ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ အာစီယံ ထိပ္သီးညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ ကမၻာ့ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဘန္ကီမြန္းက ႏို၀င္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႕ ညေနပိုင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္ MICT (၁) တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး အျဖစ္ သံုးႏုန္းေခၚဆိုသြားျပီး သူတို႕ဟာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူတို႕ကို လူ႕အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ားႏွင့္ အကာအကြယ္ေပးရန္ေတာင္း ဆိုေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမရွိဟု တရား၀င္ေျပာဆိုထားျပီး ျမန္မာ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုက လက္မခံတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ နာမည္ကို တရား၀င္ သံုးစြဲသြားတဲ့ အေပၚ ရခိုင္ေတြဘက္က ဘယ္လို အျမင္ေတြ ရွိပါသလဲ။ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ကို ေမးၾကည့္ေတာ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအးသာေအာင္ ေမးၾကည့္ေတာ့ ခုလို ေျပာပါတယ္။
“ ကမၻာ့ကုလသမဂၢက တာ၀န္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေသာ္၎၊ ႏိုင္ငံတကာ အၾကီးအကဲေတြက ေသာ္၎ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရးကို ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ အဓိကအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အာဏာရွင္ စနစ္ကေန ဒီမိုကရစီစနစ္ကို ေျပာင္းဖို႕အေရး၊ ျပည္တြင္း စစ္ရပ္ဖို႕ ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ ေဆာင္ဖို႕ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း သဟဇာတ ျဖစ္ျပီး ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႕ ဒီကိစၥေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္အေရးၾကီးတယ္။ တိုင္းျပည္ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ဖို႕ အတြက္လည္း ဒီကိစၥေတြ အေရးၾကီးတယ္။ ဒါေတြကိုမေျပာဘဲနဲ႕ ဒီဘဂၤလီကိစၥကိုပဲ အဓိကထားျပီး တိုက္တြန္း ေျပာဆိုေနတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူညီဖို႕ၾကိဳးပမ္းရာမေရာက္ပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေႏွာင့္အယွက္ ေပးရာ က်တယ္လို႕ ေျပာခ်င္တယ္။ ေနာက္တခုက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဟာ တရား၀င္မရွိ၊ သမိုင္းအရလည္း မရွိပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီး သမိုင္းဆိုင္ရာ အေထာက္အ ထားရေသာ္၎၊ ဥပေဒအရေသာ္၎ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာမရွိ။ မရွိတဲ့ဟာတစ္ခုကို အရွိျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီး ေျပာဆို ၾကိဳးပမ္းေနျခင္းဟာ ျပသနာကို ပိုမိုၾကီးထြားေစတဲ့ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္တြင္းေရးကို ေႏွာင့္ယွက္ ၀င္ေရာက္ ပတ္သတ္တယ္လို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေျမပံုျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းကေတာ့ သူ႕အျမင္ကုိ ခုလို ေျပာပါတယ္။
“ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြကလည္း မၾကိဳက္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ကလည္း လက္မခံတဲ့ အသံုးအႏုန္းကို သံုးေနတဲ့ဟာကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘက္က ေတာက္ေလွ်ာက္စာရြက္စာတန္းေတြ၊ သမိုင္းအေထာက္အထားေတြနဲ႕ အျမဲတန္းကန္႕ကြက္ တုန္႕ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။ နာမည္ တစ္ခုကို ရယူလိုတာထက္ နယ္ေျမပိုင္နက္တစ္ခုကို ရယူလိုတဲ့ အတြက္၊ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္လိုမူနဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာ နာမည္ ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးအရ ထြင္လံုးတစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အျမဲတန္း ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘက္က ေျပာလာခဲ့ပါတယ္။ အဲသလို စိတ္ခံစားမႈနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ ဒီစကားလံုးကိုသာသံုးစြဲျပီး ခ်ဥ္းကပ္ဖို႕ ၾကိဳးစားတာဟာ ပဋိပကၡကိုသာ တိုးပြား လာလိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ႕ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြ အေနနဲ႕ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မူကို အခ်ိန္ၾကာျမွင့္လာသည္နဲ႕ အမွ် ရႏိုင္ဆိုတဲ့ဘက္က လုပ္ကိုင္ၾကဖို႕ အားေပးသင့္ပါတယ္။ ေဒသခံေတြ မၾကိဳက္တဲ့ စကားလံုးသံုးျပီး ေျဖရွင္းဖို႕ၾကိဳးစားတာဟာ ပိုျပီး အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ နားလည္မႈ လြဲျပီး ပဋိပကၡသာပိုမို ရွည္ၾကာ လာလိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ ဒီစကားလံုး အသံုးအႏုန္းထက္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒႏွင့္ အညီ ေအးေအးေဆးေဆး တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္နဲ႕ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မူကိုသာ အားေပးသင့္တယ္လို႕ ျမင္ပါတယ္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ၀င္ ဦးဦလွေစာကလည္း သူ႕အျမင္ကို ယခုလို ေျပာပါတယ္။
