆရာ Tom Fawthrop ကဆိုသည္။

ထို႔ျပင္ ကူမင္းႏွင့္ ဗီယန္က်င္းကို ဆက္သြယ္မည့္ အျမန္ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္မႈ စီမံကိန္းကို စတင္လ်က္ရွိၿပီး ထိုစီမံကိန္း ၿပီးစီးပါက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ တရား၀င္ႏွင့္ တရားမ၀င္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ား လာအိုႏိုင္ငံသို႔ အမ်ားအျပား ေရာက္လာမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လာအိုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ၅၀ အၾကား စည္းလံုးညီညြတ္မႈအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျဖစ္ေနသည္ဟု Tom Fawthrop က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

“ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမ အတြင္းမွာဆိုရင္ လာအိုကြန္ျမဴနစ္ အစိုးရကေန ဟက္တာေပါင္း ၁၆၀၀၀ က်ယ္၀န္းတဲ့ ပမာဏကို တ႐ုတ္ထိပ္တန္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ Chao Wei နဲ႔ သူ႕ King Romans Group ဆီ လက္လႊဲထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလိုမ်ဳိးပံုစံေတြ ေပၚေပါက္လာေနပါတယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

အျငင္းပြားဆဲ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ား

ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရး သမိုင္းအရ အစိုးရႏွစ္ရပ္အၾကား အေပးအယူ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ တာ၀န္ယူခဲ့သည့္ ျမန္မာအစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္မည္ကို စိုးရိမ္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တာ၀န္ယူခဲ့သည့္ အစိုးရမ်ား လက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ လံုးလံုးလ်ားလ်ား မွီခိုအားထားမႈမ်ား ရွိလာခဲ့ၿပီး ေခ်းေငြရယူျခင္းမ်ား၊  စီမံကိန္းဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုျခင္းမ်ားကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ (န၀တ) အစိုးရလက္ထက္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (နအဖ) အစိုးရလက္ထက္မ်ားတြင္ တ႐ုတ္ထံမွ အကူအညီရယူမႈ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ စီမံကိန္းလုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးမႈတို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာခဲ့ျခင္း မရွိေပ။


ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ားျပေျမပံု (Source:Myanmar Peace Monitor)
ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆိုထားေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းတိုင္းသည္ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္ၿပီး တရားမွ်တမႈ မရွိေသာ စာခ်ဳပ္မ်ား ျဖစ္ေနခဲ့သည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ တ႐ုတ္အစိုးရ အဓိကထား လုပ္ကိုင္ေနေသာ စီမံကိန္းႀကီး ငါးခုရွိေနသည္။ ထိုစီမံကိန္းမ်ားမွာ လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္း၊ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း၊ တာပိန္ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း၊ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းႏွင့္ တေကာင္းနီကယ္သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းတို႔ျဖစ္သည္။
  
ထိုစီမံကိန္းမ်ားအနက္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းသည္ ျပည္သူလူထု၏ ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ ယာယီရပ္ဆိုင္းထားသည္။ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံပိုက္လိုင္းမွာ ၿပီးစီးခဲ့ၿပီး လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းမွာ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရွိခဲ့သည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို တ႐ုတ္ကေန လႊမ္းမိုးလာေနပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အျငင္းပြားစရာ စီမံကိန္းေတြက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ အက်ဳိးေက်းဇူး အမ်ားႀကီးျဖစ္ထြန္းေစတယ္ဆိုတာ သိသာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ဒီလိုမ်ဳိး သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ေစတဲ့ ေရကာတာ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစတဲ့ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းေတြဆီကေန ေကာင္းက်ဳိးထက္စာရင္ ဘယ္လိုဆိုးက်ဳိးေတြ ပိုရေနသလဲ။ ရရွိတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးက တ႐ုတ္အတြက္ ပိုမ်ားပါတယ္” ဟု သတင္းစာဆရာ Tom Fawthrop ကေျပာၾကားသည္။ 

“တ႐ုတ္ကို အားကိုးမႈရွိေနရင္ေတာ့ တ႐ုတ္က အသံုးခ်မွာပဲ။ ဗိုက္နာရင္ ဆရာႀကိဳက္တယ္ ဆိုသလိုေပါ့။ ဆရာမႀကိဳက္ဖို႔ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က ဗိုက္မနာေအာင္ လုပ္ဖို႔ပဲရွိတယ္” ဟု ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက ဆိုသည္။

“သူတို႔ၾကားမွာ ဘာေတြအေပးအယူ လုပ္ထားလဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မသိရဘူး။ လက္လွမ္းမမီႏိုင္တာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေနာက္ဆံုးမွ သိရတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိစၥတိုင္းကိုေတာ့ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားကေန ၾကည့္ရမွာပဲ။ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ႐ႈေထာင့္ကၾကည့္ဖို႔ အစိုးရမွာ တာ၀န္ရွိတယ္” ဟု ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးလွေရႊက ေျပာၾကားသည္။

ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး႐ႈေထာင့္မွ စဥ္းစားသူမ်ားက ခြင့္မျပဳသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားထားသည္။

သာမန္အားျဖင့္ စီးပြားေရး႐ႈေထာင့္မွၾကည့္ၿပီး ခြင့္ျပဳလိုက္မည္ဆိုပါက ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အက်ိဳးဆက္ ျပႆနာမ်ားမွာ မွန္းဆရန္ ခက္ခဲသည္အထိ က်ယ္ျပန္႔သြားမည္ျဖစ္သည္။

“ရခိုင္ပဋိပကၡ၊ ျပည္တြင္းမြတ္စလင္ အဓိက႐ုဏ္းေတြၾကားထဲမွာ ဓာတ္ေငြ႕နဲ႔ ေရနံပိုက္လိုင္းၿပီးသြားတယ္။ အခု ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲေတြၾကားထဲမွာ ဒီရထားလမ္းႀကီး ၿပီးသြားလို႔ မျဖစ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဘက္ေပါင္းစံုက အေနအထားကို တြက္ဆထားရမယ္” ဟု Eleven Media Group ၏ CEO ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးေနာက္ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရး ရက္စဥ္သမိုင္း

၁၉၄၉ ခုႏွစ္
ေအာက္တိုဘာ ၁ - ေမာ္စီတံုး၏ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ ထူေထာင္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၈    - တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံကို ျမန္မာအသိအမွတ္ျပဳ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ အစိုးရကို အသိအမွတ္ျပဳသည့္ ဆိုရွယ္လစ္မဟုတ္ေသာ ပထမဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့။

၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္
ဇန္န၀ါရီမွ မတ္ - ယူနန္မွ ကူမင္တန္တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္လာၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း က်ိဳင္းတံု၌ အေျခစိုက္စခန္းတစ္ခု ထူေထာင္။
ဇြန္ ၈ - တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအဆင့္ သံအဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေပက်င္းႏွင့္ သံအဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္ေသာ ၁၆ ခုေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္လာ။

၁၉၅၁ ခုႏွစ္
ေအာက္တိုဘာ ၂၀ - ျမန္မာ-တ႐ုတ္ မိတ္ေဆြျဖစ္အသင္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ထူေထာင္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ ေမ ၁၁ ရက္တြင္ ေပက်င္း၌ ထူေထာင္ခဲ့။

၁၉၅၃ ခုႏွစ္
မတ္- အေၾကာင္းမဲ့ က်ဴးေက်ာ္မႈျပဳလုပ္သည္ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားအစိုးရအား ျမန္မာစြပ္စြဲ။

၁၉၅၄ ခုႏွစ္
ဧၿပီ ၂၂ - တ႐ုတ္ႏွင့္ျမန္မာ ပထမဆံုး စီးပြားကုန္သြယ္မႈစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို။
ဇြန္ ၂၈ မွ ၂၉ - တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ခ်ဴအင္လိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုးလာေရာက္။ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ‘ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး မူငါးခ်က္ကို’ ေထာက္ခံေျပာဆိုၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးအတြက္ လမ္းညႊန္အျဖစ္ သေဘာထား။
ဒီဇင္ဘာ ၁ မွ ၁၆ - ျမန္မာ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။ ျမန္မာသည္ တ႐ုတ္ရန္သူမ်ား၏ ေနာက္လိုက္မျဖစ္ေစရ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို တိုက္ခိုက္ရန္ စစ္စခန္းအျဖစ္ အသံုးခ် မခံေစရဟု ဦးႏုကတိေပး။ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မည္ မဟုတ္ဟု ေမာ္စီတုံးေျပာၾကား။

၁၉၅၅ ခုႏွစ္
ဧၿပီ ၁၄ မွ ၁၆ - အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဘန္ေဒါင္းတြင္ျပဳလုပ္သည့္ အာရွ-အာဖရိက ညီလာခံသို႔ မတက္ေရာက္မီ ဦးႏု၏ ဖိတ္ေခၚခ်က္ျဖင့္ ရန္ကုန္သို႔ ခ်ဴအင္လိုင္းေရာက္လာ။
ၾသဂုတ္ ၂၆ - ကူမင္း၌ ျမန္မာေကာင္စစ္၀န္႐ံုးဖြင့္။   

၁၉၅၆ ခုႏွစ္
ေအာက္တိုဘာ ၂၂ မွ ႏို၀င္ဘာ ၈ - ဖဆပလဥကၠ႒ ဦးႏုအား နယ္စပ္ကိစၥေဆြးေႏြးရန္ ေပက်င္းသို႔ဖိတ္ေခၚ။ တ႐ုတ္က နယ္စပ္ကိစၥကို ပိုေနျမဲက်ားေနျမဲအတိုင္း လက္ခံၿပီး အေစာပိုင္းေတာင္းဆိုမႈ အမ်ားစုကို စြန္႔လႊတ္။ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (PLA) ကို ‘၁၉၄၁ မ်ဥ္းေၾကာင္း’ အေရွ႕ဘက္သို႔ ဆုတ္ခြာေပးရန္ တ႐ုတ္သေဘာတူ။
ဒီဇင္ဘာ ၁၀ မွ ၂၀ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ဴအင္လိုင္းႏွင့္ ဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလာေရာက္။ နယ္စပ္ျပႆမ်ား ေဆြးေႏြး။ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ပင္လယ္ရပ္ျခား တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ား မူ၀ါဒကို ရွင္းျပ။

