ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီ ၂၀ ရက္ တနလၤာေန႔က အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ ၂ နိုင္ငံ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားကို မနီလာၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ကြီဇုန္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖုံုး ေအဂြီနယ္ဒိုစခန္းမွာ က်င္းပသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ကာလေတြတုန္းကထက္ အေမရိကန္နိုင္ငံဘက္ကေရာ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံဘက္ကပါ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြ ပိုၿပီး ပါ၀င္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္စစ္ဘက္အရာရွိေတြဟာ မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ရုံးခ်ဳပ္မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး အဲဒီ စစ္တပ္အရာရွိေတြက ဒီပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈဟာ ပိုၿပီးႀကီးမား ဆက္စပ္ အစိတ္အပိုင္းေတြ မ်ားျပားလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၅၀၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၆၅၀၀ ေလာက္ ပါ၀င္ စစ္ေရးေလ့က်င့္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈရဲ႕ လက္ေထာက္ဒါရိုက္တာ ဖိလစ္ပိုင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရိုေဒါလ္ဖို ကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ တျခားႏွစ္ေတြက လုပ္ခဲ့တဲ့ဲ့ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြမွာေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၆၀၀၀ ကေန ၈၀၀၀ ေလာက္ပဲ ပါ၀င္ေလ့က်င့္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။
အေမရိကန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခရစၥတိုဖား မာဟန္နီကလည္း ခု ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြထက္ ပိုၿပီး ဆက္စပ္ အစိတ္အပိုင္းေတြ ပါ၀င္ေနၿပီး ၾကည္းတပ္နဲ႔ ေရတပ္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကို ကုန္းပိုင္း၊ ေရပိုင္း ဆင္းသက္မႈေတြအတြက္ အတူတကြ ေလ့က်င့္ေပးမႈ လည္း ပါ၀င္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ က်ည္အစစ္နဲ႔ ပစ္ခတ္ ေလ့က်င့္မႈ ေတြမွာ ပါ၀င္ေလ့က်င့္ၾကမွာ ျဖစ္သလို အေရးပါတဲ့ စစ္ေရးသတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူမႈ ကိုလည္း ေလ့က်င့္ႀကရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒီႏွစ္ဟာ ႏွစ္နိုင္ငံၾကား ကာကြယ္ေရးသေဘာတူညီမႈသစ္ကို စတင္တဲ့ႏွစ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီ အေမရိကန္နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ ၂ ႏိုင္ငံ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွာ အျငင္းပြားေနတဲ့ေရပိုင္နက္အတြင္း တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈေတြအေပၚ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကို ျပသတာလုိ႔လည္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
အေမရိကန္က ထုတ္ေ၀လိုက္တဲ့အစီရင္ခံစာသစ္မွာ တရုတ္ရဲ႕ ေရတပ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕ေနမႈနဲ႔ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္းက နယ္ေျမ ျပန္လည္ေတာင္းဆိုမႈေတြကိုလည္း အားထုတ္ေဆာင္ရြက္လာေနတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္ေရတပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကေတာ့ တျခားနိုင္ငံေတြက ေတာင္းဆိုေနၾကတဲ့ ကၽြန္းေတြနားမွာ သဲေတြ အႀကီးအက်ယ္ခ်ထား တည္ေဆာက္ ကာကြယ္လာတာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္ကေတာ့ သူရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈ ေတြဟာ ဥပေဒနဲ႔ ညီညြတ္တယ္လို႔ တုံ႔ျပန္ေနပါတယ္။ ဘယ္လိ္ုပဲျဖစ္ျဖစ္ တရုတ္ႏိုင္ငံက စပရက္တေလကၽြန္းနဲ႔ ခီနန္း သႏၱာေက်ာက္တန္းေတြမွာ ေျမဆယ္တင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာသလို ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္၊ ဘရူနိုင္း၊ မေလးရွားနဲ႔ ထိုင္၀မ္ကလည္း ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ ေဒသအတြင္း နယ္ေျမပိုင္နက္ ေတာင္းဆိုမႈ ေတြရွိေနပါတယ္။
