18.12.2013
သန္းနဲ႔ခ်ီ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ တယ္လီဖုန္းမွတ္တမ္းေတြကို
လွ်ိဳ႕၀ွက္ရယူ စုေဆာင္းထားတာဟာ ဖဲြ႔စည္းပံုနဲ႔မညီဘူးလို႔
ဖက္ဒရယ္တရားသူႀကီးတဦးက ဆံုးျဖတ္တဲ့အေပၚမွာ အေမရိကန္အစိုးရဘက္က
အယူခံမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ တရားသူႀကီးရဲ႕ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္
အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအစဥ္ေတြရဲ႕ တရား၀င္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔
ျငင္းခံုေဆြးေႏြးစရာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအစဥ္ေတြကို ေဖာက္ခ်ခဲ့ၿပီး ႐ုရွားမွာ ႏိုင္ငံေရး ခိုလံႈခြင့္ယူသြားတဲ့ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး ကန္ထ႐ိုက္တာေဟာင္း Edward Snowden ကေတာ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တရား႐ံုးေတြအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးက်ရင္ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအစဥ္ေတြကို ဆက္ထားခြင့္ ေပးႏိုင္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒကြ်မ္းက်င္သူႏွစ္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
တယ္လီဖုန္းမွတ္တမ္းေတြကို စုေဆာင္းယူထားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ တရား႐ံုးခ်ဳပ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ဆီေလ်ာ္မႈ ရိွေနတုန္းပဲလို႔ ဗာဂ်ီးနီးယားတကၠသိုလ္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး ဥပေဒေရးရာဌာနက Robert Turner က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲဒီေခတ္ကာလတုန္းက လက္ကိုင္ဖုန္းေတြ မေပၚေသးသလို၊ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ အခုလို သံုးစဲြမႈေတြ က်ယ္ျပန္႔လာမယ္ဆိုတာကိုလည္း မတြက္ဆႏိုင္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ ဥပေဒေရးရာေက်ာင္းက အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူ David Pozen ကလည္း တနလၤာေန႔တုန္းက တရားသူႀကီး Richard Leon ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ အထက္တရား႐ံုးကေန အတည္ျပဳဖြယ္မရိွဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရး ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဒီကိစၥဟာ တရားဥပေဒေၾကာင္းဆိုင္ရာေတြမွာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ ဆိုပါတယ္။
ျငင္းခံုေဆြးေႏြးစရာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအစဥ္ေတြကို ေဖာက္ခ်ခဲ့ၿပီး ႐ုရွားမွာ ႏိုင္ငံေရး ခိုလံႈခြင့္ယူသြားတဲ့ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး ကန္ထ႐ိုက္တာေဟာင္း Edward Snowden ကေတာ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တရား႐ံုးေတြအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးက်ရင္ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအစဥ္ေတြကို ဆက္ထားခြင့္ ေပးႏိုင္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒကြ်မ္းက်င္သူႏွစ္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
တယ္လီဖုန္းမွတ္တမ္းေတြကို စုေဆာင္းယူထားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ တရား႐ံုးခ်ဳပ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ဆီေလ်ာ္မႈ ရိွေနတုန္းပဲလို႔ ဗာဂ်ီးနီးယားတကၠသိုလ္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး ဥပေဒေရးရာဌာနက Robert Turner က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲဒီေခတ္ကာလတုန္းက လက္ကိုင္ဖုန္းေတြ မေပၚေသးသလို၊ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ အခုလို သံုးစဲြမႈေတြ က်ယ္ျပန္႔လာမယ္ဆိုတာကိုလည္း မတြက္ဆႏိုင္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ ဥပေဒေရးရာေက်ာင္းက အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူ David Pozen ကလည္း တနလၤာေန႔တုန္းက တရားသူႀကီး Richard Leon ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ အထက္တရား႐ံုးကေန အတည္ျပဳဖြယ္မရိွဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရး ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဒီကိစၥဟာ တရားဥပေဒေၾကာင္းဆိုင္ရာေတြမွာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ ဆိုပါတယ္။
ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