၁၉၅၇ ခုႏွစ္
မတ္ ၂၂ မွ ဧၿပီ ၂ - မက်ဴးေက်ာ္ေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရန္ ဦးႏုအဆိုျပဳ။ ဇူလိုင္ ၉ ရက္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ မ်က္ႏွာစံုညီ အစည္းအေ၀းတြင္ ခ်ဴအင္လိုင္းက ျမန္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္ျပႆနာ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္း။

၁၉၅၈ ခုႏွစ္
ဒီဇင္ဘာ ၁၂ - မဟာခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊား အစီအစဥ္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ယူနန္ျပည္နယ္ေဒသခံ တစ္သိန္းေက်ာ္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထြက္ေျပး။ ၎တို႔အနက္ ရာခိုင္ႏႈန္း ၈၀ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ထြက္ေျပး၀င္ေရာက္လာျခင္းျဖစ္။

၁၉၅၉ ခုႏွစ္
မတ္ - ကူမင္တန္တပ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ေႏြဦးစစ္ဆင္ေရးစတင္။

၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၂၄ မွ ၂၉ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ မိတ္ေဆြျဖစ္ေရးႏွင့္ မက်ဴးေက်ာ္ေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး နယ္စပ္ျပႆနာအေပၚ သေဘာတူညီမႈရ။
စက္တင္ဘာ ၈ မွ ေအာက္တိုဘာ ၄ - ဦးႏုေခါင္းေဆာင္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အပါအ၀င္ အဖြဲ႔၀င္ ၃၅၀ ပါ၀င္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားေန႔ အခမ္းအနား တက္ေရာက္။
ဒီဇင္ဘာ ၂၂ မွ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ - ျမန္မာႏိုင္ငံထဲသို႔ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္၀င္ေရာက္ၿပီး ကူမင္တန္မ်ားကို တိုက္ခိုက္။

၁၉၆၁ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၂ မွ ၉ - ခ်ဴအင္လိုင္းဦးေဆာင္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ ၄၀၀ ေက်ာ္ပါေသာ တ႐ုတ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ အုပ္စုကိုးစုခြဲကာ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္။ လြတ္လပ္ေရးေန႔ အခမ္းအနား တက္ေရာက္ရန္ႏွင့္ နယ္စပ္စာခ်ဳပ္ လဲလွယ္ရန္ျဖစ္။ ခရီးစဥ္တြင္း တ႐ုတ္က ျမန္မာသို႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၀ ေခ်းမည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ နည္းပညာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ညႇိႏိႈင္းမႈစာတမ္း လက္မွတ္ထိုး။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္
မတ္ ၂ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္း
မတ္ ၇ - တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး လီယီမန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးထံ အသိအမွတ္ျပဳလႊာေပးပို႔ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းထံ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း ေၾကးနန္းေပးပို႔။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ အာဏာသိမ္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းအစိုးရကို အသိအမွတ္ျပဳသည့္ စတုထၴေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္လာ။

၁၉၆၃ ခုႏွစ္
မတ္ ၁၂ - ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒႏွင့္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို တိုက္႐ိုက္ေ၀ဖန္ျခင္း မျပဳရန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ရန္ကုန္ရွိ တ႐ုတ္သံ႐ံုးသို႔ ညႊန္ၾကား။
ဧၿပီ ၂၀ မွ ၂၆ - ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ဆက္သြယ္ေပးရန္ တ႐ုတ္သမၼတ လ်ဴေလ်ာက္ခ်ီ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္။
ဇြန္ ၂၈ - ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ သခင္ဗသိန္းတင္ႏွင့္ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္ေက်ာ္၀င္းတို႔ ေပက်င္း၌ ေဆြးေႏြး။
ႏို၀င္ဘာ ၁၅ - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ေၾကာင္း ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ေၾကညာ။

၁၉၆၄ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄ မွ ၁၈ - ခ်ဴအင္လိုင္းႏွင့္ ခ်င္ယီတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ၿပီး ခရီးစဥ္အတြင္း ထုတ္ျပန္သည့္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ျပည္တြင္းေရး၌ မစြက္ဖက္ေရးမူကို ထပ္မံအတည္ျပဳ။
မတ္ ၁၉ - တ႐ုတ္လူမ်ိဳးပိုင္ စတိုးဆိုင္ ၆၇၀၀ အပါအ၀င္ စတိုးဆိုင္ ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ကို ျပည္သူပိုင္သိမ္း။
ဇူလိုင္ ၁၀ မွ ၁၁ - ရန္ကုန္သို႔ ခ်ဴအင္လိုင္း လွ်ဳိဳ႕၀ွက္လာေရာက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းႏွင့္ သံုးႀကိမ္ေဆြးေႏြး။

