“တ႐ုတ္ေတြကိုငွားၿပီး ေနာက္ႏွစ္တစ္ရြာလံုး အထြက္ေလ်ာ့တာပဲ”ဟု ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးရန္ ေျမငွားရမ္းခဲ့ေသာ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္ ကြက္ငယ္အုပ္စု ဒဟတၱန္းေက်းရြာရွိ ေျမပိုင္ရွင္ မမိုးႏုိင္က သူ
မတို႔ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ပံုကို ျပန္လည္ေျပာျပသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ သံုးႏွစ္ခန္႔က မမိုးႏုိင္သည္ တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ ေတာင္သူမ်ားကို ေျမငွားရမ္းခဲ့ေသာ ပိုင္ရွင္မ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူမလုိပင္ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူမ်ား တစ္ႏွစ္စိုက္ပ်ိဳးၿပီးေနာက္ ေျမဆီလႊာအရည္အေသြးမ်ား က်ဆင္းလာသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္တြင္းတြင္ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးရန္ ငွားရမ္းထားေသာ ေျမဧကသည္ ဧက ၅၀၀ မွ ၁၀၀၀ အတြင္း ရွိႏုိင္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။ စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အလြန္အကၽြံအသံုးျပဳျခင္း ေရငန္မ်ား ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ ေျမေအာက္ေရအငန္ဓာတ္မ်ား၊ ရာသီဥတုပူျပင္းမႈေၾကာင့္ ဆားငန္မ်ား တက္လာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စုိက္ခင္းမ်ား ဆားေပါက္ျခင္းႏွင့္ ဆပ္ျပာေျမမ်ား ျဖစ္ကုန္သည့္ ေနရာမ်ားမွာ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ ေျမဟက္တာ တစ္သန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ေျမအသံုးခ်ဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ဖရဲစိုက္ေဘာင္ေနရာတြင္ ေျမဆီလႊာ သိပ္သည္းက်စ္လ်စ္ၿပီး ထြန္ယက္ေသာအခါ တစ္ႏွစ္သီးႏွံေကာင္းၿပီး ေနာက္ႏွစ္မ်ားတြင္ တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ ေတာင္သူမ်ားကဲ့သုိ႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အသံုးမျပဳႏုိင္ပါက သီးႏွံအထြက္ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့လာေၾကာင္း ဒဟတၱန္းေက်းရြာမွ ေျမေျခာက္ဧက ငွားရမ္းခဲ့ဖူးသူ ဦးျမင့္ေမာင္ကေျပာသည္။
“နည္းပညာနဲ႔အရင္းအႏွီး မတတ္ႏိုင္လုိ႔သာ ငွားလိုက္ရတာ။ မလုပ္ႏုိင္လုိ႔ ငွားလိုက္ရတာ၊ မငွားခ်င္ဘူး။ ၾကာရင္ ေျမနာတာကေတာ့ နာမွာပဲ”ဟု ေျမငွားခဲ့ေသာ ဦးျမင့္ေမာင္ကေျပာသည္။
စိုက္ပ်ိဳးၿပီးက်န္ခဲ့ေသာ ေဆြးျမည့္ရန္ခက္ခဲသည့္ အမည္းေရာင္ ပလပ္စတစ္အိတ္ခံြမ်ားက ထြန္မ်ားႏွင့္ ၿငိျခင္းေၾကာင့္ ထြန္ယက္ရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေစၿပီး ပလတ္စတစ္ေကာက္ခ်ိန္ေပးရ၍ အခ်ိန္ၾကာသလုိ အလုပ္သမားခမ်ားလည္း ခါတိုင္းႏွစ္မ်ားထက္ ပိုမိုကုန္က်ခဲ့သည္။
ထုိ႔ျပင္ သီးႏွံစိုက္စဥ္တြင္ ေပါင္းမ်ားလည္း ထူေျပာလာကာ သီးႏွံအထြက္ ေလ်ာ့လာေၾကာင္း ေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။
