ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ၿမိဳ႕ ျမန္မာမိသားစုမ်ားရဲ႕ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားေပးေနစဥ္။ (ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္၊ ၂၀၁၂။) |
ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို သတိနဲ႔ ၾကည့္ဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုခရီးစဥ္ထဲက ေနာက္ဆံုးၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ Los Angeles ၿမိဳ႕မွာ ျမန္မာ မိသား စုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခုလိုေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုိ Federal ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ အျဖစ္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္အလားအလာ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ အက်င့္ေပ်ာက္ေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ ေပးသင့္တဲ့အကူအညီေတြအေၾကာင္း စတဲ့ က႑မ်ဳိးစံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖၾကားခဲ့ပါ တယ္။ Los Angeles ၿမိဳ႕၊ Convention Center မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာမိသားစုနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတြ႔ဆံုပြဲအေၾကာင္း မစုျမတ္မြန္က ဆက္ေျပာျပပါမယ္ရွင္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုခရီးစဥ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးျဖစ္တဲ့ Los Angeles ၿမိဳ႕မွာ ျမန္မာမိသားစုေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔ရဲ႕ အေမရိကန္ခရီးစဥ္မွာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ႀကိဳဆိုၾကတဲ့ အတြက္ စိတ္ခြန္အားေတြျဖစ္ေစခဲ့တယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ဒီကိုလာရတာ ပထမဦးဆံုးေတာ့ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်မ ေက်နပ္ပါတယ္။ ေက်နပ္ပါတယ္ ဆိုတာ က ေစာေစာက ရွင္းျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ဒီကိုလာတာ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွစ္ခုရွိတယ္။ တစ္ခုကေတာ့ က်မတို႔ကို ကူညီမ,စေပးခဲ့တဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာဖို႔၊ အဲဒါ တခ်ဳိ႕ကို ကိုယ္တုိင္ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုတာ ေျပာႏုိင္ခဲ့လို႔ အမ်ားႀကီး အားရပါတယ္။
ေနာက္ တခုကေတာ့ က်မတို႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနကို ရွင္းျပတယ္။ အဲဒီဟာလည္း အေတာ္အတန္ အားရေလာက္ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးေတာ့ ႏွံ႔ေအာင္ မသြားႏုိင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ လည္း အေရးႀကီးတဲ့ေနရာေတြ၊ တခ်ဳိ႕ တကၠသိုလ္ေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံ သား အမ်ားစု ေနတဲ့ ေနရာေတြ က်မ ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ က်မ ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရာက္လာ တဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးႏုိင္တဲ့အေျခအေနကို အင္မတန္မွ အားရပါတယ္။
ဒီလို ေမးခြန္းေတြ ယူရတယ္ဆိုတာလည္း အခ်ိန္အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ မို႔လို႔ေပါ့ေနာ္။ တကယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ေတာ့ အုပ္စုေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးရတာကိုေတာင္မွ က်မက ပိုသေဘာက်ပါတယ္။”
Los Angeles ၿမိဳ႕အနီးတဝိုက္ၿမိဳ႕ေတြက ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြတင္မက ကေနဒါႏိုင္ငံက ျမန္မာလူမ်ဳိး တခ်ဳိ႕ပါ လာခဲ့ၾကတဲ့ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ေမးခြန္းမ်ဳိးစံုကို ေျဖသြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္ မာႏိုင္ငံလက္ရွိအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေျဖတဲ့အခါမွာ သတိနဲ႔ သံုးသပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျဖသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
“က်မတို႔ ေနာက္လုပ္ဖို႔ေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၾကည့္တဲ့အခါက်လို႔ ရွိရင္ ေစ့ေစ့ၾကည့္ပါ။ သိပ္ၿပီးေတာ့ အေကာင္း ျမင္၊ အယံုမလြယ္ပါနဲ႔။ အဆုိးျမင္ဖို႔လည္း ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ သတိနဲ႔ၾကည့္ပါ။ သတိဆိုတာ လြန္ကဲတယ္လို႔ မရွိဘူးလို႔ တရားေတာ္မွာ ပါတဲ့အတိုင္း ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေလ့လာသံုးသပ္တဲ့အခါမွာ သတိဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မွ ဘယ္လိုမွ လြန္ကဲႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ ေခါင္းထဲမွာ ထားေစခ်င္ပါတယ္။”
