မိဖုရား၀တ္စံု
အမ်ိဳးအစား
- မိဖုရားဝတ္႐ံု အခ်ိန္ကာလ - ၁၈၆၀ ဝန္းက်င္ ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၲေလး ၊
ျမန္မာ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ႏိုင္ငံျခားျဖစ္ ဖဲသား၊ ပုဇြန္ဆီေရာင္၊
အစိမ္းေရာင္ ၊ ေရႊ ၊ ေငြ ၊ စီးကြင့္၊ ေဘာ္ၾကယ္၊ နန္းၾကိဳး စတာေတြကို
အသုံးျပဳ၍ စီရင္ခ်ဳပ္ထားေသာ ေရႊခ်ည္၊ ေငြခ်ည္ထိုး ဝတ္႐ံု။ လက္ရွိတည္ေနရာ -
ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IM.45 to C, E, F-1912 ျပတိုက္မႉးေတြရဲ့အဆိုအရ
မင္းတုန္းမင္း ( ၁၈၅၃-၁၈၇၈ ) ဟာ သူ႕ရဲ့မိဖုရားေတြထဲက တစ္ပါးအတြက္
ရည္ရြယ္ျပီး ဒီ ဝတ္႐ံုေတာ္ကို ခ်ဳပ္လုပ္ေစခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႕ဆို ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ေျပာစရာေပၚလာျပန္တယ္။ ဘယ္မိဖုရားလဲ။ ေရႊတိုက္ေတာ္စာရင္း (
Official Records ) အရ မင္းတုန္းမင္းမွာ တရားဝင္အမည္ေပါက္ မိဖုရား ၆၀
ရွိပါတယ္။ အမည္မေပါက္တဲ့ သာမန္ ေဆာင္ရမိဖုရား ၊
ကိုယ္လုပ္ေတာ္ဆိုတာေတြလည္းရွိပါ ေသးတယ္။
တင္းက်ပ္တဲ့ သက္ဦးဆံပိုင္ စည္းကမ္းေတြနဲ႕ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကုန္းေဘာင္
နန္းတြင္းမွာ ခစားသူေတြေရာ၊ ဝတ္စားဆင္ယင္ထားတဲ့ ဝတ္႐ံု ကြဲပါတယ္။
ဝတ္႐ံုမွာ အလွဆင္ထားတဲ့ အရာ တစ္ခုျခင္းဆီမွာ
သီးျခားအဓိပၸါယ္ေဖာ္ေဆာင္တာရွိသ လို
ရာထူးအဆင့္တန္းကိုပါ ေဖာ္ျပတယ္။ ( သက္ဦးဆံပိုင္ ဘုရင္စနစ္ ဆိုတဲ့အတိုင္း
ဘုရင္မထင္ရင္ မထင္သလို ဝတ္ထားတဲ့ ဝတ္႐ံု၊ ရာထူး နဲ႕ ေနာက္ဆုံး အသက္ပါ
အခ်ိန္မေရြးဆုံးပါးရေလ့ရွိတယ္) ကိုလိုနီေခတ္ဦးပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ
အမူ႕ထမ္းခဲ့တဲ့ အရာရွိတစ္ဦးမွ ဒီမိဖုရားဝတ္စံုကို ဝယ္ယူခဲ့တာပါ။ သမိုင္းဆရာ
၊ ရာဇဝင္ဆရာ အေတာ္မ်ားမ်ားက ကုန္းေဘာင္ရာဇဝင္အေၾကာင္းေရးထား တာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနျပီမို႕ အက်ယ္မေရးေတာ့ပါ။ ျမန္မာဘုရင္ရဲ့ နန္းတြင္း ပစၥည္းနဲ႕ ရတနာေတြဘယ္လိုေပ်ာက္ကုန္တယ္ဆိုတ ာကိုေတာ့
သမိုင္းဆရာ ၊ ရာဇဝင္ဆရာေတြ သတိမထားမိဘူးထင္ပါတယ္။ ဒါေပသိ ႐ုရွား လူမ်ိဳး
ပါဠိ နဲ႕ သကၠတပညာရွင္ အိုင္ဗင္ ပဗလိုဗစ္ မိဖ္နယယ့္ (Ivan Pavlovich Minaev
1940- 1890 ) ရဲ့ ေန႕စဥ္ေရး မွတ္တမ္းအရ သီေပါမင္း မႏၲေလးကေန
ပါေတာ္မူျပီးေနာက္ ၅၇ ရက္ေျမာက္ေန႕မွာ ဘုရင့္နဲ႕ မိဖုရားအသုံးေဆာင္အပါဝင္
"နန္းတြင္းပစၥည္း" ေလလံပြဲတစ္ခုကို စေလဒင္ ဦးေဆာင္ျပီးလုပ္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
By: ျမန္မာျပည္မွျမန္မာလူမ်ဳိး