မၾကာေသးခင္ကပဲ တရုတ္ႏိုင္ငံက စပရက္တေလကၽြန္းေဒသမွာရွိတဲ့ အျငင္းပြားေနတဲ့ သႏၱာေက်ာက္တန္း ၇ ခုကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ စတင္ႀကိဳးစားလာမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာတာေတြ႔ ရပါတယ္။ အဲဒီသႏၱာေက်ာက္တန္းေတြကို ဖိလစ္ပိုင္ကလည္း ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။
ပူးတြဲစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈ မစတင္ခင္ေလးမွာပဲ ဖိလစ္ပိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြရဲ႕ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂရီဂိုရီယို ပီယို ကက္တာေပါင္က အဲဒီအျငင္းပြားေနတဲ့ေဒသ ဓာတ္ပံုေတြကို ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ၿပီး “အဲဒီ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ေရလုပ္သားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို အႀကိီးအက်ယ္ ထိခိုက္ေစ၊ က်နာ္တို႔ရဲ႕ ကမ္းေျခေစာင့္တပ္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ထိခိုက္ေစသလို က်ေနာ္တို႔ ေရတပ္ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြကိုလည္း တကယ့္ကို ထိခိုက္လာေစနိုင္တယ္ဗ်”လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒါေတြကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက လုပ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ ၂ ႏိုင္ငံ ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ ဘာလို႔ အင္အား ပိုၿပီးသံုး ဆက္စပ္လႈပ္ရွားမႈေတြ ပိုၿပီး ဘာလို႔ ထည့္သြင္းလာရတယ္ဆိုတာအတြက္ တကယ့္လက္ေတြ႔ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြ ျပဳလုပ္တာဟာ ပူးတြဲျပဳလုပ္တဲ့ နိုင္ငံေတြ အားလံုးရဲ႕အက်ိဳးစီးပြားပါပဲ။
ဥပမာ – အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ အႀကီးဆံုးႏိုင္ငံစံု ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈႀကီးျဖစ္တဲ့ ေကာ္ဘရာဂိုလ္း (Cobra Gold)ဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ထိုင္း စစ္ေရးဆက္ဆံေရးရဲ႕ တကယ့္ အဖိုးထိုက္တန္ တန္ဖိုးထားတဲ့အရာ ထိုင္းလက္နက္ကိုင္တပ္ေတြရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ျမွင့္တင္ ေပးေနတဲ့အရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါသာမကပဲ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမွာ စစ္ေျမျပင္ေလ့က်င့္မႈ၊ ႏိုင္ငံစုံတပ္ဖြဲ႔ စီမံခ်က္ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္မႈ ေလ့က်င့္ခန္းနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ ဒါမွမဟုတ္ ကပ္ေဘးကယ္ဆယ္ေရးေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ ပါ၀င္ေလ့က်င့္ရတဲ့ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံအတြက္ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးရွိေစပါတယ္။
စီမံခ်က္ ခ်မွတ္မႈ ေလ့က်င့္ခန္းမွာဆိုရင္ ပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံစံုတပ္ဖြဲ႔က အရာရွိေတြဟာ ကြန္ပဴ်တာကေန သဏၭာန္လုပ္ သရုပ္ေဆာင္ လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ရတဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈနဲ႔ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးပံုစံေတြကို အသား က် လုပ္ေဆာင္တတ္လာႀကပါတယ္။
အဲဒီ ပူးတြဲေလ့က်င့္မႈရဲ႕ တန္ဖိုးကို မၾကာခင္က ပ်က္က်သြားခဲ့တဲ့ မေလးရွား ေလေၾကာင္းလိုင္း အမွတ္ ၃၇၀ ရွာေဖြမႈမွာ ေဒသတ၀ွမ္း ရွာေဖြမႈကို ႏိုင္ငံစံုတပ္ဖြဲ႕ေတြ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တာကို ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ပူးတြဲေလ့က်င့္မႈမွာ အေမရိကန္အပါအ၀င္နိုင္ငံ ၆ နိုင္ငံက ေဆးတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၈၀ က အေျခခံေဆးပညာ၊ ကေလးကုသမႈ၊ သြားဘက္ဆိုင္ရာ၊ မ်က္စိစမ္းသပ္မႈ၊ တိရိစာၦန္ကုသမႈ နဲ႔ ေဆး၀ါးဘက္ဆိုင္ရာ ပညာရပ္ေတြကို ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြကို ေလ့က်င့္သင္ႀကားေပးခဲ့ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအျပင္မွာ အေရးႀကီးတဲ့ လိုအပ္မႈရွိတဲ့ေနရာေတြမွာ အင္ဂ်င္နီယာရင္းစီမံကိန္း ၈ ခုကိုလည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ပါေသးတယ္။
ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒီလို ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမ်ိဳးဟာ စစ္သားေတြကိုသာ မဟုတ္ဘဲ လက္ခံ က်င္းပခြင့္ရတဲ့ႏိုင္ငံက ျပည္သူလူထုအတြက္ပါ အတိုင္းအတာတခုထိ အက်ိဳး ရွိေစခဲ့တယ္ ဆိုတာပါ။
အဲဒီ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈႀကီးကို လက္ခံက်င္းပခြင့္ရေနတဲ့ ထိုင္းနိုင္ငံ မွာ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေမ၂၂ ရက္မွာ အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္က အဲဒါကို ကန္႔ကြက္တဲ့အေနနဲ႔ သူ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ထိုင္းစစ္တပ္ကို ေထာက္ပံ့ဖို႔ လ်ာထားတဲ့ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာအကူအညီ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃.၅ သန္း ျဖတ္ေတာက္ပစ္ လိုက္ပါတယ္။ ေကာ္ဘရာ ဂိုလ္း ပူးတြဲ စစ္ေရးေလက်င့္မႈႀကီးကိုလည္း ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ဖို႔ စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဆင့္ေလ်ာ့ခ် ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး လူသိရွင္ႀကားလည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ထိုင္းနိုင္ငံဟာ သူ ပံုမွန္ရွိေနတဲ့ အက်ိဳးစီးပြား အေတာ္မ်ားမ်ား ဆံုးရံႈးသြားခဲ့ရၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ကေတာ့ သူအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အေမရိကန္ နိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းေတြနဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေလးေပးတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို အားျဖည့္ေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားတဲ့အက်ိဳးကို ရရွိသြားခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီလိုမ်ိဳး အေမရိကန္နိုင္ငံနဲ႔ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ လုပ္ခ်င္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ အက်ိဳးစီးပြားအရပါ။ အေမရိကန္ကလည္း သူရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးစီးပြားအရ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြကို သူရဲ႕ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အေရခြံလဲအစိုးရကလည္း အေမရိကန္ ေပးလာမယ့္ စစ္ေရးအကူအညီေတြကို ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္လို႔ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္ဖို႔အထိလည္း အက်ိဳးစီးပြားအရ ေမွ်ာ္လင့္ေနမယ္ဆိုတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေကာ္ဘရာဂိုးလ္ ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမွာတုန္းကေတာ့ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ေတြ ေလ့လာသူ အျဖစ္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရလာခဲ့ပါၿပီ။ တရုတ္ကေတာ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တျခားအေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္တဲ့ အာဆီယံေဒသက ထိုင္းနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကက ျပည္သူလူထုေတြ အေတာ္အတန္ အက်ိဳးစီးပြား ရရွိခံစားရသလို က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက ျပည္သူလူထုေတြဆီကို ဒီအက်ိဳးစီးပြားေတြ စီးဆင္းလာဖို႔ကေတာ့ သိပ္ေမွ်ာ္လင့္စရာ မရွိပါလွပါဘူး။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက စစ္အေရခြံလဲအစိုးရဟာ ခုခ်ိန္ထိ သူတို႔ စစ္အုပ္စုေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကိုပဲ ၾကည့္ၿပီး ဘယ္သူေသေသ ငေတမာၿပီးေရာ လုပ္ေနဆဲ ျဖစ္တာကို ေတြ႔ေနရဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ပါပဲ။ ။
ဓာတ္ပုံ – ရုိက္တာ