၁၉၆၅ ခုႏွစ္
ဧၿပီ ၁ - တ႐ုတ္စာသင္ေက်ာင္း ၁၆ ေက်ာင္း အပါအ၀င္ ပုဂၢလိကပိုင္ အလယ္တန္းေက်ာင္း ၁၂၉ ေက်ာင္းကို ျပည္သူပိုင္သိမ္း။
ဧၿပီ ၃ မွ ၄ - ရန္ကုန္သို႔ ခ်ဴအင္လိုင္း ေရာက္လာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းႏွင့္ ေဆြးေႏြး။
ဇူလိုင္ ၁၄ မွ ၾသဂုတ္ ၁ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း သြားေရာက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး မူငါးခ်က္ကို ထပ္မံအတည္ျပဳသည့္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္။

၁၉၆၇ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီမွ ဇြန္ - ေမာ္စီတုံးအေတြးအေခၚ၊ ဆိုဗီယက္ဆန္႔က်င္ေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေမာ္စီတံုးအား ပုဂၢိဳလ္ေရး ကိုးကြယ္မႈတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သတင္းမ်ားကို ျပည္သူ႔ေန႔စဥ္ သတင္းစာတြင္ အဆက္မျပတ္ေဖာ္ျပ။
ဇြန္ ၂၆ မွ ၂၈ - ရန္ကုန္တြင္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြား။ တ႐ုတ္တန္း၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္သံ႐ံုးတို႔ တိုက္ခိုက္ခံရ။
ဇြန္ ၂၉ - ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္မလႊတ္ရန္ တ႐ုတ္အစိုးရ ဆံုးျဖတ္၊ ႏွစ္လအၾကာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးကို ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ေခၚ၊ ေပက်င္းရွိ ျမန္မာသံ႐ံုး အျပင္ဘက္တြင္ လူႏွစ္သိန္းခန္႔ ဆႏၵျပ။
ဇြန္ ၃၀ မွ ဇူလိုင္ ၃ - ေပက်င္းရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕တြင္ လူတစ္သန္းေက်ာ္ ဆႏၵျပ၊ ဇူလိုင္ ၃ ရက္တြင္ သံ႐ံုးထဲသို႔ ဆႏၵျပသူမ်ား အဓမၼ၀င္ေရာက္ၿပီး ျမန္မာအလံႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တံဆိပ္ကို ဖ်က္ဆီး။
ဇူလိုင္ ၇ - တ႐ုတ္စီးပြားေရး အကူအညီကို ျမန္မာရပ္စဲ။ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ကြၽမ္းက်င္သူအားလံုး ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းရန္ အေၾကာင္းၾကား။ တ႐ုတ္ကြၽမ္းက်င္သူ ၄၁၂ ဦး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ျပန္။

၁၉၆၈ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၁ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရွိ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ျမန္မာနယ္စပ္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး လမ္းေၾကာင္းသံုးေၾကာင္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္လာ။ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းစီတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းမွ လူမ်ိဳးစုစစ္သားမ်ား တာ၀န္ယူသည့္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ တပ္ခြဲတစ္ခြဲစီ ပါ၀င္။ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ပုန္ကန္မႈအတြက္ တ႐ုတ္၏ အကူအညီ စတင္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္စတင္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားကို တ႐ုတ္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး။
ႏို၀င္ဘာ ၆ - ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီ၏ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျပန္လည္စတင္လိုေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေျပာ။

၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၃ - တ႐ုတ္ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေပက်င္းရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ လြတ္လပ္ေရးေန႔ အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္။
ေမ ၁ - တိအန္မင္ရင္ျပင္ ေမေဒးေန႔ အခမ္းအနားတြင္ ေမာ္စီတုံးက ျမန္မာသံ႐ံုး ယာယီတာ၀န္ခံအား ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းအား သတိရေၾကာင္းေျပာရန္ မွာၾကား။
ႏို၀င္ဘာ ၂၂ - ကုလသမဂၢတြင္ တ႐ုတ္အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ေရး ျမန္မာေထာက္ခံမဲေပး။

၁၉၇၁ ခုႏွစ္
ၾသဂုတ္ ၆ မွ ၁၂ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိ။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ား အေရးကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းႏွင့္ ခ်ဴအင္လိုင္းတို႔ ငါးႀကိမ္ေဆြးေႏြး။
ေအာက္တိုဘာ ၉ - ကုလသမဂၢတြင္ တ႐ုတ္အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္မႈႏွင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ အျမဲတမ္းအဖြဲ႔၀င္ျဖစ္မႈကို ႏွင္းအပ္ရန္ ျမန္မာႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံ ၂၀ က ကုလသမဂၢတြင္ အဆိုျပဳ။