သီးႏွံအထြက္ ေလ်ာ့သည့္အတြက္ တ႐ုတ္မ်ားကို ငွားရမ္းလိုက္ျခင္းက သူမအဖို႔ အ႐ံႈးေပၚခဲ့သည္။ ဖရဲတစ္ရာသီ ၅ လေလာက္စာအတြက္ တစ္ဧကကို တစ္သိန္းႏႈန္းျဖင့္ ငွားခဲ့ျခင္းက သူမအဖို႔ ေနာက္ႏွစ္ စိုက္ပ်ိဳးရာသီကို ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးရန္ ထြန္က်င္းခသာ ရရွိခဲ့သည္ဟု သူမကဆုိသည္။ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးၿပီးေနာက္တြင္ တစ္ဧကကို ႏွမ္းရွစ္တင္းေလာက္ ပံုမွန္ထြက္ေနေသာ သူမစိုက္ခင္း၌ ႏွစ္တင္းေလာက္သာ ထြက္ေတာ့သည္ဟု မမိုးႏိုင္ကေျပာသည္။
ဒဟတၱတန္းရြာသားမ်ားက အထြက္ေလ်ာ့၍ ထပ္မံမငွားၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားတြင္မူ ဖရဲစိုက္ၿပီး ေနာက္ရာသီတြင္ သီးႏွံမ်ားစိုက္ပ်ိဳးပါက ယခင္ထက္ အထြက္ႏႈန္းတိုးသည္မ်ားလည္းရွိေၾ
တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူ၏ ယာတဲအနီးတြင္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားျဖင့္ ေရာသမေမႊကာ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား ဖံုးအုပ္ထားသည့္ သြင္းအားစုမ်ား စုပံုထားသည္။ စိုက္ပ်ိဳးခ်ိန္ ေလးလခန္႔ၾကာမည့္အတြက္ လုိအပ္ေသာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ သြင္းအားစုအိတ္မ်ားျဖင့္ တ႐ုတ္စာလံုးပါ ဓာတ္ေျမၾသဇာအိတ္မ်ားကို သူေနထုိင္သည့္ တဲအိမ္တြင္ စီရီကာ စုပုံထပ္ထားသည္။ ထြက္ရွိလာေသာ ဓာတုအနံ႔မ်ားက ေတာင္သူဦးျမင့္ေမာင္၏ တဲအိမ္တစ္ခုလံုး ျပန္႔လြင့္ေနသည္။
တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ဖရဲစိုက္သူတစ္ဦးက သူတုိ႔စိုက္ပ်ိဳးပံုစံမွာ ေျမဆီလႊာကို အႏၲရာယ္မေပးႏုိင္ဟု ေခါင္းခါလက္ခါၿပီး ေျခဟန္လက္ဟန္ျဖင့္ ေျပာသည္။
မည္သို႔ပင္ေျပာေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ေတာင္သူမ်ား ဓာတ္ေျမၾသဇာ ပိုးသတ္ေဆး အသံုးျပဳပံု အသံုးျပဳနည္းမ်ားမွာ ေဒသသံုးစြဲပံုႏွင့္ မတူညီဘဲ မ်ားျပားၿပီး ဓာတ္ႂကြင္းမ်ား ေနာက္တစ္ႏွစ္အထိ က်န္ရွိေနသည္ကို သာဓကမ်ားက သက္ေသျပလ်က္ရိွသည္။ ၎ေနထုိင္ေသာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဟုိင္နမ္ကၽြန္းတြင္ သံုးႏွစ္ထိ ေျမလပ္ၿပီးမွသာ စိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ၎ကဆက္ေျပာသည္။ ေျမလပ္ရာတြင္ ေရသြင္း၍ ေျမဆီလႊာကို ႏွပ္ထားေလ့ရွိေၾကာင္းလည္း ယင္းက ရွင္းျပခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ မစိုက္ပ်ိဳးခင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အဆင့္ဆင့္သံုးစြဲပံုကို ရွင္းျပသူမ်ားက ဓာတ္ေျမၾသဇာႏွင့္ ရြက္ဖ်န္းေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆးကို မိမိတို႔ ေဒသမ်ားထက္ မ်ားျပားစြာ သံုးစြဲေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“တ႐ုတ္စာနဲ႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာေတြပဲ။ မသိဘူး။ ကီမီရာသံုးတယ္။ ထံုးသံုးတယ္။ ပိုတက္သံုးတယ္။ ႏြားနီမႈန္႔သံုးတယ္။ ပထမေတာ့ အာမိုကိုသံုးတယ္။ စိုက္ေတာ့မယ္ေျမေပၚမွာ အိတ္မအုပ္ခင္ အာမို ေနာက္ေခ်းနဲ႔ ထုံးသံုးတယ္။ ပိုတက္သံုးတယ္။ ႏြားနီသံုးတယ္။ ေရာၿပီးထည့္လုိက္တယ္။ ႏြားေတြကို လာကိုမစားခုိင္းဘူး။ ဘယ္ေလာက္ျပင္းလည္း မျပင္းလည္းေတာ့ မသိဘူး။ ဖရဲေဘာင္ၿပီးသြားရင္ ေျမႀကီးေဘာင္က က်ပ္ခဲႀကီးျဖစ္တာေပါ့”ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ပိုးသတ္ေဆးနယ္ထားေသာ အစာမ်ားကို စားေသာက္ေသာ ေခြးမ်ား ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု ေက်းရြာေဒသခံမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
“ေဆးကျပင္းတယ္။ အေကာင္မွန္သမွ် အကုန္ေသပဲ။ ဒီနားတစ္၀ိုက္ ေခြးေတြေသတာ အေကာင္သံုးဆယ္ေလာက္ရွိၿပီ”ဟု ျမင္းၿခံၿမိဳ႕မွ နယ္လွည့္ဖရဲစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္သူ သံုးႏွစ္အေတြ႕အႀကံဳရွိ အလုပ္သမားတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ပိုးသတ္ေဆး အလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳျခင္း ကာလရွည္လာပါက ေျမဆီလႊာအက်ိဳးျပဳသည့္ ပိုးေကာင္မ်ား ေသဆံုးၿပီး ေျမဆီလႊာျပဳန္းတီးႏိုင္သည့္ အေျခအေန ရွိသည္ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနဦးစီးဌာနမွ
သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴး႐ံုးႏွင့္ ေျမစာရင္းဌာနတို႔က တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူမ်ား၏ ဖရဲစိုက္ခင္း မည္မွ်ရွိသည္ဟု မေျပာၾကားေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဖရဲစုိက္သူတစ္ဦးလွ်င္ တစ္ရာသီ ဧက ၃၀ ႏွင့္ ၅၀ ၾကားရွိၿပီး မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ဧကေထာင္ခ်ီရွိမည္ဟု အငွားလုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ေျမ ငွားရမ္းသူမ်ားက မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီးရွိ ေဒသခံမ်ား၏ ေက်းရြာယာေျမမ်ားကို ေႏြရာသီတြင္ ငွားရမ္းေလ့ရွိသည္။ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ကုမၸဏီမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေဒသခံအာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ သစ္သီး၀လံအသင္းတို႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူၿပီး ေျမငွားရမ္းလုပ္ကိုင္ၾကသည္။
တစ္ခ်ိန္က မိုးေမွ်ာ္ၿပီး ႏွမ္းစိုက္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးစိုက္ပ်ိဳးကာ အသက္ေမြးၾကေသာ ေတာင္သူယာကြက္မ်ားတြင္ ဧကငါးဆယ္ႏွင့္ ေျခာက္ဆယ္ရွိေသာ ပလတ္စတစ္အမည္းအုပ္ထားသည့္ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးေဘာင္မ်ားကို တစ္ေမွ်ာ္တစ္ေခၚႀကီး ေတြ႕ရသည္။
အထက္ပါ တ႐ုတ္ဖရဲစုိက္ ေတာင္သူမ်ား ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးၿပီး ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ ေတာင္သူမ်ား ဓာတ္ေျမၾသဇာ မသံုးဘဲ သီးႏွံေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း ေနာင္ႏွစ္ဆက္တုိက္ စိုက္ပ်ိဳးပါက မူရင္းစုိက္ပ်ိဳးသည့္ႏွမ္းမ်ား မျဖစ္ထြန္းေၾကာင္း ေဒသခံစိုက္ပ်ိဳးေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူမ်ားကို