 |
| လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဧရိယာကို မတ္လအတြင္းက ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-ဟိန္းမင္းထက္) |
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (Investment to State Debute Settlement) မ်ားက အစိုးရမ်ား၏ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာ မူ၀ါဒႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား၊ တန္ဖိုးမ်ားကို ထိခိုက္ေစပါက ႏိုင္ငံတကာ တရား႐ံုးမ်ားတြင္ တရားဆြဲဆိုပိုင္ခြင့္ ရွိေစေသာ အစီအစဥ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူအား သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေလ်ာ္ေၾကးေပးေဆာင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိေသာေၾကာင့္ အလ်င္မလို သင့္ေၾကာင္း၊ လူထုအား ခ်ျပျပီးမွသာ အတည္ျပဳသင့္ေၾကာင္း ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက သံုးသပ္သည္။
"ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ကို အစိုးရေတြက ေရးထိုးဖို႔ ဘာေၾကာင့္ သေဘာတူၾက သလဲဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ဆြဲေဆာင္တဲ့ အေနနဲ႔ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုေရးထိုးတာဟာ အရမ္းအႏၲရာယ္ မ်ားပါတယ္။ ဥပမာ အစိုးရက ေပၚလစီ တစ္ခုခုကို ေျပာင္းလိုက္တာနဲ႔ တရားစြဲ ခံရႏိုင္တယ္။ ဒီလို တရားစြဲတဲ့အခါ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကးေတြ အမ်ားႀကီးေပးဖုိ႔ ျဖစ္လာတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒါက ျပည္သူလူထုရဲ႕ ပုိက္ဆံေတြပါ။ တကယ္ေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စာခ်ဳပ္ဆိုတာ လက္မွတ္မထိုးလည္း ရပါတယ္။
ဥပမာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမစ္ဆံုဆည္လိုဟာမ်ဳိး၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္လို ျပႆနာမ်ဳိးေတြ ေပၚလာရင္ အစိုးရက သူ႔ရဲ႕မူ၀ါဒကုိ ေျပာင္းလဲဖို႔ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါဆိုရင္ ကုမၸဏီက အစိုးရကုိ တရားစြဲဖို႔ လမ္းပြင့္သြားၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စာခ်ဳပ္ေတြ လက္မွတ္ေရးဖို႔ဆိုတာ အလ်င္မလိုဖို႔ ေျပာရတာပါ" ဟု Transnational Institute -TNI မွ Tom Kramer က ဆိုသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ တရားစြဲဆိုရာတြင္ ႏိုင္ငံတကာ တရားခံု႐ံုးတင္၍ အစိုးရအား တရားစြဲမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အမႈေအာင္ႏိုင္ေရး မဆိုထားႏွင့္ ေရွ႕ေနငွားရမ္းမႈႏွင့္ပင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေပးရေၾကာင္း၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏအျပင္ အနာဂတ္တြင္ ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားကိုပါ ေလ်ာ္ေပးရေလ့ ရွိေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ႏိုင္ငံတကာ ေရွ႕ေနဆိုသူမ်ားမွာရန္ ကုမၸဏီႏွင့္ ခ်ိတ္ထားသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔အတြက္ အစိုးရမ်ား အေနျဖင့္ လက္မွတ္မထိုးခင္ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားရန္လိုေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကသည္။
"ဒီ ISDS ရဲ႕ အားနည္းခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့သူကို တရားစြဲခြင့္ မရွိဘူး။ ဥပမာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာမ်ဳိးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ထိခိုက္ေစတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ အႏၲရာယ္မ်ားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာနုိင္ငံလို ႏိုင္ငံမ်ဳိးပါ။ ေလ်ာ္ေပးရမယ္ဆိုရင္ အခြန္ထမ္း ျပည္သူေတြရဲ႕ ေငြေတြပဲ ဆံုး႐ံႈးမွာပါ" ဟု အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အစီအစဥ္၊ ဥေရာပ သမဂၢ၏ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူ Ms.Pietie Vervest က ေျပာၾကားသည္။
ဥပမာအားျဖင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ အႀကီးဆံုး ေက်ာက္မီးေသြးသိုက္ႀကီးကို ပိုင္ဆိုင္ထားေၾကာင္း၊ မၾကာေသးမီ ကာလအတြင္း အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရက ျပည္သူအက်ဳိးစီးပြား ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံျခားသား ပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ပို႔ကုန္ခြန္ႏွင့္ သတၱဳ႐ိုင္း တင္ပို႔ျခင္းမ်ားကို ကန္႔သတ္သည့္ နည္းဥပေဒ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းနည္းဥပေဒျဖင့္ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္ေသာ Charchill ၏ မီးေသြးတူးေဖာ္ခြင့္ လိုင္စင္ကို ပယ္ခ်ခဲ့ရာ အဆိုပါ ကုမၸဏီက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရအား အနာဂတ္တြင္ ရရွိႏိုင္ေသာ အက်ဳိးအျမတ္ ဆံုး႐ံႈးရသည္ဟူေသာ စြပ္ဆြဲခ်က္ျဖင့္ ေဒၚလာသန္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ေလ်ာ္ေၾကးရလိုမႈျဖင့္ တရားစြဲထားေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ဥေရာပ ခရီးစဥ္တြင္ ဥေရာပသမဂၢႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔အၾကား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ေရးထိုးရန္ သေဘာတူထားသည့္အတြက္ ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ားအား ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားေၾကာင္း၊ ယင္းကဲ့သို႔ ခ်ဳပ္ဆိုမႈမ်ားေၾကာင့္ ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆံုကိစၥ၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥမ်ားတြင္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စာခ်ဳပ္မ်ား၏ သက္တမ္းသည္ ၁၀ ႏွစ္မွ် ၾကာတတ္ေၾကာင္း သိရသည္။
Eleven Media Group
