ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကိုသာ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္းမရွိလွ်င္ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ျဖင့္ ရပ္တည္ေနေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအေနျဖင့္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္လႈပ္ရွားမႈ မျပဳသင့္ေတာ့ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းသည္ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ေျပာေနေသာ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား တိုးတက္မႈမရွိေၾကာင္း သက္ေသျပသျခင္း ျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔က သာယာ၀တီၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ လူထုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဒီေရြးေကာက္ပြဲက အရမ္းစြန္႔စားရတဲ့ အရာတစ္ခုပါ။ အဲဒါကို မျပင္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳရမယ့္ က်မအတြက္ ဘာမွ ဂုဏ္သိကၡာရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါအတြက္ က်မ မ၀င္ခ်င္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ လည္း ဒီဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ေတာ့ မ၀င္သင့္ဘူး” ဟု ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းသည္ ယခင္စစ္အစိုးရက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္းအျပီး အတည္ျပဳျပဌာန္းခဲ့ေသာ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ဆႏၵ မျပင္းျပေသာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေပၚ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္၏ ေနာက္ဆုံးဖိအားျဖစ္သည္။
မၾကာေသးမီက အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏိုငင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္နာယက သူရဦးေရႊမန္း တို႔ႏွင့္အတူ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေလးပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ိဳး ျပဳလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရဘက္က မျဖစ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္ခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကလည္း ယခု ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ လူပုဂိၢဳလ္ တဦးတေယာက္အတြက္၊ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ အတြက္ ေရးဆြဲထားတာ မဟုတ္ပဲ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသား အားလံုးအတြက္ လူတန္းစားအလႊာ အသီးသီးမွ ပါ၀င္သည့္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက စနစ္တက်ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က ေျပာဆိုခဲ့သလို တပ္မေတာ္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မည္ဟုလည္း အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာဆိုဖူးသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သာယာဝတီတြင္ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကို ေျပာဆိုရာတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူတို႔ မညီမွ်မႈကို ေထာက္ျပေနျခင္းျဖစ္ျပီး တပ္္မေတာ္ကို မလိုလားျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ကို ျပည္သူႏွင့္ တသားတည္းျဖစ္ေစခ်င္ေသာေၾကာင့္ ေထာက္ျပေနျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာရရွိခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ ကလဲ့စားေခ်မည္ဟု ေျပာဆိုေနျခင္းမွာ မမွန္ဘဲ မိမိတို႔စိတ္တြင္ အာဃာတ လံုး၀ မရွိပါေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ညီညြတ္ၿပီး တိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံတခု အျဖစ္ကိုသာ လိုလားပါေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲဆြယ္ရာ၌ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးသည္ အဓိက ေႂကြးေၾကာ္သံတစ္ခုျဖစ္ျပီး သူရဦးေရႊမန္း လက္ရွိဦးစီးေနေသာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကလည္း အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းကာ မည္သည့္အခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း မၾကာမီ တင္သြင္းမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မျပင္လွ်င္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေျပာဆိုခ်က္ကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရးမဟာမိတ္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက ေထာက္ခံၾကသည္။ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးက “ဒီဖြဲ႕စည္းပံု မပီမျပင္ႀကီးနဲ႔ ဆက္လႈပ္ရွားမယ္ဆိုလို႔ကေတာ့ သမိုင္းတရားခံျဖစ္မွာပဲ။ လက္ရွိအေျခခံ ဥပေဒကိုက သမၼတက အာဏာရွိတာလား၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကပဲ အာဏာရွိတာလား ဘာမွမပီျပင္ဘူး။ ဒီဖြဲ႕စည္းပံုကိုသာ ျပင္ဆင္ေရး မလုပ္ဘူးဆိုရင္ လက္ရွိအေျခအေနထက္ ပိုဆိုးသြားမွာပဲ။ အေခ်ာင္သမားေတြကေတာ့ ၀င္ၿပိဳင္ၾကမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ မျပင္ဘူးဆိုရင္ ဒီဖြဲ႕စည္းပံုကို မျပင္ဘူးဆိုရင္ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘာမွ ၀င္ၿပိဳင္တာတို႔ လုပ္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး” ဟု ဧရာဝတီသို႕ ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ထြန္းမႈသည္ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကေသာ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနၾကေသာ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရးအတြက္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္း အတြက္ အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ကို သည္းခံၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ အဆင့္တြင္ပင္ ရွိေနေသးေၾကာင္းလည္း ဦးခြန္ထြန္းဦးက ဆိုသည္။
လတ္တေလာ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးေနေသာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ တပ္မေတာ္ဗ်ဴဟာေလ့လာေရး ဌာနမွ ဗိုလ္မွဴးေနာ့္ေနာ္ကလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို အျပည့္အ၀ ျပင္ဆင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ကို တည္ေဆာက္ ရန္ အဆင္ေျပမွာျဖစ္သည့္ အတြက္ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ပါးစပ္ေျပာမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ၿပီး လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာက စားပြဲေပၚမွာထိုင္ၿပီး ေဆြးေႏြးေရးပါ။ အစိုးရဘက္က၊ စစ္တပ္ဘက္က ဒါကို လက္မခံဘူးဆိုရင္ေတာ့ လက္နက္ကို လက္နက္နဲ႔ပဲ ျပန္ခုခံရေတာ့မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ လက္နက္ကိုင္ေနတာ တံု႔ျပန္လက္စားေခ်ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ အခု ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး ေတာင္းဆိုေနတာ တိုင္းျပည္မွာ တိုင္းရင္းသားေတြသာ မဟုတ္ဘဲ တတိုင္းျပည္လံုးက ျပည္သူေတြျဖစ္ေနတာ သိသာေနျပီေလ” ဟု ဗိုလ္မႉးေနာ့္ေနာ္က ဆိုသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ရက္ကလည္း ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရတ္ဆဲလ္ျမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးမ်ား အစည္းအေဝးအျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ရာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို ေခတ္မီဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတရပ္ႏွင့္ ညီေစရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို အေထာက္အကူျပဳေစရန္အတြက္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ သံုးသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္၊ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားအားလံုး တရားမွ်တစြာ ပါ၀င္လာေစရန္အတြက္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ အားလံုး ယံုၾကည္ေသာ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ၊ အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္ေစေသာ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္သင့္သည္ဟု တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