ျပည္တြင္းရွိ တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ထားေသာ ပိုးသတ္ေဆး ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားကို အသံုးျပဳရန္ ခြင့္ျပဳစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ သံုး၊ မသံုးကို စစ္ေဆးျခင္းမရွိဟု မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္မွ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးမွဴးက ေျပာသည္။
ယာတစ္ကြက္တုိင္းတြင္ အ၀ီစိတြင္းမ်ား တူးေဖာ္ထားၿပီး ယင္းေရမ်ားကုိ သဲအိတ္မ်ား စီထပ္ထားသည့္ တာလပတ္ကန္တြင္ အမ်ိဳးအမည္သိခြင့္မေပးေသာ ေဆးကိုခတ္ၿပီး အရြက္ေပၚဖ်န္းသည္ဟု နယ္လွည့္စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ကုိင္
“ဓာတ္ေျမၾသဇာကို အဲဒီေလာက္ ျမင့္တဲ့ဟာေတြ သံုးတာမ်ားရင္ ေျမဆီလႊာဓာတ္ကို ၾကာရင္ဆံုး႐ံႈးမယ္။ သံုးစြဲတဲ့ပစၥည္းေတြ ျမင့္ေလ၊ အပင္အားေကာင္းေလဆိုေတာ့ အပင္ရဲ႕ စုပ္ယူႏုိင္စြမ္းေတြ ျမင့္တယ္။ ဒီေတာ့ ေျမဆီလႊာထဲက ဓာတ္ေတြပါ ၾကာရင္ပ်က္စီးမွာပဲ”ဟု ဓာတ္ေျမၾသဇာ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမ်ိဳးေဇာ္ကေျပာသည္။
ေျမဆီလႊာေပၚတြင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာ သံုးစြဲမႈမ်ားျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆး သံုးစြဲမႈမ်ားျခင္းမ်ား ျဖစ္လာပါက ေျမဆီလႊာဆံုး႐ံႈးႏုိင္သည့္အတြက္
မျပဳလုပ္မီကပင္ ေျမငွားထားေသာ ေတာင္သူမ်ားကို ေျပာျပသင့္ေၾကာင္း ႐ုကၡေဗဒပါေမာကၡတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“သြင္းအားစုမ်ားေတာ့ ေျမဆီလႊာအက္ဆစ္ဓာတ္ေပါက္တာတုိ႔၊
ယင္းေျမေပၚတြင္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ မည္သည့္သီးႏွံမွ် မစိုက္ပ်ိဳးဘဲထားပါက ယခင္ႏႈန္းမ်ားအတိုင္း အထြက္ႏႈန္း ျပန္လည္ေကာင္းလာႏုိင္ေၾကာင္း အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္က ေျပာသည္။
ယင္းစိုက္ခင္းမ်ားကို ငွားရမ္းရာတြင္ ျမန္မာကုမၸဏီအမည္ ခြာညိဳကုမၸဏီအမည္ျဖင့္ ငွားရမ္းသည္။
ေဒသခံမ်ားက တ႐ုတ္စုိက္ခင္းမ်ားဟု ေခၚေနေသာေၾကာင့္ ကုမၸဏီကို ေမးျမန္းရာတြင္ “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကုမၸဏီက တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြပိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔နဲ႔ ရွယ္ယာလုပ္တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ တ႐ုတ္က ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ မ်ိဳးကိုပဲယူၿပီး စိုက္တာ”ဟု ခြာညိဳကုမၸဏီမွ ဦးေက်ာ္ေမာင္ကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ေျမကို တစ္ႏွစ္ျခား ႏွစ္ႏွစ္ျခားစနစ္ျဖင့္ လာေရာက္ ငွားရမ္းေနေသာေၾကာင့္ ေနာက္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေျမပ်က္စီးမႈမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္သည္ကို ေဒသခံေျမပိုင္ရွင္ အမ်ားစုက မသိၾကေပ။
