ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈအေပၚ အေမရိကန္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာက ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်

မတ္ ၁၀ ရက္က လက္ပံတန္းၿမိဳ႕ ပင္မေက်ာင္းသားသပိတ္စခန္းကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းျခင္းႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လွည္တန္းရွိ ေက်ာင္းသားသပိတ္ေထာက္ခံေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည့္အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာမွ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကသည္။

ထိုကဲ့သို႔ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းမႈကို ဥေရာပသမဂၢ (EU) က အေစာဆံုး ကန္႔ကြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး မတ္ ၁၀ ရက္ ညေနပိုင္းတြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

အဆိုပါ ေၾကညာခ်က္တြင္ အီးယူမွ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕ကို သင္တန္းမ်ားပို႔ခ်ခဲ့ၿပီး အဆိုပါသင္တန္းမ်ားသည္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာရန္ႏွင့္ သေဘာထားမတိုက္ဆိုင္မႈမ်ားကို ညႇိႏိႈင္းအေျဖရွာရန္ ျဖစ္သည္ဟု ေက်ာင္းသားသပိတ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အီးယူ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“အစိုးရနဲ႔ NLD ပါတီက တိုက္႐ိုက္ေတာင္းဆိုလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးတာပါ။ ဒီသင္တန္းေတြရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က လူ႕အခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာၿပီး ညႇိႏိႈင္းမႈကို ပိုမိုလုပ္ေဆာင္လာဖို႔ပါ။ ေနာက္ဆံုးမတတ္သာတဲ့ အေျခအေန ေရာက္မွသာ ၿဖိဳခြင္းမႈပံုစံကို အသံုးျပဳရပါမယ္။ ဒီလိုၿဖိဳခြင္းတဲ့ ေနရာမွာလည္း အေရးပါမႈနဲ႔ ျပင္းထန္မႈအလိုက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အင္အားကို အသံုးျပဳရပါတယ္” ဟု အီးယူက ေျပာၾကားသည္။

အဆိုပါ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားသည္ အီးယူအတြက္ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ လုပ္ရပ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တြင္ ပါ၀င္သည္။ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားအျပင္ အရပ္သားမ်ားကို အသံုးခ်ကာ လံုျခံဳေရးႏွစ္ထပ္ ေဆာင္ရြက္မႈသည္ ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း သင့္ေလ်ာ္ျခင္းမရွိဟု အီးယူက ေ၀ဖန္ထားသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းမႈအေပၚ ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါကိစၥကို တရား၀င္ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားရန္ EU က ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

အလားတူ ေက်ာင္းသားမ်ားအား အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းျခင္းသည္ သမၼတအိုဘားမားအေပၚ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေပးထားသည့္ ကတိမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနေၾကာင္း အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္သည့္ Joe Crowley ႏွင့္ Steve Chabot တို႔က ေျပာၾကားသည္။

“သမၼတဦးသိန္းစိန္က အျမင္မတူညီမႈေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ကတိေပးထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ဒီလိုအၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ အျမန္ဆံုးရပ္တန္႔ဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသားေတြဟာ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲဖို႔ ေတာင္းဆိုေန႐ံုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကို ရန္သူအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီး မဆက္ဆံသင့္ပါဘူး” ဟု Joe Crowley ၏ Blog တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    ေက်ာင္းသားမ်ားအား အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းျခင္းသည္ သမၼတအိုဘားမားအေပၚ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေပးထားသည့္ ကတိမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ . . . . .

ထို႔အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းသည့္အတြက္ ထိတ္လန္႔စိုးရိမ္မိေၾကာင္းႏွင့္ ဖမ္းဆီးထားသူမ်ားကို အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးရန္လည္း ၎တို႔က ေတာင္းဆိုထားသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Jen Psaki ကလည္း လက္ပံတန္းၿမိဳ႕ ပင္မေက်ာင္းသားသပိတ္ရွိ ဆႏၵျပေက်ာင္းသားမ်ားကို ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက နံပါတ္တုတ္မ်ားျဖင့္ ၀င္ေရာက္အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲျခင္းအေပၚ ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာင္းသား ၂၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံထားရျခင္းကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ တစ္ခုတြင္ ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း၌ ဆႏၵျပသူမ်ားကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ မလုိအပ္ဘဲ အၾကမ္းဖက္ ၿဖဳိခြင္းမႈမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိၿပီး ပညာေရးဥပေဒသစ္တစ္ရပ္ ေကာင္းမြန္စြာ ေပၚထြက္လာေရး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိေနသူ ေက်ာင္းသားမ်ားအား လက္ပံတန္းၿမိဳ႕တြင္ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့ျခင္းမွာ လက္ခံႏိုင္စရာ မရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာေရးအဖြဲ႕ Amnesty International ကလည္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ လုိအပ္သည္ထက္ အင္အားအလြန္အကြၽံ အသုံးျပဳ၍ ဆႏၵျပသူမ်ားအား ႏွိမ္နင္းျခင္းကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ေစရန္ ခ်က္ျခင္းညႊန္ၾကားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။

