မၾကာခင္က်င္းပေတာ့မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကုိ ေကာ္မရွင္က စတင္ စိစစ္ေနခ်ိန္မွာပဲ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေလွ်ာက္လႊာေတြလည္း ပယ္ခ်ခံေနရပါတယ္။
အမည္စာရင္း တင္သြင္းလႊာ ပယ္ခ်ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျပန္လည္ ေခ်ပ အယူခံဝင္မယ့္သူရွိသလို ဥပေဒနဲ႔အညီ ျဖစ္တယ္ဆုိရင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို လက္ခံမယ့္ သူေတြလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မဆုမြန္က တင္ျပထားပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၈ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအျဖစ္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းထားတဲ့ အထဲက အနည္းဆုံး ကုိယ္စားလွယ္ ၃ ေယာက္ရဲ႕ ေလွ်ာက္လႊာေတြကုိ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ေကာ္မရွင္႐ုံးေတြက ပယ္ခ်ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံထားရတဲ့ ဦးေရႊေမာင္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား မိဘ ၂ ဦးက ေမြးဖြားသူ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒပုဒ္မ (၁ဝ)(ဂ) အပိုဒ္(င) အရ ေရြးခ်ယ္ခံပုိင္ခြင့္ မရွိဘူးဆုိၿပီး ၿပိဳင္ဘက္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးက တုိင္ၾကားခဲ့တဲ့ေနာက္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ က ေလွ်ာက္လႊာကုိ ပယ္ခ်ခဲ့တာပါ။
ဒီတႀကိမ္ေရြးေကာက္ပဲြမွာေတာ့ တသီးပုဂၢလအျဖစ္ အေရြးခံဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ အယူခံျပန္၀င္မယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“၂၀၁၀ ခုႏွစ္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းရဲ႕ အရည္အခ်င္း မီမႈ မမီမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပုဒ္မ ၁၀ (င) ေပါ့ အဲဒါလည္း ၂၀၁၀ တုန္းကနဲ႔ အခုနဲ႔လည္း အတူတူပဲ။ ဘာမွေျပာင္းလဲျခင္းမရွိဘူး။ ၂၀၁၀ တုန္းက က်ေနာ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရတယ္။ က်ေနာ္ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ လုပ္တယ္ဗ်ာ။ ၂၀၁၅ က်ေတာ့မွ ေလွ်ာက္လႊာတင္ေတာ့က်မွ ပယ္တယ္ဆုိေတာ့ ဒါက ေရွ႕ေနာက္မညီတဲ့ ကိစၥတခုလို႔ပဲ က်ေနာ္က မွတ္ခ်က္ေပးခ်င္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေကာ္မရွင္က ပယ္ခဲ့တယ္ဆုိရင္လည္း က်ေနာ္က ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ေနျပည္ေတာ္ကုိ ဆက္လက္ အယူခံရမွာေပါ့ေနာ္။ အန္ကယ္လ့္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပား မိဘႏွစ္ပါးရဲ႕ မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ မ်ိဳး႐ိုးစဥ္ဆက္ရဲ႕ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို အားလံုး တင္သြင္းတယ္။ တင္သြင္းၿပီးေတာ့ ၁၉၈၂ ခုုႏွစ္ေနာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ အားလံုးနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့အတြက္ အန္ကယ္လ့္ရဲ႕ မိဘႏွစ္ပါးပါ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အန္ကယ္လ့္ကို ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ ထုတ္ေပးခဲ့တာပါ။ ဆိုေတာ့ အခုက်မွ က်ေနာ့္ရဲ႕မိဘႏွစ္ပါးက ႏုိင္ငံသားမဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာတဲ့ဟာသည္ ဒါက တခုခုေတာ့ ဖိအားေၾကာင့္လား၊ ေနာက္ အဖြဲ႔အစည္းတခုခုရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ေၾကာင့္လား၊ သို႔မဟုတ္ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိတာက က်ေနာ္တုိ႔ သံသယျဖစ္စရာ ရွိပါတယ္။”