ေျမဆီလႊာပ်က္စီးၿပီး သီးႏွံအထြက္ ေလ်ာ့က်ခဲ့ေသာ မမိုးႏုိင္က ယခုအခ်ိန္တြင္ ေနာင္တရလ်က္ရွိၿပီး တ႐ုတ္စကားေျပာေသာ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးသူမ်ား ေျမငွားရမ္းလာပါက ဘယ္ေတာ့မွ ငွားရမ္းေတာ့မည္မဟုတ္ဟု ဆုိသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ သံုးႏွစ္ခန္႔က မမိုးႏုိင္သည္ တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ ေတာင္သူမ်ားကို ေျမငွားရမ္းခဲ့ေသာ ပိုင္ရွင္မ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူမလုိပင္ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူမ်ား တစ္ႏွစ္စိုက္ပ်ိဳးၿပီးေနာက္ ေျမဆီလႊာအရည္အေသြးမ်ား က်ဆင္းလာသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္တြင္းတြင္ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးရန္ ငွားရမ္းထားေသာ ေျမဧကသည္ ဧက ၅၀၀ မွ ၁၀၀၀ အတြင္း ရွိႏုိင္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။ စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အလြန္အကၽြံအသံုးျပဳျခင္း ေရငန္မ်ား ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ ေျမေအာက္ေရအငန္ဓာတ္မ်ား၊ ရာသီဥတုပူျပင္းမႈေၾကာင့္ ဆားငန္မ်ား တက္လာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စုိက္ခင္းမ်ား ဆားေပါက္ျခင္းႏွင့္ ဆပ္ျပာေျမမ်ား ျဖစ္ကုန္သည့္ ေနရာမ်ားမွာ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ ေျမဟက္တာ တစ္သန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ေျမအသံုးခ်ဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ဖရဲစိုက္ေဘာင္ေနရာတြင္ ေျမဆီလႊာ သိပ္သည္းက်စ္လ်စ္ၿပီး ထြန္ယက္ေသာအခါ တစ္ႏွစ္သီးႏွံေကာင္းၿပီး ေနာက္ႏွစ္မ်ားတြင္ တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ ေတာင္သူမ်ားကဲ့သုိ႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အသံုးမျပဳႏုိင္ပါက သီးႏွံအထြက္ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့လာေၾကာင္း ဒဟတၱန္းေက်းရြာမွ ေျမေျခာက္ဧက ငွားရမ္းခဲ့ဖူးသူ ဦးျမင့္ေမာင္ကေျပာသည္။
“နည္းပညာနဲ႔အရင္းအႏွီး မတတ္ႏိုင္လုိ႔သာ ငွားလိုက္ရတာ။ မလုပ္ႏုိင္လုိ႔ ငွားလိုက္ရတာ၊ မငွားခ်င္ဘူး။ ၾကာရင္ ေျမနာတာကေတာ့ နာမွာပဲ”ဟု ေျမငွားခဲ့ေသာ ဦးျမင့္ေမာင္ကေျပာသည္။
စိုက္ပ်ိဳးၿပီးက်န္ခဲ့ေသာ ေဆြးျမည့္ရန္ခက္ခဲသည့္ အမည္းေရာင္ ပလပ္စတစ္အိတ္ခံြမ်ားက ထြန္မ်ားႏွင့္ ၿငိျခင္းေၾကာင့္ ထြန္ယက္ရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေစၿပီး ပလတ္စတစ္ေကာက္ခ်ိန္ေပးရ၍ အခ်ိန္ၾကာသလုိ အလုပ္သမားခမ်ားလည္း ခါတိုင္းႏွစ္မ်ားထက္ ပိုမိုကုန္က်ခဲ့သည္။
ထုိ႔ျပင္ သီးႏွံစိုက္စဥ္တြင္ ေပါင္းမ်ားလည္း ထူေျပာလာကာ သီးႏွံအထြက္ ေလ်ာ့လာေၾကာင္း ေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။
