အခုတေလာ တီဗီြ၊ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ MERS ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔ျပီး လူေတြ ေသေနတဲ့ သတင္းေတြကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။
ဒီေန႔ညေန CNN သတင္းကို ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ မွာMERS ေရာဂါေၾကာင့္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ ၁ဝ ေယာက္ေျမာက္လူနာ ေသသြားတဲ့ သတင္းကို ၾကည့္ လိုက္ရပါတယ္။ ကိုရီးယားတစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာMERS ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔ျပီး လူနာ ၁ဝဝ ေက်ာ္ရွိသြားၿပီး လူေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ကို သြားလာခြင့္ လံုးဝပိတ္ဆို႔ကန္႔သတ္ ထားတယ္ဆိုတာလည္း ေတြ႕လိုက္ရပါတယ္။CNN သတင္းက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ အခုလက္ရွိ ကိုရီးယား မွာ ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္ေလာက္ က ေဟာင္ေကာင္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့SARS ေရာဂါလို ျဖစ္ေန ပါတယ္တဲ့။
ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ လူေတြအားလံုးဟာ ထိတ္လန္႔ ျပီး MERS ေရာဂါေၾကာင့္ ေသမွာကို အထူးေၾကာက္ ေနၾကပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ကိုရီးယားႏိုင္ငံဟာ ဆက္ဆံကူးလူးမႈမ်ားျပားၿပီး ေန႔စဥ္ ကိုရီးယားေလေၾကာင္း လိုင္းဟာ ျမန္မာျပည္ကို ဆိုက္ ေရာက္ေနတယ္။ ၁၆ ရက္ေန႔မွာဆိုရင္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ရဲ႕ နာမည္ၾကီး K - Pop အဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာျပည္ကို လာေရာက္ေဖ်ာ္ေျဖပါဦးမယ္။
အဲဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္ဟာလည္း ေခတ္ေပၚ MERS ေရာဂါရဲ႕ အႏၲရာယ္ကို သိရွိနားလည္ျပီး ဂ႐ုတစိုက္နဲ႔ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဂ်ာနယ္ေတြထဲမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေလဆိပ္ကေနၿပီး MERS ေရာဂါကို ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ဝင္မလာေအာင္ တားဆီးပိတ္ပင္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ဖတ္ရလို႔ ဝမ္းသာမိပါတယ္။
ဒီလို အေျခအေနေတြေၾကာင့္ MERS ေရာဂါ အေၾကာင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြ နဲ႔ ျပည္သူေတြအားလံုးလည္း သိသင့္တယ္လို႔ ယူဆ လို႔ MERS ေရာဂါအေၾကာင္း အေရးႀကီးတဲ့ သိေကာင္း စရာအခ်က္အ လက္ေတြကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
MERS ေရာဂါဆိုတာဘာလဲ MERS ေရာဂါရဲ႕ အရွည္ကေတာ့ Middle East
Respiratory Syndrome ပါ။ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ေရာဂါတစ္ခုပါ။
Middle East
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေပါ့။ ဒီေရာဂါဟာ အေရွ႕အလယ္ ပိုင္းကစခဲ့တဲ့ ေရာဂါျဖစ္လို႔ပါ။
Respiratory
ရက္စ္ပိုင္ေရထရီ ဆိုတာကေတာ့ အသက္႐ွဴလမ္း ေၾကာင္းေပါ့။ ဒီေရာဂါဟာ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ကို ထိခိုက္ၿပီး အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။
Syndrome
ဆိုတာကေတာ့ ေရာဂါစုေပါ့။ ဥပမာေျပာရမယ္ ဆိုရင္ အသက္႐ွဴက်ပ္မယ္၊ ဝမ္းေလွ်ာမယ္ ဆိုတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာအစုကို ေခၚတာေပါ့။
MERS ဟာ ကို႐ိုနားဗိုင္းရပ္စ္ (Corona Virus) ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ေရာဂါပါ။ ဒီေရာဂါပိုးကို ပထမဆံုး ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏိုင္ငံမွာ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ တာပါ။
ဒါေၾကာင့္မို႔ MERS ေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကိုေတာ့ MERS - CoV လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကို႐ိုနားဗိုင္းရပ္စ္ဆိုတာကေတာ့ သာမန္ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္း ဆိုးေရာဂါကေနSARS ေရာဂါအထိ ျဖစ္ႏိုင္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြပါ။
အားလံုး ကိုျပန္ၿပီး ၾကည့္လိုက္မယ္၊ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ ဆိုလိုက္မယ္ဆိုရင္MERS ဆိုတာ Middle East Respiratory Syndrome အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ပ်ံ႕႔ႏွံ႕ လာတဲ့ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ထိခိုက္မႈေရာဂါစုလို႕ ေခၚရမွာေပါ့။
