အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama နဲ႔ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ Park Geun-hye တို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုစဥ္ (၇ ေမ ၂၀၁၃) |
ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အတုယူၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား (Barack Obama) က ေျမာက္ကိုရီးယားကို တိုက္တြန္းေျပာၾကားပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုသားညြန္႔ဦး တင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ၅ ရက္ၾကာခရီး ေရာက္ရိွေနတဲ့ ေတာင္ ကိုရီးယား သမၼတ ပခ္ ဂြန္ ေဟဲး (Park Geun-hye) နဲ႔ အဂၤါေန႔တုန္းက ျပဳလုပ္တဲ့ ပူးတဲြ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္းမွာ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာၾကားသြားတာပါ။
အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကုိရီးယား ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး အဂၤါေန႔ကလုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းမွာေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားကိစၥနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ၾကမလဲဆိုတာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ ျမန္မာကို ဥပမာယူၿပီး ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ လမ္းဖြင့္ဖို႔ သမၼတ အိုဘားမားက အဂၤါေန႔ ပူးတဲြသတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာသြား ပါတယ္။
“ေျမာက္ကုိရီးယားအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလို တိုင္းျပည္ေတြက အျဖစ္အပ်က္ အေျခအေနေတြကို အတုယူသင့္တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အခုဆိုရင္ အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သံတမန္ေရး ဆက္ဆံမႈေတြ ပိုၿပီး တိုးလုပ္လာေနပါၿပီ။”
အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာကို အတုယူဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ကာလေတြတုန္းကလည္း မၾကာမၾကာ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ပိုတိုးလာသလို၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔လည္း အရင္လို မဟုတ္ဘဲ ဆက္ဆံေရး အေတာ္ အဆင္ေျပလာပါတယ္။
ေတာင္ကိုရီးယားဟာ အရင္တုန္းက ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံၿပီး ကုန္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္တာ ရိွခဲ့ေပမဲ့၊ အခုေနာက္ပိုင္း ဆက္ဆံမႈေတြ ပိုက်ယ္ျပန္႔လာပါတယ္။
ေတာင္ကိုရီးယား ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ သတၳဳမိုင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ဆက္သြယ္ေရး စတဲ့ လုပ္ငန္း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္၀င္စားေနၾကတယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယား တာ၀န္ရိွသူေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ စာရင္းအရဆိုရင္ ေတာင္ကိုရီးယား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ငန္း ၄၈ ခုရိွၿပီး၊ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ ဒႆမ ၉ ဘီလီယံ ရိွတယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရ ကိန္းဂဏန္းေတြမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးသစ္ ဖြင့္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈအခ်ိဳ႕ကို ယာယီဆိုင္းင့ံလိုက္ၿပီး၊ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ေငြေၾကး ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။
မၾကာခင္ကဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရပိုင္း တာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ သူတို႔ မိသားစု၀င္ေတြကို အေမရိကန္ ျပည္၀င္ခြင့္ ဗီဇာ ပိတ္ပင္ထားတာေတြကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေရးယူမႈ ဥပေဒ အေတာ္မ်ားမ်ားက ယာယီ ဆိုင္းငံ့ထားတဲ့ သေဘာမွာရိွၿပီး၊ အားလံုးဟာ ဥပေဒအရ တည္ရိွေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အခုလို အေရးယူမႈေတြကို ဥပေဒအတိုင္း ဆက္ထားတာဟာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ရိွတာကို အသိအမွတ္ျပဳေပမဲ့ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရိွေသးတယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ တာ၀န္ရိွသူေတြက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီအထဲမွာေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္ေရးဆက္ဆံမႈကိစၥ သတိေပးခ်က္လည္း တစ္ခု အပါအ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။