သီးႏွံအထြက္ ေလ်ာ့သည့္အတြက္ တ႐ုတ္မ်ားကို ငွားရမ္းလိုက္ျခင္းက သူမအဖို႔ အ႐ံႈးေပၚခဲ့သည္။ ဖရဲတစ္ရာသီ ၅ လေလာက္စာအတြက္ တစ္ဧကကို တစ္သိန္းႏႈန္းျဖင့္ ငွားခဲ့ျခင္းက သူမအဖို႔ ေနာက္ႏွစ္ စိုက္ပ်ိဳးရာသီကို ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးရန္ ထြန္က်င္းခသာ ရရွိခဲ့သည္ဟု သူမကဆုိသည္။ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးၿပီးေနာက္တြင္ တစ္ဧကကို ႏွမ္းရွစ္တင္းေလာက္ ပံုမွန္ထြက္ေနေသာ သူမစိုက္ခင္း၌ ႏွစ္တင္းေလာက္သာ ထြက္ေတာ့သည္ဟု မမိုးႏိုင္ကေျပာသည္။
ဒဟတၱတန္းရြာသားမ်ားက အထြက္ေလ်ာ့၍ ထပ္မံမငွားၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားတြင္မူ ဖရဲစိုက္ၿပီး ေနာက္ရာသီတြင္ သီးႏွံမ်ားစိုက္ပ်ိဳးပါက ယခင္ထက္ အထြက္ႏႈန္းတိုးသည္မ်ားလည္းရွိေၾ
တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူ၏ ယာတဲအနီးတြင္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားျဖင့္ ေရာသမေမႊကာ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား ဖံုးအုပ္ထားသည့္ သြင္းအားစုမ်ား စုပံုထားသည္။ စိုက္ပ်ိဳးခ်ိန္ ေလးလခန္႔ၾကာမည့္အတြက္ လုိအပ္ေသာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ သြင္းအားစုအိတ္မ်ားျဖင့္ တ႐ုတ္စာလံုးပါ ဓာတ္ေျမၾသဇာအိတ္မ်ားကို သူေနထုိင္သည့္ တဲအိမ္တြင္ စီရီကာ စုပုံထပ္ထားသည္။ ထြက္ရွိလာေသာ ဓာတုအနံ႔မ်ားက ေတာင္သူဦးျမင့္ေမာင္၏ တဲအိမ္တစ္ခုလံုး ျပန္႔လြင့္ေနသည္။
တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ဖရဲစိုက္သူတစ္ဦးက သူတုိ႔စိုက္ပ်ိဳးပံုစံမွာ ေျမဆီလႊာကို အႏၲရာယ္မေပးႏုိင္ဟု ေခါင္းခါလက္ခါၿပီး ေျခဟန္လက္ဟန္ျဖင့္ ေျပာသည္။
မည္သို႔ပင္ေျပာေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ေတာင္သူမ်ား ဓာတ္ေျမၾသဇာ ပိုးသတ္ေဆး အသံုးျပဳပံု အသံုးျပဳနည္းမ်ားမွာ ေဒသသံုးစြဲပံုႏွင့္ မတူညီဘဲ မ်ားျပားၿပီး ဓာတ္ႂကြင္းမ်ား ေနာက္တစ္ႏွစ္အထိ က်န္ရွိေနသည္ကို သာဓကမ်ားက သက္ေသျပလ်က္ရိွသည္။ ၎ေနထုိင္ေသာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဟုိင္နမ္ကၽြန္းတြင္ သံုးႏွစ္ထိ ေျမလပ္ၿပီးမွသာ စိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ၎ကဆက္ေျပာသည္။ ေျမလပ္ရာတြင္ ေရသြင္း၍ ေျမဆီလႊာကို ႏွပ္ထားေလ့ရွိေၾကာင္းလည္း ယင္းက ရွင္းျပခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ မစိုက္ပ်ိဳးခင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အဆင့္ဆင့္သံုးစြဲပံုကို ရွင္းျပသူမ်ားက ဓာတ္ေျမၾသဇာႏွင့္ ရြက္ဖ်န္းေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆးကို မိမိတို႔ ေဒသမ်ားထက္ မ်ားျပားစြာ သံုးစြဲေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“တ႐ုတ္စာနဲ႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာေတြပဲ။ မသိဘူး။ ကီမီရာသံုးတယ္။ ထံုးသံုးတယ္။ ပိုတက္သံုးတယ္။ ႏြားနီမႈန္႔သံုးတယ္။ ပထမေတာ့ အာမိုကိုသံုးတယ္။ စိုက္ေတာ့မယ္ေျမေပၚမွာ အိတ္မအုပ္ခင္ အာမို ေနာက္ေခ်းနဲ႔ ထုံးသံုးတယ္။ ပိုတက္သံုးတယ္။ ႏြားနီသံုးတယ္။ ေရာၿပီးထည့္လုိက္တယ္။ ႏြားေတြကို လာကိုမစားခုိင္းဘူး။ ဘယ္ေလာက္ျပင္းလည္း မျပင္းလည္းေတာ့ မသိဘူး။ ဖရဲေဘာင္ၿပီးသြားရင္ ေျမႀကီးေဘာင္က က်ပ္ခဲႀကီးျဖစ္တာေပါ့”ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ပိုးသတ္ေဆးနယ္ထားေသာ အစာမ်ားကို စားေသာက္ေသာ ေခြးမ်ား ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု ေက်းရြာေဒသခံမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
