တရုတ္သမၼတနဲ႔အဖဲြ႔ မႏွစ္တုန္းဆီက တန္ဇီးနီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ဖိတ္ေခၚခ်က္အရ သြားေရာက္လည္ပတ္ျပီးအျပန္ခရီးမွာ ဆင္စြယ္ေတြ ေမွာင္ခိုေစ်းကေန အလံုးအရင္းနဲ႔၀ယ္ျပီး သယ္ထုတ္သြားၾကတယ္ လုိ႔ စြပ္စဲြထားတ့ဲ အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထြက္ေနပါတယ္။
- ၂၀၁၃ မတ္လက ေတြ႔ရေသာ တရုတ္သမၼတ ႏွင့္ တန္ဇီးနီးယန္းသမၼတ (Photo: Reuters)
ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး စုံစမ္းစစ္ေဆးေနပါတယ္လို႔ တန္ဇီးနီးယန္းအစုိးရအရာရိွတဦးက ၾကာသပေတးေန႔မွာ ေျပာလုိက္ပါတယ္။
တရုတ္အစုိးရကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖဲြ႔တခုက ျပဳစုတ့ဲ ဒီအစီရင္ခံစာဟာ အေျခအျမစ္ မရိွဘူးလုိ႔ ျငင္းလုိက္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီ အဂၤလိပ္ုိင္းစာမ်က္ႏွာသတင္းတပုဒ္ www.irrawaddy.org/asia/tanzania-probes-alleged-ivory-smuggling-chinese-state-visit.html မွာ ေရးထားပါတယ္။
လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္မ်ားအတြင္း အာဖရိကတုိက္ အဲဒီေဒသဘက္မွာ လက္နက္အျပည့္အစုံနဲ႔လူဆိုးဂိုဏ္းေတြဟာ ဆင္စြယ္နဲ႔ႀက့ံခ်ဳိမ်ားရဖုိ႔အတြက္ ဆင္ေတြႀကံ့ေတြကုိ သတ္ျဖတ္ခ့ဲၾကပါတယ္။
အဲဒါေတြကုိ အာရွတုိက္ဘက္ကုိ တင္ပုိ႔ပါတယ္။
ဆင္စြယ္ကုိ တရုတ္သမၼတခရီးစဥ္အတြင္း ခုိးထုတ္တယ္ဆုိျပီး အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္တ့ဲ Environmental Investigation Agency (EIA) ဆိုတ့ဲ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးလံႈ႔ေဆာ္တ့ဲအဖဲြ႔ကေတာ့ တန္ဇီးနီးယားမွာ အေျခအေန သိပ္ဆုိးလာျပီ၊
ျပီးခ့ဲတ့ဲႏွစ္ တႏွစ္တင္ပဲ ဆင္ေကာင္ေရ တေသာင္း အသတ္ခံရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
တန္ဇီးနီးယားအစုိးရကေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာ ေလ့လာျပီးရင္ သင့္ေတာ္တ့ဲအခ်ိန္မွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္မယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
တရုတ္နုိင္ငံဟာ တန္ဇီးနီးယားအတြက္ အထူးရင္းႏွီးတာျဖစ္တ့ဲအတြက္ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကုိ မွန္မမွန္ အေျဖမထုတ္နုိင္ခင္ အလ်င္စလုိ တုန္႔ျပန္ေျပာဆုိတာမ်ဳိး မလုပ္ခ်င္ဘူး လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
EIA အဖဲြ႔ကေတာ့ ဒီျဖစ္ရပ္ကုိ လွ်ဳိ႕၀ွက္ စုုံစမ္း ေထာက္လွမ္းနုိင္ခ့ဲတာလုိ႔ ဆုိတယ္။
ဆင္စြယ္ေမွာင္ခုိေလာက ကုန္သည္ ၂ ေယာက္ကုိ ကုိးကားျပီး ေရးထားတ့ဲ ဒီအစီရင္ခံစာမွာေတာ့ တရုတ္သမၼတခရီးစဥ္ မတုိင္ခင္ ဆင္စြယ္ ကီလိုခ်ိန္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ဝယ္ယူမႈေတြ ရိွခ့ဲတယ္၊
တရုတ္သမၼတအျပန္ခရီးမွာ သံတမန္ေသတၱာေတြထဲထည့္ျပီး တရုတ္ျပည္ ပုိ႔လုိက္တယ္လုိ႔ ေရးပါတယ္။
ခရီးစဥ္ကာလအတြင္း ဆင္စြယ္ေတြ ေစ်းတက္သြားတယ္လို႔ လူတေယာက္ကုိလည္း ကုိးကား ေရးထားပါတယ္။
၁၉၇၉ မွာ အာဖရိကဆင္ေကာင္ေရ ၁၃ သိန္း ရိွရာကေန အခုဆုိရင္ ၄ သိန္းေက်ာ္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္ ဆုိတ့ဲ ခန္႔မွန္းခ်က္ကုိလည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဇာနည္ဝင္း-ဧရာ၀တီ Blog