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲဖုိ႔လိုအပ္ေနေသးတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို သတိထားၾကဖုိ႔ လုိတယ္ဆိုတာကိုလည္း ခုလို ဥပမာေပးေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို အၿမဲပဲေလ့လာေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ သိမွာကေတာ့ ဆႏၵျပဖို႔ဆိုလို႔ ရွိရင္လည္း အခုအခ်ိန္မွာ လြယ္ကူေသးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒအရ ဆႏၵျပႏိုင္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွ ဆႏၵျပပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ က်မက ဆႏၵျပတာေတြကို အထူး အားေပးခ်င္တဲ့စိတ္ နဲ႔ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီအခြင့္အေရးတစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာင္မွ က်မတို႔ အေျခအေန ဟာ ဒီမုိကေရစီရရွိၿပီးသား လူ႔အသိုင္းအဝုိင္းေတြနဲ႔ မတူဘူးဆိုတာကို ရွင္းျပခ်င္လို႔ ေျပာတာ ျဖစ္ပါ တယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေျပာင္းအလဲအတြက္ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေပၚ ဘယ္ေလာက္အထိ စိတ္ခ် လက္ခ် လက္တြဲနိုင္မလဲဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခုလိုေျဖပါတယ္။
“က်မကေတာ့ ဘယ္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္နဲ႔ လက္တဲြၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ ဒီလို မထားပါဘူး။ ႏုိင္ငံအတြက္ အက်ဳိးျပဳႏုိင္မယ္ဆိုလုိ႔ ရွိလုိ႔ရွိရင္ က်မတုိ႔ဟာ အားလံုးနဲ႔အတူ လက္တဲြ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ အတူ လက္တဲြၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမယ္။ ဒါက က်မတို႔ အၿမဲပဲေျပာေနတဲ့ ကိစၥပါ။ ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ဟာ က်မတို႔ျပည္သူေတြနဲ႔ တသားတည္း ျဖစ္ သြားၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵဟာလည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ဆႏၵပဲ၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ဆႏၵဟာလည္း ျပည္ သူေတြရဲ႕ဆႏၵပါပဲဆိုတဲ့ အေျခအေန ေရာက္သြားမွသာလွ်င္ က်မတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕တိုးတက္မႈဟာ စိတ္ခ်ရၿပီလို႔ ယူဆရမွာပါ။
အဲဒီေတာ့ အေရးႀကီးတာက လူကို စိတ္ခ်ႏုိင္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ အေျခအေနကို စိတ္ခ်ႏိုင္ဖို႔ပါ။ က်မတို႔ တိုးတက္ေရးအေျခအေနကို စိတ္ခ်ရေအာင္လို႔ လုပ္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီေတြ႔ဆံုပြဲမွာပဲ Federal စနစ္ဆိုတာဟာ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေစတဲ့ စနစ္မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥပမာေပးေျပာၾကား သြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူစံနစ္ ပေပ်ာက္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာရွိေသးလားဆိုတဲ့အေပၚ သူ႔အျမင္ကို ေမးတဲ့အခါမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က-
“လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥက အင္မတန္မွ ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒါ က်မ ပြင့္ပြင့္လင္း လင္းေျပာတာေနာ္။ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တခုမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူဟာ အက်င့္တစ္ခုျဖစ္သြားၿပီဆိုရင္ ဒီဟာကို ျဖတ္ပစ္လိုက္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အဓိက ဝန္ထမ္းေတြက စတာေပါ့။
ဝန္ထမ္းေတြက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔ေတြက တခ်ဳိ႕က ဘယ္လိုေျပာလဲ ဆိုေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြ လစာနည္းလို႔၊ လခတုိးေပးလိုက္လို႔ရွိရင္ ဒီလာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြက ရပ္သြားမွာပဲလို႔ ထင္ၾကပါတယ္။ ဒီေလာက္ မလြယ္ပါဘူး။ အရင္တုန္းက က်မတုိ႔ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဝန္ထမ္းေတြက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ မလုပ္ပါဘူး။ အဲဒီတုန္းကလည္း ဝန္ထမ္းလခဆိုတာဟာ ဝန္ထမ္းတေယာက္ကို သိကၡာရွိရွိနဲ႔ ေနႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဝန္ထမ္းလခဟာ ဝန္ထမ္းေတြကို သိကၡာရွိရွိနဲ႔ ေနပိုင္ခြင့္မေပးေလာက္ဘူးဆိုေတာ့ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူက အက်င့္ႀကီးတခု ျဖစ္လာတယ္။ အက်င့္ႀကီးတခုျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြက ဝန္ထမ္းအဆင့္မေနေတာ့ဘဲနဲ႔ တခါတည္း သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီးအဆင့္ေတြ ေနၾကေတာ့တာပဲ။