“ေဆးကျပင္းတယ္။ အေကာင္မွန္သမွ် အကုန္ေသပဲ။ ဒီနားတစ္၀ိုက္ ေခြးေတြေသတာ အေကာင္သံုးဆယ္ေလာက္ရွိၿပီ”ဟု ျမင္းၿခံၿမိဳ႕မွ နယ္လွည့္ဖရဲစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္သူ သံုးႏွစ္အေတြ႕အႀကံဳရွိ အလုပ္သမားတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ပိုးသတ္ေဆး အလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳျခင္း ကာလရွည္လာပါက ေျမဆီလႊာအက်ိဳးျပဳသည့္ ပိုးေကာင္မ်ား ေသဆံုးၿပီး ေျမဆီလႊာျပဳန္းတီးႏိုင္သည့္ အေျခအေန ရွိသည္ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနဦးစီးဌာနမွ
သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴး႐ံုးႏွင့္ ေျမစာရင္းဌာနတို႔က တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူမ်ား၏ ဖရဲစိုက္ခင္း မည္မွ်ရွိသည္ဟု မေျပာၾကားေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဖရဲစုိက္သူတစ္ဦးလွ်င္ တစ္ရာသီ ဧက ၃၀ ႏွင့္ ၅၀ ၾကားရွိၿပီး မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ဧကေထာင္ခ်ီရွိမည္ဟု အငွားလုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ေျမ ငွားရမ္းသူမ်ားက မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီးရွိ ေဒသခံမ်ား၏ ေက်းရြာယာေျမမ်ားကို ေႏြရာသီတြင္ ငွားရမ္းေလ့ရွိသည္။ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ကုမၸဏီမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေဒသခံအာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ သစ္သီး၀လံအသင္းတို႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူၿပီး ေျမငွားရမ္းလုပ္ကိုင္ၾကသည္။
တစ္ခ်ိန္က မိုးေမွ်ာ္ၿပီး ႏွမ္းစိုက္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးစိုက္ပ်ိဳးကာ အသက္ေမြးၾကေသာ ေတာင္သူယာကြက္မ်ားတြင္ ဧကငါးဆယ္ႏွင့္ ေျခာက္ဆယ္ရွိေသာ ပလတ္စတစ္အမည္းအုပ္ထားသည့္ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးေဘာင္မ်ားကို တစ္ေမွ်ာ္တစ္ေခၚႀကီး ေတြ႕ရသည္။
အထက္ပါ တ႐ုတ္ဖရဲစုိက္ ေတာင္သူမ်ား ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးၿပီး ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ ေတာင္သူမ်ား ဓာတ္ေျမၾသဇာ မသံုးဘဲ သီးႏွံေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း ေနာင္ႏွစ္ဆက္တုိက္ စိုက္ပ်ိဳးပါက မူရင္းစုိက္ပ်ိဳးသည့္ႏွမ္းမ်ား မျဖစ္ထြန္းေၾကာင္း ေဒသခံစိုက္ပ်ိဳးေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္သူမ်ားကို ျပည္တြင္းရွိ တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ထားေသာ ပိုးသတ္ေဆး ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားကို အသံုးျပဳရန္ ခြင့္ျပဳစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ သံုး၊ မသံုးကို စစ္ေဆးျခင္းမရွိဟု မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္မွ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးမွဴးက ေျပာသည္။
