စဝ္ေဆခန္ဖွနန္းေတာ္၏ အျပင္ပန္းသ႑ာန္ (Photo: MO/SHAN)
တ႐ုတ္နိုင္ငံ ေရႊလီေဒသရွိ
သၽွမ္းဧကရာဇ္ စဝ္ေဆခန္ဖွ (၁၂၉၁-၁၃၆၄)၏ နန္းေတာ္ကို ဆရာေတာ္ ဦးဝိသုဒၶိဉာဏ
ဦးေဆာင္ဦးရြက္မွုျဖင့္ ေရႊလီေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ေငြရွင္တစ္ဦးတို႔
ပူးေပါင္းၿပီး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
“ခရီးသြားဧည့္သည္ေတြ
လည္ပတ္ဖို႔နဲ႔ သမိုင္းအစဥ္အဆက္က အေမြအႏွစ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းဂုဏ္ယူဖို႔
ရည္ရြယ္ၿပီး ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ျပန္ေဆာက္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု
ေရႊလီေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါ သည္။
စဝ္ေဆခန္ဖွ၏ ေနာက္ဆုံးနန္းေတာ္တည္ရွိရာ ေကာင္းေဟာ္ခမ္း(ေရႊနန္းေတာ္ကုန္း)၌ တည္ေဆာက္ မွာျဖစ္ၿပီး ေျမေနရာ အက်ယ္အဝန္းမွာ ဧကေပါင္း ၁၁၅ ရွိေၾကာင္း၊ ေကာင္းေဟာ္ခမ္းမွာ ေရႊလီၿမိဳ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၂ မိုင္အကြာ ဝမ့္ပန္ပုံအနီး ေရႊလီျမစ္ကမ္းေဘးတြင္ တည္ရွိေၾကာင္း၊ နန္းေတာ္မွာ အက်ယ္ ၉၅ ေပ၊ အရွည္ ၂၁၀ ေပ၊ အျမင့္ ၁၅၀ ေပရွိေၾကာင္း ဆို၏။
“ဝမ့္ပန္ပုံေဒသခံေတြရဲ့ ေျမကြက္ေတြပါ။ အစိုးရနဲ႔ေငြရွင္းကို အၿပီးေရာင္းေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ အက်ိဳး အျမတ္ရလာရင္ ရာခိုင္ႏွုန္းနဲ႔ ခြဲေဝေပးမယ္လို႔ ၾကားတယ္။ နန္းေတာ္ကိုေတာ့ သၽွမ္းလက္ရာအတိုင္း လုပ္ဖို႔ႀကိဳးစားေပမဲ့ ေဆာက္ေနတဲ့သူေတြက သၽွမ္းမဟုတ္ေတာ့ ေရွးရိုးရာ သၽွမ္းလက္ရာနဲ႔ေတာ့ နည္း နည္းကြာျခားရင္ ကြာျခားမယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာပါသည္။
စဝ္ေဆခန္ဖွနန္းေတာ္၏ အတြင္းသ႑ာန္ (Photo: MO/SHAN)
နန္းေတာ္၏ အေရွ႕ဘက္တြင္ ဉာဏ္ေတာ္အျမင့္ ၂၂၇ ေပရွိ ေစတီတဆူ တည္ထားကိုးကြယ္မွာျဖစ္ၿပီး ေျမာက္ဘက္တြင္ သၽွမ္းရိုးရာ အစားအစာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွုျပတိုက္၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ စာသင္တိုက္တို႔ကို တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၀ မွစ၍ ေျမထြန္ေျမညႇိကာ နန္းေတာ္ကို ၂၀၁၁ ဂၽြန္လ ၆ ရက္ေန႔မွစတင္ တည္ေဆာက္လာၿပီး ၂၀၁၄ ၌ ၿပီးစီးရန္ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္း၊ ဦးဝိသုဒၶိဉာ ဏ ေခၚ စဝ္တင္းတိုင္း၏ ႀကိဳးပမ္းမွုေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ ျပန္လည္တည္ေဆာက္နိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေဆာက္အဦး အားလုံးအတြက္ စုစုေပါင္း တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ သန္းေပါင္း ၂၀၀ ကုန္က်မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုလက္ရွိတည္ေဆာက္ေနပုံ (Photo: MO/SHAN)
သၽွမ္းဧကရာဇ္ စဝ္ေဆခန္ဖွသည္ အသက္ ၂၀ ႏွစ္ျပည့္သည့္ ၁၃၁၁ တြင္ ေမာျပည္ေထာင္ စတင္တည္ ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၃၆၄ ခုႏွစ္အထိ တ႐ုတ္နိုင္ငံ တာ့လိ(ခြန္းမင္)အထိ၊ ျမန္မာနိုင္ငံ ရန္ကုန္၊ ထားဝယ္ အထိ၊ အႏၵိယနိုင္ငံ အာသံ ၊ အာဟုမ္ျပည္အထိ၊ ေလာနိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းႏွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း အထိ အာဏာပ်ံ႕ပြါးခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ျပည္ ဘုရင္မင္းဆက္မ်ားပင္ စဝ္ေဆခန္ဖွအား ၿပိဳင္ဖက္ကင္းမဲ့သူ ဟု ခ်ီးျမင့္ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ သၽွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားအား မ်က္ႏွာပန္းလွေအာင္ လုပ္ေပးသည့္ သူရဲေကာင္း တဦးျဖစ္သည္။