MERS ေရာဂါဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ေနတာလဲ
ယေန႔အထိMERS ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ကေတာ့ -
အေရွ႕အလယ္ပိုင္း
- ေဂ်ာ္ဒန္၊ ကူဝိတ္၊ အိုမန္၊ ကာတာ၊ ေဆာ္ဒီ အာေရးဗီးယား၊UAE ၊ ယီမင္ ဥေရာပ
- ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ ယူေက အာဖရိက
- တူနီးရွား၊ အီဂ်စ္ အာရွ
- ကိုရီးယား၊ တ႐ုတ္၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ အေမရိက
- ယူအက္စ္ေအ၊ အေမရိကန္
MERS ေရာဂါရဲ႕ လကၡဏာေတြက ဘာလဲ အဓိကလကၡဏာေတြကေတာ့-
ဖ်ားမယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ အသက္႐ွဴက်ပ္မယ္ ဆိုတဲ့ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ထိခိုက္မႈ လကၡဏာေတြ ပါပဲ။ သိပ္ဆိုးလာတဲ့အခါမွာေတာ့ အသက္လံုးဝမ ႐ွဴႏိုင္ ေတာ့တဲ့ (Respiratory failure) ရၿပီး စက္နဲ႔ အသက္ ႐ွဴရတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ ဟာ ေအာက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အေျခအေန မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကုိ ဆိုးဆိုးရြားရြားျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
- ကိုယ္ခံအားနည္းေနတဲ့လူေတြ
- အသက္ၾကီးတဲ့လူေတြ
- နာတာရွည္ေရာဂါရွိတဲ့လူေတြ ဥပမာ- ဆီးခ်ိဳ ေ ရာဂါ
- ကင္ဆာလူနာ
- နာတာရွည္အဆုတ္ေရာဂါ MERSေရာဂါပိုး ဘယ္လိုကူးစက္လဲ
- ဘယ္လိုကူးစက္တယ္ဆိုတာ ေသခ်ာမသိပါ။
- အေရွ႕အလယ္ပိုင္း Middle East မွာေတာ့
ေရာဂါပိုးရွိတဲ့ ကုလားအုပ္ေတြကေန ကူးစက္
ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
- အခုျဖစ္ေနတဲ့ MERS ကပ္ေရာဂါၾကီးမွာ ေ တာ့ လူနာေတြကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရင္းကေန ကူးစက္တာပါ။ MERS ေရာဂါဟာ ကူးစက္လြယ္လား
- ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။
- ဒါေပမယ့္ လူတစ္ေယာက္ကေန တစ္ေယာက္ ကူးစက္ဖို႕ မလြယ္ေသးပါဘူး။
- ဒါေပမယ့္ အကာအကြယ္မရွိဘဲ လူနာ ေ တြကို ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကူးမွာေပါ့။ MERS ေရာဂါ ဘယ္ကစတာလဲ
- အဓိက ကူးစက္မႈစတာကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေ တာ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသမွာရွိတဲ့ ကုလားအုပ္ေတြကေနစၿပီး လူေတြကို ပ်ံ႕ႏွံ႕ တာပါ။
MERS ကာကြယ္ေဆးရွိလား
- ယေန႕ထက္တိုင္ MERS ကာကြယ္ေဆး မရွိပါ။
MERS ေရာဂါကို ဘာေဆးနဲ႕ ကုမွာလဲ
- MERS ေရာဂါကို ကုတဲ့ေဆးမရွိပါ။ လူနာ
ကို သက္သာေအာင္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ကုသ တာပဲရွိပါတယ္။
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ကေန MERS ေရာဂါေၾကာင့္ ခရီးသြားကန္႕သတ္မႈေတြ ရွိပါသလား
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔က ဒီေန႔အထိေတာ့ ဘယ္ ႏိုင္ငံကို မသြားသင့္ဘူးဆိုတဲ့ ခရီးသြားကန္႔သတ္ခ်က္ မထုတ္ျပန္ေသးပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ MERS ဘယ္လိုကူးစက္မွန္း ေသခ်ာမသိ၊ ကုသစရာေဆး မရွိ၊ ကာကြယ္ေဆး မေပၚေသးတဲ့MERS ေရာဂါဟာ ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္မလာဘူး လို႔ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ခုလို ကိုရီးယား တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ကူးစက္ၿပီး လူနာ ၁ဝ ေယာက္ေက်ာ္ အသက္ဆံုး႐ွံဳး ျပီး လူေပါင္းရာေက်ာ္ ေရာဂါကူးစက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံနဲ႔ အကူးအလူး အဆက္အဆံမ်ားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အထူးသတိထားရမယ့္ အေျခ အေနမွာရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။MERS ေရာဂါ လူနာမ်ား ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္လာမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေဆး႐ံုမွာ ထားလို႔ ဘယ္လိုကုၿပီး ေရာဂါမပ်ံ႕ႏွံ႔ေအာင္ ဘယ္လို ကာကြယ္မွာလဲဆိုတာကို အခုကတည္းက ၾကိဳတင္ စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
(ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ Global Alert and Response (GAR) MERS – CoV Disease Outbreak News (၉-၆-၂ဝ၁၅)ထုတ္ စာေစာင္အား ကုိးကားေရးသားထားပါတယ္။)
MOIေဒါင္းမာန္ဟုန္မွ