“ ဒီေ၀ါဟာရနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ရခိုင္ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး- ရခိုင္သမိုင္းဆရာ အပါအ၀င္ လက္ခံနိုင္စရာ မရွိပါ။ ေနာက္တစ္ခုက ကၽြန္ေတာ္တို႕သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံက သမိုင္းဆရာေတြ၊ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ နိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက ေသာ္၎၊ က်ေနာ္တို႕နဲ႕ တြဲျပီး လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ရွမ္း၊ ကရင္၊ကခ်င္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုကလည္း ဒီေ၀ါဟာရကို လက္မခံပါ။ ဒီေ၀ါဟာရသည္ သမိုင္းရဲ႕ ေရခံ ေျမခံ တစ္ခုလည္း မရွိဘဲ လုပ္ၾကံထားတာဘဲ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ လက္မခံဘူးဆိုတာ တစ္ျပည္လံုး ျပည္သူ တစ္ရပ္လံုးနီးပါးက ေျပာထားပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ Citizenship ကိစၥ၊ လူအခြင့္အေရးကိစၥကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကန္႕ကြက္ ေနတာမဟုတ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕က သူတို႕၏ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မူသည္ အလြန္တစ္ရာ အႏၱရာယ္မ်ားတယ္။ ေနာက္လာမယ့္ အက်ိဳးအဆက္က ဘယ္လို႕ ျဖစ္လာမလဲ။ တိုင္းရင္းသား အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ရင္ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္လိုအက်ိဳးဆက္ေတြနဲ႕ ဘယ္လို ျဖစ္လာမလဲဆိုတာကို ဘယ္သူမွ အာမ မခံႏိုင္ပါ။ ကုလသမဂၢကလည္း အာမ မခံႏိုင္ပါ။ အိမ္ျဖဴေတာ္ကလည္း အာမ မခံႏိုင္ပါ။ အလြန္တစ္ရာ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႕စရာေတြ ရွိေနတဲ့ အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕က ကန္႕ကြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
စစ္ေတြျမိဳ႕မိျမိဳ႕ဖ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးသန္းထြန္းကေတာ့ ခုလို ဆိုပါတယ္။
“ ဘယ္လိုျမင္ရမွာလည္းဆိုရင္ နံပါတ္(၁)က ဘန္ကီမြန္းလို အၾကီးအကဲတစ္ေယာက္က သံတမန္ မဆန္လို႕ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ ျမင္ပါတယ္။ နံပါတ္ (၂) ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အၾကီးအကဲ သမၼတ ကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မရွိဘူးလို႕ တိုင္းသိျပည္သိ ကမၻာကိုေျပာထားတာကို သူ (ဘန္ကီမြန္း)က ဒီစကားလံုးကို ထည့္သံုးတယ္လို႕ဆိုကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ကို မေလးမစားလုပ္တယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ျမင္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က သူေျပာလိုက္တဲ့ စကားလံုး တလံုးဟာ တည္ျငိမ္ေနစျပဳေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အေျခအေနကို ျပန္ျပီး အေျခအေန ရႈပ္ေထြးေအာင္ မီးေမြးေပးလိုက္တယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ျမင္တယ္။”
စစ္ေတြျမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္ ကေတာ့ ခုလို ေျပာဆိုပါတယ္။
ပြင့္ပြင္းလင္းလင္းေျပာရရင္ ယူအန္လို႕အဖြဲ႕အစည္းက ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕စည္းလို႕ေျပာျပီး ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးကို စြက္ဖက္တယ္။ ေျပာရရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးနဲ႕ ေျပာရရင္ အဓိက ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ တမ်ိဳးသားလံုးကို ေစာ္ကား စိန္ေခၚတဲ့ ပုံသ႑ာန္မ်ိဳးနဲ႕ လုပ္တယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕က သံုးသပ္ပါတယ္။ ဘန္ကီးမြန္းရဲ႕ အသံုးအႏႈန္းအေပၚ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရခုိင္တမ်ိဳး သားလံုး အေနနဲ႕ လံုး၀ကိုလက္ခံႏိုင္စရာမရွိလို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေျပာလိုပါတယ္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားကြန္ယက္ (သံတြဲ) ဥကၠဌ ကို စိန္ခ်စ္ကေတာ့ သူ႕အျမင္ကို ခုလို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မရွိဘူးလို႕ တရား၀င္ ေၾကျငာထားတဲ့ နာမည္ကို ဘန္ကီမြန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာျပီး ေျပာဆိုသြားတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို လုိုက္နာမႈမရွိဘူး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လွ်စ္လွ်ဴ ရႈတယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမင္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက နာမည္ၾကီး စာေရးဆရာ စစ္ေတြ ညိဳသန္႕ သူ႕အျမင္ကို ခုလို ဆိုပါတယ္။
“ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတကလည္း မရွိလို႕ေျပာထားတယ္။ ရာဇ၀င္သမိုင္း အစဥ္အလာအရလည္း မရွိတဲ့ နာမည္၊ အမ်ားျပည္သူကလည္း လက္မခံႏိုင္တဲ့နာမည္ကို ထုတ္ေျပာတာဟာ ကြ်န္ေတာ္အေနနဲ႕ လက္မခံႏိုင္တဲ့ ကိစၥတခုပါ။ ျပသနာ ေျပလည္ေရးအတြက္ အခြင့္အေရးမျဖစ္ဘဲ ပိုျပီးမီးေတာက္ကို စုရံုးေပးတယ္လို႕ျမင္ပါတယ္။ သူ႕အေနနဲ႕ မေျပာအပ္ဘူးလို႕ ကြ်န္ေတာ္ျမင္တယ္” လို႕ ဆိုပါတယ္။
(နိရဥၥရာ- ၁၃ ႏို၀င္ဘာလ ၂၀၁၄) / ေမာင္ေအး