ယာတစ္ကြက္တုိင္းတြင္ အ၀ီစိတြင္းမ်ား တူးေဖာ္ထားၿပီး ယင္းေရမ်ားကုိ သဲအိတ္မ်ား စီထပ္ထားသည့္ တာလပတ္ကန္တြင္ အမ်ိဳးအမည္သိခြင့္မေပးေသာ ေဆးကိုခတ္ၿပီး အရြက္ေပၚဖ်န္းသည္ဟု နယ္လွည့္စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ကုိင္
“ဓာတ္ေျမၾသဇာကို အဲဒီေလာက္ ျမင့္တဲ့ဟာေတြ သံုးတာမ်ားရင္ ေျမဆီလႊာဓာတ္ကို ၾကာရင္ဆံုး႐ံႈးမယ္။ သံုးစြဲတဲ့ပစၥည္းေတြ ျမင့္ေလ၊ အပင္အားေကာင္းေလဆိုေတာ့ အပင္ရဲ႕ စုပ္ယူႏုိင္စြမ္းေတြ ျမင့္တယ္။ ဒီေတာ့ ေျမဆီလႊာထဲက ဓာတ္ေတြပါ ၾကာရင္ပ်က္စီးမွာပဲ”ဟု ဓာတ္ေျမၾသဇာ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမ်ိဳးေဇာ္ကေျပာသည္။
ေျမဆီလႊာေပၚတြင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာ သံုးစြဲမႈမ်ားျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆး သံုးစြဲမႈမ်ားျခင္းမ်ား ျဖစ္လာပါက ေျမဆီလႊာဆံုး႐ံႈးႏုိင္သည့္အတြက္
မျပဳလုပ္မီကပင္ ေျမငွားထားေသာ ေတာင္သူမ်ားကို ေျပာျပသင့္ေၾကာင္း ႐ုကၡေဗဒပါေမာကၡတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“သြင္းအားစုမ်ားေတာ့ ေျမဆီလႊာအက္ဆစ္ဓာတ္ေပါက္တာတုိ႔၊
ယင္းေျမေပၚတြင္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ မည္သည့္သီးႏွံမွ် မစိုက္ပ်ိဳးဘဲထားပါက ယခင္ႏႈန္းမ်ားအတိုင္း အထြက္ႏႈန္း ျပန္လည္ေကာင္းလာႏုိင္ေၾကာင္း အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္က ေျပာသည္။
ယင္းစိုက္ခင္းမ်ားကို ငွားရမ္းရာတြင္ ျမန္မာကုမၸဏီအမည္ ခြာညိဳကုမၸဏီအမည္ျဖင့္ ငွားရမ္းသည္။
ေဒသခံမ်ားက တ႐ုတ္စုိက္ခင္းမ်ားဟု ေခၚေနေသာေၾကာင့္ ကုမၸဏီကို ေမးျမန္းရာတြင္ “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကုမၸဏီက တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြပိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔နဲ႔ ရွယ္ယာလုပ္တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ တ႐ုတ္က ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ မ်ိဳးကိုပဲယူၿပီး စိုက္တာ”ဟု ခြာညိဳကုမၸဏီမွ ဦးေက်ာ္ေမာင္ကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ေျမကို တစ္ႏွစ္ျခား ႏွစ္ႏွစ္ျခားစနစ္ျဖင့္ လာေရာက္ ငွားရမ္းေနေသာေၾကာင့္ ေနာက္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေျမပ်က္စီးမႈမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္သည္ကို ေဒသခံေျမပိုင္ရွင္ အမ်ားစုက မသိၾကေပ။
ေျမဆီလႊာပ်က္စီးၿပီး သီးႏွံအထြက္ ေလ်ာ့က်ခဲ့ေသာ မမိုးႏုိင္က ယခုအခ်ိန္တြင္ ေနာင္တရလ်က္ရွိၿပီး တ႐ုတ္စကားေျပာေသာ ဖရဲစိုက္ပ်ိဳးသူမ်ား ေျမငွားရမ္းလာပါက ဘယ္ေတာ့မွ ငွားရမ္းေတာ့မည္မဟုတ္ဟု ဆုိသည္။