၁၉၇၅ ခုႏွစ္
ႏို၀င္ဘာ ၁၁ မွ ၁၅ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း သြားေရာက္လည္ပတ္။ က်န္းမာေရးမေကာင္းေသာ ေမာ္စီတံုးက လက္ခံေတြ႔ဆံု။ ျမန္မာ့ေျမေပၚတြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံကိုမွ် စစ္စခန္းေဆာက္ခြင့္ျပဳမည္ မဟုတ္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ကတိေပး။

၁၉၇၇ ခုႏွစ္
ဧၿပီ ၂၇ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းသြားေရာက္ၿပီး ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ျပႆနာကို ေဆြးေႏြး။
စက္တင္ဘာ ၁၈ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ကိုရီးယားသို႔အသြား ေပက်င္း၌ ေခတၲရပ္နားၿပီး ဟြာကိုဖုန္း၊ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။

၁၉၇၈ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၂၆ မွ ၃၁ - တ႐ုတ္ဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိ။

၁၉၇၉ ခုႏွစ္
ဇူလိုင္ ၉ မွ ၁၃ - ျမန္မာ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေပက်င္းသို႔ေရာက္ရွိၿပီး စီးပြားေရးႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုး။ ျမန္မာသို႔ အတိုးမဲ့ေခ်းေငြ ယြမ္ေငြတစ္ဘီလ်ံကို ခုနစ္ႏွစ္ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ သေဘာတူ။

၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္
ေအာက္တိုဘာ ၂၀ မွ ၂၃ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ၁၁ ႀကိမ္ေျမာက္အျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း သြားေရာက္။

၁၉၈၁ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၂၆ - ၃၀ - တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေက်ာက္က်ိယန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္။

၁၉၈၄ ခုႏွစ္
ေအာက္တိုဘာ ၂၈ - ျမန္မာသမၼတ ဦးစန္းယု တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၁၉၈၅ ခုႏွစ္
မတ္ ၄ မွ ၈ - တ႐ုတ္သမၼတလီရွန္႔နင္ ရန္ကုန္သို႔ေရာက္ရွိၿပီး ခ်ဴအင္လိုင္းလက္ထက္က ခ်မွတ္ခဲ့သည္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားမူကို ထပ္မံအတည္ျပဳေျပာဆို။
ေမ ၄ မွ ၉ - တိန္႔ေရွာင္ဖိန္၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၁၉၈၆ ခုႏွစ္
ဧၿပီ ၁၀ မွ ၁၈ - ျမန္မာ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္ခ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၁၉၈၇ ခုႏွစ္  
ႏို၀င္ဘာ ၁၆ - တ႐ုတ္-ျမန္မာ စီးပြားေရးႏွင့္ကြၽမ္းက်င္မႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး စာခ်ဳပ္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ခ်ဳပ္ဆို။ ရန္ကုန္-သန္လ်င္ တံတားအတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ ရန္ပံုေငြအျဖစ္ အတိုးမဲ့ေခ်းေငြ ယြမ္သန္း ၈၀ ကို တ႐ုတ္ကေခ်းရန္ ကတိျပဳ။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္
စက္တင္ဘာ ၂၂ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၏ ေျပာခြင့္ရသူ က်င္ေကြ႔ဟြာက တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းေရးကို ၀င္မစြက္ဖက္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ပံုမွန္အေျခအေနသို႔ ျပန္ေရာက္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆို။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္
ေမ ၂၅ - အသစ္ခန္႔အပ္လိုက္သည့္ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအား တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လီပင္းက တ႐ုတ္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို ထပ္မံအတည္ျပဳေျပာဆို။
ဇြန္ ၁၃ - ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ (န၀တ) အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔က တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ခ်င္ေရြ႔စဲင္အား ေခၚယူေတြ႔ဆံုကာ တိန္အန္မင္ရင္ျပင္ ဆႏၵျပပြဲတြင္ တ႐ုတ္အစိုးရက အင္အားသံုးႏွိမ္နင္းခဲ့မႈကို စာနာနားလည္ေၾကာင္း ေျပာၾကား။
ေအာက္တိုဘာ ၁၈ မွ ၂၉ - တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သန္းေရႊေခါင္းေဆာင္သည့္ ၂၄ ဦးပါ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္
ဒီဇင္ဘာ ၂၇ - စီးပြားေရးႏွင့္ကြၽမ္းက်င္မႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုး၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ငါးႏွစ္အတိုးမဲ့ ေခ်းေငြေပးရန္ သေဘာတူ။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္     
ဇန္န၀ါရီ ၂၈ မွ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ၿပီး န၀တဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေစာေမာင္ႏွင့္ေတြ႔ဆံု။ တ႐ုတ္အကူအညီျဖင့္ ေဆာက္လုပ္သည့္ အမ်ိဳးသားဇာတ္႐ံုကို ျမန္မာအစိုးရသို႔ လႊဲေျပာင္း။
ၾသဂုတ္ ၂၀ မွ ၂၅ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၁၉၉၃ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၁ - ပုသိမ္တြင္ တ႐ုတ္ေရတပ္စခန္းတစ္ခု အသံုးျပဳရန္ ရည္ရြယ္သည္ဆိုျခင္းကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျငင္းဆို။
ဇူလိုင္ ၃၀ - တ႐ုတ္က ျမန္မာကို အတိုးမဲ့ေခ်းေငြ ယြမ္သန္း ၅၀ ေပးအပ္။
ဇူလိုင္ ၃၁ - တ႐ုတ္ေခ်းေငြယြမ္ ၀ ဒသမ ၁ ဘီလ်ံျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ေသာ သန္လ်င္တံတားၿပီးစီး။