Amnesty International ၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္သုေတသန ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ ႐ူးပတ္အတ္ေဘာ့ထ္က “လက္ပံတန္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြအေပၚ ျမန္မာရဲေတြ တုံ႔ျပန္လုိက္တဲ့ အျပဳအမူကေတာ့ အေတာ္ကုိ စိတ္ပ်က္စရာပါပဲ။ သူတုိ႔ေတြဟာ လုိအပ္တာထက္ပုိၿပီး အင္အားသုံးခဲ့တာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ဘယ္လုိအင္အားမ်ဳိးမွ မရွိတဲ့ ေျမျပင္ေပၚ လဲက်ေနသူေတြကုိ ရက္ရက္စက္စက္ ႐ုိက္ႏွက္ေနတာဟာ လူသားဆန္မႈ မရွိသလုိ ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာမွာ က်င့္သုံးေနတဲ့ ဥပေဒအရဆုိရင္ ႀကီးမားတဲ့အျပစ္ က်ဴးလြန္လုိက္တာပါပဲ” ဟု ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ႀကီးမားသည့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ျခင္း စသည့္အေရးယူမႈမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမွာ တရားမွ်တမႈ မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာအာဏာပုိင္မ်ားသည္ ၎တုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ထုိကဲ့သုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္ျဖစ္စဥ္ အမ်ားအျပား ရွိေနခဲ့ၿပီး ယခုျဖစ္စဥ္တြင္လည္း ထုိကဲ့သုိ႔ ေျဖရွင္းမႈမ်ဳိးကုိ လုံး၀လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း ႐ူးပတ္အတ္ေဘာ့ထ္က ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။

လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (Human Rights Watch) ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား တစ္ေန႔တျခား ပိုမိုယိမ္းယိုင္လာေနေၾကာင္းႏွင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းျခင္းမ်ား ရပ္တန္႔ၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

“ေက်ာင္းသားေတြကို ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔ အရပ္၀တ္ လူမိုက္လူရမ္းကားေတြ ရက္စက္စြာ ၀ိုင္း၀န္း႐ိုက္ႏွက္တဲ့ ပံုစံဟာ တပ္မေတာ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ကာလက အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တစ္ေက်ာ့ျပန္လာေနသလိုပါပဲ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းတတ္တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကို ထိန္းသိမ္းတာ၊ တာ၀န္ယူမႈမရွိတဲ့ အရပ္၀တ္ အရန္အဖြဲ႕ေတြကို ဖ်က္သိမ္းေပးတာနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈေတြ ခြင့္ျပဳေပးတာမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္” ဟု
HRW အာရွဒါ႐ိုက္တာ Brad Adams က ေျပာၾကားသည္။

တရားဥပေဒ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အရာရွိမ်ား၏ အင္အားႏွင့္ လက္နက္အသံုးျပဳမႈဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အေျခခံမူ၀ါဒအရ တရားဥပေဒေဖာ္ေဆာင္ေရး ျပဳလုပ္ေနေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား အေနျဖင့္ အင္အားအသံုးမျပဳမီ အၾကမ္းမဖက္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် အသံုးျပဳရမည္ျဖစ္ၿပီး အင္အားသံုး ၿဖိဳခြဲရမည္ ဆိုပါကလည္း ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္ရန္ႏွင့္ ျပင္းထန္မႈအလိုက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အင္အားကိုသာ အသံုးျပဳရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း HRW က ေထာက္ျပထားသည္။

“ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အျခားႏိုင္ငံေတြကေန ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ အင္အားသံုး အၾကမ္းဖက္တဲ့အေပၚ ၀ိုင္း၀န္း႐ႈတ္ခ်သင့္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခြင့္ကို မကာကြယ္ဘူးဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ပံ႔ပိုးမႈေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ တစ္ေန႔တျခား ပိုမိုယိမ္းယိုင္လာေနတယ္” ဟု Adams က ေျပာၾကားသည္။

ထိုကဲ့သုိ႔ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရပ္တန္႔ေနေၾကာင္း စိုးရိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက သံုးသပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။
EMG