အဲဒီလုိ ေနေနတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကို ေတာ္႐ံုတန္႐ံု ဝန္ထမ္းေတြ ေနႏုိင္တဲ့ ေနသင့္တဲ့ အဆင့္အတန္း ကို ျပန္ေနဆိုလို႔ ေနခုိင္းရတာ မလြယ္ဘူး။ ဒါ က်မ လက္ေတြ႔က်က်ေျပာတာ။ အဲဒီေတာ့ တဘက္ ကေန လခေတြ တိုးေပးရမယ္၊ မွန္တယ္။ အခြင့္အေရးေတြ တုိးေပးရမယ္၊ မွန္တယ္။ တဘက္ကေနလည္း ဥပေဒအရ အေရးယူရမယ္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္တဲ့ဝန္ထမ္းေတြကို အေရးယူဖို႔လိုတယ္။ ဒီေတာ့ အေရးယူ႐ံုနဲ႔ ဒီကိစၥ ၿပီးသြားမလားဆိုေတာ့လည္း အဲဒါလည္း မလံုေလာက္ေသးဘူး။ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရလည္း က်မတို႔ အမ်ားႀကီး ႀကိဳးစားရမယ္။
အဲဒီေတာ့ က်မတို႔က အဲဒီလက္နက္သံုးခုလံုး သံုးရမယ္။ ပထမေတာ့ သက္ဆုိင္ရာဆီကို လခ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ေပးရမယ္။ ဒုတိယအားျဖင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္လို႔ရွိရင္ တရားဥပေဒအရ အေရးယူရမယ္။ တတိယအားျဖင့္ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ျပဳျပင္ရမယ္။ ျပဳျပင္ရမယ္ဆိုရင္ ဒါက ပညာေရးနဲ႔လည္း ဆိုင္တာေပါ့။ ေက်ာင္းမွာကတည္းကစၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္းယူရမယ္။”
အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲတိုင္းမွာ ေမးၾကတဲ့ ေမးခြန္းတခုကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္လို ကူညီလို႔ရနိုင္မလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပါ။
“က်မ တစ္ခုေတာ့ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္သန္ရာ ဘက္တစ္ခုကို ေရြးလိုက္ပါ။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ ပညာေရးဘက္မွာသန္သလား၊ က်န္းမာေရးဘက္မွာသန္သလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီဘက္ကို အားေပး ခ်င္သလား၊ ႀကီးပြားေရးဘက္မွာ အားေပးခ်င္သလား၊ လူငယ္ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အားေပးခ်င္ သလား။ တခုခု ကိုယ္သန္ရာ၊ ကိုယ္ေစတနာရွိရာ က႑တခုကို စဥ္းစားလုိက္ပါ။ စဥ္းစားၿပီးေတာ့မွ အဲဒီ က႑မွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ေအာင္ ကူညီမယ္ဆိုၿပီး အဲဒီက႑နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ သူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ၾကည့္ပါ။
ဆက္သြယ္တဲ့အခါက်ရင္ တေယာက္တည္းကို မဆက္သြယ္ပါနဲ႔။ တစ္ေယာက္တည္း ေျပာေနတာနဲ႔ပဲ မၿပီးေနပါနဲ႔။ သံုးေလးေယာက္ ဆက္သြယ္ပါ။ သူတို႔ေျပာတာေတြ နားေထာင္ပါ။ အေကာင္းဆံုး အေျဖကိုရွာပါ။ အားလံုး အားလံုး၊ လူတုိင္းလူတုိင္းဟာ တေယာက္ခ်င္း တေယာက္ခ်င္း ဘယ္လိုလုပ္ အေကာင္းဆံုး ကူညီႏုိင္မလဲဆိုၿပီးေတာ့ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ႐ုန္းကန္ရမယ့္ အခ်ိန္ကိုေတာ့ စဥ္းစားၾကပါ၊ ႀကိဳးစားၾကပါ၊ ႐ုန္းကန္ၾကပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေစာေစာကေျပာသလို ေပးဖို႔ ကမ္းဖို႔လည္း မတြန္႔တိုၾကပါ နဲ႔လို႔ ေျပာပါရေစ။”
အဂၤါေန႔က Los Angeles မွာလုပ္ခဲ့တဲ့ ပြဲမွာ ပရိတ္သတ္ သံုးေထာင္နီပါးလာၾကတယ္လို႔ ပြဲစီစဥ္သူေတြ က VOA ကို ေျပာပါတယ္။
စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ကတည္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ရွိေန တဲ့ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ဟာ သီတင္းႏွစ္ ပတ္ေက်ာ္ ၾကာတဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္း ဝါရွင္တန္ D.C၊ နယူးေယာက္၊ ဖို႔ဝိန္း၊ ကဲန္တာကီ၊ ဆန္ဖရန္စၥကိုနဲ႔ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ျမန္မာမိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ Los Angeles ၿမိဳ႕ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ခရီးစဥ္ အတြင္း ေနာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေနာက္ ဆံုးၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ကေပးတဲ့ Congressional Gold Medal ေရႊတံဆိပ္ဆု၊ Atlantic ေကာင္စီကေပးတဲ့ ကမာၻ႔နိုင္ငံသားဆု၊ Asia Society အဖဲ႔ြကေပးတဲ့ Global Vision ဆု၊ San Francisco တကၠသိုလ္ကေပးတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ႔ေတြကို အေမရိကန္ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ လက္ခံယူခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီကေန႔ ေအာက္တုိဘာလ သံုးရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္မယ္လို႔ သိရပါတယ္ရွင္။
VOA