အင္တာနက္ကတဆင့္ ေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ လြယ္ကူလာတာနဲ႔ ဝယ္ယူသုံးစြဲသူေတြ မ်ားျပားလာတာေတြေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတုိက္ အတြင္း စိတ္ႂကြေဆး တရားမဝင္ ေမွာင္ခုိကူးမႈေတြ မ်ားျပားလာေနတဲ့အေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ကုလသမဂၢ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး ညီလာခံက ေျပာပါတယ္။ အာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါးခ်က္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြအေပၚ တင္းက်ပ္စြာ ခ်ဳပ္ကုိင္ေရး ေတာင္းဆုိေနၾကတဲ့အေၾကာင္း ဗီြအုိေအသတင္းေထာက္ Ron Corben က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန သတင္း ေပးပုိ႔ထားပါတယ္။ ကုိေဇာ္ဝင္းလႈိင္က အျပည့္အစုံကုိ တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈျပင္ပကေန တီထြင္ ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ စိတ္ႂကြေဆးေတြေၾကာင့္ အေရွ႕နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသအတြင္းမွာ မူးယစ္ေဆးဝါး ျဖန္႔ျဖဴးမႈနဲ႔ ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ တုိးခ်ဲ႕လာေနတယ္လုိ႔ UNODC ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ရာဇဝတ္မႈႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။
တရားဝင္ ဓါတုပစၥည္းေတြ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာကုိ ေရာက္မသြားေအာင္ ဟန္႔တားဖုိ႔ လုိအပ္ေနတယ္လုိ႔ UNODC က ေျပာပါတယ္။
ေဒသတြင္းက မူးယစ္ေဆးဝါး အေျခအေနဟာ ပုိမုိ ဆုိးရြားလာေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၉ ႏုိင္ငံက အစုိးရအရာရွိေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကုိ အဂၤါေန႔က ရွင္းျပခဲ့တဲ့ UNODC အာရွေဒသဆုိင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္ Jeremy Douglas က ေျပာပါတယ္။
“မူးယစ္ေဆးဝါး အမ်ားအျပား ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ ေဒသလည္းျဖစ္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြ အမ်ားဆုံး ထုတ္လုပ္တဲ့ ေဒသလည္းျဖစ္တဲ့ ဒီ အာရွတုိက္မွာ အခုလုိ ညီလာခံ က်င္းပတာဟာ အင္မတန္ အေရးပါ ပါတယ္။ ဒီေဒသအတြင္းမွာေရာ တျခား ေဒသေတြမွာပါ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈ ေလ်ာ့က်ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မယ္ဆုိရင္ ထိေရာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ဳိး ရွိဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။”
အေရွ႕ေတာင္ အာရွတုိက္အတြင္း စိတ္ႂကြေဆးဝါးေတြ အမ်ားဆုံး ထုတ္လုပ္တဲ့ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံျဖစ္တယ္လုိ႔ UNODC က ေျပာပါတယ္။ မူးယစ္ ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံက မထြက္ေပမယ့္လည္း ေမွာင္ခုိသမားေတြက အဲဒီ ဓါတု ပစၥည္းေတြကုိ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြကေန ျမန္မာႏုိင္ငံထဲကုိ တင္သြင္းၾကၿပီး ထြက္လာတဲ့ စိတ္ႂကြေဆးေတြကုိ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္နဲ႔ထုိင္းႏုိင္ငံေတြအျပင္ တျခား ေဒသေတြကုိလည္း တင္ပုိ႔ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္နဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔က မူးယစ္ေဆးဝါး ႏွိမ္နင္းေရး အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ UNODC က အရာရွိေတြ ပူးေပါင္းၿပီး ေရႊႀတိဂံေဒသက တဆင့္ ဒီ ၃ ႏုိင္ငံကုိ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ အာရွ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီးတေလွ်ာက္ မူးယစ္ေဆးဝါး ၿခိမ္းေခ်ာက္မႈ အႏၱရာယ္ကုိ သီတင္းပတ္ တပတ္ၾကာ ဧၿပီလအတြင္းက သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ၾကတာပါ။
အေရွ႕ေတာင္ အာရွတုိက္အတြင္း ယာဥ္အသြားအလာ အမ်ားဆုံး အေဝးေျပးလမ္းမႀကီးျဖစ္တဲ့ အဲဒီ အာရွ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီး တေလွ်ာက္က လမ္းသြယ္ေတြ၊ တံတားေတြ၊ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြကုိ ဒီ ႏုိင္ငံေပါင္းစုံ ပါဝင္တဲ့အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ပထမဆုံး အႀကိမ္အျဖစ္ အေသးစိတ္ သြားေရာက္ေလ့လာ စစ္ေဆးခဲ့ၾကတာပါ။
ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္က မဲဆုိင္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က တာခ်ီလိတ္ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္ဟာ ဘိန္းျဖဴ၊ Methamphetamine ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးခ်က္တဲ့ ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြအျပင္ လူေမွာင္ခုိကူးဖုိ႔ပါ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ဂုိဏ္းေတြ အသုံးျပဳေနတဲ့ အဝင္အထြက္ အမ်ားဆုံး ေနရာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ထုိင္းအာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ အဆုိအရ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေန ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္းကုိ Methamphetamine စိတ္ႂကြ ေဆးျပားေတြ ႏွစ္စဥ္ ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီၿပီး တင္ပုိ႔ေနတာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
စိတ္ႂကြေဆး ထုတ္လုပ္မႈ မ်ားလာေနတဲ့အေပၚ စုိးရိမ္မႈေတြ ထြက္ေပၚေနေပမယ့္လည္း အဲဒီ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတု ပစၥည္းေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ ေဒသတြင္းမွာ လုပ္ေဆာင္မႈ နည္းေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ထုိင္းတရားေရးဝန္ႀကီး Paiboon Koomchaya က ေျပာပါတယ္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံအားလုံး သိႏုိင္ေအာင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမယ့္ ထုတ္လုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ၊ ဝယ္ယူ သုံးစြဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဒီကိစၥမွာ ပါဝင္ေနသူ အားလုံးအေနနဲ႔ ဒီ မူးယစ္ေဆးဝါး ခ်က္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြကုိ ဘယ္လုိ ထိန္းခ်ဳပ္ၾကမလဲဆုိတဲ့ သိသာတဲ့ စီမံကိန္း မခ်ႏုိင္ေသးဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္။”
ေဒသတြင္းမွာ အဲဒီ ဓါတုပစၥည္းေတြ တရားမဝင္ တင္ပုိ႔ ေရာင္းခ်မႈ ဟန္႔တားႏုိင္ေရးအတြက္ ျပည္တြင္းမွာ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ အရင္လုိအပ္မယ္လုိ႔ UNODC ေဒသဆုိင္ရာကုိယ္စားလွယ္ Jeremy Douglas က ဗီြအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။
“ဒီေဒသဟာ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈအတြက္ အဓိက ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြလည္း အာရွတုိက္ကပဲ အမ်ားဆုံး ထုတ္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ဒီျပႆကုိ နာကို ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းေရးအတြက္ မူဝါဒေတြ ခ်မွတ္ၾကဖုိ႔ျဖစ္တဲ့အျပင္ နယ္စပ္ ေဒသေတြကုိ တင္းၾကပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအတြက္လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ျပဳလုပ္မယ့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႀကီးရဲ႕ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ မူးယစ္ေဆးဝါးအႏၱရာယ္ ညီလာခံမွာ တင္သြင္းဖုိ႔အတြက္ မူဝါဒေတြကုိ ခ်မွတ္ ေရးဆြဲေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္ VOA
