အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ သတၱဳသယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ၀င္၊ အန္အယ္လ္ဒီပါတီရဲ႕ ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ကို ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကိစၥ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ မထိခုိက္ေစဘဲ သယံဇာတ ထုတ္ယူသုံးစြဲေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီဗြီဘီက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး တက္လာတဲ့ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တေယာက္ဆုိေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အဓိက issue တခုျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံဆည္စီမံကိန္း ဆက္ၿပီးတည္ေဆာက္ဖို႔ကိစၥကို အဲဒီေဒသခံေတြက ဘယ္လိုသေဘာထားလဲဆိုတာကို ရွင္းျပပါခင္ဗ်။
“က်ေနာ္တို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ေခတ္မီတိုးတက္ခ်င္တာေပါ့။ ေခတ္မီတိုးတက္ခ်င္ေပမယ့္လည္း က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔က လဲလိုက္ရတဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြနဲ႔ မတန္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြက ပိုတန္ဖိုးရွိၿပီးေတာ့ ေနာက္တခါလည္း ျဖစ္မလာႏိုင္ေတာ့တဲ့အတြက္ ပ်က္စီးသြားမယ့္ဟာက ပိုၿပီးတန္ဖိုးရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမစ္ဆံုဆည္ႀကီးကို မေဆာက္ေစခ်င္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ေဆာက္လိုက္မယ္ဆုိရင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္စီးသြားမယ့္အတြက္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ကခ်င္ျပည္နယ္သူ ျပည္နယ္သားေတြတင္ မကဘူး၊ ဗမာျပည္တျပည္လံုးလည္း ဒါကိုေတာ့ လက္ခံမယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ပါဘူး။”
ဒါေပမယ့္ အခု အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီစီမံကိန္းႀကီးကို ျပန္စဖို႔ တ႐ုတ္ကေနၿပီးေတာ့ နည္းနည္း ေလသံပစ္လာတာေတြလည္း ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီစီမံကိန္းကို တရား၀င္အစိုးရက ရပ္ဆိုင္းမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုစိန္ေခၚမႈေတြမ်ား ႀကံဳေတြ႔ရမယ္လို႔ ထင္ပါလဲ။
“က်ေနာ္တို႔လည္း အဲဒါကို စဥ္းစားထားတာေပါ့။ တ႐ုတ္နဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ့၊ တ႐ုတ္လည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔က အိ္မ္နီးနားခ်င္းဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ဗမာျပည္က တျခားေနရာ ေရႊ႕သြားလို႔မွ မရတာ။ သူတို႔နဲ႔ေတာ့ အၿမဲတမ္း ထိေတြ႔ေနရမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္လဲ ညီအစ္ကိုလိုစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ျဖစ္ပ်က္တဲ့ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ျပန္လည္စိစစ္ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့မွ ျပန္လုပ္ရင္ေတာ့ ပုိၿပီးေသခ်ာမယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီ သန္း ၃၆၀၀ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔က မေပးႏိုင္တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဗမာျပည္တျပည္လုံးက ေလ်ာ္စရာမလုိဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဖားကန္႔ေဒသ တခုတည္းနဲ႔တင္ က်ေနာ္တို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္တခုတည္းနဲ႔တင္ ေလ်ာ္လို႔လည္း ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မိတ္မပ်က္ ေဆြမပ်က္ ဘယ္လုိလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲဆုိတာ သူတို႔နဲ႔ အေကာင္းဆုံး ညႇိႏႈိင္းရမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ကခ်င္လူထုကေတာ့ လံုး၀ကို သေဘာမတူဘူးလို႔ က်ေနာ္ၾကားသိထားရပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ဆီကေန ထုတ္ယူသြားတဲ့ သစ္ေတြ၊ ေက်ာက္စိမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္၊ တရားမ၀င္ေပါ့ဗ်ာ။ ထို႔အတူ ျမစ္ဆံုႀကီးက ရပ္ေနတယ္ ဆုိေပမယ့္လည္း ျမစ္ဆံုကေနၿပီးေတာ့မွ ေျမႀကီးေတြ၊ ေက်ာက္ေတြကို ခုထိ သယ္ေနတုန္းပါပဲ။ ဒါေတြဟာလည္း က်ေနာ္တို႔တင္မကပါဘူး၊ တတိုင္းျပည္လံုး မကပါဘူး၊ တကမာၻလံုးကလည္း သိေနပါတယ္။ ဒီဟာေတြကလည္း သူတို႔ ဘာေတြလုပ္ၾကတယ္ ဆုိတာေတာ့ မသိဘူး။ နည္းပညာအားနည္းတဲ့အတြက္ ဒီေျမႀကီးထဲမွာ ဘာေတြပါသြားတယ္၊ ဒီေက်ာက္ခဲထဲမွာ ဘာေတြပါသြားတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ မသိဘူး။ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔ထုတ္ယူတာေတာင္မွ သန္း ၃၆၀၀ မကဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္ဗ်ာ။”
ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းက သမၼတဦးသန္းစိန္လက္ထက္မွာ ယာယီရပ္ထားတာပဲ ရွိေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီဆည္စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္ဘက္က တစံုတခု ျပန္ေျပာလာလိမ့္မယ္ေပါ့။ အခုေတာင္ နည္းနည္းေျပာလာၿပီ၊ အဲလိုေျပာလာခဲ့လို႔ရွိရင္ အန္အယ္လ္ဒီရဲ႕မူ၀ါဒ ဘယ္လိုအေျခခံမူေတြေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းမယ္လို႔ ထင္ပါလဲခင္ဗ်။
“အခု က်ေနာ္တို႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ စျဖစ္ခါစဆိုေတာ့ အာဏာေတာ့ မရေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။ လႊတ္ေတာ္ေတာ့ ရထားၿပီေပါ့။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံတကာက က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔ပါတယ္။ အီးယူနဲ႔ေတြ႔တယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ အေမရိကန္တို႔ေတြ႔တယ္၊ ထို႔အတူ စကန္ဒီေနးဗီးယား ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ေတြ႔တဲ့ေနရာမွာ အေမရိကန္ Department of Energy ဆိုလည္း သူတို႔လာပါတယ္။ သူတို႔က ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကုိ ဘယ္လိုက႑ကေန ကူညီေပးရမလဲ၊ ဘယ္လိုနည္းပညာေတြ ေပးရမလဲ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ဆီမွာ တုိင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးဆံုး လိုအပ္တဲ့ဟာေတြ တင္ျပပါဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္တယ္။ ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ လာလိုက္လို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ကို ကူညီဖို႔၊ ေထာက္ပံ့ဖို႔ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ေတာ့ဗ်ာ ကမာၻမွာ ဒုကၡအေရာက္ဆံုးႏိုင္ငံ ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔က အမ်ားႀကီး ကူညီခ်င္ၾကတယ္။ အဲဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အိမ္နီးနားခ်င္းျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္က က်ေနာ္တို႔ကို အေႂကြးေတာင္းသလို တခါလာလည္း ဒီျမစ္ဆံုဆည္လုပ္မယ္၊ တခါလာလည္း ျမစ္ဆံုဆည္လုပ္မယ္နဲ႔ သူတို႔က မဟာမိတ္အေနနဲ႔ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ကတည္းက လုပ္ထားခဲ့တာ။ ဒါေပမယ့္ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ကြန္ျမဴနစ္ဆုိတာကေတာ့ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကို အေျခခံၿပီးမွ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ တုိင္းျပည္ႀကီးပါ။ အခု က်ေနာ္တုိ႔က ျပန္ေျပာမယ္ဆုိရင္ ဒီကြန္ျမဴနစ္ႀကီးဟာ ကမာၻမွာ ေဖာက္ျပန္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ႀကီးျဖစ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ဟာ အာဏာရွင္ေတြ၊ ဖက္ဆစ္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ ျပည္သူလူထုကို ႏွိပ္ကြပ္ေနတဲ့ အစိုးရလား၊ သုိ႔တည္းမဟုတ္ ပစၥည္္းမဲ့လူတန္းစားေတြကိုပဲ ျပန္ႏွိပ္ကြပ္ေနတဲ့ ဖက္ဆစ္စနစ္ႀကီးလား၊ သူတုိ႔ဟာ ဘူဇြာေတြလုိ ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ ေဖာက္ျပန္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံႀကီးတႏိုင္ငံလို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတုိ႔ဟာ ဖက္လဲတကင္း က်ေနာ္တုိ႔ကို ေဆြမ်ဳိးေပါက္ေဖာ္ဆုိၿပီးမွ ကူညီရမယ့္အစား က်ေနာ္တုိ႔ကို အဲဒီလုိခ်ည္းပဲ ေျပာမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔လည္း သူတုိ႔ရဲ႕၊ ဒါကေတာ့ ျပည္သူအခ်င္းခ်င္းေတာ့ အားလုံးနားလည္မႈရွိပါတယ္၊ တက္လာတဲ့အစိုးရအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ႏုိင့္ထက္စီးနင္းလုပ္ေနတာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လုံး၀ မႀကိဳက္ပါဘူး။ သူတို႔ေျဖရွင္းခ်င္တယ္ ဆုိလို႔ရွိရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ေနာက္မွာေတာ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ ကမာၻႀကီးတခုလံုး ရပ္တည္ေနပါတယ္။ ကမာၻႀကီးက ဘယ္လိုပဋိညာဥ္ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုဥပေဒေတြနဲ႔ဆိုတာ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔က လမ္းေၾကာင္းမွန္အတိုင္း ေလွ်ာက္လို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေနပဲ တကမာၻလံုးက ရပ္တည္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥႀကီးက လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ပဲ အႏိုင္ရမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးလက္ထက္တုန္းက မတရားခ်ဳပ္ထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြ က်ေနာ္တို႔လည္း မသိႏိုင္ဘူး။ အဲဒီစာခ်ဳပ္ေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ကမာၻ႔ပဋိညာဥ္နဲ႔ တြက္ၾကည့္ရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ဘက္ကပဲ အႏိုင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”
