(ဟြာလ္ငိုသား)။ ။ ခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စုတစ္ခုျဖစ္ေသာ ဟြာလ္ငို မ်ဳိးႏြယ္၏ သမုိင္းအေမြအႏွစ္ “KUTPUI” ပြဲေတာ္ကို မတ္လ ၄ ရက္ေန႔က စတင္ၿပီး ကေလးၿမိဳ႕တြင္ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပလ်က္ရွိၾကသည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ၊ကေလးၿမိဳ႕၊ စမ္းၿမိဳ႕ရပ္ကြက္ရွိ စေတာမ္ အားကစားကြင္းတြင္ မတ္လ ၄ ရက္မွ ၅ ရက္ေန႔အထိ ၂ ရက္တာ က်င္းပျပဳလုပ္လ်က္ရွိေသာ အဆိုပါပြဲေတာ္ကို ဗဟိုဟြာလ္ငိုစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအသင္း (Hualngo Literature and Cultural Association) မွ ႀကီးမွဴးက်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဟြာလ္ငို ခ်င္းမ်ဳိးႏြယ္၏ သမိုင္းဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈ ရုိးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအစဥ္အလာမ်ား တိမ္ေကာပေပ်ာက္မႈမရွိေစေရး ႏွင့္ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ျမွင့္တင္သည့္ အေနျဖင့္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား က်င္းပႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေသာ ဟြာလ္ငို မ်ိဳးႏြယ္စု ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈ ’’KUTPUI’’ ပြဲေတာ္ကို ျပန္လည္က်င္းပခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ပြဲေတာ္ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ဒု-ဥကၠ႒ ဦးဟြာလ္ဟိုထန္းငါကေျပာသည္။
“ ယခု ဟြာလ္ငိုပြဲေတာ္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းပင္ ခ်င္းျပည္နယ္ Seipui နဲ႔ အနီးတစ္၀ိုက္ေဒသမွာ ၿပဳလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ သမိုင္း ၀င္ပြဲေတာ္တစ္ခုျဖစ္ပါ တယ္၊ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င္းပႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့ၾကဘူး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ KUTPUI ပြဲေတာ္ကို စေတာ့မ္အားကစားကြင္း မွာ ျပန္လည္စတင္ က်င္းပႏိုင္ခဲ့တယ္၊ ခုဒီႏွစ္နဲ႔ဆိုရင္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ျပန္လည္က်င္းပျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္”ဟု သူကေျပာသည္။
ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စု သမိုင္းျဖစ္စဥ္ေလ့လာသူမ်ား၏ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္မ်ားအရ ဟြာလ္ငိုယဥ္ေက်းမႈ ပြဲေတာ္သည္ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၃၅၀ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္ ကတည္းက စတင္ကာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္အထိ ခ်င္းေတာင္ေဒသမ်ားတြင္ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င္းပခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
၁၃၅၀ ခုႏွစ္မွ အစျပဳ၍ စတင္က်င္းပလာခဲ့ေသာ အဆိုပါပြဲေတာ္သည္ ယခုႏွစ္ဆိုလွ်င္ (၆၆၅) ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ေပါင္း (၃၀)အတြင္း က်င္းပႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ရာမွ ယေန႕အသစ္တဖန္ျပန္လည္က်င္းပလာၾကျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
ဟြာလ္ငိုမ်ဳိးႏြယ္စု၏ သမိုင္းအမြအႏွစ္ တိမ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္မႈမရွိေစေရးအတြက္ ၄င္းတို႔၏ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ အႏုပညာစသည့္ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးတမ္း အစဥ္အလာမ်ား ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ကာ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သြားရန္အတြက္ အဓိကရည္ရြယ္ က်င္းပရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဟြာလ္ငိုစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အသင္းမွ ေကာ္မတီ၀င္တစ္ဦးကေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ အျခားလူမ်ိဳးႏြယ္စုအပါအ၀င္ ဟြာလ္ငိုလူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳးအၾကား စိတ္ကြဲျခင္းမႈမရွိေစဘဲ ႏိုင္ငံေတာ္ဒီမိုကေရစီေခတ္ဦးႏွင့္ အတူ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္း ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈမ်ားျဖင့္ မၾကာေသးမီက အတည္ျပဳျပ႒န္းလိုက္သည့္ ဥပေဒပါ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား လက္တြဲညီညီ ရရွိခံစားႏိုင္ေရးကိုလည္း ဦးတည္ထားသည္ဟု သိရသည္။
ယခု ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဟြာလ္ငိုပြဲေတာ္(KUTPUI)တြင္ အျခားခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအပါအ၀င္ လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ရုိးရာ အဆို၊အက ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား အျပန္အလွန္ျပသ ဖလွယ္သည့္အစီအစဥ္မ်ားအျပင္ အားကစားျပိဳင္ပြဲႏွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ားမွ ေဖ်ာ္ေျဖေရးအစီအစဥ္မ်ားကိုလည္း ပါ၀င္မည္ ျဖစ္သည္။
ပြဲေတာ္အခမ္းအနားတြင္ ကေလးၿမိဳ႕နယ္ ဒုရဲအုပ္၊ ကေလးေဒသမွ ခရုိင္/ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာမ်ား၊ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီ စသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ေဒသအသီးသီးရွိ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားလည္း တက္ေရာက္ၾကသည္ဟု သိရသည္။
Khonumthung News Group.