ေမာင္ေတာခ႐ိုင္အတြင္းမွာပဲ တသီးပုဂၢလအျဖစ္ ဝင္ေရာက္အေရြးခ်ယ္ခံမယ့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၉) က အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚခင္ခင္လြင္ ဟာလည္း အလားတူ အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတာပါ။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီရဲ႕ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၁) မဲဆႏၵနယ္ေျမကေန ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ေဒါက္တာ ဝင္းျမင့္ ဟာလည္း ႏိုင္ငံသားမျဖစ္ေသးတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးက ေမြးဖြားလာသူအျဖစ္ ေလွ်ာက္လႊာကုိ ပယ္ခ်ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္႐ံုးကို အယူခံ ဆက္တက္သြားဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ NLD ေျပာခြင့္ရ ဦးဥာဏ္ဝင္းကေတာ့ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ ဥပေဒနဲ႔အညီျဖစ္တယ္ဆုိရင္ လက္ခံဖုိ႔ အသင့္ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“သူ႔ကိုေမြးတဲ့အခ်ိန္မွာ မိဘတဦးဦးက ႏုိင္ငံျခားသားျဖစ္ေနလို႔ အဲဒီလို ၾကားပါတယ္။ ဥပေဒအရ မွန္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အစအဆံုး လိုက္ေပးမွာပါ။ ဥပေဒအရကို ၿငိေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ လုပ္လို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး။”
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရးအဖြဲ႔ တာဝန္ခံ ဦးျမင့္ႏုိင္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒနဲ႔အညီ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကုိ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ ေနပါတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ တကယ္လို႔ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ အေနနဲ႔ ေလွ်ာက္လႊာကုိ ပယ္ခ်ခံရတယ္ ဆုိရင္လည္း ၇ ရက္အတြင္း အယူခံဝင္ႏုိင္တယ္လို႔ အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“သူ ေမြးဖြားတဲ့အခ်ိန္မွာေလ သူ႔မိဘႏွစ္ပါးစလံုးက ႏုိင္ငံသားျဖစ္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တပါးပါးက ႏုိင္ငံျခားသား ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ သူက ေဘာင္မ၀င္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ အနည္းဆံုး ၁၀ ႏွစ္ အေျခခ်ေနထုိင္တဲ့သူ ျဖစ္ရမယ္ေပါ့။ ေနာက္ ႏိုင္ငံသားမိဘႏွစ္ပါးက ေမြးဖြားတဲ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြနဲ႔ဆုိရင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပိုင္ခြင့္ ရွိတဲ့သူေတြေပါ့။ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပိုင္ခြင့္ မရွိတဲ့သူေတြကေတာ့ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ သူေတြေပါ့။ ေနာက္ စိတ္ေပါ့သြပ္ေနတယ္လို႔ သက္ဆုိင္ရာဥပေဒက ျပဌာန္းထားတဲ့အတုိင္း သတ္မွတ္ျခင္းခံရတဲ့သူေတြ။ ေနာက္ လူမဲြအျဖစ္ သက္ဆုိင္ရာ တရား၀င္ ေၾကညာထားျခင္း ခံရတဲ့သူေတြေပါ့။ ေနာက္ ေမြးဖြားစဥ္က ႏုိင္ငံသားမျဖစ္ေသးတဲ့ မိဘတပါးပါးမွျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ပါးစလံုးကျဖစ္ေစ ေမြးဖြားတဲ့ႏိုင္ငံသားေပါ့။ ေနာက္ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရရဲ႕ ေက်းဇူးသစၥာကို ခံယူေစာင့္ေရွာက္ ႐ိုေသတ့ဲသူေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရရဲ႕ ၾသဇာခံသူေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရ ေနာက္ခံျဖစ္တဲ့သူေတြ၊ တုိင္းတပါးသားရဲ႕ ႏုိင္ငံသားျဖစ္တဲ့သူေတြ၊ ဒီလူေတြဟာ ေရြးလို႔မရဘူးေပါ့။”
အခုအခ်ိန္အထိ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၆,၁၈၉ ဦးအထိ ရွိပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းက ၁,၇၇၂ ဦး၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကေတာ့ ၉၁၃ ဦး၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၁၆၃ ဦးအပါအဝင္ တုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃,၅၀၄ ဦး ရွိတဲ့အေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
မဆုမြန္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