က်ေနာ္ ေနာက္သိခ်င္တဲ့ အခ်က္တခုက က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ေတြကို ထုတ္ယူသံုးစြဲရမွာေတာ့ မွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုသံုးစြဲတဲ့အခ်ိန္မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို မထိခိုက္ေအာင္ ဘယ္လိုထုတ္ယူမလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီက ဘယ္လို မူ၀ါဒေတြမ်ား ခ်မွတ္ထားတာ ရွိပါသလဲခင္ဗ်။
“က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လိုမူ၀ါဒ ခ်မွတ္ထားသလဲဆိုေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔အစိုးရ မတက္ခင္ေပါ့ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာပဲ သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနကေန ဇန္န၀ါရီလ ၂၉ ရက္က ေက်ာက္စိမ္းထုတ္ေဖာ္ေရး ဥပေဒကို ထုတ္လိုက္တယ္။ ဥပေဒေတာ့ ထုတ္လိုက္ၿပီ၊ နည္းဥပေဒကေတာ့ က်န္တာေပါ့ဗ်ာ။ နည္းဥပေဒက်ေတာ့ သူက ဘယ္လိုလုပ္သလဲဆိုေတာ့ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္အသင္း ဥကၠ႒ေတြကေန ဥပမာ ဖားကန္႔ဆို ဖားကန္႔၊ ေမာ္လူးေမာ္ဟန္ဆို ေမာ္လူးေမာ္ဟန္ဘက္၊ ခႏၱီးဆို ခႏၱီးဘက္ေပါ့။ မႏၱေလးဆိုလည္း မႏၱေလးဘက္ အဲဒီဘက္ကေနၿပီးေတာ့ နည္းဥပေဒေတြဆြဲၿပီးေတာ့မွ ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္းမွာ တင္ရမယ္၊ ဧၿပီမွာ အၿပီးတင္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔တင္ဖို႔လည္း ႀကိဳးစားေနၾကပါၿပီ။ အခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း ဆြဲၿပီးလို႔ တင္ဖို႔ရာအတြက္ အကုန္လံုး တာစူၿပီးေတာ့မွ ညိႇႏႈိင္းေနၾကတယ္ေပါ့။ အဲဒီဟာ ဘယ္ကိုတင္မလဲဆိုေတာ့ သူတို႔က သယံဇာတနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ၀န္ႀကီးဌာနကို တင္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။ မတင္ခင္မွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ရွိတယ္။ အဲဒီမွာရွိတဲ့ သယံဇာတနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို တင္ရမွာေပါ့။ အဲဒီကိုတင္မယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ မတင္ခင္မွာ က်ေနာ္တို႔က အစုအဖြဲ႔ေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအစုအဖြဲ႔ေလးေတြနဲ႔ ေကာ္မတီေလးေတြရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ ဥပေဒတရပ္ ေပၚထြန္းေအာင္လို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ တင္မယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို တင္တာကိုလည္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က ကန္႔ကြက္စရာ မရွိေပါ့ဗ်ာ။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ အတည္ျပဳမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အဲလိုပဲ ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။”
တ႐ုတ္အစိုးရက ျမစ္ဆံုဆည္ကို ဘာေၾကာင့္ အရမ္းျပန္ၿပီးေတာ့ လုပ္ခ်င္ေနရတာလဲ။ သူတို႔အတြက္ ဘယ္ေလာက္အက်ဳိးအျမတ္ မ်ားႏိုင္မယ္လို႔ ထင္လဲခင္ဗ်။
“ဒါကေတာ့ဗ်ာ က်ေနာ္တုိ႔ သိတာေပါ့။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနားကပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံအားလံုးက အကုန္လံုး ဒုကၡေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြခ်ည္းပဲ။ ေတာင္ဗီယက္နမ္၊ ေျမာက္ဗီယက္နမ္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ထို႔အတူ ကေမာၻဒီးယားေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ဆံုးဆိုလို႔ရွိရင္ လာအိုမွာေတာင္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သြားတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဟုိတုန္းကေတာ့ သူတို႔မင္းသား အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ႏုိင္ငံေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံလည္း အခုမွ ဒီမိုကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးစႏိုင္ငံေလးကို သူတို႔က အႏၱရာယ္နဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသလားေတာင္ က်ေနာ္တို႔ မသိပါဘူး။ ဒီဟာေတြကလည္း ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီရပ္တည္ခ်က္ကို လိုအပ္မယ္ဆိုရင္ ကမာၻႀကီးကပါ ေထာက္ခံဖို႔ လိုေနပါၿပီဆိုတာ က်ေနာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ဒီကိစၥကို တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔က အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ တခုတည္းတင္မကဘဲနဲ႔ ျပည္သူလူထုရဲ႕ သေဘာထားဆႏၵေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ျပသတဲ့ နည္းလမ္းေတြကို သံုးဖို႔ေရာ လိုအပ္မလားခင္ဗ်။
“ဒါေတြက သိပ္မလိုေတာ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တိုင္းျပည္ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ ဒါေတြ ဆႏၵျပေနလို႔ မရဘူး။ ကမာၻႀကီးနဲ႔ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းမွသာ က်ေနာ္တို႔ ရမွာပါခင္ဗ်။”
DVB