၁၉၉၄ ခုႏွစ္
ၾသဂုတ္ ၁၀ မွ ၁၅ - တ႐ုတ္အစိုးရ ကုန္သြယ္ေရး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္။
ၾသဂုတ္ ၂၂ - မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ တ႐ုတ္ေကာင္စစ္၀န္႐ံုးဖြင့္။
စက္တင္ဘာ ၇ မွ ၁၄ - န၀တ အတြင္းေရးမွဴး-၁ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ဒီဇင္ဘာ ၂၆ မွ ၂၈ - တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္လီပင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ၿပီး န၀တဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။ အဓိက ပေရာဂ်က္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ PRC ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အားေပးမည္ဟု လီပင္းေျပာၾကား။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တည္ၿငိမ္မႈ၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး မူငါးခ်က္၊ ပင္လယ္ရပ္ျခား တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ား အေရးတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး တ႐ုတ္၏ ေၾကာင့္ၾကမႈမ်ားကို လီပင္းက ထပ္မံေျပာဆို။

၁၉၉၆ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၇ မွ ၁၃ - န၀တဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။ ေခ်းေငြသေဘာတူညီမႈ မူၾကမ္းတစ္ေစာင္ကို လက္မွတ္ေရးထိုး။
ဧၿပီ ၂၈ မွ ေမ ၃ - တ႐ုတ္ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးေဆာင္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊက ျမန္မာ၏ တ႐ုတ္တစ္ႏိုင္ငံတည္း မူ၀ါဒႏွင့္ မူငါးခ်က္ကို လိုက္နာေၾကာင္း ထပ္မံေျပာၾကား။
ေအာက္တိုဘာ ၂၂ မွ ၂၉ - န၀တဒုတိယဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအး စစ္ေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျမႇင့္တင္ရန္အတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္
မတ္ ၂၄ မွ ၂၇ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၀င္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ လူေ၀ၚကန္းဦးေဆာင္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိ။ နယ္စပ္ေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ နားလည္းမႈစာခြၽန္လႊာမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုး။ လယ္ယာက႑အတြက္ စက္ကိရိယာႏွင့္ အပိုပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူရန္ ယြမ္ေငြငါးသန္း ေခ်းယူခြင့္ျပဳ။
ဒီဇင္ဘာ ၁၆ - မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူ၌ျပဳလုပ္ေသာ တရား၀င္မဟုတ္သည့္ တ႐ုတ္-အာဆီယံ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ၌ သမၼတ က်န္ဇီမင္းက န၀တဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊအား ေတြ႔ဆံုၿပီး  အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ ျဖစ္လာသည့္အတြက္ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္းေျပာၾကား။

၁၉၉၈ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃ - တ႐ုတ္ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ထန္းက်ားရႊမ္ ရန္ကုန္သို႔ေရာက္ရွိ။ သံတမန္၊ အစိုးရအမႈထမ္း ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားအတြက္ ဗီဇာကင္းလြတ္ခြင့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုး။

၁၉၉၉ ခုႏွစ္
ဇြန္ ၇ မွ ၁၁ - န၀တ အတြင္းေရးမွဴး-၁ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္
ဇြန္ ၅ မွ ၁၂ - န၀တဒုတိယဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ဇူလိုင္ ၁၆ မွ ၁၈ - တ႐ုတ္ဒုတိယသမၼတ ဟူက်င္ေတာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိ။
စက္တင္ဘာ ၁၈ - ေပါင္းေလာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံု စီမံကိန္းအတြက္ တ႐ုတ္ပို႔ကုန္-သြင္းကုန္ဘဏ္မွ ယြမ္ေငြတစ္ဘီလ်ံ ထုတ္ယူ။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္
ဒီဇင္ဘာ ၁၂ မွ ၁၅ - တ႐ုတ္သမၼတ က်န္ဇီမင္းႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္ ၁၃၅ ဦး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးလုပ္ငန္း စာခ်ဳပ္မ်ားခ်ဳပ္ဆို။

