ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဓိက႐ုဏ္းႏွင့္ ပတ္္သက္ျပီး စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္း မလိုေၾကာင္း ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီ ဥကၠဌ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာသည္။
“ ကုလသမဂၢ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္ေတးနားဟာ အခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ ေန ရာေတြကို သြားၾကည့္ျပီး ေလ့လာခဲ့ျပီးျပီ။ ကိုယ္တိုင္လည္း ျပႆနာနဲ႕ ထိေတြ႕ေနတဲ့ လူေတြကိုလည္း ေမးျပီးျပီ၊ သြားျပီးျပီ၊ ဆက္ျပီးေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ဖို႕ မလိုေတာ့ဘူး” ဟု ဆိုုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးေရး ဆူပူမႈမ်ား တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက အဆမ တန္ အင္အားသံုးခဲ့ျခင္း အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး သူေထာက္ခံမည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားက သူ႔ရဲ႕ ၆ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္ အဆံုးသတ္သည့္ေန႕ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို သီးျခား လြတ္လပ္ၿပီး ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီး အျမန္ဆံုး စံုစမ္းစစ္ေဆးေပးဖို႔ တျခား အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေတာင္းဆိုေနသလိုပဲ က်ေနာ္ကလည္း ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္က ျပဌာန္းခဲ့ေသာ ဥပေဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ လိုအပ္သည့္အျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ ခြင့္ကေန ကန္႕သတ္ထားသည္ဟု မစၥတာ ကင္ေတးနားက ေျပာဆိုမႈအေပၚ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ယခု ကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“ သူ ကုလသမဂၢကို တင္ခဲ့တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး အစီအရင္ခံစာေတြကို သံုးသတ္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ျပင္ပက ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေျပာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို အခုတိ သူမဖ်က္ဘူး၊ အဲဒီ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ဖ်က္ဖို႕အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အဓိက ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ ျပည္နယ္တခုကို သြားျပီး ေတာ့ လုပ္ၾကံဖန္တီးထားတဲ့ သမိုင္းကို အေျခအျမစ္ရွိရွိ ကမၻာ့ အဖြဲ႕ အစည္းတခုက ေလ့လာဖို႕လိုပါတယ္။ လူ႕အ ခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ဘက္လိုက္မႈ တစံုတခု၊ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ႏိုင္ငံသား ဆိုတဲ့ အခြင့္အေရးကို ရလိုမႈ လႊမ္းမိုးလိုမႈ၊ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္း အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကုိ ထိပါးလို႕ ရွိရင္ ကင္ေတားမွာဘဲ တာ၀န္ရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိလာသည့္ မစၥတာ ကင္ေတးနားသည္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႕မွ စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ေဒသ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈမ်ား ရွိသည္ဆိုသည့္ စြပ္စြဲ ခ်က္မ်ားအေပၚ အဓိကထား ေလ့လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
မစၥတာ ကင္တားနား၏ ယခု ၆ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ အပါအ၀င္ အစိုးရ၀န္ႀကီးအဖြဲ႔ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံ ေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း ေတြ႔ဆံုၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးႏွုင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
မစၥတာ ကင္တားနားသည္ ယခုခရီးစဥ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္အတြင္း ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အ ေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္အေပၚ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေရွ႕ႏွစ္တြင္က်င္းပမည့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံတြင္ တင္သြင္းဖို႕ အစီအစဥ္ရွိသည္ဟု သိရွိရသည္။