စဝ္ေဆခန္ဖွ၏ ေနာက္ဆုံးနန္းေတာ္တည္ရွိရာ ေကာင္းေဟာ္ခမ္း(ေရႊနန္းေတာ္ကုန္း)၌ တည္ေဆာက္ မွာျဖစ္ၿပီး ေျမေနရာ အက်ယ္အဝန္းမွာ ဧကေပါင္း ၁၁၅ ရွိေၾကာင္း၊ ေကာင္းေဟာ္ခမ္းမွာ ေရႊလီၿမိဳ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၂ မိုင္အကြာ ဝမ့္ပန္ပုံအနီး ေရႊလီျမစ္ကမ္းေဘးတြင္ တည္ရွိေၾကာင္း၊ နန္းေတာ္မွာ အက်ယ္ ၉၅ ေပ၊ အရွည္ ၂၁၀ ေပ၊ အျမင့္ ၁၅၀ ေပရွိေၾကာင္း ဆို၏။
“ဝမ့္ပန္ပုံေဒသခံေတြရဲ့ ေျမကြက္ေတြပါ။ အစိုးရနဲ႔ေငြရွင္းကို အၿပီးေရာင္းေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ အက်ိဳး အျမတ္ရလာရင္ ရာခိုင္ႏွုန္းနဲ႔ ခြဲေဝေပးမယ္လို႔ ၾကားတယ္။ နန္းေတာ္ကိုေတာ့ သၽွမ္းလက္ရာအတိုင္း လုပ္ဖို႔ႀကိဳးစားေပမဲ့ ေဆာက္ေနတဲ့သူေတြက သၽွမ္းမဟုတ္ေတာ့ ေရွးရိုးရာ သၽွမ္းလက္ရာနဲ႔ေတာ့ နည္း နည္းကြာျခားရင္ ကြာျခားမယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာပါသည္။
စဝ္ေဆခန္ဖွနန္းေတာ္၏ အတြင္းသ႑ာန္ (Photo: MO/SHAN)နန္းေတာ္၏ အေရွ႕ဘက္တြင္ ဉာဏ္ေတာ္အျမင့္ ၂၂၇ ေပရွိ ေစတီတဆူ တည္ထားကိုးကြယ္မွာျဖစ္ၿပီး ေျမာက္ဘက္တြင္ သၽွမ္းရိုးရာ အစားအစာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွုျပတိုက္၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ စာသင္တိုက္တို႔ကို တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၀ မွစ၍ ေျမထြန္ေျမညႇိကာ နန္းေတာ္ကို ၂၀၁၁ ဂၽြန္လ ၆ ရက္ေန႔မွစတင္ တည္ေဆာက္လာၿပီး ၂၀၁၄ ၌ ၿပီးစီးရန္ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္း၊ ဦးဝိသုဒၶိဉာ ဏ ေခၚ စဝ္တင္းတိုင္း၏ ႀကိဳးပမ္းမွုေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ ျပန္လည္တည္ေဆာက္နိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေဆာက္အဦး အားလုံးအတြက္ စုစုေပါင္း တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ သန္းေပါင္း ၂၀၀ ကုန္က်မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုလက္ရွိတည္ေဆာက္ေနပုံ (Photo: MO/SHAN)သၽွမ္းဧကရာဇ္ စဝ္ေဆခန္ဖွသည္ အသက္ ၂၀ ႏွစ္ျပည့္သည့္ ၁၃၁၁ တြင္ ေမာျပည္ေထာင္ စတင္တည္ ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၃၆၄ ခုႏွစ္အထိ တ႐ုတ္နိုင္ငံ တာ့လိ(ခြန္းမင္)အထိ၊ ျမန္မာနိုင္ငံ ရန္ကုန္၊ ထားဝယ္ အထိ၊ အႏၵိယနိုင္ငံ အာသံ ၊ အာဟုမ္ျပည္အထိ၊ ေလာနိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းႏွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း အထိ အာဏာပ်ံ႕ပြါးခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ျပည္ ဘုရင္မင္းဆက္မ်ားပင္ စဝ္ေဆခန္ဖွအား ၿပိဳင္ဖက္ကင္းမဲ့သူ ဟု ခ်ီးျမင့္ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ သၽွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားအား မ်က္ႏွာပန္းလွေအာင္ လုပ္ေပးသည့္ သူရဲေကာင္း တဦးျဖစ္သည္။