၂၀၀၃ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၆ မွ ၁၁ - န၀တဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး က်န္းမာေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အပါအ၀င္ အျခားစာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆို။ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ အတိုးႏႈန္းေလွ်ာ့ေခ်းေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၀ ဒသမ ၂ သန္းေခ်းမည္ဟု က်န္ဇီမင္းကတိျပဳ။
ဇူလိုင္ ၃ မွ ၅ - ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀င္းေအာင္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ၏ အထူးသံတမန္အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ၾသဂုတ္ ၂၂ - တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေမာင္ေအးအားေတြ႔ဆံု။
ေအာက္တိုဘာ ၆ - တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ျမန္မာ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔တို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဘာလီ၌ေတြ႔ဆံု။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္
ဇူလိုင္ ၁၁ မွ ၁၇ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး စာခ်ဳပ္ႏွင့္ နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာ ၁၂ ခု လက္မွတ္ေရးထိုး။
ဇူလိုင္ ၂၁ မွ ၂၈ - ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (နအဖ) အတြင္းေရးမွဴး ၁ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္း ေခါင္းေဆာင္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ႏို၀င္ဘာ ၂ မွ ၆ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္း၏ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံျခားခရီးစဥ္အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္
ဧၿပီ ၂၃ - သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊတို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဂ်ာကာတာ၌ ျပဳလုပ္သည့္ အာရွ-အာဖရိက ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းတြင္ ေတြ႔ဆံု။
ဇူလိုင္ ၄ - တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္းတို႔ ကူမင္းတြင္ျပဳလုပ္ေသာ ဂ်ီအမ္အက္စ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေတြ႔ဆံုၿပီး စာခ်ဳပ္တစ္ခု လက္မွတ္ေရးထိုး။
ဒီဇင္ဘာ ၁၄ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္းတို႔ မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕၌ ေတြ႔ဆံု။

၂၀၀၆ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄ မွ ၁၈ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္းႏွင့္ သမၼတဟူက်င္းေတာင္တို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၌ ေတြ႔ဆံုၿပီး စာခ်ဳပ္ႏွင့္ နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာရွစ္ခု လက္မွတ္ေရးထိုး။
ေအာက္တိုဘာ ၂၂ - နအဖဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ ေတြ႔ဆံု။
ေအာက္တိုဘာ ၃၁ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္းတို႔ တ႐ုတ္- အာဆီယံ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေတြ႔ဆံု။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီ ၃၁ မွ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။
ဧၿပီ ၃ - ျပည္ေထာင္စုၾကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ဇြန္ ၅ မွ ၁၀ - နအဖ အတြင္းေရးမွဴး(၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္။
ဇူလိုင္ ၁၂ - ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက တ႐ုတ္တစ္ႏိုင္ငံတည္း မူ၀ါဒကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပဳေၾကာင္းႏွင့္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔သို႔ ၀င္ေရာက္ရန္ ထိုင္၀မ္၏ႀကိဳးပမ္းမႈကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္။
စက္တင္ဘာ ၁၃ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ၏ အထူးသံတမန္အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ဦးဉာဏ္၀င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
စက္တင္ဘာ ၁၃ - ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ားႏွင့္ အစိုးရ၏ အင္အားသံုး ႏွိမ္နင္းမႈအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား။
ေအာက္တိုဘာ ၂၄ မွ ၂၅ - တ႐ုတ္လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးႏွင့္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးအၾကံေပး အီဘရာဟင္ဂမ္ဘာရီတို့ ေပက်င္း၌ေဆြးေႏြး။
ႏို၀င္ဘာ ၁၄ မွ ၁၆ - တ႐ုတ္ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။
ႏို၀င္ဘာ ၁၉ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္တို႔ စင္ကာပူ၌ ေတြ႔ဆံု။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၈ မွ ၁၉ - ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးအၾကံေပး အီဘရာဟင္ဂမ္ဘာရီ ေပက်င္းသို႔ေရာက္ရွိ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး၊ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးတို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။
မတ္ ၁၈ - ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာက သတင္းေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ထိုင္၀မ္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ေရး ထိုင္၀မ္၏ ဆႏၵခံယူပြဲကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္းေဖာ္ျပ။
ေမ ၂၅ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးသိန္းစိန္တို႔ ေတြ႔ဆံု။
ၾသဂုတ္ ၂၁ - ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတင္ေအး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး တ႐ုတ္ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။
ႏို၀င္ဘာ ၂၉ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ဒီဇင္ဘာ ၄ မွ ၅ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္
မတ္ ၁၈ - ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိလာေသာ CCP ဗဟိုေကာ္မတီ ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ိုအဖြဲ႔၀င္ လီခ်န္းခြၽန္ႏွင့္ နအဖအတြင္းေရးမွဴး (၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သီဟသူရတင္ေအာင္ျမင့္ဦးတို႔ ေဆြးေႏြး။
ေအာက္တိုဘာ ၂၄ - ျမန္မာသည္ ျပႆနာမ်ားကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ၿပီး နယ္စပ္တည္ၿငိမ္မႈရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ေျပာၾကား။
ဒီဇင္ဘာ ၁၉ မွ ၂၀ - တ႐ုတ္ဒုတိယသမၼတ ရွီက်င္းပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိလာၿပီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေအးႏွင့္ေဆြးေႏြး။

၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္
ဇြန္ ၂ မွ ၃ - ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၀န္က်ားေပါင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိ။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္ အျခားက႑မ်ားတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ စာခ်ဳပ္စာတမ္း ၁၅ ခု လက္မွတ္ေရးထိုး။
ဇူလိုင္ ၃ မွ ၁၂ - နအဖ အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သီဟသူရတင္ေအာင္ျမင့္ဦး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။ စြမ္းအင္ႏွင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးက႑တြင္ အရွိန္ျမႇင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ဟု တ႐ုတ္ဒုတိယ၀န္ႀကီး ကတိေပး။
စက္တင္ဘာ ၁၆ မွ ၂၀ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္။ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ ဒသမ ၂ ဘီလ်ံ ေခ်းေငြရယူ။
ႏို၀င္ဘာ ၉ ရက္ - ျမန္မာေရြးေကာက္ပြဲကို တ႐ုတ္အစိုးရ ႀကိဳဆို။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္  
ဧၿပီ ၂ မွ ၅ - CPPCC အမ်ိဳးသားေကာ္မတီဥကၠ႒ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းတို႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြး။ ခရီးစဥ္အတြင္း စာခ်ဳပ္ငါးေစာင္ခ်ဳပ္ဆို။
ေမ ၁၂ မွ ၁၅ - တ႐ုတ္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠ႒ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ သူရဦးေရႊမန္းႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။
ေမ ၂၆ မွ ၂၈ - သမၼတဦးသိန္းစိန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၆၅ သန္းေခ်းေငြ အပါအ၀င္ စာခ်ဳပ္ကိုးေစာင္ခ်ဳပ္ဆို။
စက္တင္ဘာ ၃၀ - ျမစ္ဆံုဆည္တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းကို မိမိအစိုးရသက္တမ္းတြင္ ရပ္နားထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ေၾကညာ။ တ႐ုတ္အစိုးရက ထိုအမိန္႔ကို စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပျခင္းျဖင့္ တံု႔ျပန္။
ေအာက္တိုဘာ ၁ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၏ ေျပာခြင့္ရသူက ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းသည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားသည့္ စီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးတြင္ သိပၸံနည္းက် စစ္ေဆးမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကား။
ေအာက္တိုဘာ ၇ - တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး လီကြၽင္းဟြာ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ျမန္မာ၀မ္ေပါင္က ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ မံုရြာေၾကးနီတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားသို႔ သြားေရာက္။
ေအာက္တိုဘာ ၁၀ - ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က သမၼတ၏ အထူးသံတမန္အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ေအာက္တိုဘာ ၂၀ မွ ၂၇ - ဒုတိယသမၼတ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ႏို၀င္ဘာ ၂၇ မွ ဒီဇင္ဘာ ၂ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၅ - ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို။
ဒီဇင္ဘာ ၁၉ မွ ၂၀ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၀င္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ဂ်ီအမ္အက္စ္ အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ဒုတိယသမၼတ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦးတို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ေဆာင္ရြက္ဆဲ စီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္မႈႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔ကို ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ရန္လိုေၾကာင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၀င္က ေျပာၾကား။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂ - နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့စက္မႈလက္မႈ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေ႒းအား ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ေတြ႔ဆံု။
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃ - ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကိုကိုအား ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ေတြ႔ဆံု။
ဧၿပီ ၄ - ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ရလာဒ္မ်ားက ႏိုင္ငံရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ပံ့ပိုးေပးႏိုင္လိ္မ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား အၿပီးတိုင္႐ုပ္သိမ္းေပးရန္ တ႐ုတ္အစိုးရ ေတာင္းဆို။
ေမ ၂၁ မွ ၂၆ - ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုး (ၾကည္း) မွ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္သန္းထြဋ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။
ႏို၀င္ဘာ ၁၂ - ဒုတိယတပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၈ - ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္အား ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ေတြ႔ဆံု။
ဇူလိုင္ ၂၃ - သမၼတဦးသိန္းစိန္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠ႒ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္၌ ေတြ႔ဆံု။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့။
ေအာက္တိုဘာ ၁၂ - တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၈ - ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယက သူရဦးေရႊမန္းအား ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ေတြ႔ဆံု။
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉ - ဒုတိယသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္းအား ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ေတြ႔ဆံု။
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၄ - တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ႏိုင္ငံတကာေရးရာဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္၊ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု။

ကိုးကား - Modern China-Myanmar Relations by David I.Steinberg and Hongwei Fan၊ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမ်ား။
Eleven Media Group မွ